De wereld rond.
Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondisseiüeht.
Donderdag, 12" November 1908.
5 centiemen.
Vijftle jaar. Nr 1
-Mi
De Drukpers
Werklieden
Neemt, leest en oordeelt
Kolossaal
Kamer van
Volksvertegenwoordigers
Eendracht maakt Macht.
Verschijnende des Stond er days.
Vires acquirit eundo.
INSCHRIJVINGSPRIJS
Voor den buiten: Een jaar, Fr. 3-00.
Voor stad Een jaar, Fr. 3-50.
Men handelt bij overeenkomst.
Aardschokken in Ita.
Reggio de Gaiabre. Aardschokken
werden gevoeld te Pelloro em te Blan
co Leone. Angst greep de bevolking
aan, maar er kwamen geen ongevallen
voor.
Automobielongeval in Engeland.
Londen. Nabij de statie van Nor
wich werd een automobiel aangereden,
aan een bareel door de locomotief van
een koopwarentrein en tien meters ver
geworpen. Een persoon werd gedood
er zijn twee erg gewonde.
Een steamer gezonken in China
SOÓ dooden
Amoy. Een kleine steamer, va
rend van Amoy op Tugan, met 600 pas
sagiers, zonk Zaterdag. 200 personen
verdronken.
Inzakking in eene mijn
Drie dooden. Vele gekwetsten
Londen. Eene inzakking had plaats
in de mijn van Glynea, bij Lamelly,
en waarin meer dan 200 werklieden
arbeiden. De zoldering eener gaanderij
stortte in, verscheidenepersonen onder
't puin begravend.
Drie werkers werden gedood vër-
scheidene andere zijn gevaarlijk ge
wond geworden.
Twee werklieden door een expresstrein
verpletterd.
S'-Etienne. Een ongeval dat het
leven kostte aan twee werkers gebeur
de op de lijn Sl Etienne naar Parijs.
Drie arbeiders, aan 't spoor werkend,
werden door een expresstrein verplet
terd eq gedood. Een is er erg gewond.
Oostenrijksche decoraties teruggezonden.
Belgrado. Uit Cettigne meldt men
dat de Montenegrijnsche generaal Voe-
kovitch aan den Oostenrijkschen zaak
gelastigde te Cettigne de Oostenrij k-
sche decoratiën, waarvan hij bezitter
was, terugzond. De generaal lei uit in
een brief, waarom hij ze niet meer
kon dragen.
De dwaze Mollak.
De dwaze Mollah die den Italianen
en den Engelschen voor eenige jaren
veel spel geleverd heeft, is nogmaals
in Somaliland verschenen. Hij viel er
den stam der Migertiins aan en doodde
hem 30 man, ontstal hem een groot ge
tal kameelen en schietvoorraad.
Tnsschen Berlijn en Parijs.
Parijs. De onderhandelingen du
ren voort tusschen Parijs en Berlijn,
naar aanleiding der kwestie der deser
teurs te Casa Blanca.
Alle gevaar is geweken en men
denkt aan eene aanstaande minzame
regeling.
Tusschen Turkije en Bulgarije.
Weenen. - Turkije en Bulgarije
zijn op het punt overeen te komen op
al de punten van het geschil. Men
spreekt zelfs van een mogelijk verbond
tusschen beide landen.
Schip vergaan te Dantzig
10 dooden.
Dantzig. Do steamer Archimedes,
van Steen, strandde bij geweldig weer
bij het eiland Tula ^en werd heelenel
vernield. Op de dertien man waaru>t
de bemanning bestond, verdronken er
tien.
Men schrijft in bij den Uitgever, üixinudestraat, nr 33, te Yper. De aankondigingen van
gtyisch België en 't buitenland evenals de Notariaie en Kechterlijke aankondigingen mogen
gezonden worden ten bureele van dit blad. Men wordt vriendelijk verzocht alle hoege-
naamdc artikels uiterlijk tegen Dijnsdag middag vrij en onderteekend toe te zenden.
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 15 c. den drukregel.
Reklamen 25 c.
Rechterlijke aankondigingen 1 fr id.
Vuurberg in uitbarsting
New-York. Volgens tellegram-
men is de vulkaan van Villa Resa
(Chili) in vole uitbarsting. Het jtooneel
is verschrikkelijk. Vlammen worden
den krater opgeslingerd tot eene hoog
te van 1200 meters.
Stoutmoedige bandietendaad.
