Stadsnieuws.
VOORDRACHT
Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement.
Donderdag, IGn Januari 1908.
Alzijdig Volksonderwijs.
De oude Volksliederen,
en Concert
Hoe lang nog
Liberale zegepralen.
M minium van dagloon.
Kond eene benoeming.
In den Gemeenteraad.
Eendracht maakt Macht. Verschijnende (iCS SMontierrfaysVires acquirit eundo.
Men schrijft in bij den Uitgever, Uixinudestraat, nr 83, te Yper. De aankondigingen van
gansch België en 't buitenland evenals de Nolariale en Rechterlijke aankondigingen mogen
gezonden worden ten bureele van dit blad. Men wordt vriendelijk verzocht alle hoege-
naamde artikels uiterlijk tegen Dijnsdag middag vrij en onderteekend toe te zenden.
INSCHRIJVINGSPRIJS
Voor den buiten: Een jaar, Fr. 3-00.
Voor stad Een jaar, Fr. 2-50
Men handelt'bij overeenkomst.
Zondag- 36 Januari 190S,
door heer J. VERCOULUE,
professor aan de tloogeschool van
Gent.
Onderwerp
Ja, hoe lang nog zullen de klerikalen
hier in België baas spelen
't Is reeds meer dan twee-en-twintig
jaar dat ons land hun vernederend juk
ondergaat, en wij vragen ons at of wij
de schande zullen beleven getuigen te
zijn van de viet ing hunner opkomst aan
het bewind sedert een vierde eeuw
De partij van dwang en broodroof
heeft grootendeels hare heerschappij
te danken aan de stemmen onzer
Vlaamsche boeren en werklieden.
Zullen nog vele landbouwers, land-
bouwknechten, neringdoeners en werk
lieden die partij getrouw blijven
Voorzeker neen al3 zij haar beter
kenden en wisten wat zij eigenlijk in
het schild voert.
lu 1884 leidde de partij van dwang
en broodroofde onbeholpeue kiezers
ter stembus onder den kreet Weg
met de belastingen
En sindR dien vermeerderden de in
komsten en lasten des lands met schier
twee honderd en vijftig millioen
De klerikalen zouden de grondbe
lastingen verminderen Dat de boer
ken's hunne contributiebriefkens be
kijken en zij zullen met ons bekennen
dat de grondlasten, in plaats van te
verminderen, van jaar tot jaar ver
meerderd zijn door de toelagen en op
centiemen van provincie en gemeente.
Gok de persoonlijke belastingen
lasteu op deuren en vensters werden
verhoogd.
Daarbij wisÊfti de klerikalen allerlei
taksen te leggen op de honden, op de
bierhuizen, op het uitventen van siga
ren, enz zonder het vergunningsrecht
op do herbergen en de hooge la-ten op
den genever te rekenen.
En voor het- verklaren en betalen
van die taksen moet men goed to< zien
van altijd in regel te zijn want wee
den ongelukkige die nu t in orde is
proces verbaal wordt tegen hem opge
maakt en dan heeft hij een ganschen
hoop moeilijkheden en krijgt daarbij
eene hooge boete en gevangenisstraf.
En niettegenstaande al die taksen
en nieuwe belastingen, komt de Staat
nog altijd geld te kort, en de jaarlijk
sche begrootingen nemen voortdurend
op onrustbarende wijze toe.
Hadden onze meesters over weinige
jaren geene verhooging op den genever
gestemd, dan ware er jaarlijks een
aanzienlijk te kort in's lands Schat
kist. Wij ziju geen liefhebbers vaD al-
cool en zagen hem volgaarne totaal
verdwijnen, maar om dat doel te be
reiken is het niet noodig langs om meer
het geld uit de zakken der arme men-
schen te trekken.
Geeft het volk meer geleerdheid,
eene betere opvoeding, minder werk
uren en een hooger loon, opdat het
zich beter kunne voeden en bet aicool-
misbruik zal van zelf te niet gaan
Doch daarvan wil hat katholiek
Gouvernement niet weten 1
Het speculeert op de onwetendheid
van 't volk en op het drankmisbruik
om zijne inkomsten te vermeerderen
In plaats van nieuwe geldmiddelen
te zoeken bij de rijken die te veel heb
ben, leggen of behouden zij belastin
gen op dë verbruiksartikelen en gaan
de laatste centen aftroggelen van hen
die gaarne een druppelken drinken.
Ziedaar de liefde welke ze den werk
man toedragen.
