Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement.
Donderdag, 28n Maarl 1907.
Derdejaar. 'Nr 20.
wanorde aan den Abeele.
Hel ministerie
aan 'l kraken.
't Zit schuw.
Weggesmelen geld
5 centiemen.
Eendracht maakt Macht.
Verschijnende des donderdags.
Vires acquirit eundo.
INSCHRIJVINGSPRIJS
Voor den buiten: Een jaar, Fr. 3-00.
Voor stad Een jaar, Fr3-50
Men handelt bij overeenkomst.
Men schrijft.in bij den Uilgever, bixlnudestraal, nr 53, te Yper. De aankondigingen Van
gansch België en 't buitenland evenals de Notariale en Rechterlijke aankondigingen mogen
gezonden worden ten bureele van dit blad. Men wordt vriendelijk verzocht alle hoege-
naamde artikels uiterlijk tegen Dijnsdag middag vrij en onderteekend toe te zenden.
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 15 c den drukregel.
Reklainen 25 c.
Rechterlijke aankondigingen 1 fr. id.
Kamer.
DE
Men kent de wanordelijkheden die
gebeurd zijn aan den Abeele den 15
Maart 11., eersten dag van de ope
ning der grens voor het fransche vee.
Ziehier in welke woorden onze
Volksvertegenwoordiger M. Nolf de
zaak aan den Minister van Land
bouw heeft bekend gemaakt
Rij ministerieel besluit in datum
van 23 Februari II is de ingang der
koeien en der volle vaarzen, vau fran
schen oorsprong, toegelaten geweest
laDgs de tolbureelen van Agimont,
•Momigtiiés en Abeele, den len en 15n
van elke maand.
Het gebeurt dat het g. tal beschik
bare plaatsen in de quarantaine stallen
ontoereikend is In het kantoor van den
Abeele, is zij maar van 300 Nu den 15
Maart 11., zijn bij de700 stuks vee aan
geboden geweest in gezegd kantoor.
Dria honderd zijn aanvaard geweest,
de andere hebben moeten gestuurd
worden naar de hollandsche grens,
naar het kantoor van Salz iele om er de
quarantaiue te onder gaan Verscheide
ne koeien zijn doo l van uitputting ten
gevolge vau het lang verblijf in de
wagons die in den Abeele gebleven
zijn tot den 16 Maart om te Selzxetb
aari te komen den 17, na eene reis van
6 dagen.
Men moet zich verwachten aan de-
zalfde gebeurtenissen den 1" April aan
staande.
Ik vraag aan den heer Minister
welke maatregelen hij denkt te ne
men Zou hij niet kunnen toelaten dat
het vee driemaal per maand inkome,
in plaats van tweemaal, den 1», 11 en
21 van elke maand Zou men hei ge
tal kantooren niet, kunnen veunterde-
ren langs welke het inkomen kan
plaats hfebben h t is teg-uwoordig
maar van drie op de fransche grens,
terwijl er twaalf kantooren bestaan op
de hollandsche grens.
Ik vraag hem eindelijk of het niet
zou betamen de belanghebbenden scha
deloos te stellen voor de verliezen die
zij gedaan hebben door het gebrek van
inrichting op den Abeele. Ik zal hem
ook vragen ten wiens laste de vervoer
kosten naar Selzaete eu terugkomst
zullen zijn, een groot getal vee vervoerd
Daar Selzaete, bestemd zijnde voor
West-Vlaanderen
Het ministerieel besluit van 23
Februari dat het inkomen toelaat van
het vee van franschen oorsprong,
spreekt maar van de volle koeien en
vaarzen van vier tanden. Waarop
steunt zich deze bepaling Waarom
breidt het besluit zich mot uit tot de
magere ossen
In de zitting van 20 Maart is M
Buyl op zijne'beurt tusschen geko
men in de volgende termen
Antwoordende op eene'wraag ge
steld door Al. Nolf en door mij zelf
nopens de opening der fransche grens
voor het mager vee, heeft de heer Mi
nister zich uitgedrukt ais volgt
Lang voor de achtbare leden hun-
ne vraag hadden gesteld, had ik on-
derrichtingen gegeven met het zicht
de kantooren te doen openen op het
einde der maand Februari.
Nu, d6 vraag dagteekende van den
19 Februari, hoe deze verklaring doen
overeenkomen met den nadeeligen toe
stand voor de invoerders, die gisteren
aangeklaagd is geweest door de volks
vertegenwoordigers van Yper en die
bewijst dat het bestuur op het onver
wachts genomen is geweest. Zou M. de
minister ons niet kunnen zeggen hoe
dat besluit z'ch niet uitbreidt tot de
magere ossen die voortkomen van het
zelfde land als het toegelaten vee
Eindelijk, de heeren Colaert en
Van Merris, arcades ambo, spijts al
den walg dien zij gevoelen voor de
vragen, als redenaars die gewoon
zijn het Parlement met hunne wel
sprekendheid te vervullen, hebben
het gewaagd op hunne beurt zich
zeer bedeesd tot den Minister te rich
ten en ziehier in welke woorden
Ten gevolge van een gebrek aan
plaats ui de stallen, heeft een deel van
het vee van franschen oorsprong, Vrij -
dag 15 Maart in Belgie gebracht langs
het grënskautoor van den Abeele, ar
rondissement Yper, de quarantaine
nu-t kunnen ondergaan, en is naar Sel
zaete gezonden geweest, op de holland
sche grens.
