Stadsnieuws.
h\ DeTTaMER.
Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement.
Donderdag, 6n Februari 1908.
5 centiemen.
Vierdejaar. i\r 15.
De Vooruitzichten
voor 1908
De vinger Gods.
Wal zal 'l Nieuwsblad
daarvan zeggen
Onderzoek van ontwerpen
en Verslagen.
Een been le knagen.
Tooneelfestival.
Eendracht maakt Macht. Ievschijnetltle f/t'S if Oil fft't't/(t(/SVires acquirit eundo.
INSCHRIJVINGSPRIJS
Voor den buiten: Een jaar, Fr. 3-00.
Voor stad Een jaar, Fr. 3-50.
Men handelt bij overeenkomst.
Men schrijfi in bij den Uitgever, Dixfnudestraat, nr S3, te Yper. De aankondigingen van
gansch België en't buitenland evenals de Notariale en Rechterlijke aankondigingen mogen
gezonden worden ten bureele van dit blad. Men wordt vriendelijk verzocht alle hoege-
naamde artikels uiterlijk legen Üijnsdag middag vrij en onderteekend toe te zenden.
tiet (Joel der kiezing van 1908 zal
nogmaals moeten strekken om de kle
rikale meerderheid, die van jaar lot
jaar in getalsterkte afneemt, te ver
zwakken, ja, indien het mogelijk is,
dezelve te verpletten.
Üm tot dien uitslag te geraken, is
ereene volledige eensgezinde werking
noodig van al de antiklerikale mach
ten, is hel noodzakelijk, dal al dege
nen die den val wenschen der klei i -
kale regeering, hunne krachten ver
eenigen om tegen den helschen vijand
ten strijde te trekken
Verdeeld, zijn wij machteloos tegen
de kuiperijen van het Roomsch ge
broed vereenigd maken wij eene
macht uil, die ons ongetwijfeld tot
het gewenschte doel, de eindelijke
zegepraal moet geleiden.
De uits'agend'-r kiezingen van 1904
bewijzen klaar als de zon dat met toe
passing van hel kartel, onze vrienden
erin kunnen gelukken aan onze te
genstrevers 4 zetels te ontrukken
1 te Ilóet, I te Bergen. I te Charleroi
en I te Soignies.
Kr bestaat ook hoop voor onze
vrienden in Limburg I zetel te win
nen en wie weet welke verrassingen
ons de k ezing van Gent kan voorbe-
houden.
Doch, veronderstellen wij enkel'
voor het oogenblik dal de partijen
hunne wcderzijdsche stellingen be
houden in Limburg en Oost-Vlaande-
ren dan zou toch door de samen
werking in het Walenland do kleri
kale meerderheid met 4 stemmen
verminderd cn de liberalen met 4
aangegroeid, dalen tot 4 stemmen,
want dan zou de Kamer beslaan uit
85 klerikalen en 81 antiklerikalen.
Zulke samenstelling zou alle regee
ring onmogelijk maken dit is on-
betwisbaar voor iedereen die de
toestanden van hel klerikale gouver
nement van nabij kent
In zulk geval zou er olwel een mi
ni-tone van zaken (wal in ons land
in de huidige omstandigheden eene
o.imo.ebjkheid zou wezen) moeten
lot stand komen, ofwel zou men zich
verplicht zum de Kamers te ontbin
den.
En daar bij eene onbinding, de
kiezing altoos slecht uitvalt voor de
partij, die de oorzaak is van dezen
toes'and. zou het klerikaal gouverne
ment geleefd hebban
Uit dit alles volgt dus natuurlijk
dat de samenwerking van alle anti
klerikale machten zich sterker dan
ooit opdringt voor de kiezing van
1998. [jet land is de klerikale ver
drukking beu, iedereen zucht naar
vrijheid welnu, de antiklerikalen
kunnen het land verlossen van de
vorvolgin-polilick onzer Meesters, de
antiklerikalen hebben hel lot van
burger en werkman in handen dat
z'j hun recht gebruiken, en als een
man ten strijde trekken om recht
vaardigheid en gelijkheid in de plaats
van partijdigheid en onrecht te doen
heerochen.