Londen. Een man trad Zaterdag
bij een wisselagent van Shaftebury-
laan binnen, hield een revolver in de
eene en een mes in de andere hand. Hij
stak eene beambte met een mes. Daar
deze om hulp riep, loste de bandiet een
revolverschot op hem en vluchtte naar
Piccadily, zich door de menigte met
zijn mes een doortocht banend. Hij
kwetste een rijtuighouder en een poli
tieagent. Toen werd hij aangehouden.
Nog eene zeeramp.
Shanghai. De steamer Taish zonk
tijdens een onweer, op de breedte van
't eiland Stotofoe. Er zijn 150 personen
verdronken.
Het Duitsch Fransch incident.
Parijs. Ziehier den tek- t der for-
munl voorgesteld door Frankrijk
Frankrijk en Duicschlan 1, betreu
rend gelijktijdig en wederkeerig de in
cidenten op 25 September te Casa Blan
ca voorgevallen, zijn 't akkoord om de
zaak voor te leggen aan een scheidsge
recht te...
De Duitsche formuul is derwijze'op-
gesteld.
Beide gouvernementen betreuren
te samen het incident van Casa Blanca.
Frankrijk betreurt dat zijne agentën
de rechten van den Duitscben consul
krenkten en Duit'schland betreurt de
ongepaste doenwijze van zij n consul.
Bloedige kiezingen in Portugal
Lisabon. De strijd voor de her
nieuwing van den municipal en raad te
Portodo-Maz, was zeer hevig tusschen
progressisten en hervormers, uit hoof
de van faini 1 ie-onedni'ghëd'eDe me
nigte betoogde Zaterdagnacht. Een
botsing volgde voor 't huis van de
Crespi, leider der progressisten. Vele
revolverschoten werden gelost uit de
zes woning, Twee personen gedood,
vele anderen zijn gekwetst geworden.
De dokter werd aangehouden met leden
zijner familie.
De drukpers is op onze dagen het
machtigste middel om het volk het
goede van het kwade, de deugd van de
ondeugd, de waarheid van de leugen
te leeren onderscheiden. En daarom
moet iedereen zich beijveren om te
zoeken welke geschriften hol best ge
schikt zijn orti het zaad van de recht
vaardigheid te doen vruchtesn dragen.
Lees, en lees alles, roepon wij tot
de massa, laat u niet verle iden door
lien, die u voorhouden döt slechts
zekere dagbladen mogen gelezen
worden de waarheid kunt gij slecht
vinden met de vergelijkt ng gij
•moogt u niet laten leiden do»or zooge
zegde waarzeggers, die beweren
alleen de orakel van t mensdom te
.wezen zoek de waarheid ön gij zuTt
ze vinden
Waarom zouden verstandige en
redelijke wezens niet mogen weten
wat er rond hen omgaat 5 waarom
zouden de misdaden van sommigen,
die dezelve onder den dekn*antel van
den godsdienst willen bestoppen, in
den verhoolhoek moeten verborgen
blijven Waarom dit verschil?
De waarheid voor alles Indien hij,
die een openhaar ambt bekleedt, deze
bediening ten nutte maakt om zijne
zondige neigingen te voldoen, dan is
hij te meer plichtig, en dan ook, moet
zulk vernederend wezen aan den
schandpaal gespijkerd worden.
Op onze dagen zijn er nochtans
bladen, die de waarheid verdraaien,
en die op allerlei wijzen de wandaden,
door hunne partijgenooten verricht,
trachten te verbergen, die zich be
roemen de kristen zedeleer aan te
kleven, en die al de overtredingen,
door hunneaanhangers gepleegd, ver
zwijgen of zelfs loochenon, die dege
nen, die hun gedacht niet deelen,
doen doorgaan voor goddeloozen, en
die niet aarzelen hunne tegenstrevers
aan te vallen, te vervolgen en te
broodroven, in den naam van eenen
God van liefde en vrede.
Welnu, die schijnheilige phari-
zeeërs. die zich als echte christenen
en zedelijken willen doen doorgaan,
en die eischen dat men hunne bladen
alleen zoude lezen, vervringen de
waarheid, en dooden den geest van
vrij onderzoek. Zij wentelen zich in
hel slijk van den laster, de leugen, het
bedrog en erlangen slecht een doel
het volk in de onwetenheid, de dom
heid te houden.
