Na 25 jaren.
De wereld rond.
ij.
Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement.
Donderdag, 17n Juni 1909.
5 centiemen.
Vijfde jaar. IYr 52,
Gemeenteraad van Yper.
De slechte zeden
in Vlaanderen.
Slechte drukpers
en scholen.
Eendracht maakt Macht.
V erschijnende des donderdags.
Vires acquirit eundo.
INSCHRIJVINGSPRIJS
Voor den buiten Een jaar, Fr. 3-00.
Voor stad Een jaar, Fr. 3-50.
Men handelt bij overeenkomst.
Men schrijft in bij den Uitgever, biximidestraat, nr 53, te Yper. De aankondigingen van
gansch belgië en 't buitenland evenals de Notariale en Keehterlijke aankondigingen mogen
gezonden worden ten bureele van dit blad. Men wordt vriendelijk verzocht alle hoege-
naamde artikels uiterlijk tegen Dijnsdag middag vrij en onderteekend toe te zenden.
Het is Zondag 11. dat een deel onzer statsgenooten den 2512 verjaardag ge
vierd hebben van het klerikaal beheer en bij hunne toejuichingen den naam
van M. Colaert vereenigd hebben, die sedert 24 jaar onze stad en ons arron
dissement in de Kamer vertegenwoordigd.
Het is het oogenblik hun te herinneren
Dat het de klerikale regeering is die ons koninklijk Atheneum afgeschaft
heeft en het lager onderwijs in wanorde heeft gebracht in onze steden en te
lande.
Dat het de klerikale regeering is die aan onze stad ons garnizoen ontno
men heeft waarmede Alfons Vandenpeereboom haar begiftigd had, en die
komt te beslissen ons onze Rijschool te ontnemen.
Dat het de klerikale regeering is die na 25 jaren bestier de vaart van de
Leie naar de Yperlée onvoltooid laat en bij elke kiezing ons paaid met nieuwe
beloften dat het de klerikale regeering is die weigert de noodige werken
uit te voeren om de overstroomingen der Leie te voorkomen, die aan de Ko-
menaars en Wervickanen de twee ongelukkige voetbruggetjes weigert welke
zij sedert talrijke jaren vragen.
Dat het de klerikale regeering is die onze verfoeielijke gemeenschappen per
spoorweg, zoo wel naar den zeekant als naar het binnenste des lands, niet wil
verbeteren.
Dat het de klerikale regeering is die sedert 25 jaren in ons arrondisse
ment even als in het overige des lands, aide bedieningen voorbehoudt voor hare
politieke vrienden, al onze openbare diensten klerikaliseerende, de magistra
tuur, het notariaat, enz., eene politiek van begunstiging beoefenende, die de
loochening is van alle rechtvaardigheid.
Enz., enz.
En er behoort bij te voegen dat terwijl de klerikale regeering zich alzoo er
tegen stelde onze nuttigste eischen te voldoen, het verval onzer stad voor
bereidde met onze kazernen leeg te maken, met ons gemeenschappen te wei
geren per spoor en per water, enz.
Dat M. Colaert, de jubilaris zonder tegenstribbelen, zonder vergoeding de
millioenen stemde die moesten dienen om kazernen te bouwen in andere
steden, en om prachtwerken, monumentale statiën, nuttelooze zeehaven te
bouwen, ware verkwisting onzer openbare gelden.
Ziedaar in korte woorden de ongelukkige bilan van Zondag laatst.
Ziedaar wat een deel onzer stadsgenooten vieren, zich inwendig zeggende
dat wij het zijn die gelijk gehad hebben met ons te onthouden.
Openbare zitting
van den Zaterdag 5 Juni 1909.
De zitting aangekondigd voor 5
ure wordt ten 5 ure 35 m. geopend.
Zijn tegenwoordigde heeren Colaert,
Burgemeester-VoorzitterFraeys, Van-
denboogaerde, Schepenen; Fiers, Van-
derghote, Bouquet, D'Huvettere, Sobry,
Iweins, Biebuyck, Begerem, Boone,
Raadsleden.
M. Biebuyck, het jongste raadslid
zijnde, vervult den dienst van Secre
taris.
Afwezig de Heeren Struye, en Le-
mahieu.
Het proces-verbaal der laatste zitting,
geene aanleiding gegeven hebbende
tot eenige opmerking, wordt goedge
keurd.
