Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement.
Donderdag, 15 Oogst 1908.
Vierde jaar. Ars 59-4k
Savaanslraat, 27 en 29
GENT.
Donkere wolken.
KAMER.
Hel personeel en de
overname der spoorwegen
van Wesl-Vlaanderen.
Eendracht maakt Macht. Ver schijnende des EEonderdugS. Vires acquirit eundo.
INSCHRIJVINGSPRIJS
Voor den buiten: Een jaar, Fr. 3-00.
Voor stad Een jaar, Fr. 3-50.
Men handelt bij overeenkomst.
Jonge Dames en Jonge Heeren
Wilt gij den Zondagmorgend van 8
lot 1 uur of in de week kosteloos
vreemde talen of wetenschappen lee-
ren Vraagt prospectus PCng-lisoli
Club,
Opening Zondag 15 September.
Hel begin van 't einde.
Om onze lezers een gedacht te ge
ven van de onbekwaamheid en mach
teloosheid van de elericale partij om
nog langer te besturen, nemen wij
hier eene brok over uit eenen briei
van den parlementairen correspon
dent van t Handelsblad.
Ziehier
De ontmoediging en de besluite
loosheid op de banken der rechterzij
zijn volledig.
Op de vergadering van de rechter
zij waren er op de 86 leden hoop en
al 35 tegenwoordig
De zitting zelve is zoo banaal mo
gelijk geweest en feitelijk heeft de be
raadslaging zich beperkt bij de be
spreking over het voorstel Hende-
riekx, mede onderleekend door MM.
Van Éauwenbergh, Juliaan Delbeke,
baron de Broqueville, Vander Einden
en Franck
Hierover werd nu gesproken, en 't
voorstel Henderickx werd warm voor
gestaan door M. de broqueville, die
anders meer gouvernementeel is en
wiens houding daarom des te meer in
druk maakte.
'l Is waar dat hem, volgens de uit
drukking van een Waalsch lid,
duchtig de ooren gewasschen wer
den
Hoe het is afgeloopen in de zitting
hebt gij uil hel Kamerverslag geleerd.
Het beginsel blijft gered het
blqft voor de Vlamingen nu de zaak
te waken op het invoeren der wetten
of decreten die, volgens den aangeno
men tekst, het taalgebruik in de kolo
nie zullen regelen.
Oneenigheid.
Om nu tot de zitting der rechter
zijde terug te koeren, de eensgezind
heid die er verwezenlijkt werd was
mager, als men ziet dat op de com-
meniarië van den minister over hel
amenrlement-Hendrickx ieder onmid-
delijk terug zijne vrijheid hernam.
Op de kwestiën van de uitgifte der
schatkistbons en die der afstelling
van magistraten heeft de vergadering
geen bordeel uitgesproken en zich be
paald bij het aanhooren van het ver
loog van M. Ren kin.
De oneenigheid heeft zich overi
gens Donderdag laten blijken bij de
eerste stemming over de Congo-
kwestie, toen het goevernement, door
zich hardnekkig te verzeilen tegen
het amendement-Woeste, alhoewei
het verdedigd werd door MM. Heer-
naert en begerem, geklopt werd met
de groote meerderheid van 30 stem-
men.
Men schrijft in bij den Uitgever, bixmudestraat, nr 53, te Yper. De aankondigingen van
gansch België en 't builenland evenals de Notariale en Bechterlijke aankondigingen mogen,
gezonden worden ten bureele van dit blad. Men wordt vriendelijk verzocht alle hoege-
naamde artikels uiterlijk tegen Üijnsdag middag vrij en onderteekend loe te zenden.
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 15 c. den drukregel.
Reklamen 25 c.
Rechterlijke aankondigingen 1 fr. id.
Alen verzekert dat bij de tweede
stemming de ministers al hunnen in
vloed zullen aanwenden om den aan
genomen tekst te doen verwerpen.
Het zal heel moeilijk zijn dit te ver
wekelijken, zelfs aangenomen dat al
de Donderdag afwezige leden der
rechterzij voor de regeering zouden
stemmen.
Maar het is niet alles. Een bevriend
afgevaardigde zegde mij dat de stem
ming van Donderdag beteekenl, dat
de Kamer de best mogelijke kolonia
le wet wil maken, en niet eene kolo
niale wet die anderen bevalt, hoe
hoog geplaatst zij ook mogen wezen.
