Stadsnieuws.
De wetgevende kiezing
Gedurende de kiezingen.
eerlijkste en schandaligste middelen in
het werk. De priesters vergaten zelfs
hunne edele en schoone zending en
wierpen zich in den politieken strijd,
maakten ook van den godsdienst ge
bruik om hunne macht meer en meer
te doen wegen op de buitenlieden en
hun meer vrees en angst in te boeze
men.
De klerikale parti], die over eenige
jaren schreef dat het werkvolk krapuil
en gespuis was, zoekt in den laatstèn
atrijd ditzelfde volk door zeemzoete
woorden in hare netten en strikken te
vangen ten einde het gemakkelijker te
overhalen en uit te lokken deel te ma
ken van bonden, en vergaderingen bij
te wonen. Daar werden noch pinten
bier, noch geld gespaard, om het volk
te misleiden.
t Wij hebben het volk verwittigd de
volgende woorden geenzins uit het oog
te verliezen Als de vos de passie
preekt, boeren wacht uwe ganzen.
Dat het volk op zijne hoede zou we
zen en zich niet laten medeslepen door
beloften, rotte appelen en andere be
drieglijke middelen. De geschiedenis
heeft ons geleerd en alle dagen zijn er
nog voorbeelden, dat de klerikale par
tij de werkende klas veracht heeft en
nog veracht en vernedert en dat de kle-
rikalen altijd en overal de volksver
drukkers en de volksvijanden geweest
zijn.
Inderdaad, zijn de klerikalen tegen
den persoonlijken dienstplicht niet
Behouden zij de wet der drij en vier
eerloosheden niet Weigeren de kleri
kalen geen voldoende pensioen aan den
afgesloofden werkman Zijn zij tegen
het verplichtend onderwijs niet
Is het niet treurig dat de werkman,
die van den vroegen morgen tot den la
ten avond arbeidt en zwoegt, maar een
derde of een vierde uitmaakt van hem
die rijkdommen en schatten bezit Is
het nietbeklagenswaardigdatde jonge
lingen van dien zwoeger alleen geroe
pen worden om den ransel te dragen en
het geweer te hanteeren
Is het niet treurig, beklagenswaar
dig, dat, van de millioenen onzer mede-
menschen die zwoegen voor het dage
lijks brood, de meeste sterven in onwe
tendheid Is het geene schande voor
het land, als de cijfers ons komen be
wijzen dat, op honderd ingelijfde mili-
cianen voor het Belgisch leger, een
derde zijn die noch lezen noch schrij
ven kunnen
Gaat het alle palen niet te buiten, te
moeten zien dat het tegenwoordig, kle
rikaal bestuur een pensioen weigert
van 365 frank 's jaars of één frank per
dag, aan den afgesloofden werkman,
en dat het nog durft boffen omdat het
den eerlijken arbeider een almoes toe
werpt van 65 fr. per jaar of 18 centie
men per dag
En zeggen dat die klerikale kwak
zalvers dan nog de stoutheid en den
moed bezitten om op alle daken en op
alle tonen uit te bazuinen dat zij den
werker genegen zijn, dat zij hem in
het harte dragen en dat zij de schoo
ne leering van Christus navolgen en in
praktijk stellen Bemint uwen naas
te als uw eigen zeiven.
Wreede spotternij Zij beminnen
mannen die gedwee het hoofd bukken
die hunne handelswijze blindelings
goedkeuren die de onwetendheid niet
aanzien als de plaag der dorpen en de
kwaal der ondeugden en misdaden
dieslaaf willen zijn en blijven in plaats
van vrije, onafhankelijke menschen,
die het hunne kunnen bijdragen om
het lot van den naaste te kunnen ver
zoeten en te verbeteren.
En nu, vrijzinnigen van alle kleur,
nu dat de slag geslegen is en dat de
vijand aan 't roer blijft door leugen-
en lastertaal, geven wij geen moed
verloren.
Sluiten wij onze gelederen weder
ineen en trekken wij in dichte scharen,
onverschrokken ten strijde
Handen uit de mouwen, vrienden, en
weder naar het slachtveld, niet tot het
vergieten van menschenbloed en ver
delgen van broeders, maar tot verdedi
ging onzer duurbaarste belangen ter
bekamping van onrecht, onwetend
heid, vuigen laster en dwingelandij
Het hoofd in de lucht weder ten
strijde en de zege is eensdaags aan
ARRONDISSEMENT YPER.
De klerikale partij is er aan voor
hare onkosten en de heer Colaert voor
zijn gezwets. De onderscheiden en
klaarziende hoofdman der Ypersche
klerikale partij heeft zich, eens te
meer, deerlijk bedrogen.
