Eene Martelares.
De doode Hand.
IN DE KAMER.
DAGKLAPPER.
Mengelwerk. (8
gelmatighedeD, misbruiken en onrecht-
veerdigbeden Onmogelijk ware bet ze
allen te kennen, ze op te sommen en te
behandelen, doch wij zullen er voor t
oogenblik enkel twee in overweging
nemen.
Vooreerst, in vele dorpen, om niet te
zeggen overal, worden de straten en
openbare wegen in uiterst slechten
staat gelaten veel straten vindt men
die des winters met doorgankelijk zijn,
echte moerassen en aaneenschakelin
gen van bergen en dalen, waar peerd
en kar tot over den kop in verdoken
zitten. Ook de riolen of de duikers
worden op vele plaatsen niet nagezien
en zijn veelal ingevallen, zoodat het
water boven de straten spoelt en deze
als herschept in vijvers en rivieren. De
burgemeester, de schepenen, dat raakt
heu weinig, zij hebben peerd en voi-
tnur, of automobiel of motocycle, ze
kiezen de scboone efien banen, een
uurtje omwegs is voor hen maar eenige
minuten, daarbij 't is een pleziertoch
tje j en de voetganger, de boer ot han-
(lelaaar met zijn gerij, wel, hij trekke
zijn plan
Ook vindt men dan straten die op
verre na niet zoo slecht zijn, die inte
gendeel droog en zandigzijn,en die ook
nog geheel weinig in gebruik zijn door
het anleggen van nieuwe steenwegen,
maar langs daar woont somtijds een
vriend van een bijzonderen gemeente
baas in die straat, niettegenstaande er
vele andere in buitenmate slechten
staat verkeeren, zal gekalsijd of gema
cadamiseerd worden, terwijl men naar
de andere niet omziet.
Ook hebben wij dan de manier van
onderstand te verleenen door het arm
bestuur aaa arme lieden, en de wijze
van het verdeelen der bestellingen on
der de verschillende winkeliers.
Ik weet niet of zulks overal het ge
val is, maar toch in vele gemeenten is 't
het gebruik aan de behoeftigen brief
jes af te geven, waarmede zij hunne
benoodigheden mogen gaan halen bij
dezen of genen winkelier. Welnu, zoo
men deze lieden bij middel van klin
kende munt onderstand verschafte en
ze hunne aankoopen liet doen volgens
eigen goedvinden, ware zulks voorzeker
de eenvoudigste manier van handelen,
doch voorzeker eischt de rechtvaardig
heid vooral dat elke neriügdoener zoo
veel mogelijk in gelijke mate geniete
van hetgeen de gemeente in wier on
derhoud zij helpen voorzien door het
betalen hunner belastingen, tot nood
zakelijk verbruik heeft uit te geven,
Dat men dus de arme lieden ten
minBte vrij late met hunne briefjes, zoo
men er aan houde, zich te wenden 't zij
gelijk tot welken winkelier, en zoo elk
volgens eigen keus mag handelen zal
voorzeker alles op de eenvoudigste en
strikt rechtvaardigste wijze v.erdpeld
worden, in plaats dat alles gaat tot per
soonlijke of politieke vriendjes.
Dus is het uiterst noodzakelijk dat er
in de gemeenteraden vrije mannen zit
ting hebben, die de zaken op den keper
VIII
Anna wees hem eenen stoel aan. De man
zette zich neer, plaatste zijnen hoed op den
appel van zijnen wandelstok, welken hij
tusschen zijne beenen nam en zei onver
hoeds
Gij kent mij niet. Ik ben Cosroff, de
tweede man van Nathalie
Nathalie, sprak Mevr Durant, Natha
lie, mijne moeder heette alzoo
En zij bezag den man die vóórhaar was,
verschrikt zonder te weten waarom, hare
oogen niet durvende vestigen op dat akelig
Wezen... Cosroff had de jonge vrouw met
een enkelen blik geoordeeld, hij had gera
den dat zij zich niet zou ergeren over zijne
bedreigingen, dat hare zachtmoedigheid en
hare vreesachtigheid, haar zijne slavien
gingen maken.
Na eenige oogenblikken pijnlijke stilte,
gedurende dewelke al haar bloed naar haar
harte stroomde, hernam zij meteene beving
in de stem, met eene ontroering die zij niet
verbergen kon
Verklaar u, Mijnheer...
-- Ik ben Cosroff, de (weede man vaD
Nathalie, uwe moeder... wettelijke man
Anna stond op en werd vuurrood.
Met welk doel komt gij hier? vroeg zij.
beschouwen en konkelfoes en onrecht
vaardigheid den kop durven bieden.