Zulke aftroggelaars zijn onwaardig
langer aan het bewind te blijven
Zooals men weec had de bestendige
deputatie van don provincieraad van
Oost-Vlaanderen de kiezing van 20
October laatst, te Sl Gil lis bij-Dender-
monde verbroken Zondag heeft er eene
nieuwe gemeentekiezing plaats gehad.
De katholieke lijst behaalde 863 stem
men en de liberale lijst 978. De libera
len ziju bijgevolg met de volstrekte
meerderheid gekozen.
Men wist ook dat de bestendige de
putatie van Namen de gemeeutekiezin-
gen verbroken had van Jambes,
alwaar onze vrienden eene schooue
overwinning behaalden.
Eene nieuwe kiezing had Zondag
plaats niettegenstaande de valsche
listenen schandalen der klerikalen zijn
de vijf liberale kandidaten gekozen
met de volstrekte meerderheid; zij be
kwamen nog meer stemmen dan den
20" Oktober.
Men herinnert zich nog dat, ge
durende het tijdperk der laatste kie
zing, M. Colaert, voor den onnooze-
len hoop van het K. Volkshuis, eene
redevoering heeft uitgesproken in
welke hij lof toezwaaide aan ons ka
tholiek stadsheheer omdat hetzelve
het minimum van dagloon voor de
werken had toegestaan.
De klerikalen hebben waarlijk
weinig verdiensten te boffen met
deze beslissing, daar zij dezelve niet
uit eigen beweging hebben genomen
maar veel eer uit dwang der omstan
digheden dan uit genegenheid voor
den werkman. Zij waren reeds sedert
acht jaar meester en baas op het
Stadhuis en nooit had een hunner
raadsleden tot alsdan een voorstel
gedaan strekkende om het stoffelijk
welzijn van onze Ypersche ambachts
lieden te verbeteren, terwijl alle an
dere steden des lands het minimum
van dagloon sedert lang hadden
aangenomen en voorgeschreven. In
dien onze arbeiders hier omtrent
toch ook voldoening hebben beko
men, het is dank aan eenige onder
hun die het eerste zich daarmede
hebben bemoeid. Inderdaad, het is
de bond der timmerlieden die, op 13
April 1898, aan ons gemeentebestuur
en aan den beheerraad der Burger
lijke Godshuizen, een brief zond bij
welken gevraagd werd dat in het
kohier van lasten der aanbestedin
gen begrijpende de timmerstiel, een
minimum loon van 30 centiemen per
ure voor de gasten, zou voorgeschre
ven worden, en dit zoohaast moge
lijk en ten laatste voör 19 Maart.
Deze vraag werd verzonden naar
eene bijzondere commissie met last
van onderzoek en spoedig verslag.
Niettemin haastte deze zich in 't
geheele niet een gunstig gevolg aan
dit zoo eenvoudig als belangrijk
voorwerp te geven. Het werd meer
dan eens uitgesteld onder voorwend
sel dat de heer Burgemeester geen
tijd had gevonden om zijn verslag
daarover te eindigen.
Het was slechts op 18 Februari
1899, dus bijna een jaar na het in
dienen van het verzoekschrift der
timmergasten, dat het lang verwacht
verslag voor den dag werd gebracht.
Het was gevolgd van een ontwerp
van beslissing verhoogende het dag
loon der werklieden van al de am
bachten door de stad gebruikt of
voor rekening derzelve gebezigd,
volgens een tarief daarin vermeld.
Het voorstel van den Schepenraad
werd denzelfden dag zeer lang be
sproken, menige opmerkingen zoo
voor als tegen hetzelve gedaan, maar
toch eindelijk onveranderd goedge
keurd.
Men moet denken dat ons klerikaal
stadsbestuur wel eens, sedert dien,
van zijne beslissing wegens de dag
uren afwijkt en in geen acht neemt
wat in andere steden daar omtrent
wordt gepleegd. Alzoo is heit dat
wij vernemen uit het proces-verbaal
der zitting van onzen gemeenteraad
van 28 December jl. dat in het ko
hier van lasten voor de aanbesteding
der herstellingswerken aan deHalle,
onze klerikale meesters geene mel
ding hadden gemaakt van het mini
mum van dagloon en dat de hooge
overheid dit stuk hun teruggezon
den heeft eischende dat de voor
waarde er aan betrekkelijk inge
schreven worde.
Men weet dat onze Gemeenteraad,
in geheim comiteit den heer E.
Buyle, bediende in het slachthuis,
benoemd had tot huisbewaarder der
Stadsbibliotheek, in vervanging van
den heer Gustaaf Turcry, die op pen
sioen gesteld is.
