De wereld rond. Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement. Donderdag, ln April 1909. o centiemen. Vijfde jaar. NP 21 Vrijheid. Hoe meti de herbergiers voor den nap houdt. De belastingen onder de klerikalen. Communards en... klerikalen. Om te onthouden. Eendracht maakt Macht. Verschijnende des SïonderdagsVires acquirit euüdü. INSCHRIJVINGSPRIJS Voor den buiten Een jaar, Fr. 3-00. Voor stad Een jaar, Fr. 3-50. Men handelt bij overeenkomst. Mijnramp in Transvaal. Johannesburg. Eene pneumatieke pomp ontplofte in de mijn Langlaagte Diep. Zestig inboorlingen en 3 blanken werden verstikt 8 inboorlingen wer den tot bet'leven teruggeroepen. In Marokko. De heilige oorlog. Tangiers. Kittani, de nieuwe pre tendent, heeft den heiligen oorlog ver klaard tegen Moulai Hatid, vijand der geloovigen zij zegt de Europeanen niet vijandig te zijn. De moord van Rome. Aanhouding Napels. De policie van Napels heefteen Rus, genaamdToversky, aan gehouden die als anarchist bekend staat. Men denkt dat hij een der mede plichtige aan den moord is. Alhoewel geene bewijzen werden gevonden, is hij naar Rome overgebracht. De politie is overtuigd dat ze den dader van den moord op den man die in de kist werd gevonden, in handen heeft. De auto van prins Joachim. Milaan. De prins Joachim van Pruisen reed in auto uit wanneer hij aan den omdraai van een baan een wielrij der aanreed die zwaar gewond werd. Men vreest voor het leven van het slachtolfer. Ongeval in eene kolenmijn in Saksen 4 dooden. Zwinckaai Saksen. Een ophaalbak tegen den wand geslingerd zijnde kan telde om. Vier mijnwerkers werden gedood en 8 doodelijk gewond. Er zijn een twaalftal min zwaar ge wonden. Drama in een klooster. Rome. Vrijdag werd in liet St- Katharina klooster te Rome een 19 ja rig meisje met een ponjaard doodge stoken, waarna de dader zelfmoord pleegde. Nader vernemen we daaromtrent dat de moordenaar zekere Napoleon Parboniis en het meisje Riccari heette, die haar proefstuk in het klooster door bracht. De moord moet wraakzucht tot oor zaak hebben gehad. Deze moord en zelfmoord hebben te Rome groote opschudding verwekt. Parboni had zich zelf met een pon jaard van P2 centimeters lengte twintig steken toegebracht. Hij was evenwel niet dood en werd dus ontniddelijk naar het gasthuis vervoerd, waar men nog eenige hoop behield hem te kun nen redden. M. Parboni was lijdende aan zenuw ziekte. Ernstig ongeluk. Zwicken, Saksen. Door hetbreken van een bak tijdens het ophalen wer den vier mijnwerkers gedood, 8 zwaar gewond en 12 licht gekwetst. Geruststellende maatregel. Belgrado. Naar men verneemt zal de Servische minister, van oorlog mo gen een decreet openbaar maken, krachtens hetwelk de reservisten die opgekomen vs&ren, weer naar hunne haardsteden worden gezonden. Deze maatregel staat gelijk met een begin van ontwapening. Verbetering van den internationalen toestand. Berlijn. Ten opzichte Van de Bal kankwestie verklaren de avondbladen dat de kansen op het behoud van den vrede grooter worden, doelt dat er nog duistere punten bestaan, waarmede men rekening dient te houden, in de toekomst. Uit Weenen wordt eveneens geseind dat de internationale toestand verbe terd is. Mijnongevallen 4 dooden en 20 gekwetsten. Zwickau. Tengevolge van een ge weldigen schok; ontvangen door den ophaalbak in den put Guillaume, wer den vier mijnwerkers gedood en 8 erg gekwetst. Twaalf anderen zijn licht ge kwetst. Vrijheid moet er bestaan voor de klerikalen, maar de liberalen mogen, geeue vrijheid meer bezitten. De provincie Henegouwen heeft twee normaalscholen ingericht om onder wijzers en onderwijzeressen voor de volksscholen te vormen andere pro vinciën bezitten kwëekscholen, door de geestelijkheid opgericht, en welke door den Staat zijn erkend welnu, hetgeen liet gouvernement toestaat aan de laatste, zal zoodra het