Belangrijk bericht.
Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement.
Donderdag, 5" October 1005.
5 centiemen.
Eerste jaar. Nr 47,
I erschijètenf/e t/es ëëonfiert/afjs.
De kiezerslijsten voor
1906-1907 liggen ter
inzage van het publiek lot
51 October, laalslen nut
tigen uitstel voor de te
maken reciamalièn.
Het is de plicht van alle
liberaal, na te zien of zijn
naam op die lijst voor
komt met hei getal stem
men waaraan f'Ü recht
heeft en evenlueellijk alle
vergissing kenbaar te ma
ken aan hel Comiteit dei-
liberale Associatie, Semi-
narieslraat.
Een oog in 't zeil.
Het een met het ander.
Onze vrijheden
en onze roem.
Een Lokaas.
Eendracht maakt Macht.
Vires acquirit eundo.
INSCHRIJVINGSPRIJS
Voor den buiten: Een jaar, Fr. 3-00.
Voor stad Een jaar, Fi3-50
Men handelt bij overeenkomst.
De klerikalcn in liunne dag- en
weekbladen laien reeds de mogelijk
heid kennen van de overwinning der
liberale partij bij de aanslaande alge-
meene verkiezingen van
Mei 1906.
Vele hunner kleine weekbladen en dit
is bijzonderlijk het geval met deze
onzer kiesomschrijving trachten door
allerlei middelen te bewijzen dal een
anli-kierikaal bestuur onmogelijk is
en wijzen daarom op hetgene in het
naburige Frankrijk omgaat. Laten wij
ons door deze loensche schriften niet
misleiden en bemoeien wij ons enkel
met het bestuur en de toestanden van
ons eigen land en volk. Indien wij_
nagaan wat alhier onder de tegen
woordige klerikale regeering zooal
geschied vinden wij stof genoegoinde
noodzakelijkheid te doen uitschijnen,
dat hel hoogst noodig is door alle wet
tige middelen die ons bij de hand zijn
ooi den val van het klerikale goever-
nement te betrachten. De groote
hervormingen die den wil des volks
uitmaken Verplichtend ondeiwijs,
persoonlijken dienstplicht, algemeen
stemrecht met toepassing der even-
re Jige vertegenwoordiging, vermeer
dering van' hel werkmanspensioen,
meer'gelijkheid in het toekennen der
plaatsen in de openbare besturen,
enz Ziedaar stof genoeg om ons te
doen nadenken op de verplichting die
W'J hebben als mcnsch om van onze
burgerrechten bij de eerste gelegen
heid gebruikte maken om het kleri
kale ministerie omver te werpen.
En als wij rond ons zien wat al ver-
woestingen de lange klerikale over-
heersching onderduims begaan heeft
bij middel van de zoogezegde doode
handhoeveel arme- en andere fatni-
lien door toedoen der geestelijkheid of
bunne tusschengeplaatste personen
prooien mannen van hunne erfenissen
beel of gedeeltelijk beroofd zijn toe te
'aten. Sinds eenige jaren wordt dit
afschuwlijk werk op grooten voet in
°nze sireek gepleegd.
Nog onluiigs bood zich een jonge
Prester bij een begoeden persoon aan
onder voorwendsel hem een bezoek te
brengen en kennis te maken. Gezien
Men schrijft in bij den Uilgever, Liixfnudeslraat, n1' 53, te Yper. De aankondigingen van
gansch Relgië en t buitenland evenals de Notariale en Rechterlijke aankondigingen mogen
gezonden worden ten bureele van dit blad. Men wordt vriendelijk verzocht alle hoege-
naamde artikels uiterlijk tegen Dijnsdag middag vrij en onderteekénd toe te zenden.
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 15 c den drukregel.
Reklamen25 c. n
Rechterlijke aankondigingen 1 fr. id.
de goede ontvangst die hij genoten
had, duurde het niet lang of een an
dere geschoren bedienaar wat meer
ervaren in de kunst bood zich aan bij
den zelfden ouderling maar ditmaal
om eenc groote som ai' te bedelen voor
een zoogezegd goed werk, eene soort
van congregatie of tap alwaar men
den geest der meerderjarigen tracht te
verstompen en door alle slach van
middelen schade te berokkenen aan
de neringdoeners. Maar. de oude man
bezat gelukkiglijk nog zijn vroeger
wijs versland en het den valschen be
zoeker in opgewondenheid en vol
misnoegens vertrekken, de geldkofier
bleef gesloten. Wat zouden dezes erf
genamen er nu van zeggen, moesten
zij met de zaak bekend zijn En zoo
zijn er oneindig vele gevallen die,
helaas te laat gekend worden van
wie hel behoort Zekerlijk moest een
liberaal gouvernementheerschen men
zoude dit wraakroepend werk zeer
beperken, lot voordeel en genoegen
der wettige belanghebbenden in het
algemeen.