Buurtspoorwegen intercommunale
maatschappij
M. Colaert, burgemeester-voorzit
ter, verklaart zich terug te trekken,
ofschoon er geen onvereenigbaarheid
bestaat tusschen zijn ambt en dat van
bestuurder der maatschappij van de
buurtspoorwegen
M. Fraeys neemt plaats op den
voorzitterszetel.
M. Fraeys herinnert den leden de
bespreking die plaats gehad heeft in
den Raad den 9 Januari 11. over deze
belangrijke kwestie en het besluit dat
alsdan genomen is geweest.
Hij geeft vervolgens lezing van
cenen brief den 12 Februari aan het
Gemeentebestuur gezonden door de
nationale maatschappij der buurt
spoorwegen.
Eene vergadering van de afge
vaardigden der gemeenten had den
27 Februari plaats.
In eene nieuwe vergadering, ge
houden den 20 Maart, drukten de
afgevaardigden de begeerte uit over
de volgende punten ingelicht te zijn
1. Zijn de gemeenten, die action-
narissen zijn, verplicht deel te maken
van de intercommunale die zou be
slist zijn door de meerderheid
2. Volgens welken grondslag zal
de verdeeling van het materiaal ge
daan worden
3. Op welken datum moest het ka
pitaal gestort zijn
De afgevaardigden hadden eenpa-
riglijk de volgende voorwaarden
geëischt
1. Dat in den bestuurraad der op
te richten' intercommunale, de lijnen
van Yper paar Veurne en van Yper
naar Waasten beschikken over de
meerderheid of ten minste over de ge
lijkheid der stemmen
2. Dat men treinen zou inrichten
tusschen Yper en de Panne
3. Dat er geene verandering zou
gebracht worden aan het stuk weg
Yper-Elverdinghe.
M. Vanhee, bestendig afgevaar
digde en voorzitter van den bestuur
raad der intercommunale Diksmuide-
Veurne-Poperinghe, heeft op deze
verschillige vragen en eischen geant
woord.
M. Fraeys zegt dat de afgevaar
digden der gemeenten eenpariglijk
beslist hebben eene intercommunale
maatschappij te stichten voor de uit-
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 15 c. den drukregel.
Reklamen25 c.
Rechterlijke aankondigingen '1 fr. id.
bating dezer lijnen. Gevolgentlijk
vraagt hij aan den Raad een besluit
goed te keuren waarvan hij lezing
geeft.
Het spijt ons dat document niet te
kunnen mededeelen. Onder andere
punten is er in gezegd dat in de al-
gemeene vergaderingdergemeenten,
die den 8 Mei 1909 heeft plaats ge
had, er eenparigheid geweest is om
het advies uit te brengen, dat dezelf
de toestand beter tot leven bek waam
was, dat de stad Yper een hooger
belang heeft met zelf het beheer
harer intresten, verpand in de lijnen
der buurtspoorwegen, in handen te
nemen dat de stad een volstrekt be
trouwen mag hebben in den finan-
cieelen uitslag eener intercommunale
uitbating, mits deze toevertrouwd
wordt aan een bevoegden en gewe
tensvollen bestuurder.
Het slot van dit besluit is de sa
menstelling eener intercommunale
maatschappij met de medehulp der
naamlooze maatschappij van Dik-
smuide (groep Empainjvoor de uit
bating ber buurtlijnen Veurne-Yper-
Nieuwkerke-Steen werk-Waasten.
M. D'Huvettere doet verscheidene
opmerkingen.
M. Fraeys antwoordt dat de groep
Empain en de stad Veurne dezelfde
belangen hebben als Yper. Ten an
dere zullen de afgevaardigden al
hunne geheelheid behouden.
M. D'Huvettere. Dit alles zijn
veronderstellingen. M. Fraeys denkt
dat alles zeer wel zal gaan.
M. Fraeys. Zekerlijk dat ik het
denk. De statu-quo zou zeker verkies
lijker geweest zijn, maar de gemeen
ten zullen de verandering niet te be
treuren hebben.
M. Begerem. Er is gebrek aan
krachtdadigheid geweest.
Men gaat over tot de stemming en
het besluit wordt met eenparigheid
aangenomen, behalve de ontkennen
de stemmen der heeren Bouquet en
Begerem.
De openbare zitting wordt ten 6
ure 20 m. geheven.
Bijna 500 Turken verdronken.