De katholieken hebben in België
drie gemeentekiezingen vernietigd,
omdat zij tegen hunne goesting uitge
vallen waren. En wat gebeurde er
De tweede kiezing viel nog veel beter
uit voor de liberalen dan de eerste Dit
was het geval te Sl Gilles bij-Dender-
monde. Jambes, bij Namen en Hcrme-
ton, ook provincie Namen. Zoo wordt
de katholieke onrechtvaardigheid be
loond bet is de vinger Gods
De Federatie der katholieke gemeente
raadsleden van Brussel en omliggende
gemeenten, komt met eenparigheid van
stemmen een wensch uit te drukken de
gmneeritekieswet te zien wijzigen in
den volgenden zin
1. Ouderdom 30 jaar.
2 Een jaar verblijt.
3. Afschaffing van de 4de stem.
4. Toepassing der rechtvaardige E. V.
met quorum of' kiescijfer als volgt
a) Een derde stemmen als er min dan
4 raadsleden te verkiezen zijn b) een
vierde als er 4 tot 6 zijn c) een vijfde
als er van 7 tot 12 zijn en d) een zesde
als er meer dan 12 zijn.
5 Afschaffing der bij voegelijke
raadsleden.
Dit is een klinkende kaakslag voor
onze achteruitkruipende katholiekeu
die onder den domper worden gehou
den.
Dit toont aan hoe weinig de katho
lieken t' akkoord zijn op al de punten
van hun programma.
Vraag gesteld in de Kamer, door M.
NOLF aan den heer minister van land
bouw.
De vetleggers klager over de moei
lijkheid dat zij tegenkomen om zich
het mager vee te verschaft ui, welke
hun onmisbaar is om hunne weiden te
vullen Zou de achtbare minister onge
makkelijkheid zien de ingang toe te
laten van het mager vee, van fransche
afkomst en dit onder de gewone waar
borg
Antwoord van den minister.
M. den minister van landbouw ad
interim heeft laten hooren aan de Ka
mer dat do gezondheidstoestand van
het vee in de vreemde landen, en bij
zonderlijk in Frankrijk, voor het
oogenblik de gevraagde wijziging, aan
gaande het vrij inkomen van het vee,
niet kan toelaten
M. D'Huvettere is een der zeldza
me raadsleden die tot alsnog zijn
vrijgezeg op het stadhuis heeft be
houden.
Op meer dan een punt deelen wij
in zijne gedachten niet, maar wij
moeten nochtans erkennen dat zijne
ondervragingen, zijne opmerkingen
en zijne beknibbelingen somwijlen
juist en gegrond zijn.
Zoo is het dat, ter gelegenheid der
beslissing door het Schepencollege
genomen van den naam te geven van
Statielaan aan den steenweg leidende
van de statie naar de Capronstraat,
hij gevraagd heeft dat al de zaken
van eenige aangelegenheid vooraf
gaandelijk in de afdeelingen zouden
onderzocht en er een verslag van zou
ingediend worden opdat men later
Ztfu wöten om welke reden de be
slissingen van den gemeenteraad
zijn genomen en op welke beweeg
reden zij gegrond zijn.
De vraag van M. D'Huvettere
is volkomen juist en redelijk.
Hij weet bij ondervinding dat de
commissien of afdeelingen van het
stadhuis hare plichten niet volbren
gen. Ook het meeste deel der leden
die ze samenstellen hebben noch den
tijd, noch de bekwaamheid, noch de
bevoegdheid om zich nuttiglijk
bezig te houden met de zoo menig
vuldige als verschillende zaken aan
hun onderzoek onderworpen. Bewust
van hun middelmatig verstand zij
geven zich zelf de moeite niet de
vergaderingen der commissien van
welke zij deel maken bij te wonen
en rekenen dat een ander hun werk
zal doen. Te dien gevolge gebeurt
het dikwijls dat na verscheide nut-
telooze bijeenroepingen er geen ver
slag kan opgemaakt worden, en
wanneer er een volstrekt noodig is
alsdan zoekt men een bedienstig
raadslid die zich daarmêe wil be
lasten. Dit werk onvolledig, onbe
duidend, in der haast samengeflanst,
wordt in den gemeenteraad mede
gedeeld. Hieruit volgt dat de zaken
niet grondig onderzocht en op geen
voldoende bewijzen gesteund meest
altijd moeten verdaagd worden en
somwijlen jaren lang zonder besluit
blijven.
Deze doenwijze is een der eigen
aardigheden van onzen eensgezinden
klerikalen gemeenteraad. Niemand
neemt er de voorhand van iets er
bestaat geen iever onder de leden
en al de stadsdiensten lijden van
deze plichtige onverschilligheid en
werkeloosheid.
Wij moeten denken dat voortaan
alles beter en regelmatiger zal afloo-
pen, want wij zien in het verslag der
laatste zitting van den gemeenteraad
dat er eene nieuwe samenstelling der
afdeelingen met aanduiding hunner
verschillende diensten is aangeno
men geweest.
