Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement.
DAGKLAPPER.
Donderdag, 20n Juni 1907.
5 centiemen.
Derdejaar. Nr 52.
Frankrijk en de klerikalen
Oneerlijke concurrentie.
Klerikale onpartijdigheid
Teeken des lijds,
Dood van priester Daens.
Wetenswaardigheden.
Eendracht maakt Macht. i ersc/tijnetlffe t/t'S £Jontfert/af/S. Vires aequirit eundo.
INSCHRIJVINGSPRIJS:
Voor den buiten: Een jaar, Fr. 3-00.
Voor stad Een jaar, Fr. 3-50
Men handelt bij overeenkomst.
Sommige klerikale gazetten houden
zich tegenwoordig met niets anders
meer bezig dan met de Iransche zaken.
Men weet dat er in 't Zuiden van
F.ankrijk eene groote beweging ont
staat onder de wijnboeren die door de
oneerlijke concurrentie welkezij te lij
den hebben van wege zekere hande
laars die den stiel bederven met den
wijn te vervalschen.
De zuivere en natuurlijke wijn wordt
niet meer verkocht en de boeren zijn
blijde hem te .kunnen kwijt geraken
aan den spotprijs van 8 trauk den hec
toliter
De wijnboeren aldus in hun bestaan
bedreigd, eisctien lotsverbetering en
roepen de hulp in van het gouverne
ment. Zij vragen namelijk dat de rt>-
geeriug rechten legge op da suiker eu
dat is voor het oogenblik niet mogelijk
aangezien de t'ransche regeering door
een wederlandsch verdrag gebonden
is.
Geef ons den tijd, zegt de fransche
regeering den toestand grondig te on
derzoeken, en naar middelen uit te
zien, om verbeteringen te betrachten
het vraagstuk is te belangrijk om te
kunnen dadelijk opgelost worden.
De wijuboeren luisteren niet Aange
hitst door de klerikalen, die de ge
beurtenissen op den rug der regeering
willen schuiven, en die nooil ten ach
ter blijven als er kwestie is van aan 't
gouvernement moeilijkheden te berok
kenen, komen de boeren op tegen 's
landswettenen weigeren belastingen
te betalen en maken revolutie.
Moesten de liberalen en socialisten
in Relgie alzoo te werk gaan zou het
hier zoo lange niet duren.
Er werden oumiddelijk eenige regi
menten soldaten Legen de woelmakers
opgezonden op dewelke men zou schie
ten gelijk in de musschen.
Wij hebben nog het geval gehad
over eenige jaren "te Leuven ter gele
genheid van eene bbtooging voor 't al
gemeen stemrecht. Een twintigtal
werklieden werden doodgeschoten
door de garde civiek
Die bloedige gebeurtenissen zijn nog
in iedereen's geheugen.
In Frauknjk heeft de regeering wat
meer geduld ziju do geesten daar
soms wat opgewonden door ruziesto
kers, maant men de soldaten en de
officieren tot koelbloedigheid eu kalm
te om geen nutteloos en maar al te dik-
wijls onschuldig bloed te vergieten
In Frankrijk mag de regeering als
toonbeeld van verdraagzaamheid aan
gesteld worden.
Zie wat de geestelijkheid nogmaals
doet zij neemt de revolutionnairen
onder hare bescherming en staat hare
kerken af welke in herbergen en drank
huizen worden herschapen om ter be
schikking gesteld te worden der woel
makers.
Zooverre is het daar gekomen met
die zonderlinge verdedigers van God
en Vaderland.
Sommige klerikale bladen zeggen
dat wij bekennen dat het officieel on
derwijs moet onderdoen voor het ka
tholiek onderwijs, en dat het katholiek
onderwijs beter is dan het officieel.
Zulks hebben wij nooit gezegd, omdat
wij genoegzaam overtuigd zijn én van
de deugdelijkheid der officiëele scho
len én van de nietigheid der katholieke
gestichten.
Wij zegden alleen dat de verminde
ring van toelagen aan de openbare
Men schrijft in bij den Uitgever, Dixmudestraatnr 53, te Yper. De aankondigingen van
gansch België en 't buitenland evenals de Notariale en Rechterlijke aankondigingen mogen
gezonden worden ten bureele van dil blad. Men wordt vriendelijk verzocht alle hoege-
naamde artikels uiterlijk tegen Üijnsdag middag vrij en onderteekend toe te zenden.
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 15 c den drukregel.
Reklamen 25 c.
Rechterlijke aankondigingen 1 fr id.
school, den val dezer school zon voor
gevolg hebben, niet omdat haar ou
derwijs slechter is, maar omdat wij
weten dat de klerikalen nimmer ge
wetensvolle mededingers kunnen we
zen omdat zij op die plaatsen, waar
zij invloed bezitten, alle middelen zul
len in it werk stellen om leerlingen uit
de officiëele scholen te trekken ten
voordeele van hunne iustellingen.