wetsvoorstel Woeste gestemd is, aan de eersten geweigerd worden, enkel en alleen omdat de provincie Henegouwen eene liberale meerderheid bezit. De kleri kalen mogen scholen oprichten naar hunne keus de Staat zal ze erkennen en ondersteunen tnaar de liberalen mogen die vrijheid niet genieten. Want dit voorstel is geenszins eene wet welke op allen zal toegepast wor den, zij zal maar aileeeuhjk moeten dienen om die overmoedige kerels (de liberalen) in bedwang te houden, 't Is dus klaar eu duidelijk dat die wet slechts een politiek doei beoogt den liberalen alie ondersteuning van. den Staat te onttrekken. Waarlijk, in naam der volledige ge lijkheid voor de schooltoelagen, vraagt de heer Woeste eene wet om het recht der vrijheid van onze vrienden in te krimpen want een gouverne ment, dat den wil der bisschoppen moet uitvoeren, zal zich wel wachten toe te staan dat eene liberale provincie of eene liberale gemeente eeue schooi oprichte naar haar goeddunken neen, de toelagen der regeering moeten van die gestichten afgenomen worden om ze aan de pastoorsschoien te kunnen geven. En op dezen weg zal men verder gaan de provincie noch de gemeente zuilen het recht genieten deze scholen met hunne openbare penningen te on dersteunen. Dat noemen onze tegen strevers onpartijdigheid en vrijheid. Het gouvernement stelt alles te werk wat mogelijk is om het getal der wereld lijke ofiicieele onderwijzers te vermin deren het heeft een groot getal Staats normaalscholen afgeschafthet heeft het getal aan te nemen leerlingen in zijne Normaalscholen op meer dan de helft ingekrompen en intusschen moe digt het op ongehoorde wijze de vrije aangenomen scholen aan waarvan jaar tot jaar al meer en meer diploma's worden afgeleverd ja, liet gaat zoo verre dat men in vele steden geen ofii cieele onderwijzers in voldoende getal meer kan. aanvaarden, en men ge dwongen is leermeesters aan te nemen van vrije gestichten. En om deze rechtmiskenning te keer te gaan, hebben enkele steden en de provincie Henegouwen Normaalscho len opgericht, waarin zij leermeesters zoeken te vormen, die niet geschoeid zijn op de leesL der onverdraag zaamheid. Zulks is ongeoorloofd onder liet beheer van Ces Messieurs die de laatste ofiicieele school en, den laatsten ofiicieëlen onderwijzer zullen in den grond boren, indien de Bel gische natie niet rechtspringt om hare gekrenkte rechtten terug te eischen en het onderwijs harer kinderen te red den. Het was kiezing in 1908 en de her bergiers waren misnoegd, doch het hatelijk vergunningsrecht bleef altijd bestaan. Hoe zou men die misnoegdheid in de kiezing ontloopen Wel hêel eenvou dig, door nogmaals die dutsen van klein burgers te bedriegen: En wat gebeurde er Minister Liebaert legde een wetsont werp neer, en daarin ging men zoover de herbergiers voor te spiegelen, dat de helft van het reeds betaalde recht aan dc kleinste klassen zou terugge geven worden. De wet zou nog in 1908 gestemd worden. Doch, de kiezing was voorbij en de wet sliep rustig op twee ooreu. De commissie maakte nog niet eens haar verslag zelfs tie leden zagen niet naar de commissie-vergaderingen om. En nu zijn wij in 1909, en het nieuwe reeht-is alweer moeten betaald worden. Van teruggeven is er geen spraak meer, en wanneer de kwestie zal afgehandeld worden blij ft. een raadsel. Misschien dat dit voorbehouden blijft voor de kiezïng van 1910. En zoo houdt men de burgers voor den zot en plukt ze tot op hun hemd Toen de liberalen, in 1881, het be wind neerlegden, beliepen de belas tingen, per inwoner gerekend, tot28 fr. en 02 c._ In 1905, na een vier-en-twintigjarig klerikaal bestuur, bedragen die belas tingen 36 franks per kop. Bij het aftreden der liberalen in 1884, beliep de openbare schuld, per inwo ner tot 299 fr. 95 centimen Na gedurende vier-en-twintig jaren het geluk te hebben gemaakt, door de