Wij mogen ons dus verwachten
dat nu, er nieuwe mannen ingetreden
zijn, de leden der commissien meer
bedrijvigheid aan den dag zullen leg
gen dan voorheen, met vlijt de ver
gaderingen derzelve zullen bijwo
nen, de ontwerpen aan hunne be
raadslagingen gezonden, grondig
zullen onderzoeken, bestudeeren en
onder hun bespreken, ten einde na
gemeen overleg een rijpelijk werk
voort te brengen tot nut der beslis
singen door den gemeenteraad te
nemen.
't Is alzoo dot men aan den acht
baren heer D'Huvettere voldoening
zal geven.
Het Nieuwsblad is zeer mild jegens
le Progrès.
In zijn nummer van 18 Januari 11.
sprekende over de vernietiging der
gemeentekiezingen van Chymay
waar de klerikalen gekozen waren
geweest, door de middelen die men
weet, biedt de godvruchtige confra
ter le Progrès dat been aan te kna
gen.
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 15 c den drukregel.
Reklamen 25 c.
Rechterlijke aankondigingen 1 fr. id.
Le Progrès, natuurlijk, bedankt het
Nieuwsblad, om zijne mildheid.
Om al zijne erkentelijkheid aan het
Nieuivsblad te toonen en om te bewij
zen dat zij geene ondankbaren zijn,
geven de schrijvers van le Progrès op
hunne beurt twee beenen te knagen
dat van S' Gillis bij Dendermonde en
dat van Hernieton a/Maas. En daar
gewoonlijk de eetlust-komt al eten,
bieden zij hem Jambes aan opdat de
confrater kunne genieten van een
boutje
Men weet, inderdaad dat de kle
rikale bestendige Deputatien van
Oost-Vlaanderen en der provincie
Namen de kiezingen van Sl Gilles
bij Dendermonde, van Hermeton
a/Maas en van Jambes verboden had
den, omdat die kiezingen voordeelig
waren geweest voor onze vrienden.
In deze drie localiteiten hebben
nieuwe kiezingen plaats gehad en de
bijval der liberalen is grooter ge
weest dan in October 11.
Wanneer het Nieuwsblad deze twee
beenen zal geknaagd hebben en dat
het dat goed boutje zal geproefd heb
ben, zal het zich kunnen onthouden
eene tusschenmaaltijd te gaan doen
in het Volkshuis met de gewone Hesp
en Volaard.
Verleden Zondag had de 7do vertoo
ning plaats van het festival, uitge
schreven door de V laamche Ster en ge
geven door Kunsten Broedermin, uit
Staden. Weeral was de tooneelzaal
proppens vol en allen hebben er een
aaugenatnen, genotvollen en tevens
leerrijken avond beleefd. Het program
ma was zeer aanlokkelijk en de optre
dende maatschappij heeft goed aan de
verwachting beantwoord. Ook heeft
zij veel bijval gehad.
Eerst kwam Everaard en Suzanna
drama in 3 bedrijven voor het voetlicht.
Het ts een der beste werken van den
weergaluozen Van Peene Menig in
drukwekkend en roerend tafereel
komt er in voor en het geheel is eene
aaneenschakeling van treffende zede-
lessen. Het puike stuk werd daarbij
zeer goed vertolkt/beter dan men ver
wacht had. Ook heeft men die moedi
ge tooneelisten menigwerf dapper toe
gejuicht.
Mej. Zulma en Jeanne Devers, m de
rollen van Geertrui en Suzannaspeelden
opperbest. Z'j waren volkomen op de
hoogte barer taak en begrepen hare
rollen zooals het behoeft. Bloemen en
kransen bij de vleet voor beide. Zij
verdienen het ten volle.
De heeren J. Amsel, in de rol van
Everaard, O. Van Isacker, in die van
van Graaf van R'jnvelde. L. Vancampo,
in die vau Baas DewitteJ. Bil liet, in
die van Hanstrokken zich allen goed
uit den slag en bewezen dat zij hunne
rol goed instudeeren en verstaan, Hun
spel is daarbij ongedwongen, hunne
uitspraak duidelijk en hunne gebaren
zijn gepast. Zij hadden ook veel bijval.
Een gul proficiat voor allen. De min
dere rollen waren ook goed weergege
ven, de figuratie was voldoende en de
tooneelschikkingonberispelijk. Degri-
meering mag welgelukt heeten en
hielp mede tot het schetsen der ver
schillende tijpen. Het was heel mooi
en men juichte toe dat de zaal dreunde.
Daarop volgde Grietje, zangspel in 2
bedrijven, een puik stuk onder alle op
zichten. Muziek en zang zijn fijn en
werden wel uitgevoerd. Er Eit geesten
o
