Eene Martelares. De doode Hand. IN DE KAMER. DAGKLAPPER. Mengelwerk. (8 gelmatighedeD, misbruiken en onrecht- veerdigbeden Onmogelijk ware bet ze allen te kennen, ze op te sommen en te behandelen, doch wij zullen er voor t oogenblik enkel twee in overweging nemen. Vooreerst, in vele dorpen, om niet te zeggen overal, worden de straten en openbare wegen in uiterst slechten staat gelaten veel straten vindt men die des winters met doorgankelijk zijn, echte moerassen en aaneenschakelin gen van bergen en dalen, waar peerd en kar tot over den kop in verdoken zitten. Ook de riolen of de duikers worden op vele plaatsen niet nagezien en zijn veelal ingevallen, zoodat het water boven de straten spoelt en deze als herschept in vijvers en rivieren. De burgemeester, de schepenen, dat raakt heu weinig, zij hebben peerd en voi- tnur, of automobiel of motocycle, ze kiezen de scboone efien banen, een uurtje omwegs is voor hen maar eenige minuten, daarbij 't is een pleziertoch tje j en de voetganger, de boer ot han- (lelaaar met zijn gerij, wel, hij trekke zijn plan Ook vindt men dan straten die op verre na niet zoo slecht zijn, die inte gendeel droog en zandigzijn,en die ook nog geheel weinig in gebruik zijn door het anleggen van nieuwe steenwegen, maar langs daar woont somtijds een vriend van een bijzonderen gemeente baas in die straat, niettegenstaande er vele andere in buitenmate slechten staat verkeeren, zal gekalsijd of gema cadamiseerd worden, terwijl men naar de andere niet omziet. Ook hebben wij dan de manier van onderstand te verleenen door het arm bestuur aaa arme lieden, en de wijze van het verdeelen der bestellingen on der de verschillende winkeliers. Ik weet niet of zulks overal het ge val is, maar toch in vele gemeenten is 't het gebruik aan de behoeftigen brief jes af te geven, waarmede zij hunne benoodigheden mogen gaan halen bij dezen of genen winkelier. Welnu, zoo men deze lieden bij middel van klin kende munt onderstand verschafte en ze hunne aankoopen liet doen volgens eigen goedvinden, ware zulks voorzeker de eenvoudigste manier van handelen, doch voorzeker eischt de rechtvaardig heid vooral dat elke neriügdoener zoo veel mogelijk in gelijke mate geniete van hetgeen de gemeente in wier on derhoud zij helpen voorzien door het betalen hunner belastingen, tot nood zakelijk verbruik heeft uit te geven, Dat men dus de arme lieden ten minBte vrij late met hunne briefjes, zoo men er aan houde, zich te wenden 't zij gelijk tot welken winkelier, en zoo elk volgens eigen keus mag handelen zal voorzeker alles op de eenvoudigste en strikt rechtvaardigste wijze v.erdpeld worden, in plaats dat alles gaat tot per soonlijke of politieke vriendjes. Dus is het uiterst noodzakelijk dat er in de gemeenteraden vrije mannen zit ting hebben, die de zaken op den keper VIII Anna wees hem eenen stoel aan. De man zette zich neer, plaatste zijnen hoed op den appel van zijnen wandelstok, welken hij tusschen zijne beenen nam en zei onver hoeds Gij kent mij niet. Ik ben Cosroff, de tweede man van Nathalie Nathalie, sprak Mevr Durant, Natha lie, mijne moeder heette alzoo En zij bezag den man die vóórhaar was, verschrikt zonder te weten waarom, hare oogen niet durvende vestigen op dat akelig Wezen... Cosroff had de jonge vrouw met een enkelen blik geoordeeld, hij had gera den dat zij zich niet zou ergeren over zijne bedreigingen, dat hare zachtmoedigheid en hare vreesachtigheid, haar zijne slavien gingen maken. Na eenige oogenblikken pijnlijke stilte, gedurende dewelke al haar bloed naar haar harte stroomde, hernam zij meteene beving in de stem, met eene ontroering die zij niet verbergen kon Verklaar u, Mijnheer... -- Ik ben Cosroff, de (weede man vaD Nathalie, uwe moeder... wettelijke man Anna stond op en werd vuurrood. Met welk doel komt gij hier? vroeg