Voeg daarbij de dwangmiddelen
welke heden nog - gepleegd worden
door klerikale besturen om de open
bare scholen te ontvolken, de bedrei
gingen der ploegdeserteurs om de ou
ders te dwingen hunne kinderen uit de
officiëele scholen te trekken, de mede
werking der regeering, die volgens de
verklaring van eene naburige mogend
heid haar eigen onderwijs in den grond
boort, en men zal licht begrijpen dat
de officiëele school onmogelijk de on
eerlijke concurrentie zal kunnen trot-
seeren, welke met het geld van ieder
een, tegen haar bestaan gevoerd wordt.
Ten andere, de schoolstrijd van 1879
is nog te zeer in veler geheugen om het
minste te twijfelen aan de waarheid
van ons gezegde.
Was het 't gebrekkelijk onderwijs
dat volgens u moest verdwijnen
Waren het de dompersscholen die
achteruit moesten voor de goede on
derwijsgestichten
Wel neen, het waren juist de beste
scholeD, die door de klerikalen werden
in den grond geboord.
't Is geenszins uit liefde voor het on
derwijs dat de klerikalen scholen op
richten, eu den onderstand gelijkelijk
willen doen verdeelen, 't is uit loutere
liefde voor het geld dat hun God is.
Reeds stoeffen de klerikalen op hun
ne zoogezegde onpartijdigheid als
men de onfeilbare Kranten van die
mannen leest, zou men gelooven dat de
partij der vieze verdraagzaamheid zich
in de benoeming van ambtenaars
slechts bekommert om het goed be
stuur en allea partijgeest ter zijde
schuift.
Als wij met ontegensprekelijke be
wijzen tooneu dat dit gezaag der kle
rikale pers enkel bluf is, en ais wij de
groote partijdigheid aan het licht
brengen, die sinds bijna eene vierde
eeuw in alle bestuurlijke benoemingen
heerscht., dap protesteeren onze tegen
strevers met geweld en schreeuwen
dat wij lasteraars zijn.
Nochtans houden wij staan dat nim
mer, onder welkdanig bestuur ook,
de klerikale alleenheerschappij zich
onbewimpelder heeft geuit dan onder
de regeering, die wij sinds 1884 tor-
schen.
In alle besturen ziet men minder
naar de bekwaamheid der te benoemen
kandidaten dan naar hunne bevoegd
heid zelt8 gaat men verder, want
wanneer twee klerikale postulanten
voor eene plaats staan, kiest men
geenszins van die twee de meest be
voegde voor de bediening, maar wel
dengene die de beste bewijzen geeft
van overdreven klerikalismus
Voor het oogenblik zullen wij ons
bezighouden met de benoeming der
notarissen.
In ons land waren er einde Decem
ber 1906 1103 notarissen, tusschen
welke wij tellen 293 liberalen, 35
twijfelachtigen eu ÏT5 klerika
len. Op dit getal waren er 313 titula
rissen, die benoemd werden voor 1884,
en 200 die eenen bloedverwant moes
ten opvolgen.
590 benoemingen werden door de
klerikale regeering gedaan sedert 1884,
en op dit getal zijn er 43 liberalen, 18
twijfelachtigen eu 539 klerikalen
-bevjoemd.
Dus tusschen de titularissen die vóór
1884 werden aangesteld en degenen die
hunne bloedverwanten opvolgden te
samen 513, waren er 250 liberalen (dus
bijna de helft), 17 twijfelachtigen en
346 klerikalen.
De huidige regeering heeft dus op
23 jaren tijd 529 klerikale en 43 libe
rale notarissen genoemd, of gemiddeld
op 1 jaar 33 katholieken en 3
liberalen.
Sedert 23 jaren heeft de clericale re
geering het overgrootste getal der
scholen van Belgie overgeleverd aan
den alles overwegenden invloed van de
katholieke geestelijkheid.
Maar sedert dien ook moest 't getal
gevangonhuizeu en gestichten voor
vagebonden verdubbeld worden.
Het budget van de gendarmerie klom
binst deuzelfden tijd van 3 'Ij 2 tot 9
millioen frank.
En ziedaar hoe die huichelaars de
ziel van 't kind gered hebben
Priester Daens is Vrijdag namiddag
om 5 ure, in zijne woning van Chipka,
te Aalst, zijne geboortestad, overleden
iu den ouderdom van 68 jaar. Hij deed
zijne studies in het collegie van Aalst.
Verscheidene jaren behoorde hij tot
het gezelschap Jesu. Twaalf jaren lang
was hij leeraar van rhetorika in et n
der bisschoppelijke collegies van het
bisdom Gent. Priester Daens gaf ver
scheidene werken uit onder ander
Geluk des Hemels en Leven van
den H. Antonius
Inmiddels deed hij mede aan politiek
en was de rechter hand zijns broeders
Pieter Daens, bij 't opstellen van de
twee weekbladen 't Land van Aalst tm
De Werkman.
Wanneer de christen democratie ont
look, koos bij beslist stand en gedwars
boomd door de oude vasthoudisten van
Aalst eu elders wierp bij zich hals over
kop in den politieken strijd.