LI ij voegde erbij dat de amende
menten, op bet ministerieel handtee
ken en op de samenstelling van den
kolonialen raad, zeker zouden
stemd worden.
Wat zal dan hel
doen
Wat zal die toekomst
brengen
Niemand kan zich vleien, kennis te
hebben van de voornemens der re
geering, zelfs onder oogpunt van par
lementaire proceduur,
Men zegt dat M. Schollaert zou be-
ge-
gouvernement
loofd
viel la
hebben aan graaf
Goblet d'AI-
dat de Senaat op 7 Oog-J
in
bezit zou wezen van de Gongoleesche
ontwerpen.
Dit schijnt eene volmaakte onmo
gelijkheid. En toch moei men denken,
aangezien men Woensdag morgen de
Kamer bijeenroept voor een ontwerp
op het scheepsverband, dat werkelijk
de regeering er aan denkt den Senaat
eerlang bijeen te roepen.
Eene eenvoudige berekening zal
vo'staan om u te toonen boever wij
van de oplossing verwijderd zijn De
wet telt 31 artikelen men had drie
zittingen noodig om art I te stemmen
In de bespreking van art 2 is men
geen stap vooruit gegaan. Aan twee
zittingen per artikel en er zijn ar
tikels als dit op het ministerieel band-
teeken en dit op den kolonialen raad.
die zeker een week zuilen vergen
hebben wij nog minstens 60 zittingen
noodig.
Welnu, per week wijdt de Kamer 3
men
zou dus nog 20 weken, of bijna 4
zittingen aan de Congo-kwestie
nog 20
maanden noodig hebben om er mee
gedaan te krijgen.
De Kamer heeft ons
alles gewoon gemaakt maar
nu toch over zijn hout gaan
Wanneer men denkt dat't
in België aan
dat zou
Han
delsblad» nielalleen 't eenigste ernstig
katholiek Vlaamsch dagblad is, maar
dat hel zeer getrouw is aan het minis-
terie en om zoo te zeggen als eenen
ofïicieusen tolk mag aanzien worden,
dan kan men wel denken dat het
slecht moet staan met de katholieke
partij, vermits een harer beste tolken
zich dergelijke weeklachten laat ont
snappen.
Het is een vermaak om na te gaan,
hoe, sedert eene week of zes, decleri-
cale partij ineens bezorgd geworden
is, om de hoofdpunten van hel libe
raal programma in haar eigen pro
gramma op te nemen...
Sedert eene week of zes...
In de politiek is de vrees voor
de kiezers het begin der wijsheid en
bij de stemmingen van 24 Mei hebben
de kiezers zoo ondubbelzinnig in
meerderheid voor de oppositie ge
stemd, dat de groote, bewarende,
elericale partij door een heilzamen
schrik aangestast is.
De drie punten van het liberaal
programma, Leerplicht, Dienstplicht
en Algemeen stemrecht, werden
tot nu toe door de elericale partij
als drie afschuwelijkheden veroor
deeld.
Sedert den 24 Mei is er verande
ring in hare zienswijze gekomen.
In de Revue sociale catholique
laat de heer Arthur Verhagen een
die
ommekeer van
gedachten zien,
doet denken aan de wending van den
weerhaan, die plotseling van hel
Noorden naar het Zuiden gaat draaien
t ls waar, de heer Verhaegen komt
op voor de elericale democratie en
strikt genomen kan hel niemand ver
wonderen dat een democraat
(saiuez de invoering vraagt van
den leerplicht, den dienstplicht en de
eenheid m de kieswetten. Maar de
heer Verhaegen heeft ons zoo weinig
gewoon gemaakt aan democrati
sche voorstellen en redeneeringen,
hij heeft in het Parlement altijd zoo
goed de partij getrokken der conser
vatieven, dat zijne taal in de Revue
socialecaibohqueals een donderslag
klinkt in de overigens bewolkte lucht
van bet Belgisch clericalism.
De heer Verhaegen slond tus-
schen twee vuren Langs den
eenen kant moest hij die voldoening
geven aan de mompelende antisocial
listen van den Oudburg te Gent. maar
langs den anderen kant krijgt hij de
conservatieven tegen hem.