Doch wat ziet men overal Een of
twee voorname heeren komen in de ge-
meentekiezingen op tegen een paar an
dere voorname en de strijd wordt ge
voerd met pinten bier, met geld,
dwang en bedrog, zonder dat er van de
gemeentezaken schier gesproken wordt
en aan hunne zijde hebben zij eenige
boeren of neringdoeners, veelal goede
dutsen die niets durven kritikeereu of
tegenspreken, die geene misbruiken
zouden durven aanklagen en die alles
goedkeuren zonder eigentlijk te weten
waarvan er kwestie is.
Zoo worden oDze gemeenten gewoon
lijk bestuurd door een of twee perso
nen, waarvan M. de pastoor vooral ge
heel dikwijls de opperburgmeester is.
Een paar vrijzinnigen in den ge
meenteraad, die vrij durven spreken
en handelen, die de misbruiken on de
onrechtvaardigheden in hun klaar dag
licht durven stellen, ziedaar wat onze
buitendorpen vooral noodig hebben.
Hypotheken op de Kloosters en andere listen
In de zitting van 6 Juni jl. heeft de
heer senator Keppenne de aandacht
van den Senaat getrokken op de menig
vuldige aankoopen van kasteelen,groo-
go hoeven en andere eigedommen, ge
daan door talrijke kloosters.
De aankoopen worden gedaan door
tien, vijftien of twintig kloosterlingen
te gelijkertijd, die het klooster aan den
laatsten overlevende achterlaten
Zoo betalen paters en nonnen muta
tie-, maar geene successierechten en
dus veel min aan het gouvernement.
Dat is één truc.
Als de laatste overlevende ook sterft,
dan belasten de later gekomene paters
of nonnen hun klopster met hypotheken
en men doet het onteigenen zoo ont
snappen ze weeral aan betaling.
Dat is een tweede truc.
Ofwel om de successierechten niet, te
betalen, gaat men te werk met een erf
pacht.
Dat is een derde truc.
De heer senator komt tegen zulke
listen op, want het is de instelling van
eene echte doode hand, tegenstrijdig
met de Grondwet, die de voorrechten
in zake van belastingen verbiedt..
Er is nog meer, zegt de senator
Een omzendbrief van 1887 beveelt
aan de personen, aangesteld om de suc
cessierechten te ontvangen geen hel
minste onderzoek in te stellen omtrent de
goederen der kloosterlingenIk klaag dat
feit aan. Het is waarlijk ongehoord.
Gansch «Ie linkerzijde juicht den re
denaar toe.
De h6er senator gaat voort
Twee kinderen erven een zoon en
eene dochter. Deze gaat naar het kloos
ter. De zoon moet de erfrechten beta
len, terwij! de ontvanger voor de dochter
eene verklaring van behoeftigheid
moet afleveren.
Hij onderbrak
Herstel u, kleine, vrees niets. Ik ben
een eerlijk man
Mijn vader en mijne moeder zijn dood
De man h ul een akeligeu lach.
Voorden vader, gij spreekt waarheid.
Wat Nathalie aangaat, ik verzeker u dat zij
er niet aan denk! te slerven. Zie, hier is een
bewijs ervan
C sroff sptroopte zijne mouw op en toon
de op zijnen vrorarm eene nog bloedende
large snede.
Wij hebben gevochten, och voor
eene nietigheid en zij heeftdeflesch brande
wijn op mijnen arm s'uk geslagen. Ik heb
beproefd haar den nek om te wringen. Zij
begon te verstikken. Maar ik heb mij inge
houden... t«r oorzaak van u, kleine...
Anna bezag hem als zinneloos van schrik.
Ja, ter oorzaak van u, want, dat zou u
bedroefd hebbpn. Ik heb oogenblikken van
gevoeligheid, vooral wanneer ik gedronken
heb... en gisteren was ik juist dronken...
Niets anders dan het gedacht u te zien, of
schoon gij de dochter mijner vrouw en niet
de mijne zijr, dat is naar mijne hersens
gerezen...
Ik weet niet wat mij dwingt u te aan-
hooren, mijnheer..,
En zij sprong naar eene schel.
Halt moedertje, zei Cosroff naar
haar toespringende en l aren arm vasthou
dende. Ik weet dat uw echtgenoot afwezig
j is, maar indien gij wilt dat ik zijne terug
komst afwacht om het hem te zeggen, dat
is mij gelijk.