Constantinopel. Een Turksche
steamer, welke troepen overbracht
naar den Yemen, werd op de kust ge
worpen, op 50 mijlen van Dgedda. 500
soldaten waren aan boord. Meest allen
verdronken.
Eene vloot kustwachters vernield.
St-Petersburg. Een geweldige ijs
gang vernielde de vloot Russischen
kustwachters op den stroom Ienissci.
Geen schip kon gered worden.
Een Japanneesch komplot.
17 Japanneezen werden aangehou
den als leiders eener staking welke
8000 Japaneesche arbeiders der suiker
plantages tot staking dwongen. Tenge
volge van huiszoekingen werden docu
menten ontdekt, aantoonend dat een
komplot was gesmeed geworden om
aan 't blanke ras op de Hawai-eilanden
het overheerschend gezag te ontnemen.
Gendarmen in opstand.
Manilla. Een groep gendarmen,
liggend te Dave, op het eiland Minda
nao, kwam in opstand en maakte zich
meester van de kazerne. De Amerika
nen, de gouverneur en de trouw geble
ven inboorlingen verscholen zicli in de
kerk waar zij, gedurende drie uur
weerstonden aan de aanvallen der re
bellen. De opstand ontstond omdat er
aan de gendarmen zulk slecht voedsel
werd gegeven.
Nog een Russisch torpilleerder vernield.
St-Petersburg. Maandag vernam
men het verlies van den Russischen
torpilleerder Kamhita, gezonken in de
Zwarte Zee, tijdens een tempeest. Thans
verneemt men uit Sebastopol dat de
torpilleerder 273 in brand geraakte,
tengevolge der ontploffing van naphta.
Er zijn geen slachtoffers.
5000 menschen vermoord.
St-Petersburg. Volgens een alhier
uit Perzië toegekomen telegram heb
ben de Ghacsevas de streek Ardavi
verwoest en 5000 personen gedood. De
notabelen vragen aan den Russischen
consul hen te beschermen.
Gevecht tusschen gendarmen en
soldaten.
Tabriz. De Turksche consul te
Salmas had een twist met gendarmen
en dit had een gevecht tusschen solda
ten en gendarmen tot gevolg. De Per
zische gendarmen hadden 12 dooden
en de Turken 7, waarbij zeven gekwet
sten en 20 gendarmen.
Het Zuid-Afrikaansch Verbond.
Durban. Het referendum, geopend
in Natal over de kwestie of het noodig
is zich te voegen bij de Zuid-Afrikaan-
sche Republieken, was gunstig met
11211 stemmen tegen 3701.
Wij lezen in nummer 6, Juni, van
Licht en Vrede, een klerikaal strijd-
bladje, uitgegeven door het bisdom
van Brugge, het volgende
Menigmaal hoorde ik zekerlijk is op on
ze dagen het zedenbederf onder ons volk ten
top gestegen maar de oorzaak daarvan is te
zoeken meer nog in de slechte scholen dan
in de slechte drukpers.
O, 't is waar zulke scholen, waar er niet
gesproken wordt van God en zijn gebod,
waar er integendeel aan de kinders geleerd
wordt dat ze vrij en onafhankelijk zijn van al
les, zulke scholen zullen de genegenheden
tot het kwaad, die in 't bedorven menschen-
herte aangeboren worden, noodzakelijk on
derhouden en ontwikkelen.
En 't ware wonder dat kwee kelingen van
zulke scholen bij lateren leeftijd, wanneer
duizend gelegenheden de driften nog zul
len opwekken en doen gloeien, hunne
duivels niet en ontbonden.
Maar indien dit kan gelden voor andere
streken en ook wel voor onze groote steden,
men zal toch niet beweren dat hier, in ons
geloovig Vlaanderen, debedorvene menigte
het eerste vergif heeft ingedronken in de
scholen. Heeft men gepoogt zulke scholen
te stichten, onze eerlijke ouders hebben ge
zorgd voor de schoone ziel hunner kinde
ren. Hebben die schoone zielen later-
tijd zelf hunne schoonheid besmeurd,
het kwaad moeten zij elders gevonden heb
ben en dit zullen zij, ons inziens, gemak
kelijkst in zedelooze boeken en gazetten.
Men ziet hoe de arme schrijvelaar
het alweer gemunt heeft op de
slechte scholen en de drukpers.
Hij spreekt eerst van de scholen
zonder God. Immers in Vlaanderen
iff
-
ai
mm
ill
li
WEERGALM
hr
V i