Daaruit sproot, benevens allerlei
moeilijkheden eene ware schade, voor
de vetleggers en de landbouwers voor
wien dat vee bestemd was. Namelijk
de beesten die in wagens waren sedert
den Maandag, waren onpas>elijk door
de-n lang afgelegden weg, verscheidene
zelfs waren bezweken eu eene bijge
voegde reis van twee dagen kou niets
dan nadeelig zijn.
Dan deze zending naar Selzaete die
zal moeten gevolgd worden door eene
verzending naar onze streken, zal niet
zijn zonder onkosten te veroorzaken
die, gevoegd bij de onkosten van ver
plaatsing der dienstboden en van het
personueel gelast met het toezicht en
met de zorgen aan de beesten te geven,
kunnen een hoog cijfer bereiken.
Zou do heer Minister, bijgevolg,
geene maatregelen kunnen nemen om
111 het toekomende zulke hindernissen
te vermijden, bij voorbeeld, met de
stallen te vergrooten die heden staan
op dun Abeele of met er nieu we stallen
bij te bouwen, ofwel nog gelijk het
zekere voorgaande jaren gedaan is ge
weest, met de beesten toe te laten, die
geene plaats kunnen vinden m de stal
len, de quarantaine te ondergaan 111 de
afgesloten plaatsen die de stallen om
ringen
M. Nolf heeft de volgende vraag
gesteld aan den heer Minister van
^openbare werken
Een besteenigden wielrijders weg
wordt gevraagd tusschen Komen en
Hollebeke op den oever der vaart van
de Lei naar de Yperlée.
Zou de achtbare minister geen
recht kunnen doen aan deze vraag?
Wat er nu ook over gezegd worde,
zeker is het, dat het kabinet de Smet
de Naeyer op zijne laatste beenen
loopt.
Loochenen helpt niet meer, daar
iedereen zoowat uit de biecht begint te
klappen en de primus zelf verzekerde
dat er wel, voor den oogenblikvan geen
aftreden sprake is, doch dat dreigende
onweerswolken rijzen aan den horizont.
De stemming van den achturigen
arbeidsdag in de Limburgsche mijnen,
tegen wil en dank der regeering, zal
niet de oorzaak, maar wel het voor
wendsel zijn van het aftreden des ka-
binets.
M. de Smet de Naeyer heeft bepaald
het vertrouwen van den Koning ver-
beu', i omdat hij zich niet hei-ft aange
steld als staatsman op de hoogte zijner
taak in de koloniale zaak.
Koning Leopold II heeft eindelijk,
weliswaar wat laat, ondervonden dat
men de hoedanigheden en kwaliteiten
van M. deSmet deNaeyer als staatsman
en kabiuetshoofd te veel overschat
hei tl en dat er waarlijk in hem' geene
stof zit om er een Rogier of een Frere-
Urban uit te knippen.
M deSmet de Naeyer heeftde groote
politieke fout begaan steeds oogluikend
de Congo)ec8che zaken vrijen loop te
lateneude gulden spreuk te vergeten
le roi règnemais ne gouverne pas.
Het is grooteude'èls zijne schuld dat
de huidige verwikkelingen op kolo
niaal gebied zich voordoen, omdat hij
dit niet voorzien heeft en zoowel de
nationale vertegenwoordigers als het
staatshoofd in een toestand geplaatst
heeft die voor een van beiden slecht
moet afloopeu.
Het zal dus eerst rond 15 April zijn
dat de crisis moet uitbreken.
En dan
Zal eeu ni9tiw kabinet genoeg in
vloed bezitten om de Kamer tot in
stemming met zijne inzichten te over
halen
Dan moeten al de groepen er in ver-
teg-'ffwoordigd zijn. En wie zal ons
zeggen dat een kabinet Beernaert-
Woeste-Helleputte mogelijk is in Bel
gië, zelfs al nam M. Schollaert de rol
op van kabiuetshoofd
Er staat maar eene oplossing voor
de deur, die is eene ontbinding der
Kamers.
En zoo men het den Koning wat al
te lastig maakt met do koloniaale wet,
zal dat dan ook de verwachte uitkomst
zijn.
De klerikale partij heeft, het koste
wat 't wil, dringend eeu reparatienoo-
dig. want het zit maar schuw met hare
gezondheid. De bo9l hangt niet meer
aan elkaar, de mot zit er met kladden
in en het is niet langer meer mogelijk
nog de gaten en scheuren te verbergen.