Is er iets onrechtvaardiger
Iedereen kent het testament van den
pastoor van Ooxyde, die 2 millioen
frank aan den bisschop van Brugge na
liet en zijne aniie familie onterfde. De
erfenisverklanng geeft die pastoor als
urm op.
Is dat gepermetteerd
In gansch den Senaat is er uatuurlij k
een hevig rumoer ontstaan.
Da heer senator zet zijne rede voort
Ik zou nog andere even schandalige
feiten kunnen aanhalen
Die feiten toonen hoe hoogst noodig
eene hervorming van ons belasting
stelsel is. Het bestuur van de registratie
zou de wet zonder uitzondering moeten
toepassen. Dat zou misschien tanden
doen knarsen.
Inderdaad, niemand is erger gesteld
op geld dan paters en nonnen.
's Anderendaags antwoordde minis
ter Liebaert dat de kloosters inderdaad
hunnen toevlucht namen tot zekere
berekeningen die wettig zijn.
Maar zijn ze rechtvaardig 't Is
schandaleus zoo ministers over trucs
om geene belastingen te moeten beta
len, te hooren spreken.
Nu herhaalt de heer senator Keppen
ne dat de omzendbrief de kloosters be-
voordeeligt en hij houdt staan dat de
gewone burgers zich aan de successie
rechten niet kunnen onttrekken zoo
als de kloosters.
Zitting van Woensdag 26 Juni 1907
Ziehier hoe M. Nolf zijne stem ge
rechtvaardigd heeft ten propooste
van het ontwerp Coremans
M. Nolf. Ik zal het voorstel stem
men der heeren Ooremans, Golaert en
consoorten en in geval van verwer
ping van dit, het amendement der
heeren Buyl, Lepage, Lemonnier.
Het ware inderdaad moeielijk voor
mij mijne stem te weigeren aan die
voorstellen aangezien zij ons alleenlijk
vragen dat de studie getuigschriften,
toegang gevende aan de begeving der
academische graden en aan de dubbele
stem op kiesgebied door een wettigen
tekst te bekrachtigen en zullen bestati
gen dat de titularissen dezer getuig-
8chrifien zich onderworpen hebben
aan dezelfde verplichtingen, welke ook
het openbaar of bijzouder gesticht zij
waarin zij hunne studiën voleind heb
beu.
Hetisde uitroeping der gelijkheid
tusschen de onderwijsgestichten en
tusschen de leerlingen in dien zin,
hebben de voorstellen al mijne sym
pathie.
Ik voeg er bij dat het de eenige
kracht is die ik aan mijne stem wil
toepassen en dat ik niet wil dat zij
kuune vertolkt worden als een volle en
g( lieele aankleving mijnent wege aan
h' t stelsel der wet van 15 Juni 1883,
noch vooral aan de wijze op welke dat
stelsel begrepen en toegepast is.
Anna zakte in eenen zetel. Hij sleepte
z.jnen stoei tot bij haar. D e man verschrik
te haar
Gekheden genoeg alzoo, niet waar
En nu zult gij luisteren.
De gramschap kwam eene galachtige tint
op zijn bleek aangezicht leggen Zijn wezen
was samengetrokken, gedekt met diepe
rimpels de gespannen zenuwen vertoon
den zich als snaren onder de huid de hoe
ken teekenden zich af onder de struiken van
zijnen haard schrikkelijke hartstochten
kookten in die vuige z:el.
Hij begon te spreken met. er lie korte
stem elk woord dat uitkwam hal het ge
rucht der stalen springveer die zich rpant.
Anna luisterde, onbeweegbaar, als op
haren stoel genageld en de lippen half open.
Hij zei wat hij was en wat de oude
Nathalie was geweest.
Hij ontrolde met eene nu spotachtige dan
dreigende schaamteloosheid, voor de oogen
der arme vernietigde vrouw de lange reeks
misdaden en schanddaden waarvan zijn
bestaan vol was...
Nathalie dcod ach. ja Het is Mevrouw
Bacheur die deze dwaasheid verteld had.
De oude was bekwaam tot honderd jaar te
leven. Zij zou h >m zek- r begraven, hem
Cosroff. Men zon gezworen hebben dat de
brandwijn dien zij verslond, bloed in hare
aderen goot
Een aardig leven was dat van Nathalie.
Zij was altijd een goed meisje geweest, niet
trotsch, nu rijk, dan iu eene schrikkelijke
Do wet van 1883 heeft volgens mij
het gebrek in haren tekst het stichten
der fransche afdeelingen niet te regelen
in bet vlaamscbe land voor wat bijzon
derlijk de middelbare scholen en de
voorbereidende afdeelingen betreft,
nevens de leergangen en het viaamsch
.regeven de inrichting niet te waarbor
gen voor een voldoende onderwijs der
fransche taal, waarover de ouders, bij
ons ten minste, eenparig klagen.