Wie wil er aan den afgesloofden
werkman, in zijnen dag, een behoor
lijk pensioentje doen toekennen
De liberalen, zulks staat aan 't
hoofd van hun programma
Wie ts er tegen
De» klerikalen, die vinden dat een
werkman, dien zij eeuwig onder
dwang kunnen houden, veel gemak
kelijker te beheerschen is.
Verder, de prijs per dag, voor on
derhoud in de weidadigbeidsscholen,
de toevluchtshuizen en bedelaarsge-
stichten van den staat, is vastgesteld
als volgt
1 fr. 20 voor de jonge snaken in
weldadigheidsscholen geplaatst.
I fr. 50 voor personen geplaatst in
de toevluchtshuizen en de bedelaars-
gestichten.
Dieven en moordenaars worden
goed onderhouden en verzorgd in ge-
vangshuizén die aan paleizen gelij
ken.
Helonderhoud vaneenen hond, die
langs de straten door de policie wordt
opgeschept kost 40 c. per dag.
En voor de oude werklieden, die
eerlijk geslaafd en gevroet hebben tot
hun 65 jaar, voor hen stond de kleri
kale regeefing enkel 9 cenien per dag
toe
Die menschen kregen eene almoes.
Werklieden I
Is dat geene schande En toch
stemt g j voor uwe vijanden
Zoo werkt gij zelve mede, om dien
toestand te doen voortduren I
Hancfen uit de mouwen I
Vergelijking.
Hel antiklerikaal bestuur brengt
Frankrijk ten val schreeuwen in koor
de klerikale gazelten. Het ongerijmde
dier bewering is reeds dikwijls bewe
zen en nu komt een christelijk blad,
zonder het te willen, onze meening
staven.
Om door toevallige en tijdelijke
oorzaken de grooie daling op de Bel-
gisi he rente te verklaren, weid een
label afgekondigd der waarde van de
verschillende staatsobligatiën op 10
april 1908. Nu, de Belgische rente was
gekwoteerd aan 93,75 fr. de Fran-
sche aan 96,35 fr. Dit maakt een ver
schil in 't voordeel van Frankrijk
meer dan 3 fr.
Men weet maar al te goed dat een
der voornaamste oorzaken van de
geldelijke macht eens lands het ver
trouwen is dat zijne regeering aan de
bezitters van kapitalen inboezemt,
Mag men nu de gevolgtrekking niet
maken dat de kapitalisten meer ver
trouwen hebben in het Fransch anti
klerikaal ministerie dan -in de Bel
gische klerikale regeering
De Fransche antiklerikalen leiden
hun land zoo geweldig naar den on
dergang, dat als onze meesters ver
plicht, zijn bons van de Schatkist uit
te geven om hunne ledige kas te vul
len.,. zij zich, evenals alle andere
regeeringen overigens, naar Frank
rijk wenden.
Dat de kapitalisten en de kleine
renteniers vooral de Belgische rente
mistrouwen is te begrijpen daar on
ze Staatsschuld onrustbarend klimt
door de geldverspillingen aan werken
zonder nut.
De klerikalen zeggen dat zij de
echte verdedigers zijn van den werk-
ma n
Zoo Zoo zei Tist. hoe komt het
dan dat zij meerderheid zijnde
al de wetten ten voordeele der werk
lieden bestrijden.
De liberalen willen
dat iedereen zo.o werk
man als rijke, één stem
zou hebben.
De liberalen willen
dat iedereen, zoo werk
man als rijke, den ransel
drage en dat de loting
zou afgeschaft worden.
De liberalen willen
aan de werklieden van
65 jaar een pensioen ge
ven van 1 fr. daags
zonder dat de contribu-
tiën met één cent ver
hoogd worden.
De klerikalen geven
3 of 4 stemmen aan den
rijke en één aan den
werkman.
De klerikalen willen
dat de werkman alleen
optrekkeen de rijkezich
kan vrijkoopen met
1600 franken.
De klerikalen hebben
altijd geweigerd een
pensioen te geven aan
den afgesloofden werk
man toen ze er einde
lijk toe gedwongen
werden stonden zij een
pensioen toe van 9
cent daags.
Waarlijk, de klerikalen zijn de
vrienden van den werkman i. Laat
ons lachen.
Openingszitting
van den ÏO November t908.
Vragen gesteld door M.NOLF, aan
den heer Minister van Spoorwegen
Posten en Telegrafen
DE WEERGALM