Stadsnieuws.
Klerikale komedie.
De voorlanden.
't Gaal sleehl voor
Klerikalen
de
Ongehoord bedrog.
De debatten zijn dus open. Wij ho
pen dat, niettegenstaande zijne ver
waandheid de groot hertog de Smet de
tegenstrevers van het zee ontwerp zal
aanhooren en gevolg zal geven aan
hunne billijke opmerkingen.
Alzoo verbeterd, de onzekerheid af
getrokken op het minste, zal dat die
partij al de stemmen vereenigen
Het is dus de plicht der liberalen de
scheiding te vragen en alzoo het wei-
gelukken ta verzekeren der zeepartij
van het ontwerp.
Het militaire deel zal evige stormen
verwekken, sommigenzullen de zuive
re en eenvoudige overgave der plaats
vragen, 't Is ruw en rechtzinnig. Maar
Antwerpen moet het militaire midden
punt blijven, 't Is hetgeen, zegt men,
de moeielijke toestand onzer onzijdig
heid vraagt het is voldoende te dien
opzichte de bespreking te overlezen
die de stemming voorafging van het
ontwerp der sterkten der Maas.
Kortom, Antwerpen is gekozen als
uhtrde steeg, waar onze legers zich
zouden verschousen in tijd van oorlog.
De liberalen in oneenigheid over dit
punt, zijn eerder zeldzaam.
Maar er is versterken en versterken.
Waarom zou men Antwerpen teiste
ren met eene dubbele en afschuwelijke
omheining, deze langs den buitenkant
bijna zoo lang zijnde als van Oostende
naar Brussel.
Waarom is eene enkele linie forten
niet voldoende gelijk te Luik en te
Namen Da omheining is eenig en
krachtdadig of zij is het niet Indien
zij het niet is, zijn de forten der Maas
eeneverkwistingeneene dommestreek
indien zij het is dat men er dan ook
maar ééne make te Antwerpen.
Het is niet gezeul dat in geval van
een ander 1870, de vijanden ons zouden
overvallen het is niet gezeid dat zij
er zouden in gelukken de Maas over te
varen en het is ook niet gezeid dat zij
Antwerpen zouden bereiken.
Indien al deze vooruitzichten onge
lukkiglijk in 't water vielen zal Ant
werpen tot schuilplaats dienen aan on
ze. zeer beproefde soldaten.
Dus, geene reusachtigesterkten waar
onze soldaten het uitzicht zouden heb
ben van kaboutermannekens.
Maar wij zullen goede vaderlanders
zijn indien wij het. ontwerp der eenige
omheining van 34 kilometers verdedi
gen, ontzaggelijk gewapend, gelijk wij
goede vaderlanders geweest zijn met
hetzelfde stelsel te stemmen te Luik
en te Namen.
De komedie door de klerikalen uit
gedacht naar aanleiding van het wets
ontwerp betreffende de havenwerken
van Antwerpen, wordt voortgezet Ken
nieuw bedrijf werd ïu den loop der
verleden week gespeeld, doch ditmaal
heeft geen enkelen kurieusneus in den
schouwburgzaal kunnen binnendrin
gen. De strengste maatregelen waren
genomen om onbescheidenheden te
voorkomen. Nochtans was een reporter
van het clericaalste ouzer clericale
bladen, de XX% Sièclebeschermer en
vurige voortzetter der vijandelijkhe
den tegeu het gouvernement, er in ge
slaagd het consigne te forceoren en
zich in de Koninklijke tribune van den
Senaat binnen te moff'-len. Daar was
hij, om zijne aanwezigheid niet te ver
raden, plat op den buik gaan liggen en
wachte in dien toestand geduldig den
aanvang der debatten af. üngelukker-
wijze had een der kwestoren lont ge
roken—de reporter was naar 't schijnt
door een zijner jaloersche confraters
verraden en de kwestor trad moedig
de tribune binnen, waar hij den verra
der ontdekte, uitgestrekt op het mol
lig tapijt dat. den bodem van het Ko
ninklijk Kabinet bedekt. De uitlegging
was van korten duur, de verslaggever,
beschaamd eu in do war, bood vol
strekt geen tegenstand, en poetste zoo
gauw mogelijk de plaat.
