LEEST
Hoogeschool
Uitbreiding
Stadsnieuws.
Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement
Het Wilde Meisje.
Mle' Golaert
en de schoolsoep.
Donderdag, ln Februari 1906.
5 centiemen.
Tweede jaar. Xr 12.
Zondag 18 Februari
Voordracht
van ill. Hocart Pasteur
Aan de vrienden van
de Weergalm
DE WEERGALM
Kamer der
Volksvertegenwoordigers
iXieuw klerikaal orgaan.
Het laatste
ministerieel 4 succes
Praatjes der week.
Eendracht maakt Macht.
Verschijnende des BBondcrdags.
Vxres acquirit eundo.
INSCHRIJVINGSPRIJS
VoobdEN buiten: Een jaar, Fr. 3-OÖ.
Voob STAD Een jaar, Fr. 3-50.
Men handelt bij ovekeenkomst.
Men schrijft in bij den Uilgever, Dixinudestraal, nr 53, te Yper. De aankondigingen van
gansch België en 't buitenland evenals de Notariale en Rechterlijke aankondigingen mogen
gezonden worden ten bureele van dit blad. Men wordt vriendelijk verzocht alle hoege-
naamde artikels uiterlijk tegen Uijnsdag middag vrij en onderteekend toe te zenden.
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 15 c. den drukregel.
Reklamen 25 c.
Rechterlijke aankondigingen 1 fr. id.
op de derde bladzijde van heden het 2'
veroolg van ons boeiend mengel werk
om S50 uren,
liberale protestant
Wij doen eenen warmen oproep
total onze liberale vrienden oin ons
blad ie helpen verspreiden. Deze op-
proep spruit geenzins int geldzucht
voort, maar wel uil lever om onze ge
dachten te verspreiden en onze pro
paganda tegen leugen, bedrog en ver
drukking overal te doen doordringen
ln den strijd tegen onze volkstop
pers, heeft De Weergalm zich steeds
beijverd om zijnen plicht ie doen
Wij blijven getrouw aan de blauwe
vlag, getrouw aan de liberale grond
beginselen van verdraagzaamheid en
streven naar vooruitgang.
Wij verdedigen in de eerste plaats
de rechtvaardigheid voor allen en in
alles, rechtvaardigheid voor arm en
rijk, voor burger en werkman.
De Weergalm is het orgaan van al
de vooruitstrevende liberalen van hel
arrondissement Yper, die het pro
gramma der liberale partij verdedi
gen, die onbeschroomd op de bres
springen voor het behoud onzer libe
rale vrijheden, en die uit al hunne
macht zullen strijden om ie beletten
dat ons land nog langer in de handen
blijve der klerikale dwingelanden,
slaven der geestelijkheid
De Weergalm verdedigt het ver-
plichtendonderwijs, omdathetde bron
is der grootheid van een volk, en wij
een vaderland wenschen, dal door
zijn onderwijs eene eereplaats zou
bekleeden in de rij der natiën.
De Weergalm verdedigt de grond
wettelijke vrijheden, waarop de
mensch met fierheid mag wijzen als
°p den triomf der rede over verdruk
king en fanatisme.
De Weergalm verdedigt den boer
en werkman tegen al wie ze onder den
kiel der slavernn zou willen verplet
teren.
De Weergalm trekt niet ten strij
de in het privaat leven, hij bespreekt
slechts de openbare daden
Liberale vrienden, wilt gij onze
Dropaganda ondersteunen, wilt gij
■Medewerken tot onze algeheele vrij
making, wilt gij helpen strijden voor
rechtvaardigheid en waarheid, neemt
een abonnement en maakt bij uwe
kennissen propaganda voor
dnt slechts 3 franken 's
i^ars liost
Zitting van Vrijdag 26 Januari 1906.
M. Nolf hoeft de volgende vraag
gesteld aan den heer Minister van fi
nanciën en openbare werken
ls het waar dat vijf kantonmers
van het arrondissement Yper, oud 65
jaren, komen weggezonden te worden
zonder pensioen, toen zij iu 1904 ver
plicht zijn geweest het bedrijf van
drankslijters te staken, dat hen hielp
leven, en zich zonder middels van be
staan bevinden.
Indien het zoo is, zou hel bestuur
niet kunnen maatregelen nemen om die
agenten ter hulp te komen, die regel
matig benoemd geweest zijn maar, die
meer dan 50 jaar oud zijnde in 1892,
niet hebben kunnen storten in de pen
sioenkas
Antwoord van den Minister.