M. Nolfis herkozen. Hij behoudt op
15 stemmen na het vooruit van bij de
3,000 stemmen dat hij bekomen had in
1902 op de kiezing van 1900.
In 1900, bekwam hij 8,237 stemmen.
In 1902, behaalde hij er 11,222 he
den behoudt hij er 11,207.
De klerikalen rekenden het kiescij-
fer der liberale lijst te verminderen»op
8,500 stemmen, zij bekennen het zon
der omwegen, al hunne berekeningen
zijn jammerlijk mislukt en hunne te
leurstelling is zooveel te meer verstaan
baar dat het 3000 stemmen bedraagt.
ons
(Ons Blad.)
De plicht van alle liberaal
is van zich te abonneercn
aan De Weergalm.
En nochtans het is niet dat de kleri
kale poging te wenschen gelaten heeft.
De klerikalen hebben ons een vreese-
lijke aanval geleverd ons arrondisse
ment was aangeduid geweest als moe
tende eene vergelding geven voor de
zetels die de klerikale partij meende
te zullen verliezen in andere deelen
van het land.
Het Journal de Roubaix, dat goed in
gelicht is over hetgeen in het klerikale
kamp gesmeed wordt, gaf als volgt
zijne waardeering over de kiezingen
van 27 Mei, in zijn nummer van den
29
Overal, behalve te Yper, waren de
n katholieken op hun weerhouden. De
kiezingen van 1902, dia gedaan wer-
den onder den nog verschen indruk
der onlusten van April, hadden hun
het maximum der mandaten gegeven
dat zij hopen konden, onder het be-
j) heer der evenredige vertegenwoordi-
ging Zij hadden in 1902 twee nieuwe
n zetels gewonnen te Antwerpen, 1 te
Kortrijk, 1 te Brugge, 1 te Brussel, 1
te Dinant-Philippevilie, 1 te Namen.
Hunne pogingen (op 27 Mei) bepaalden
n zich bij het behoud en het bevestigen der
Ti verkregene toestanden behalvewij herha-
77 len hette Yptrwaar zij trachtten den
7i uittredenden liberaalMNol/, buiten
i) te kegelen.
Het is dus op Yper dat de groote po
ging der klerikale partij gericht is ge
weest. Wij hebben ze onderstaan zon
der eenen stap achteruit te wijken,
zonder iets te verliezen van het groote
vooruit dat wij genomen hadden in de
kiezingeo van 1902. Het is een uitslag
waarover wij ons mogen gelukwen-
schen, want hij bewijst dat er heden
in het arrondissement Yper zulk een
blok van oppositie stemmen bestaat,
dien de klerikalen, wat zij ook doen
mogen, niet kunnen aanranden.
Wij hebben ten hoogste in den loop
van dezen heugelijken strijd eene zeer
lichte schram bekomen 15 stemmen
verlies.
En daarom heeft men de geheele
geestelijkheid moeten in beweging
stellen, want er is geen een geestelijk
die zijnen invloed ten dienste der par
tij niet gesteld heeft. Al de kiezers
zonder onderscheid zijn bezocht ge
weest, zelfs verscheidene keeren. In al
de gemeenten van het arrondissement
hebben de pastoors en onderpastoors
gewedijverd. Men heeft zelfs onder
pastoors gezien, gelijk te Pioegsteert,
die zich aan de deur der liberale mee
ting plaatsten en dezen aanteekenden
die de stoutheid hadden er heen te
gaan.
Men heeft al de geestelijke en we
reldlijke sprekers der provincie en van
het land ter hulp moeten roepen van
de klerikale kandidaten. Overal zijn
verplichtende meetingen ingericht ge
weest. Den 20 Mei, acht dagen vóór de
kiezing, waren er 56
Ons arrondissement is overstroomd
geweest van dagbladen, manifesten,
de eene lasterlijker dan de andere.
Onze tegenstrevers, onmachtig om onze
gedachten te bevechten, hebben ze
ontaard
Zij hebben het spook van het Com-
bisme tegen ons opgeruid. Zij heb
ben ons voorgesteld ais de vijanden
van den godsdienst, als de brandstich
ters der kerken duizenden lasterende
lichtteekeniugen zijn in het arr°n«11®"
sement verspreid geweest, de anti-kle-
rikalen voorstellende als bestormers
der kerken Zij hebben honderden en
honderden plakbrieven aangeplakt,
den brand der kerk van Boeschepe ver
beeldende en ons doende den dood bij
wonen van den ongelukkigen die ge
dood werd omdat hij tegen de over
heid had opgestaan. Men heeft ons
verantwoordelijk gemaakt van al die
overdrevene daden, die nog vergroot
werden voor de omstandigheid
Het was onze tegenstrevers niet vol
doende den laster op ons geworpen te
hebben gedurende lange maanden, zij
moesten nog op het laatste oogenblik
hunne toevlucht nemen tot oneerlijke
middelen.