De aüoop van dit incident is waar
lijk betreurenswaardig, want indien
het plan van don reporter niet was mis
lukt, hadden we geweten wat werke
lijk in deze bijeenkomst der rechter
zijde van den Kamer en den Senaat was
voorgevallen, terwijl men thans slechts
veronderstellingen kan maken de in
lichtingen over die bijeenkomst open
baar gemaakt, ziju zoo tegenstrijdig,
dat het ontnogelij k is te weten wat ge
beurd is. Wat, men beslist, is dat er
volstrekt geen sprake meer is geweest
van ministeriëele crisis, noch geheel
noch gedeeltelijk.
Er was van niets anders sprake dan
van 't vinden van een reddingsplank,
over welke men elkander de hand zou
kannen toesteken. Met dit doel zouden
de voorzitters van Kamer en Senaat
belast geworden zijn een delegatie te
vormen, die met de regeering zou moe
ten onderhandelen om te onderzoeken
wat er zou kunnen worden gedaan om
bevrediding te schenken aan zekere
Vlaamsche amendementen, op welke
basis onderhandelingen zouden kunnen
plaats hebben. Vooral van beteekems
is het, dat van deze delegatie deel uit
maken de heeren Beernaert en Helle-
putte die zich daags voordien nog de
onverzoenlijksten toonden
De openbare beraadslaging die
Woensdag in de Kamer is aangevangen,
zal ongetwijfeld alle voorhangsels
wegnemen, en ons eens te meer toonen
dat de clericalen water in hun wijn j
weten te doen, om het met de regee
ring hunner keuze eens te worden, al
moesten zij de heiligste belangen van
het land opofferen.
Hoeveel tijd zullen de debatten du
ren Dat vraagt ieder zich af. Van dien
duur hangt de voortzitting af van het
parlementaire zittings jaar. Men mag
gerust veronderstellen dat de Kamer
drie of vier weken zal noodig hebben
tot het onderzoek dezer ontwerpen, en
de volksvertegenwoordigers zullen al
dus den 15" Augustus vakantie kunnen
nemen, na op stormpas de nog op de
dagorde staande budgetten te hebben
afgehandeld. De Senaat zal niet bijeen
geroepen worden voor de eerste dagen
der maand Augustus. En daar de leden
der Hooge Vergadering de haven en
militaire kwestiën der Antwerpsche
ontwerpen ook lang en breed denken
te behandelen, zult ge'zien, dat de Se
naat niet voor den 1!1 September in
verlof zal gaan.
Het is meer dan waarschijnlijk dat
de leden der linkerzijde zullen aan
dringen bij de regeering op de uitleg
gingen over de 108 miljoen, dat zij
denkt toe te staan aan den minister
van oorlog, en dat een speciaal krediet
zal vormen, bestemd voor een ver
sterkte omheining van Antwerpen.
Welnu de militaire werkzaamheden
waarvan sprake is, zijn nog slechts in
den toestand van voorloopig ontwerp,
daar het departement van oorlog aan
de Kamer noch plannen, noch bestek
ken geleverd heeft zeer waarschijn
lijk omdat noch plannen noch bestek
ken gereed zijn En niet alleen heeft
men op dit oogeubiik volstrekt geen
jaiste aanduiding omtrent de plaat
sing ot belangrijkheid der forten, die
gebouwd dieneu te worden, maar men
verzaakt zelfs het recht er later naar
te vragen.
Dat is wat men noemt het speciaal
fonds Naar aanleiding hiervan herin
nert men eraan dat de regeering reeds
eenmaal een beroep heeft, gedaan op
bet speciaal fonds, in 1897, voor het
bouwen der nieuwe krijgsschool deze
moest vier miljoen kosten doch het
departement van oorlog eischte de
stichting van een speciaal fonds van
twintig miljoen voor de verbetering
der kazerneoring en op hetwelk vooraf
moesten worden gelicht de miljoenen,
noodig voor de militaire school Gedu
rende vijf jaren hoorde men van niets
spreken, het departement van oorlog
putte uit het speciaal tonde zonder aan
iemand rekenschap te geven.
Na verloop van vijf jaren waren de
twintig miljoen uitgegeven en de mili
taire school was half gereed men had
bemerkt dat zij in plaats van vier mil
joen meer dan het dubbele zou kosten
en nieuwe kredieten werd«n aange
vraagd en met berusting toegestaan.