Met De Backer, smid Lambrecht,
De Pelsmaeker van Denderleeuw, ver
klaarden de democraten den oorlog
aan de Woestepartij eu stelden bij de
vernieuwing der Kamers in 1894 hun
ne kandidatuur te Aalst.
De liberalen streden toen niet en
brachten hunne stem op de demo
craten uit Zoo gebeurde het dat de
lijst Daens-De Backer bij de eerste
stemming tegen de lijst Woeste-Van
Wambeke 23,498 stemmen tegen
25 493 stemmen behaalde. In de ballo
teering werden priester Daens en
Woeste gekozen. De intrede van A.
Daens in de Kamer was eene gebeurte
nis in oflze politieke geschiedenis.
Zonder ereen doorslaande rol te heb
ben vervuld, maakte priester Daens
figuur in 't parlement Hij telde er
niets dan vrienden, behalve op de ban
ken der Woestisten.
- Hem niet door d9 gewone middelen
tot zwijgen kunnende brengen namen
de clericalen hunne toevlucht tot de
groote middelen, den broodroof en de
vervolging der familie Daens.
Wat de familie Daens voor hare
overtuiging heeft geleden, zal nooit
eene pen kunnen beschrijven zedelijk
en stoffelijk hebben de Woestisten die
lieden gemarteld, gepijnigd, 't bloed
afgetapt.
Aalst verlatend, bood zich priester
Daens te Brussel aan en werd nogmaals
gekozen
Bij de laatste verkiezingen viel hij
door da mand en de ziekte die hem
sinds lang ondermijnde, nam in hevig
heid toe.
Afgemat, geknakt naar ziel en li
chaam, met den voet in 't graf, de
eeuwigheid voor de oogen, zwoer hij
zijne politieke overtuiging af, onder-
wierpzich als priester aan den bisschop
van Gent en werd terug opgenomen in
den schoot der Keik.
De dood is langs daar voorbijgegaan
priester Daens is niet meer. De eeuwige
rust weze hem zacht in den moeder
schoot der aarde.
Ons Land. Zijne Bevolking.
België heeft eene oppervlakte van
2,945.503 hectare, 813 centiaren.
Het getal inwoners, dat op 31 Decem
ber 1900, datum der laatste tienjarige
volksoptelling, 6,663,548 beliep was op
31 December 1905, geklommen tot
7,160.448 eene vermeerdering dus,
van 466,999 in vijf jaar. De dichtste
bevolking wordt bestatigd in de arron
dissementen Brussel, Charleroi, Luik,
Autwerpen en Gent eu de minst be
volkte arrondissementen zijn Neuf-
chateau, Bastogne. Marche, Maeseyck,
Dinant, Philipville en Virtou.
Brabant, alleen, telt 1,415,090 inwo
ners en achteraan komt Luxemburg
met 229,143 zielen.
Brussel eu de voorsteden tellen ruim
750,000 inwoners. Ziehier de cijfers
Brussel, 199,695 Anderlecht,
58 654 Etterbeek, 26,501 Elsene,
71,748 Jette, 13,246 Koekelberg,
11,905 Laken, 32,418 Molenbeek,
65,659; S4 Gilles, 61.157; Sint-Joost-
ten Noode, 33,814; Schaarbeek, 73,395;
Ukkel, 22,765 Watermael- Boschvoor
de, 8,111.
Antwerpen staat altijd vooraan met
304,032 zielen Gent heeft er 163,079
en Luik, 172,039.
Zoetenaye komt aan 't staartje met
26 staatsburgers.
Ret getal geboorten overtreft jaar
lijks dit der sterfgevallen van 60 per
honderd. Van 1880 tot 1890 was het 46
p.h van 1890 tot, 1900, was het 51 p.h.
Dit aangroeien heeft niet voor oorzaak
de vermeerdering van het getal geboor
ten, maar de vermeerdering der sterf
gevallen. Jaarlijks zijn er in het land
191,700 geboorten volgens de evenre
digheid van 105 knechtjes tegen 100
meisj es.
Het getal sterfgevallen beloopt ieder
jaar ongeveer tof 119,500, 't zij 16 89
per 1000 inwoners, volgens de evenre
digheid van 25 p h. meer van het man
nelijk dan van het vrouwelijk geslacht.
Het getal huwelijken is omtrent
jaarlijks 56.750; dit der echtscheidin
gen 930 het getal kinderen die wettig
gemaakt worden, beloopt 8400.
En nu, kent gij iets meer van uw
land
«nurse**!**
Met priester Daens verdwijnt een man
die inde Vlaamsche drukpers een groo
te rol gespeeld heeft.
Een twintigtal jaren 'geleden, inder
daad, kon de man in 't Vlaamsche land,
grooten invloed uitoefenen dank aan
de bladen Land van Aalst en Werkman
die bij gezamenlij k met zijnen broeder
opstelde.
In een groot gedeelte van Oost-
Vlaanderen, Antwerpen en Brabant,
crjtri