zij. beschouwen en konkelfoes en onrecht vaardigheid den kop durven bieden. Doch wat ziet men overal Een of twee voorname heeren komen in de ge- meentekiezingen op tegen een paar an dere voorname en de strijd wordt ge voerd met pinten bier, met geld, dwang en bedrog, zonder dat er van de gemeentezaken schier gesproken wordt en aan hunne zijde hebben zij eenige boeren of neringdoeners, veelal goede dutsen die niets durven kritikeereu of tegenspreken, die geene misbruiken zouden durven aanklagen en die alles goedkeuren zonder eigentlijk te weten waarvan er kwestie is. Zoo worden oDze gemeenten gewoon lijk bestuurd door een of twee perso nen, waarvan M. de pastoor vooral ge heel dikwijls de opperburgmeester is. Een paar vrijzinnigen in den ge meenteraad, die vrij durven spreken en handelen, die de misbruiken on de onrechtvaardigheden in hun klaar dag licht durven stellen, ziedaar wat onze buitendorpen vooral noodig hebben. Hypotheken op de Kloosters en andere listen In de zitting van 6 Juni jl. heeft de heer senator Keppenne de aandacht van den Senaat getrokken op de menig vuldige aankoopen van kasteelen,groo- go hoeven en andere eigedommen, ge daan door talrijke kloosters. De aankoopen worden gedaan door tien, vijftien of twintig kloosterlingen te gelijkertijd, die het klooster aan den laatsten overlevende achterlaten Zoo betalen paters en nonnen muta tie-, maar geene successierechten en dus veel min aan het gouvernement. Dat is één truc. Als de laatste overlevende ook sterft, dan belasten de later gekomene paters of nonnen hun klopster met hypotheken en men doet het onteigenen zoo ont snappen ze weeral aan betaling. Dat is een tweede truc. Ofwel om de successierechten niet, te betalen, gaat men te werk met een erf pacht. Dat is een derde truc. De heer senator komt tegen zulke listen op, want het is de instelling van eene echte doode hand, tegenstrijdig met de Grondwet, die de voorrechten in zake van belastingen verbiedt.. Er is nog meer, zegt de senator Een omzendbrief van 1887 beveelt aan de personen, aangesteld om de suc cessierechten te ontvangen geen hel minste onderzoek in te stellen omtrent de goederen der kloosterlingenIk klaag dat feit aan. Het is waarlijk ongehoord. Gansch «Ie linkerzijde juicht den re denaar toe. De h6er senator gaat voort Twee kinderen erven een zoon en eene dochter. Deze gaat naar het kloos ter. De zoon moet de erfrechten beta len, terwij! de ontvanger voor de dochter eene verklaring van behoeftigheid moet afleveren. Hij onderbrak Herstel u, kleine, vrees niets. Ik ben een eerlijk man Mijn vader en mijne moeder zijn dood De man h ul een akeligeu lach. Voorden vader, gij spreekt waarheid. Wat Nathalie aangaat, ik verzeker u dat zij er niet aan denk! te slerven. Zie, hier is een bewijs ervan C sroff sptroopte zijne mouw op en toon de op zijnen vrorarm eene nog bloedende large snede. Wij hebben gevochten, och voor eene nietigheid en zij heeftdeflesch brande wijn op mijnen arm s'uk geslagen. Ik heb beproefd haar den nek om te wringen. Zij begon te verstikken. Maar ik heb mij inge houden... t«r oorzaak van u, kleine... Anna bezag hem als zinneloos van schrik. Ja, ter oorzaak van u, want, dat zou u bedroefd hebbpn. Ik heb oogenblikken van gevoeligheid, vooral wanneer ik gedronken heb... en gisteren was ik juist dronken... Niets anders dan het gedacht u te zien, of schoon gij de dochter mijner vrouw en niet de mijne zijr, dat is naar mijne hersens gerezen... Ik weet niet wat mij dwingt u te aan- hooren, mijnheer.., En zij sprong naar eene schel. Halt moedertje, zei Cosroff naar haar toespringende en l aren arm vasthou dende. Ik weet dat uw echtgenoot afwezig j is, maar indien gij wilt dat ik zijne terug komst afwacht om het hem te zeggen, dat is mij gelijk. Is er iets onrechtvaardiger Iedereen kent het testament