Ditmaal vraagt het. ministerie van
oorlog geen 28, maar 108 miljoen
het is geen vijt jaren dat het die
wenscht te onttrokken aan de nieuws
gierigheid van het parlement, doch tot
in 1912 dat men het speciaal fonds zal
kunnen aanspreken zonder nieuwe
toelating het is niet een gansch een
voudige operatie, gelijk het bouwen
van een militaire school en kazernen
voor hetwelk men een blanco-vol
macht vraagt, het is eene groote on
derneming met ontelbare onteigenin
gen en den hsrverkoop in 't verschiet
van veie terreinen die niet voor mili
taire doeleinden zullen worden ver
bruikt. De verklaringen die zullen
worden gevraagd aan het hoofd der
regeering zijn niet van belang ont
bloot indien hij er in toestemt die
te geven, want de heer de Smet de
Naeyer heeft een zeer bijzondere wij
ze, de verklaringen te ontwijken die
van aard zouden kunnen zijn hem te
comprometteeren.
Het was dus niet genoeg ^t jedert
de maand Mei 1904, de klerikalen zich
in zulken bachelijken toeistand bevo
den Zij hadden in de laatste kiez'ü»
toch zoo leelijk geklopt geweest,dat
de moed hun in de schoeneu zonken
dat de t,wij velaars die hen
ziende dat de kaarten aan het draaien
waren, de partij verlieten die zij maar
gevolgd hadden omdat zij ze voor altijd
aan het bewind waanden.
De liberalen van den anderen kant,
zagen hunne rangen verdubbelen en
een niew leven scheen hun ingeblazen.
De prachtigste propagandatocht werd
aangevangen die ooit ons land zag.
Overal grepen betoogingen plaats het,
garlsche land door werden voordrachten
gegeven, waar men de liberale propa
gandisten met geestdrift bejegende.
Tegen zulke beweging was het oud
versleten klerikaal kraam niet meer
bestand en van dan af was het reeds
zeker dal de toekomende wetgevende
kiezingen, den val zouden te weeg
brengen van het gehate ministerie dat
ons sedeit meer dan twintig jaar ver
drukt.
De klerikale aanleiders waren ter
neergedrukt, hunne bladen knarsetan
den van woede en spijt, 't Was eene
echte miserie En wanneer u de armoe
de langs de deur binnenkomt dan
vlucht gewoonlijk de 1 iet de langs het
venster.
Dit oud spreekwoord heeft zich ten
volle verwezenlijkt
De eerBte Minister, de Smet da
Naeyer, heeft het vuur aan de lont ge
stoken den dag dat hij, geldverkwister
zooals altijd, een voorstel heeft neder-
gelegd om waterwerken te verrichten
te Antwerpen die 500 millioen moeten
kosten en forten te bouwen die men
vooizeker ook met geen 300 millioen
zal uitvagen
De Burgers die moede zijn van te be
talen hebben hiiune stem verheft en de
volksvertegenwoordigers hebben ge
schrikt en gebeefd wanneer zij zagen
hoe hun opperhoofd hnn eene nieuwe
vreeselijke impopulariteit deed oploo-
pen.
Dat hadden zij waarlijk niet meer
noodig.
En van dit oogenblik zitten de kle
rikalen elkander in 't haar De bladen
zooals Patriote en Nieuws van den Dag
vallen den minister aan zooals nog
nooit liberalen het deden. Wanneer
die gezalfden des Heeren in furie ziju,
houdt ze dan maar vast....
De klerikalen van Gent, die M. de
Smet de Naeyer kiezen als volksverte
genwoordiger zijn bijeengekomen
en hebben hunne gekozenen den last
opgelegd het voorstel van M. de Smet
de Naeyer te verwerpen.
Deze zou dus moeten tegen zijn eigen
voorstel stemmen ten ware- hij waar
digheid genoeg had om zijn ontslag te
geven, 't Is inderdaad,naar het schijnt,
hetgeen na de nationale feesten zal ge
beuren.
De provinciale Raad van West-Vlaan
deren heeft ook deze week een wensch
gestemd tegen het voorstel de Smet de
Naeyer. Deze wensch werd voorgesteld
door M. Standaert, secretaris der Con
corde. Wij moeten dus hieruit besluiten
dat MM. Visart. De Brabandere en Ru-
zette ook tegen het voorstel zullen
stemmen in de Kamer van Volksverte
genwoordigers.
Onze eerste minister zit in slechte
lakens.
Eerst werd hij afgekeurd door het
land in de kiezing van 1904 en nu laten
de volksvertegenwoordigers zijner par
tij hem ook in de steek.
Gij ziet van hier welke de toestand iH
daardoor teweeg gebracht.
Dekiezers zullen in 1906 daar moeten
orde in stollen met de klerikalen die
niet meer in staat zijn te regeeren,
wandelen te zenden.