Vijf kantonniers van het arrondisse
ment Yper hebben moeten weggezon
den zijn gezien Dunne gevorderde oude
en hunne gebrekkehjkheden.
Het is onjuist dat zij verplicht ge
weest zijn het bedrijf van drankshj-
ters te btaken.
Ik heb voor regel genom n een jaar
lij ksch hulpgeld te bezorgen aan de
oude kantonniers welke goede dien
sten gedaan hebben, en zich niet op
gepasten tijd hebben kunnen aanslui
ten aan de Pensioenkas onder den
waarborg van den Staat en die zich in
nood bevinden
Ik* plicht van alle liberaal
is van zich te abonneeren
aan De Weergalm
Het Journal d"1 Ygresin zijn nummer
van Woensdag 11., kondigt aan dat de
Ypersche klerikale partij een nieuw
blad gaat uitgeven, aan eenen prijs die
het in het bereik zal stellen van al de
beurzen.
Dit blad zal ongetwijfeld zooveel
waard zijn als al de andere klerikale
bladen maar het is niet min belangrijk
te bestatigen dat onze tegenstrevers
zich bereiden tot den strijd en denkeu
hem in te richten met hnune toevlucht
te nemen tot de lokale drukpers. Van
al de propaganda's, verdient, deze die
gedaan wordt bij middel der dagbla
den, de meeste aanmoedigingen het
dagblad dringt overal binnen, het treft
den kiezer ten huize en het treft hem
gestadig.
Onze vrienden denken er niet genoeg
aan onze orgauen te ondersteunen.
Zal het voorbeeld dat de klerikalen
hungeven hunne werkeloosheid schud
den. Hopen wij het
Onze lokale liberale pers verdient
meer aangemoedigd te worden dan zij
het is. Vele onzer vrienden bepalen
zich met onze dagbladen te lezen in de
koffij huizen. Datzii ei' zich op inschrij
ven, de inschrijvingsprijs is klein
Dat zij dezelve in lezing geven aan de
zen die de middelen met hebben zich
dezelve aan te schaffen en zij zullen
een nuttig werk doen.
Uit eene bijzondere briefwisseling-
van Yper naar het dagblad Le Ré
veil de Bruges gezonden, nemen wij
het volgende over
M. Colaert, onze Burgemeester en
volksvertegenwoordiger van Pope-
ringhe en ommeland, wordt gehe
keld sedert men vernomen heeft dat
hij in de afdeelingen der Kamers,
het wetsontwerp Woeste wegens de
schoolsoep, met een klerikalen gloed
verdedigd heeft.
Iedereen is zeer verwonderd ge
weest te zien dat hij vindt dat een
schotel soep, gegeven aan de arme
kinderen der gemeentescholen van
groote volksgemeenten, een vreese-
lijk wapen geeft voor den school
dwang, een onfeilbaar middel om het
geweten der ouders te dwingen Ja,
waarachtig, hij heeft daartoe reden,
want, sedert jaren reeds, verleent het
Bestuur van weldadigheid, eene hulp
som van i .ooo frank voor de school
soep in de bewaarscholen der nonnen
onzer stad ingericht, met het eenvou
dig doel deze in staat te stellen hun
te ondersteunen in hare concurrentie
met de officieele scholen.
M. Colaert die de begrootingen en
de rekeningen van het weldadig
heidsbureel moet goedkeuren, heeft
nochtans zich wel gewacht de minste
opmerking ten dien opzichte te ma
ken, en nooit heeft hij een woord ge
rept, om dit middel met welk men
het geweten der ouders dwingt, af
te keuren, 't Is waar, hier bevoor-
deeligen deze matregel de scholen
die onze gekruinde lief hebben, en
elders zijn het de officiëele scholen
die ervan genieten. Daar is het ver
schil Daar ook is de klerikale logi-
que en loyauteit
Men moet waarlijk een Colaert
zijn om zich zeiven alzoo in tegen
strijdigheid te stellen en om zijne ei
gene daden af te keuren.
Indien het wetsontwerp Woeste
gestemd wordt, de gemeentebesturen
die aan de school-eetzalen hulpgelden
verleenen, moeten in 't gevang
Hier geldt het geene zaak van wel
dadigheid maar wel van onderwijs.