van den pastoor van Ooxyde, die 2 millioen frank aan den bisschop van Brugge na liet en zijne aniie familie onterfde. De erfenisverklanng geeft die pastoor als urm op. Is dat gepermetteerd In gansch den Senaat is er uatuurlij k een hevig rumoer ontstaan. Da heer senator zet zijne rede voort Ik zou nog andere even schandalige feiten kunnen aanhalen Die feiten toonen hoe hoogst noodig eene hervorming van ons belasting stelsel is. Het bestuur van de registratie zou de wet zonder uitzondering moeten toepassen. Dat zou misschien tanden doen knarsen. Inderdaad, niemand is erger gesteld op geld dan paters en nonnen. 's Anderendaags antwoordde minis ter Liebaert dat de kloosters inderdaad hunnen toevlucht namen tot zekere berekeningen die wettig zijn. Maar zijn ze rechtvaardig 't Is schandaleus zoo ministers over trucs om geene belastingen te moeten beta len, te hooren spreken. Nu herhaalt de heer senator Keppen ne dat de omzendbrief de kloosters be- voordeeligt en hij houdt staan dat de gewone burgers zich aan de successie rechten niet kunnen onttrekken zoo als de kloosters. Zitting van Woensdag 26 Juni 1907 Ziehier hoe M. Nolf zijne stem ge rechtvaardigd heeft ten propooste van het ontwerp Coremans M. Nolf. Ik zal het voorstel stem men der heeren Ooremans, Golaert en consoorten en in geval van verwer ping van dit, het amendement der heeren Buyl, Lepage, Lemonnier. Het ware inderdaad moeielijk voor mij mijne stem te weigeren aan die voorstellen aangezien zij ons alleenlijk vragen dat de studie getuigschriften, toegang gevende aan de begeving der academische graden en aan de dubbele stem op kiesgebied door een wettigen tekst te bekrachtigen en zullen bestati gen dat de titularissen dezer getuig- 8chrifien zich onderworpen hebben aan dezelfde verplichtingen, welke ook het openbaar of bijzouder gesticht zij waarin zij hunne studiën voleind heb beu. Hetisde uitroeping der gelijkheid tusschen de onderwijsgestichten en tusschen de leerlingen in dien zin, hebben de voorstellen al mijne sym pathie. Ik voeg er bij dat het de eenige kracht is die ik aan mijne stem wil toepassen en dat ik niet wil dat zij kuune vertolkt worden als een volle en g( lieele aankleving mijnent wege aan h' t stelsel der wet van 15 Juni 1883, noch vooral aan de wijze op welke dat stelsel begrepen en toegepast is. Anna zakte in eenen zetel. Hij sleepte z.jnen stoei tot bij haar. D e man verschrik te haar Gekheden genoeg alzoo, niet waar En nu zult gij luisteren. De gramschap kwam eene galachtige tint op zijn bleek aangezicht leggen Zijn wezen was samengetrokken, gedekt met diepe rimpels de gespannen zenuwen vertoon den zich als snaren onder de huid de hoe ken teekenden zich af onder de struiken van zijnen haard schrikkelijke hartstochten kookten in die vuige z:el. Hij begon te spreken met. er lie korte stem elk woord dat uitkwam hal het ge rucht der stalen springveer die zich rpant. Anna luisterde, onbeweegbaar, als op haren stoel genageld en de lippen half open. Hij zei wat hij was en wat de oude Nathalie was geweest. Hij ontrolde met eene nu spotachtige dan dreigende schaamteloosheid, voor de oogen der arme vernietigde vrouw de lange reeks misdaden en schanddaden waarvan zijn bestaan vol was... Nathalie dcod ach. ja Het is Mevrouw Bacheur die deze dwaasheid verteld had. De oude was bekwaam tot honderd jaar te leven. Zij zou h >m zek- r begraven, hem Cosroff. Men zon gezworen hebben dat de brandwijn dien zij verslond, bloed in hare aderen goot Een aardig leven was dat van Nathalie. Zij was altijd een goed meisje geweest, niet trotsch, nu rijk, dan iu eene schrikkelijke Do wet van 1883 heeft volgens mij het gebrek in haren tekst het stichten der fransche afdeelingen niet te regelen in bet vlaamscbe land voor wat bijzon derlijk de middelbare scholen en de voorbereidende