Zoo er iets het dubbelzinnig spel van. Je
clericale pers treffend doet uitkomen dan is
het wel wanneer zij zich langs den eenen
kant verzet tegen de millioenenverbrassing
welke men de belastingschuldigen wil opleg
gen voor de nieuwe 'forten van Antwerpen
terwijl zij langs den anderen kant vuur en
vlam spuwt op de liberale gazetten die zoo
vrij zijn het ontwerp de Srne-t de Naeyer
Cousebant te beknibbelen.
Daaraan alleen zullen de kiezers ku
oordeelen dat de katholieke pers een"nhe,1
driegelijke en jezuïtieke rol speelt.
Sedert twintig jaren volgen zij reeds
taktiek Het is bijna niet bt-grijpeüjfc
het kiezerskorps er zich niet vroeger 0
geërgerd heeft, maar zuls komt omdat
clericalen zoo behendig de onverschilljcr|le:
ja, een soort van politieke verblindheid b"'
'het volk hadden weten te onderhouden ,i''1
ongelukkiglijk nog versterkt werd door'j!
onbehendige houding van de socialistische
partij.
Het ge'oof in de hergeboorte van de
rale partij en in de mogelijkheid van den
triomf dezer laatste, was er noodig om
onverschilligheid af te schudden en de ver
blindheid te doen ophouden.
Hoe is het mogelijk vragen de kiezers
en belastingschuldigen zich tegenwoordig
af - hoe is het mogelijk dat wij ons nog
door dat kwakzalver.-ministerie in de doeken
hebben laten steken
Inderdaad, het monsterprojekt van Ant
werpen was er niet noodig om het land al
het schaamteiooze en tevens roekelooze van
de houding der regeering in zake van milita
risme te doen inzien.
Sedert twintig jaren heeft het ministerie
dat opkwam onder den kreet
Geën man, geen paard, geen kanon
meer ontelbare millioenen verbrast, onder
de benaming van landsverdediging, en de
burgers bijzonderlijk Je werklieden en de
landbouwers nieuwe lasten opgelegd.
Toen het liberaal ministerie in 1884 moest
aftreden, bestond het effectief van 't leger
op vredesvoet uit 3,288 officieren en 41,777
manschappen.
Iti 1903 was het g, bracht op 3,409 offi
cieren dus 121 meer en 43,030 man
schappen, zij 1,253 meer.
Het effectief van 't leger op oorlogsvoet
n 1884 was 116,644 officieren on man
schappen
Het is nu, gelijk minister Cousebant het
cbzer dagen in de Kamer bekende, 180.000
man, zij EENE VERMEERDERING VAN
63,356 MAN.
En zij dierven roepen Geen man
meer
Deze vermearding hebben de clericalen be
komen ten nadeele van de ongelukkige
weikmans- en boerenkinderen, 'die geen
goud bezitten om eenen man te koopen of die
't privilegie niet genieten van de seminaris
ten, en waarvan de reservediensttijd van
tien tot dertien jaren werd verlengd.
Niet waar dat de katholieke partij op
getreden als anti-militarist zich door oen
ongehoord bedrog aan het bewind heeft we
ten te houden.
Aan de kiezers te zorgen om zoo spoedig
mogelijk een einde te stellen aan de gevaar
lijke sprongen van die woordverbrekers en
millioenen verbrassers.
Men bericht ons dat vier leerlin
gen-muzikanten der Oud-Pompiers,
zonen van muzikanten der Oud-
Pompiers, en die de lessen volgen
onzer gemeenteschool De Looie
Donderdag 20 dezer uit straffe in de
school zijn moeten blijven van 's
noens tot 1 ure omdat zij den Zondag
9 Juli zich naar Brussel begeven
hadden met het muziek waarvan zij
deel maken.
Het schijnt, daarenboven, dat de
ouders zouden bericht geweest zijn,
van wege den heer Burgemeesterdat
die leerlingen, om in de gemeente
school te mogen blijven, het muziek
der Oud-Pompiers zouden moeten
verlaten. Hetgeen maakt dat voor
taan, de zonen van de muzikanten
der Oud-Pompiers, zelf in het muziek
der Oud-Pompiers spelende, zouden
gesloten zijn uit onze gemeente-
schoool, op bevel van den heer Bur
gemeester
Men moet bekennen dat zulks op
recht schandalig is
Maar dat zal alzoo niet voorbij
gaan.
Wanneer men een beetje wil
chen, moet men maar eene
van den Gemeenteraad bijwonen
gruwelijkheden die er_uitgekraam
worden, zijn zoodanig groot dat me
niet kan nalaten te lachen.
Een voorbeeld