klerikalen geregeerd te wor den, hééft elke Belg nu een schuld van 465 franks. In vier-en-twintig jaren heeft de kle rikale regeering het voordeel genoten te ontvangen 1 miljard 248 miljoen franks, voortkomende van de verhoo- giog der belastingen Zij ontleende 2 miljards 53 miljoen 385,432 franks Eene kleinigheid Aldus had de klerikale regeering tot hare beschikking in 't geheele, 3 miljards 301 miljoen 385,432. En die spaarzame klerikale mi nisters verteerden jaarlijks, dooreen gerekend, 136 miljoen 500,000 franks meer dan hunne inkomsten Wat zou 't dan geweest zijn, waren ze eens niet spaarzaam geweest Rekent daarbij dat de Belgische openbare schuld gestadig aangroeit. AANKONDIGINGEN Aankondigingen 15 c. den drukregel. Reklamen25 c. Rechterlijke aankondigingen 1 fr. id. In 1884, bij de aankomst der kleri kalen, bedroeg zij 1 miljard 771 mil joen-;' En minister Liebaert bekende nog dit jaar i-n de Kamer, dat de Belgische staatsschuld, op 1 Januri 1908, heiiep tot de schrikkelijke som van drie ■uiljiird, 5M»4 miljoen 550 franks. Gaan wij niet den dieperik in Gelezen in een klerikaal blad van Brugge van Zaterdag 20 Maart, eerste bladzijde, derde kolom Donderdag was 't acht-en-dertig jaar geleden dat te Parijs, de bloedige Commune losbrak. De Communards staken een groot deel van Parijs, in brand en vermoordden veel onschuldige menseden met den aartsbisschop en den voorzitter van 't hoogste gerechts hof aan 't hoofd. In plaats van een sluier over deze euveldaden te werpen, bofi'eu en stof fen de socialisten er alle jaren meè ze houden feesteter eere der Commune. Vooruit van Gent verscheen Don derdag met, aan 't hoofd van zijn blad, in groote vette letters, dezen uitroep Leiie de Commune Morgen Zondag vieren de brugsche socialisten op hun ne beurt de Commune. Men ziet daaraan dat, in grondbe- gin, de socialisten van geen haartje veranderen. Laat ons lachen De klerikale gazetten scheiden de socialisten uit voor Communards en Revoiutionnairen en over drie maanden te Gent, kozen hare klerikale vrienden van den Gemeenteraad, den zoogezeg den Communard en Revolutionnair ANSEELE tot Schepen der Arteveide- stad En pas acht dagen geleden, noemden klerikalen en socialisten van den gemeenteraad van Gent, een klerikaal lid in het armbestuur, in vervanging van den heer Devigne, overleden. Ja, vrienden, laat ons lachen, laat ons hartelijk lachen Monseigneur Mercier, Aartsbisschop van Mecheien verklaarde onlangs, in eene voordracht van, dat indien hij te kiezen had tusschen het houwen eener kerk. of het stichten van een klerikaal dagblad, hij geen oogenblik ^ou aarze len zijnen voorkeur te schenken aan het laatst genoemde werk. Dank voor de bekentenis, Monsei gneur Gij brengt de klerikale politiek op liet voorplan fie Godsdienst dat komt achterna, dat wordt voor u maar eene bijzaak meer welke gij ten dienste zult stellen van uw hoofddoel het onder steunen en het verspreiden der kleri kale politiek. Wij wisten dat sedert lang en wij hebben het hier wel honderd keeren herhaald en herschreven. Telkens werden wij door Het Nieuwsblad en tnti quanti gelogenstraft. De Priesters, zoo beweert Het Nieuwsblad houden zich hoofdzake- lijk bezig met den Godsdienst, zij blijven volkomen vreemd aan alle politiek Als Het Nieuwsblad nog met dit deuntje voor den dag komt zullen wij hem de bekentenis voor den neus leg gen van Monseigneur Mercier. TTWlElTGiïr Men schrijfi in bij den Uilgever, Dixrnudestraat, nr 53, te Yper. De aankondigingen van ganscb Keigië en 't buitenland evenals de Notariale en Rechterlijke aankondigingen mogen gezonden worden ten hnreele van dit blad. Men wordt vriendelijk verzocht alle hoege- naamde artikels uiterlijk legen Dijnsdag middag vrij en onderteekend toe te zenden rrrn ■■■mnrnigiagBanaBiiiir r

HISTORISCHE KRANTEN

De Weergalm (1904-1914) | 1909 | | pagina 1