afdeelingen betreft, nevens de leergangen en het viaamsch .regeven de inrichting niet te waarbor gen voor een voldoende onderwijs der fransche taal, waarover de ouders, bij ons ten minste, eenparig klagen. De wet van 1883 z,oa dus moeten her zien worden en ik ben bereid mijnen steun te geven aan alle voorstel dat in dien zin zou gegeven zijn. Maar zoolang deze wet bestaat zie ik niet waroni rr,en zou voortgaan met ze toe te passen aan de leerlingen der openbare scholen alleen. De voorstellen Coremans en Bnyl ge ven ons de gelegenheid de gelijkheid vast te stellen tusschen al de kinderen, ik zal ze zooveel te meer stemmen dat het de zekerste middelen zou zijn om in 't kort tot ware verbeteringen van het stelsel te komen. De vaststelling der vacantiedagen Da minister van onderwi js heeft beslist dat het groot velof zal aanvang nemen op IC Juli en eindigen op 25 Septomber. Men weet dat M. Buyl over die kwestie in de Kamer eene vraag aan den minister had gesteld om het ver lof vroeger te doen aanvang nemen. Daaraan is nu voldoening gegeven. De Telefoon. Het gerucht dat werd verapreici als zoude met aanvang 1 Ja nuari 1908 de abonnementsprijs van da telefoon eene aanzienlijke verminde ring ondergaan, schijnt uit de lucht gegrepen. In 't kabinet van den minister der spoorwegen verklaart men dat aan zoo iets nog met is gedacht. Wat Amerikanen, die den Oceaan over steken in Europa achterlaten, is niet juist te berekenen, doch de sommen moeten aanzienlijk zijn. Men berekent, inderdaad, dat zoo wat 300,000 Yankees elk jaar overko men en aan reiskosten, aankoop van al lerlei voorwerpen, verblijf, enz, eene fortuin achterlaten van 1 milliard, 250 millioen fr. Te Parijs alleen verteren 30,000 Amerikaausche dametjes 40 millioen frank voor hunne toilet en 7 1/2 mil lioen voor h'un hoeden. De kunstvoorwerpen die door haar worden meegenomen naar Amerika mogen op 10 millioen frank worden geschat. Het weder voor Juli. Men weet hoe de oude majoor zich deerlijk den vin ger in 't oog heeft gestoken met zijne voorspelliugeu voorde maand Juni die moest warm en schooii zijn en die he laas, op de maand November geleek. Voor Juli komt de oude generaal nu met zijne profetijen voor den dag ellende gedompeld. Den eenen dag op den anderen levende. Edelmoedigen dartel. Eene goed vervulde jeugd Alle ambachten, bij voorbeeld, waren aanzien geweest voor goed. Waariijk Te Parijs kiest men niet, ofwel men sterft van honger. Te midden van dit alles, vijf of zes ver oordeelingen voor dieften of verhelingen, niet meer. Nathalie had geen geluk gehad. Zij had nog eens eene straf van tien jaren gekregen het was een tegenspoed, te meer dat zij onsehui lig was Hij, gedurende dien tijd had zich i aar Poisy laten verzenden, bantazij van artist Hij had niet willen vrij blijveridan wanneer Nathalie achter t slot zat Het is toen zij uitkwam dat zij getrouwd hadden Dat had hen geen geluk aangebracht. Eene bleckerij m slukte, een kleeikoopers winkel vestigde de aandacht, der politie. Nathalie werd bewaakt. Hij Cosroff vond eenen hoop snnisteringen uit, ie hij in den dag trachtte te verkoopen op d« loulevards. Men leefde alzoo Of liever me" stierf Men wachtte eene gelegenheid af, ie zich niet aanbood, om rijk te worden. Sedert drie jaren raapten Nathalie en hij vodden met den korf op hunne rug Er zij" geene bespottelijk ambachten. Maar me" won oud Nathalie bedrinkt zich, hij, Cos* rutt ook De brandewijn .kost de oogen uit het hoofd Nooit had de oude het verblijf van aar Kind willen doen kennen Nooit PB se bedreigingen, spijts de slagen... en (J 'el6" n°cMans vele slagen. Dan. zekeren pin a °DÏh Z'jnde' hot)ger hebbende, in °°genblik van uitboezeming, zeide z'j T y x VERVOLG. nrrrTir^TiiTrffiTinTiiTiTrT-ir-r'TT'f

HISTORISCHE KRANTEN

De Weergalm (1904-1914) | 1907 | | pagina 2