De wet van 1883 z,oa dus moeten her
zien worden en ik ben bereid mijnen
steun te geven aan alle voorstel dat in
dien zin zou gegeven zijn.
Maar zoolang deze wet bestaat zie ik
niet waroni rr,en zou voortgaan met ze
toe te passen aan de leerlingen der
openbare scholen alleen.
De voorstellen Coremans en Bnyl ge
ven ons de gelegenheid de gelijkheid
vast te stellen tusschen al de kinderen,
ik zal ze zooveel te meer stemmen dat
het de zekerste middelen zou zijn om
in 't kort tot ware verbeteringen van
het stelsel te komen.
De vaststelling der vacantiedagen Da
minister van onderwi js heeft beslist dat
het groot velof zal aanvang nemen op
IC Juli en eindigen op 25 Septomber.
Men weet dat M. Buyl over die
kwestie in de Kamer eene vraag aan
den minister had gesteld om het ver
lof vroeger te doen aanvang nemen.
Daaraan is nu voldoening gegeven.
De Telefoon. Het gerucht dat werd
verapreici als zoude met aanvang 1 Ja
nuari 1908 de abonnementsprijs van da
telefoon eene aanzienlijke verminde
ring ondergaan, schijnt uit de lucht
gegrepen.
In 't kabinet van den minister der
spoorwegen verklaart men dat aan zoo
iets nog met is gedacht.
Wat Amerikanen, die den Oceaan over
steken in Europa achterlaten, is niet
juist te berekenen, doch de sommen
moeten aanzienlijk zijn.
Men berekent, inderdaad, dat zoo
wat 300,000 Yankees elk jaar overko
men en aan reiskosten, aankoop van al
lerlei voorwerpen, verblijf, enz, eene
fortuin achterlaten van 1 milliard, 250
millioen fr.
Te Parijs alleen verteren 30,000
Amerikaausche dametjes 40 millioen
frank voor hunne toilet en 7 1/2 mil
lioen voor h'un hoeden.
De kunstvoorwerpen die door haar
worden meegenomen naar Amerika
mogen op 10 millioen frank worden
geschat.
Het weder voor Juli. Men weet hoe
de oude majoor zich deerlijk den vin
ger in 't oog heeft gestoken met zijne
voorspelliugeu voorde maand Juni die
moest warm en schooii zijn en die he
laas, op de maand November geleek.
Voor Juli komt de oude generaal
nu met zijne profetijen voor den dag
ellende gedompeld. Den eenen dag op den
anderen levende. Edelmoedigen dartel. Eene
goed vervulde jeugd Alle ambachten, bij
voorbeeld, waren aanzien geweest voor
goed. Waariijk Te Parijs kiest men niet,
ofwel men sterft van honger.
Te midden van dit alles, vijf of zes ver
oordeelingen voor dieften of verhelingen,
niet meer. Nathalie had geen geluk gehad.
Zij had nog eens eene straf van tien jaren
gekregen het was een tegenspoed, te meer
dat zij onsehui lig was Hij, gedurende dien
tijd had zich i aar Poisy laten verzenden,
bantazij van artist Hij had niet willen
vrij blijveridan wanneer Nathalie achter
t slot zat Het is toen zij uitkwam dat zij
getrouwd hadden Dat had hen geen geluk
aangebracht. Eene bleckerij m slukte, een
kleeikoopers winkel vestigde de aandacht,
der politie. Nathalie werd bewaakt. Hij
Cosroff vond eenen hoop snnisteringen uit,
ie hij in den dag trachtte te verkoopen op d«
loulevards. Men leefde alzoo Of liever me"
stierf Men wachtte eene gelegenheid af,
ie zich niet aanbood, om rijk te worden.
Sedert drie jaren raapten Nathalie en hij
vodden met den korf op hunne rug Er zij"
geene bespottelijk ambachten. Maar me"
won oud Nathalie bedrinkt zich, hij, Cos*
rutt ook De brandewijn .kost de oogen uit
het hoofd Nooit had de oude het verblijf
van aar Kind willen doen kennen Nooit
PB se bedreigingen, spijts de slagen... en
(J 'el6" n°cMans vele slagen. Dan. zekeren
pin a °DÏh Z'jnde' hot)ger hebbende, in
°°genblik van uitboezeming, zeide z'j
T
y
x
VERVOLG.
nrrrTir^TiiTrffiTinTiiTiTrT-ir-r'TT'f