Nog sterker, gedurende deze va-
cantie is eenen onderpastoor bij zeke
re ouders gaan vragen opdat zij hun
nekinderen naar de stads lagere scho
len niet zouden zenden, zeggen ie dat
zij er geen goed onderwijs ontvangen-.-
Hel toezicht nochtans dezer scholen is
in handen der kierikalenwant in
alles zijn zij onze meesters, en zoo het
onderwijs in deze scholen aan de ver-
eischten niet beantwoord is het hun
ne eigen schuld.
Wij liberalen, vragen niet beter
dan de noodige verbeteringen te zien
verwezenlijken tot de heropbeuring
van onze jeugd Maar daaraan valt
niet te denken van onze klerikale be
heerders moeten wij niets verwachten
Den hoogmoed waarin zij gedompeld
liggen heeft bij hen alle liefde voor
anderdenkenden weggenomen,alleen
heerschappij door dwang en verdruk
king is in hunne harten geplant
daarom moeten wij vrijzinnigen van
alle standen uil al onze krachten de
zes steunen die het op zich durven
nemen den toekomenden strijd aan te
gaan om ons in tY|ei 1906 van het
klerikaal bewind te verlossen
Vlamingen
Eendracht maakt macht I
Sedert dat de steunpilaren van den
godsdienst heer en meester spelen in
België en bijna de gansche inrichting
en richting van net volksonderwijs
in handen hebben, werd het contin
gent van de gendarmerie nagenoeg
verdubbeld, terwijl haar jaarlijkse!)
budget met een paar millioenen moest
verhoogd worden.
Overal heeft men de gevangenhui-
zen, verbeteringscholen en bedelaars
gestichten moeten uitbreiden en er
zelfs nieuwe bijbouwen. Al deze zon
derlinge pensionaten zitten proppens-
vol, bij zoover dat sommige veroor
deelden soms uitstel bekomen om te
moeten gaan zitten bij gebrek aan
plaats.
In hunne fameuze redevoeringen
over den bloei en de ontwikkeling van
België waar bij zij al het mooie op
den bilan van de katholieke partij
zochten te schuiven hebben de
m njsters-zaakwaarnemers van 't bis-
don] deze droevige keerzijde van do
me Salie zorgvuldig verborgen gehou
den.
De criminaliteit, onder de langdu
rige heerschappij van de katholieken,
is zoodanig aangegroeid, dat er ge
vangenhuizen en gendarmen te wei
nig waren.
Wat zou het dan wezen indien de
daders van alle misdrijven en misda
den konden gekend en gestraft wor
den.
Immers, de statistiek van de crimi
naliteit in een land zou niet mogen
opgemaakt worden volgens het getal
misdaden waarover men de schuldi
gen heeft welen te ontdekken en bij -
gevolg kunnen straffen, maar volgens
l getal misdrijven die werden ge
pleegd en vastgesteld en waarvan
voor een groot deel de daders aan den
straffenden arm van hel gerecht wis
ten te ontsnappen..... ondanks de
aanzienlijke vermeerdering van het
gendarmeriekorps.
Welnu, het getal misdaden, waar
van de daders onbekend blijven, heeft
op onrustbarende wijze toegenomen,
sedert dat wij het geluk bezitten onder
den invloed en de heerschappij te
slaan van de aüergodsvruchtigste der
rëgêeringen.
Van 1881 a 1885, onder de LIBE
RALE PERIODE, beliep het gemid
deld gelat der misdaden en misdrij
ven, waarvan de daders niet konden
gestraft worden, tot 10,236.
Van 1886 tol 1890, onder het CLE-
RICAAL REGIEM klom het voor elk
jaar gemiddeld tot 14,241.
Van 1891 a 1895 tot 19,209.
In 1896 tot 22,045.
In 1897 tot 24,306.
In 1898 tot 22,205
ln 1899 tot 21,417.
In 1880 (liberale regeering) waren
er 3,503 vagebonden in de ofFicteele
bedelaarsgestichten en verbeterings
huizen.
in 1898 (clericaal regiem) waren er
6,568 en sedert dien groeide 'l getal
zoodanig aan dat men nieuwe pracht-
pensionaten voor dat deftig ras moest
bijbouwen.
