Stadsnieuws.
1
Hl
De wereld rond.
Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement.
Donderdag, 24" Juni 1909.
5 centiemen.
Vijfde jaar. l\r 33.
Naar 't leven geschilderd.
De katholieke partij
is ouel en versleten.
Het werk van het
Eene uitnemende tijding.
Eendracht maakt Macht.
Verschijnende des donderdags.
Vires acquirit eundo.
INSCHRIJVINGSPRIJS
Voor den buiten Een jaar, Fr. 3-00.
Voor stad Een jaar, Fr. 3-50.
Men handelt bij overeenkomst.
Mev. Steinheil voor het Assisenhof.
Parijs. De kamer van inbeschuldi
gingstelling verzond mevr. Steinheil
voor het assisenhof der Seine als voor
naamste dader inden moord op man en
moeder. De zaak zal in October of No
vember worden opgeroepen.
Diplomaat ter dood veroordeeld.
De secretaris van het Duitsch gezant
schap, te Santiago, de genaamde Be-
ckert, die den poortier vermoordde tó
Santiago en de kanselarij inbrand stak,
na 25.000 peseta's te hebben gestolen,
werd ter dood veroordeeld.
Schrikkelijk werkongeval in Italië.
Uit Napels wordt gemeld dat aldaar
de stellingen aan eene in aanbouwzijn-
de fabriek instortten met het gevolg-
dat drie werklieden werden gedood en
vier doodelijk gewond.
Lijk in een koffer.
In eene hotelkamer teNew-York vond
men in een reiskoffer het lijk van eene
jonge vrouw, die men denkt te zijn
de dochter van generaal Leygel.
De ontdekking verwekt groote op
schudding, het meisje zeer gekend
zijnde, daar ze zich met evangelische
werken in China bezighield.
Door sprinkhanen overrompeld.
Rome. Uit Celfleari, op -Sardinië,
meldt men dat het eiland thans ver
woest wordt door sprinkhanen. De
oogst is verloren. De sprinkhanen zijn
zoo dik neergevallen op 't veld dat elke
hulp onwerkdadig is.
Bon-Amora nabij Fez.
Fez. De pretendent Bon-Amora kam
peert op min dan vier uur oostwaarts
van de hoofdstad. De sultan gaf bevel
troepen in die richting te zenden. De
stam Hyame juichte hem toe als pre
tendent en zond hem manschappen en
voorraad. De sultan is ziek beweert
men.
Akelige ontdekking.
Sidi-bel-Abbes. In den hippodroom,
onder de estakade, ontdekte men 't
lijk van een soldaat van 't vreemdelin
genlegioen, den 36jarige G. Goeblinck,
welke pas sinds November dienst had
genomen. Hij was afkomstig uit Stet
tin.
Vier werklieden gedood.
Ugines. Een terras in cement
stortte in te Ugines, in Savooie, in eene
staelsmederij'en wel op eene opper
vlakte van 600 vierkante meters. Vier
arbeiders werden op den slag gedood.
Twee zijn zeer erg gekwetst geworden.
Albaneesehe bandieten.
Constantinopel. Eene bende Alba
neesehe bandieten begaf zich in het
Grieksche dorp Chlena, bedreigde de
boeren alles in brand te steken en de
schoolkinderen te vermoorden, indien
de ouders geen 10 pond per leerling
betaalden. Zoo maakte de bende zich
meester van 200 pond juweelen en
levensmiddelen. Daarna trokken de
roovers heen zonder te worden veront
rust.
Schouwburgcensuur
Londen. De Times meldt dat
de censuur de opvoering verboden
heeft van het tooneelwerk La Grive
ui den Adelphi-schouwburgte Londen,
waar M. Guitry eene reeks Fransche
voorstellingen dacht te geven.