Daags vóór de kiezing, hemelden om
zendbrieven in den naam der socialis
tische partij, wier handteeken zij zich
valschelijk aangematigd hadden, de
onthouding der kiezers werklieden der
grens op, omdat M. Nolf tegen het
algemeen stemrecht op 21jarigen ou
derdom gestemd had Den dag der
kiezing werden te Waasten manifesten
uitgedeeld, zeggende dat M. Nolf, in
eene meeting gehouden te Gheer, had
moeten vluchten, hetgeen een leugen
is, die desnoods zou kunnen getuigd
uitgebracht te onderzoeken. In pw
gaven een bureel van Poelcapelle
genomen met een bureel van Dick^"
busch, 437 stemmen aan de liber i
lijstin de kiezing van 27 Mei gava
die zelfde bureelen ons nog slechts 2is
stemmen
worden door M. Moyersoon, advokaat
en provinciaal raadslid te Aalst, de
katholieke tegenspreker van M. Nolf
in de meeting van Gheer, dat wij
geenszins als eene misdaad willen toe
rekenen, want onze vrienden hebben
zich maar te beloven gehad van hare
nauwkeurigheid en zij, denken wij,
van de onze Daags voor de kiezing
zijn klerikale agenten huurders gaan
vinden zeggende dat hunne eigenaars
van onze vrienden, hen aanraadden te
stemmen voor de klerikale lijst, leugen
die op het laatste uur gebruikt werd,
dus te laat om verijdeld te worden.
Laster, oneerlijke middelen, leugens,
alles is gebruikt geweest
Onze tegenstrevers hebben, om hen
te ondersteunen, de hulp der openbare
machten gehad. Korts vóór de kiezing,
het hoofd der regeering, M. de Smet
de Naeyer, om zijne vrienden ter hulp
te komen, heeft de voltrekking beloofd
der vaart, het leggen, van eenen trek-
weg langs de Leie, voetbruggetjes te
Comen en te Wervick, werken die se
dert een getal jaren gevraagd waren;
M. Liebaert heeft een ontwerp van
overneming der spoorwegen van West-
Vlaanderen neergelegd M. Vanden
Heuvel heeft benoemingen gedaan in
extremis en heeft er in toegestemd de
mededeeling van koninklijke beslui
ten te .verdagen die wettiglijk zekere
catholieke familien moesten mishagen
Wij hebben niet alleen af te rekenen
gehad met de valschheid der Regeering,
wij hebben al de gemeentebesturen
van het arrondissement tegen ons zien
opstaan, die op eenige zeldzame uit
zonderingen na, hunnen invloed ten
dienste der klerikale zaak gesteld heb
ben. Wij hebben ook te strijden gehad
tegen al de macht der weldadigheids-
besturen, die in zekere plaatsen, en
bijzonderlijk te Yper, over een over-
grooten invloed beschikken.
Dwangmiddelen van allen aard zijn
uitgeoefend geweest op de vreesachti
ge en afhankelijke kiezers, uitdeelin-
gen en beloften van geld zijn gedaan
geweest voor het geval dat M. Nolf
zou omvergeworpen worden, kunstgre
pen van allen aard zijn gebruikt ge
weest want een klerikale hoofdman
eener grensplaats, in een oogenblik
van rechtzinnigheid, heeft openbaar
lijk bekend dat zijne partij er verschei
dene ter zijner beschikking had en ie
dereen weet wat dit zeggen wil.
Voegt bij dit alles dat wij bestolen
zijn geweest in het opmaken der kie
zerslijsten, dat vele onzer vrienden
achtergelaten zijn geweest, dat ande
ren het getal stemmen niet gehad heb
ben waaraan zij recht hadden, dat, in
tegendeel, de klerikalen naar wensch
zijn gediend geweest.
En zeggen dat men die reusachtige
poging heeft moeten doen om ons 15
stemmen achteruit te doen gaan
Nog is die achteruitgang schijnbaar
der dan waar. Want in de kantons van
Yper moest een samendringen van
stemmen zich voordoen te Poelcapelle.
In 1902 was de kwestie van de schei
ding der gemeente niet opgelost. M.