In die eens zoo streng afgericht en
slafebjk ónder worpene partij zij 11 sinds
eenige 11 tijd menschen opgestaan, die
van oordeel ziju dat strijden voor gods
dienst en aartsvaderlij ke zeden eeu heel
schoou ding is, maar dat er nog andere
zaken zijn die belangstelling verdienen
en de democratie of regeering door het
volk ook een woordje moet te zeggen
hebben.
De klerikale werklieden stonden tot
hiertoe in het politiek huishouden on
zer tegenstrevers waar de bezem staat.
Zich de zolen onder de schoenen uit-
loopen voor de klerikale propaganda,
meêdoen aan klerikale manifestaties,
onder het geleide van pastoors en kle
rikale kopstukken gedwee ter stem
bus trekken, dat alles mochten die
brave sukkelaars naar hertelust doen,
doch een woordje meêpraten in de be
raadslaging over de algemeene partij
belangen, eigen vertegenwoordigers
tellen inde wetgevende vergaderingen,
dat kon er niet door.
Die miskenning en vernedering moest
natuurlijker wijze tot misnoegdheid
leiden en vandaag staat de klerikale
partij voor het feit, dat zij aan het de
mocratisch gedeelte van haar leger
gewichtige toegevingen zal moeten
doen, wil zij opeen gegeven oogenblik
niet voor eene radikale scheuring staan.
Een ander en meer invloedrijk ger
deelte van het klerikale kamp is de al
leenheerschappij van graaf de Smet de
Naeyer ben. Deze toch handelt alsof er
Doch Kamer noch Senaat ineer bestond,
wil deze hooge vergaderingen met het
mes op de keel dwingen op een twee,
drie wetsontwerpen te stemmen, waar
bij de toekomst van heel het land op
het spel staat en dreigt bij het minste
ve>ze\ van katholieke zijde met zijn
ontslag, hetwelk eene voor onze tegen
strevers gevaarlijke crisis zou kunnen
uitlokken.
Deze en andere redenen tot verdee
ling en ontbinding zouden uit de we
reld moeten geholpen worden op een
congres, waar dan ook een soort van
programma zou aaueeDgeknutseld
worden. Maar hier komt de kat op de
koord.
Woeste, de groote baas, die nu jaren
gewoon is de katholieke scharen als
automaten te doen manoeuvreeren, wil
van geen programma, nog veel minder
van een congres weten. Hij heeft een
heiligen afkeer van al wat aan demo
cratie grenst en houdt niet van lieden,
die nog eenig besef van onafhankelijk
heid en politieke eigene waarde héb
ben.
Hij keut'uiets dan blinde onderwer
pingen erkenning van ziju opperge
zag Volgens hem moet het doel der
klerikale partij zich bij dit enkel punt
bepalen handhaving van de priesterheer
schappij
Al degenen, die daarmeê geen vrede
nemen, zal hij dra doodverven als bel
hamels, als kwaadvuurptokers, als ver
raders van dè katholieke zaak. Zijn
gebod luidt onverbiddelijk stille in de
rangen
Ook tal van gezaghebbende katho
lieke dagbladen, waaronder deMèlro-
pole van Autwerpen, verwachten niets
gofds van den zoogezegden katholie
ken Landdag. Tot bewijs haalt het
blad een artikel aan, dezer dagen in dp
JIme Siècle n verschenen, en waarin
de heer Woeste met ougemeene heftig
heid wordt aangevallen enafgebroken.
Als men onder boezemvrienden daags
voor een verbroederingscongres
elkander zulke poUekeus geeft, dan
zullen de inrichters van dit congres
wijs handelen de kranige medewerking
der politie te vragen, want het lijdt
geen twijfel of op den Landdag zal het
er spannen
Zoodanig diep is de verdeeldheid in
de rangen der klerikalen gedrongen,
dat hec hun niet meer mogelijk is op
een congres over programma, taktiek
of verdeeling van mandaten te spreken,
zonder gevaar to loopen er met blutsen
of builen af te komen.
Welaan, als er toch moet gecongres-
seerd worden, dat de klerikaaltjes dan
maar liefst elk politiek onderwerp ter
zijde laten en bijvoorbeeld de vraag
bespreken of Alcibia les wel zijn hond;
den staart of van den staart zijnen hond
afgehakt heeft. 5j
Maar waarschijnlijk wordt men het
onder de gezworen kameraden over
dit gewicbtigproblemanog nieteens?..
Een ministerieel besluit keurt de
plans goed der onteigeningen, die in
talrijke gemeenten gedaan moeten
worden voor de inrichting der eerste
verdedigingslijn van Antwerpen.
Zooals men weet zullen er forten op
gericht worden te Brasschaet, 's Gra
venwezel, üaleghem, Kossel, Konings-
hoyekt, Breendonck, Liezale en Born-
hom, en verschansingen op den Smout*
ü'V