Gestoord, bekijken zij hem met
kwade oogen en zeggen Moest gij
daarmede nu voor den dag komen
't ls nog veel te vroeg
Veel te vroeg En het volk staat te
trippelen van ongeduld om recht en
gelijkheid te bekomen
De Gazette van Eecloo kakelt
den heer Verhaegen na. Zij is ook...
van de eerste verandering of van de
eerste dubbelzinnigheid "niet dood.
Vroeger was zij legen den Leerplicht,
en niet tegen, en toch legen. Nu is
zij er weer voor. 't Zal nu wel waar
zijn want nu kan zij altijd wijzen
op M. Verhaegen, die er ook voor
is.
Zoo is de Gazette plotseling ook
-voor de persoonlijken dienstplichten
voor de eenheid in de kieswetten...
Welke groote heilige dit mirakel
bewerkt heeft welen wij niet en wil
len wij ook niet onderzoeken.
Maar wij wdlen er wel even op wij
zen dat dit blad de gevraagde hervor
mingen thans niet voorstaat in een
zin van rechtvaardigheid, maar wel
uit vrees, dat de elericale partij, met
haar. negatief programma (sic) te
kort zal bollen.
«Wij moeten vooruit», zegt de
Gazette, opeen katholieken draver,
of wij worden eenmaal vooruit (resic)
gesleept aan den staart van een libe
raal-socialistisch paard.
Bravo Wij vragen er niet naar
welke uw nevenbedoelingen zijn, als
gij maar rechtvaardig wilt zijn in uwe
politiek Persoonlijke dienstplicht,
leerplicht, eenheid in de kieswetten.
Ziedaar wal het volk vraagt en beko
men moet
En ook gelijkheid v3n stemrecht I
Die zal de elericale partij niet toe
staan, dan met het mes op de keel,
maar komen zal die gelijkheid er
toch
Inlusschen zullen diehervormingen
in de elericale partij niet van een
leien dakje loopen. Zij zullen aanlei
ding geven tot moeilijkheden. Er ko
men donkere wolken op. Woeste be
gint reeds zijn eigen vrienden in den
rug te schieten. Volgens Le Soir is hij
bezigmethet huidig ministerie te on
dermijnen uit gramschap, omdat de
Congozaak en de vergunnmgswet voor
de kiezing werden voorgedragen.
Goed zoo, laat het maar stormen en
weerlichten, laat de donkere wolken
uitwoeden dan zal de politieke
atmosfeer wat gezuiverd zijn en dan
zal eindelijk ook de weldoende geu-
zenzon van vrijheid en rechtvaardig
heid in zegepralende» glans ver
schijnen Stad Eecloo).
Vraag gesteld door M. NOLF aan
den heer minister der spoorwegen
Sedert den 1» Januari 11, onder
gaan de werklieden en de kleine be
dienden van het oude spoornet van
West-Vlaanderen, dat tegenwoordig is
overgenomen door den staat, dubbele
kortingen op hun dagloonen en jaar
wedden als deze die hen gevraagd wa
ren in den dienst der kompagnie, 6
t h. in plaats 'van 3 t. h. zonder de
maandehj ksche bijdrage te rekenen die
zij sedert dezen datum voorzien voor
het kleediugsfonds.
p Zonder de billijkheid der gedane
kortingen te willen bespreken, volgt
er niet te mm uit dat sedert den 1"
Januari laatst, de bewuste agenten
dagloonen en jaarweddenontvangendie
minder zijn dan dezen die hen betaald
waren lu den dienst der kompagnie,
daar het bedrag der oude dagloonen en
jaarwedden tot heden toe behouden is
geweest.
Deze toestand, die de bekomen
rechten beschadigt, is zooveel te meer
te betreuren dat de korfingen gedaan
worden op vergeldingen die ontoerei
kend geoordeeld werden en welker
verhoogmg zich opdringt.
Hoopt M. De minister binnen kort
aan het personeel wes kwestie de
schaal van dagloonen en jaarwedden
te kunnen toepassen die bij den Staat
betaald worden? In het ontkennend ge
val, zou hij niet kannen uitstellen de
aanvullende kortiugen te lichten tot na
de verhoogingen der dagloonen en
jaarwedden die heden betaald wor
den
Antwoord vjiii den minister.
Dit punt maakt deel uit van een on
derzoek over het geheel.
Cj