De Minister van Justitie heeft dit
onderscheid volkomen aanveerd,
wanneer hij verboden heeft aan de
besturen van weldadigheid, hulpsom
men te verleenen aan de school-eet
zalen, zeggende dat deze geene
weldadigheidsgestichten zijn maar
instellingen uitg-aande van het open
baar onderwijs en als dusdanig af
hangen van de gemeente-overheid.
De begrooting van het armbestuur
voor 1906, is in zitting van den ge
meenteraad van 6 Januari loopende
maand neergelegd geweest. Heeft
het weldadigheidsbureel rekening
gehouden van het verbod van den
heer Minister of wel, heeft het, als
voorgaande jaren, nogmaals 1000 fr.
voor uitdeeling va n soep aan de kin
deren der congrejjatiescholen, inge
schreven In dit laatste geval wat
zal M. Colaert doen vooraleer de
begrooting goed t;e keuren Zal hij,
om consequent te zijn met zich zel-
I ven, deze hulpsom uitschrabben
Doet hij het niet, dan zeggen wij
dat hij eenvoddeman is, die te Brussel
het wetsontwerp Woeste ondersteunt
en goedkeurt om enkel toe te passen
aan de liberale gemeentebesturen en
niet aan klerikale gelijk te Yper. Al
tijd en overal twee maten en twee ge
wichten, volgens het de belangen der
partij vereischen. Ziet daar het jesui-
tenstelsel van Mter Colaert
Het gebeurt ons niet dikwijls de be
vestigingen van het Nieuwsblad te doen
uitkomen Het verstand der opstellers
van dat blad is zoodanig verheven dat
wij bijna nooit naar de eer durven
streven iets op hunne proza te weerzeg-
gen te vinden.
Eenmaal geene gewoonte zijnde,
nemen wij de groote vrijheid aau die
verstandige lieden te doen opmerken
dat zij zich een weinig vergissen, wan
neer zij zich inbeelden dat wij het be
houd van het huidig ministerie aan
zien als van aard zijnde ons te bedroe
ven.
Wij zijn van h«t gedacht .van M.
Neujean, ouzen dapperen volksverte
genwoordiger van Luik. In tegenstrij
digheid met de meeniug van het
Nieuwsbladniets kan voor het oogen-
blik ons meer vreng i veroorzaken dan
M. de Smet de Naeyer te zien aan het
bewind blijven en dat nog dank aan de
ondersteuning onzer twee Ypersche
afgevaardigden Golaert en Van Merris.
Wij hopen zelfs dat hij zal aan het be
wind blijven tot de naaste kiezingen
en dat onze klerikale volksvertegen
woordigers zullen voortgaan met hem
op de slaafschte wijze mogelijk te
dienen.
Hunne wederzijdsche verbintenis zal
alzoo geheel blijven met dat ministerie
die honderden mülioenen vindt óm ze
te doen verdwijnen iu den afgrond der
militaire uitgaven en die geen sou vindt
voor dringerder werken in ons arron
dissement.
Dat zal op zonderlinge wijze onzen
kiesstrijd vergemakkelijken. De les,
welke de engelsche behouders komen
te ontvangen, is daar om ons tot voor
beeld te dienen, dat dit van aard zal
zijn om ons verrassingen voor te be
houden die niet zullen kunnen nalaten
ons aangenaam te zijn.
bat men elkander ontmoet op de
straat, op bezoek, iu de koffij huizen,
in den schouwburg overal en altijd is
het 't zelfde liedje. Welnu het nieuwe
Gas, het goede Gas van nichtje
Spreken wij er over van de uitba
ting die zooveel slapelooze nachten
veroorzaakt heeft aau onzen duurbaren
Burgemeester
Het fameuze brugsche Gas, in de
stad vereerd met zulke vurige en aan
zienlijke sympathiën het fameuze
brugsche Gas waarop een groot getal
leden der vermaarde verlichting» com
missie groote hoop bonwen,om hun
inkomen te zien vermeerderen het fa
meuze brugsche Gas dat niettegen
staande het gemeenteraadsleden aan
zijne soldij heett, het fameuze'brug
sche katholiek Gas voldoet de Yper-
lingeu met.
't ls dat onze uitstekende burge
meester zich vergenoegd heeft met het
volgende buitengewoon vraagstuk op
te lossen.
DE WEERGALM