Nolf heeft uit dien hoofde voordeel
getrokken van een groot getal klerika
le stemmen. Nu dat die kwestie opge
lost is, zijn die stemmen weergekeerd
naar de klerikale partij. Het ia overi
gens voldoende de stemmen per bureel
Wij hebben dus den 27 Mei de out
zaggelijke macht tegen ons zien 0n
staan van eene partij die allee in han
den had om ons te bestrijden en welke
inrichting van over lang zich verklaard
heeft in zekere plaatsen tot in de stem
bureelen.
Wij hebben den geduchten aanval
onderstaan die ons geleverd is geweest
zonder te moeten achteruit wijken
zonder een der tot heden bekomen
voordeelen te verliezen, 't Is hetgeen
ons toelaat ons te verheugen over den
uitslag van den dag.
Wij zouden aan onzen plicht te kort
komen indien wij in deze omstandig,
heid onze warmste bedankingen niet
stuurden aan al dezen die ons in den
strijd geholpen hebben. Eerst aan onze
kandidaten, die hunnen plicht vol.
bracht hebben, aan onze jonge wach-
ten, aan de voortdrachtgevers die ons
met hun woord geholpen hebben, aan
onze vrienden die de zending aanvaard
hebben getuigen te zijn, eindelijk aan
al dezen, die een werkzaam deel geno-
men bebben aan den strijd, maar bo-
venal aan onzen vriend Art. Dalmote
die in den loop van dezen veldtocht
eene verknochtheid aan den dag legde
die hem aan de dankbaarheid van al
de liberalen beveelt.
En nu aan 't werk De kiezing heeft
ons bewezen dat onze inrichting op
vele punten te wenschen laat dat zij
zelfs in menigte plaatsen geheel ont
breekt. Trachten wij de verkleefdhe
den te groepeeren waarover wij be
schikken en wij zullen sterk zijn.
De welgekende klerikale vriend, met
zenuwachtige gebaren, die aan zijnen
neus en zijne knevels trekt op jammer
lijke wijze, ontmoette zijn uitmunten
den gezel, artiest muzikant, klerikaal
gelijk hij en vroeg hem Lieve vriend,
hebt gij den laatsten uitslag der kie
zingen van Yper
Helaas ja, antwoordde Ernest met
een grooten zucht, de tijdingen die
eerst goed warenzij n slecht geworden.
Nesten Nolf is gekozen, men heeft ons
schandelijk bedrogen. Colaertverzeker-
de de zegepraal en ik, die altijd ter
goeder trouw beD, gingflesschen cham
pagne verwedden. Ik heb hetgelukkig-
lijk niet gedaan ik ware/ met mijn g...
in 't water gevallen in plaats van er
te mogen drinken voor niet, zou ik er
aan geweest zijn voor veertig franks.
't Is spijtig, waarlijk 't is ver
schrikkelijk, riep zijn vriend uit
na al hetgene de klerikale partij ge
daan heeft, het mogelijke en het on
mogelijke, om M. Nolf aan de deur te
zetten, 't is onbegrijpelijk. Ja, die fra-
masson8, die geuzen hebben een tasi
vel zij zijn sterker, slimmer dan vele
onzer vrienden wel denken, en daamj,
men moet hen dit recht laten weder
varen, zij zijn inden strijd van eeDe
onberispelijke eerlijkheid, zij hebber
de openbare sympathie.
Maar, lieve vriend, antwoordde
de andere, volgens uw spreken zo»
men zeggen dat gij nog eenige ver
kleefdheid hebt voor die baanstroe
pers, die beeldstormers en die prieste'
vreters.
Mijn duurbare Ernest, het is W
dat ik u ken, ik mag u dus in vol'8
rechtzinnigheid verklaren dat zoude'
de talrijke stemmen die onze overste"
van hunne bestemming afgekeerd heb
ben door beloften en drukking,
Nolf ten minste vijf duizend stemm®11
meer zou gehad hebben.
-- Spreken wij daar niet van, beet®
Jules, ik keu de knepen onzer vri®D'
den om te zegepralen beter dan 't lS
gelijk wie. Ik heb er de droevige on
dervinding van gehad en het schee'0
weinig of ik was er het slachto»e
vaD<
"Welnu,Ernest,dat is noch eerlij
noch rechtvaardig. Indien ik
geval ware de wet te moeten toepa09
zou ik niet een oogenblik aarzelen
zou niet willen dat de uitspraak
het land vervalscht wierd d°OIL0.
drukking, het bedrog en de 0111j,,
pingik zou zonder de minste om»
IN HET
t I