Volgens de geruchten die in de
stad in omloop zijn, heeft deze be
noeming misnoegden gemaakt en
zelfs zijn er ontslagen door ontstaan
in de Stadsharmonie
De houding onzer meesters is zeer
gehekeld geweest zij hebben harde
waarheden moeten hooren. Sedert
lang hadden zij de plaats beloofd aan
eenen muzikant der Stadsharmonie
en ondanks hunne beloften hebben
onze leeuwen den heer Buyle be
noemd, die de bediening geweigerd
heeft.
Wat moet men uit al deze kuipe
rijen besluiten
Wat moet het publiek denken over
de kuiperijen onzer meesters, die het
lot onzer stad in handen hebben
Onze Gemeenteraad beeft- den 28 De
cember vergaderd onder het voorzit
terschap van M. Colaert, Burgemees
ter.
Al da leden waren tegenwoordig
uitgenomen M. Iweuia die zich had
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 15 c. den drukregel.
Reklamen 25 c.
Rechterlijke aankondigingen 1 fr. id.
doen verschoonen uit oorzaak van
ziekte.
Het verslag der laatste zitting is
goedgekeurd geweest.
Op de dagorde kwamen voor 1°
processen verbaal van verschillige verpach
tingen de verpachtingen der graBge-
wassen beloopt tot de som van 231 fr.
deze der kramen op de Vleeschhalle
tot 2,205 fr. en de verpachting der
kramen op de Groenselmarkt heeft
1,050 fr. opgebracht.
Het kuischen der Vleeschhalle te
wenschen latende, de Raadsheer M.
D'Huvettere verzoekt het College in
het toekomende strenger te zijn.
De verpachtingen worden goedge
keurd.
2° De raad brengt eenegunstigestem-
miDg uit over de begrooting 1908 der
Stads Bibliotheekdie in ontvangsten en
uitgaven beloopt tot de som van 1,500 fr.
3° De begrooting 1908 der Nijver
heids school, beloopende tot 10,740 fr
wordt insgelijks goedgekeurd.
4° De begrooting der Muziekschool
gesloten met de som van 7,800 fr.
wordt met eenparigheid goedgekeurd.
Er volgt uit eene opmerking gedaan
door den heer Voorzitterdat de provin
cie de hulpgelden verminderd heeft.
5° De Raad brengt een gunstig
advies uit over de begrooting 1908 der
kerkfabriek van Sl Pieter.
De ontvangsten beloopen
tot Ir, 33,001-24
De uitgaven tot 1 32,987-60
Overschot fr. 13-64
6° De Raad brengt een gunstig advies
uit over het proces verbaal eener ver
hooping van houtgehouden door de
HospicenO Deze verkooping heeft
14,353 fr. opgebracht.
7° Het proces-verba(al der boomvendi-
tie gehouden door bovengemeld be
stuur is ingelijks goedgekeurd. Het
bedrag beloopt tot 4,307 fr.
8° Het tusschenkomend aandeel van
den Staat en van de provincie, voor
de herstelling van den zuidkant van liet Bel
fort naar het Nieuwwerk is bijna verze
kerd, maar zekere veranderingen aan
het lastenkohier zij n gt ëiseht, name
lijk h«t minimum van dagloon en de
wijze van ontvangst der werken.
Het gebruik der lei van vlaamsch
model is insgelijks gi ëischt.
9° De rekening 1906 en de begrooting
1908 van het Weldadigheidsbureel wor
den neergelegd op het bureel even
als de rekening 1906 der Hospicen die
op het Nr 10 voorkomt.
11° Men gaat alsdan over tot hot on
derzoek der Stadsbegrooting voor
1908.
Be keer Burgemeester doet opmerken
dat de bevolking der stad eene kleine
verhooging oudergaan heeft. Op 31
December 1906 waren er te Yper
17,482 inwoners.
De verschillige artikelen waarvan
wij de cijfers zullen geven in ons toe
komend nummer, werden opvolgent-
lijk goedgekeurd.
Het geheele de begrootingis in stem
men gelegd en voorloopiglijk eenparig
goedgekeurd.
De gewone ontvangsten
beloopen tot fr. 375,240-74
De gewone uitgaven
tot fr. 352,318-71
Overchot op het gewone
fr. 22.922-03
De buitengewone ontvangsten tot
fr. 143,225 79
De buitengewone uit
gaven op fr. 162,727-45
Te kort op het buiten-
gewone 19,501-66
DE tWBGALIl
v'"Z
Hl ■■■■BOHBOESlUBHHHnHHHMi