De bevolking van de krankzinnigen
gestichten is meer dan verdubbeld
sedert dat de zaakwaarnemers van
de bisschoppen hier den baasspelen.
Dezelfde klimmende evenredigheid
heeft men kunnen vaststellen in het
getal der gealcooliseerden.
Ondertusschen ook steeg het getal
kloosters in België van 779 tot bij do
4,000 en het getal kloosterlingen van
15 duizend tot 44 duizend.
Het een gaat met het ander
De katholieke partij die zoo wei
nig op den naam van katholiek mag
aanspraak maken zou graag den
voorspoed van België, de ontwikkeling
van handel en nij vorheid, even als de
hooge vlucht van onze letterkundige,
artistieke en wetenschappelijke bewe
ging op haar boni willen brengen in
het grootboek van België, bij gelegen
heid van den 75en verjaardag onzer on
afhankelijkheid.
Diezelfde partij vergeet dat zij geen
deel heeft willen nemen aan de viering
van den 50en verjaardag onzer onafhan
kelijkheid, zoo dat er eigenlijk op ha
ren bom reeds vijftig jaren mogen af
getrokken worden.
lu 1880 waren de liberalen aan 't be
wind en onze politieke tegenstrevers
zullen toch niet beweren dat de voor
uitgang van België op allerlei gebied
alsdan niet reeds zeer merkwaardig
was.
Indien België sedert 1880 zij uen rang
op menig gebied heeft weten te hand
haven, dan was het veeleer onder den
invloed van het verledene en omdat de
liberale besturen met milde hand over
al het goed zaad hadden geworpen,
dan aan de katholieke regeering toe
te schrij ven.
De katholieke blufverkoopers ver
geten te spoedig dat ondanks eene
twintigjarige en, hoe men het ook
trachte te loochenen, rampzalige cleri-
cale regeering, de groote en belangrij
ke centrums van handel, nijverheid,
kunst en wetenschap, liberaal geble
ven zijn, en dat de hooge bloei en ont
wikkeling van deze laatsten die den
roem van België uitmaken, voor een
groot deel op het actief van de vrijzin
nige besturen mogen geschreven wor
den
ludien België zich zoo hoog heeft
kunnen houden, dan is het omdat de
liberale partij altijd kloek op de bres
is blijven staan ter verdediging van
onze burgerlijke en grondwettelijke
vrijheden en instellingen die door den
paus, zoowel als door de Belgische bis
schoppen, werden verwenscht en ver
vloekt comme unepeste et un délire
toen de zelfstandigheid en de onafhan
kelijkheid van ons land nog niet ver
zekerd waren.
Deministerieele tolkeukondigen met
eene treffende eensgezindheid de vol
gende mededeeling af
WERKEN OP DEN LINKEROEVER
DER SCHELDE.
Naar wij vernemen schikt de regee
ring belangrijke werken uit te voeren
op den linkeroever dsr Schelde van aan
het Vlaamsch Hoofd tot aan Burcht.
De gronden of liever de meerschen
langsheen den Scheldedijk zijn reeds
over eenige maanden aangekocht, om
er de aarde of zand, die uit de Schelde
gebaggerd worden, in te storten.
Daardoor worden die meerschen van
zelfs opgehoogd.
Eens datze vol zullen geschoten zijn,
iets dat men naar beliefte kan ver
haasten of vertragen, zou M de
Smet de Naeyer, de streek tuschen Ste-
Anneken en Burcht tot bouwgrond ge
schikt maken, met er straten te trek
ken, vorzien van riolen, waterleidin
gen, enz.
De twee oevers zouden ook door een
brug verbonden worden die omtrent
Burcht zou gelegd worden. Ze zouden
dienen voor eenen spoorweg, rijtuigen
en voetgangers.
Alzoo zouden de bewoners van het
Land van Waas,eene gedeeltelijke vol
doening krijgen, om te beginnen.
De spoorweg van het Land van
Waas, of eene verbinding ermede zuu
over de brug naar de statie van Ant
werpen Zuid loopen.
Geen twijvel dat wij hier staan voor
eene officieuse mededeeling.
Het is een net dat uitgeworpen wordt
door de regeering, maar 't is een net
met grof garen gevlochten
Minister de Smet de Naeyer brengt
zijne vacantie door met te visschen en
v,k
eï»
RMI1
t-\-