Men schrijft in bij den Uitgever, bixinudestraat, nr 53, te Yper. - De aankondigingen van
gansch België en 't buitenland evenals de Notariale c:i Rechterlijke aankondigingen mogen
gezonden worden ten bureele van dit blad. Men wordt vriendelijk verzocht alle hoege-
naamde artikels uiterlijk tegen Dijnsdag middag vrij en onderteekend toe te zenden.
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 15 c. den drukregel.
Reklamen25 c.
Rechterlijke aankondigingen 1 fr. id.
Schipbreuk.
Napels. Het stoomschip Batavia
is hier aangekomen, hebbende aan
boord 300 landverhuizers, afkomstig
van de Slavonia welk vaartuig na
bij liet eiland Flor es vergaan is..
Visschersvaartuig vergaan.
Parijs. Het visschersvaartuig
France thuisbehoorende te Greve-
lingen, is nabij IJsland vergaan. De
bemanning werd gered.
De Christene-Democraten zijn onze
tegenstrevers indien zij er somtijds
hebben in toegestemd cartels te slui
ten met Liberalen en Socialisten, dan
was het enkel op aandringen hunner
ongeduldigste aanhangers, die kost
wat kost de volksgezinde hervormin
gen algemeen stemrecht, persoon
lijke dienstplicht, degelijk werkers
pensioen, enz., wilden doen door
dringen.
Nochtans dient er te worden ge
zegd dat die tegenstrevers wat eer
lijker en openhartiger te werk gaan
als de clericalen en dat zij niet ge
woon zijn de waarheid onder stoelen
of tafels te steken.
Terwijl de weldenkende bladen,
zooals het Journal d' Ypres, 't Nieuws
blad, het Nieuws van den Dag en an
dere organen van dien deeg, zich de
meeste moeite geven om de beteeke-
nis der provinciale kiezingen van Me-
chelen en Loochristy op hunne man
nier uit te leggen en beweeren dat
den liberalen vooruitgang, in die
streken, te danken is aan plaatselijke
redenen, bekennen de Christene-De
mocraten ronduit dat de Liberalen,
op den buiten, eenen reuzachtigen
stap vooruit hebben gedaan.
Een hunner meest verspreide orga
nen, Het Vrije Woord stelt vast
dat de clericale partij overal aan het
afbrokkelen is en zie hier in welk le
vendig portret dit blad de Woeste-
partij weet uit te schilderen
Verleden Zondag hebben er ver-
schillige provinciale kiezingen plaats
gehad. Zij hebben nogmaals bewezen
dat de katholieken achteruitgaan, dat
zij afbrokkelen zooals wij het zoo
dikwijls geschreven hebben.
In 't kanton Loochristi hebben de
katholieken omtrent 700 stemmen
verloren de liberalen zijn geklommen
tot 3,250 stemmen de katholieken
zijn gevallen van omtrent 4,850 op
4,200. Een ommekeer van 457 stem
men is voldoende om de katholieken
te doen vallen en dat in 't harte van
Vlaanderen, in eene Landbouwstreek.
Zoolang de katholieken geen ech
te, radikale, en gansch op haar eigen
bestaande volkspartij niet enkel zul
len dulden maar zelfs steunen, zullen
zij achteruitgaan. Te Mechelen ook
is een katholiek gevallen de liberaal
is gekozen. En de katholieken Zij
dansen en springen en kijven en
vechten onder elkaar en denken dat
er aan hun macht geen vergaan is,
lijk nen verloren zoon die brast en
smeert tot dat hij door den deurwaar
der uit zijn huis wordt gezet en de
verkens mag gaan hoeden. De oppo
sitiepartijen hebben 50,000 stemmen
meer dan de katholieken van dag
tot dag de vrije, de krachtige ele-
'V.' rten der bevolking verliezen en
de Landwacht't Volksken, 't Nieuws
van den Dag, dat maakt maar van zij
nen neus, dat maakt maar beslag
lijk 'nen steeman die op een kleine
buitenkermis paradeert met een
wandelstok van 25 c., manchetten en
col van papier en een papieren
half hemd op zijn bloot vel, en zich
dan inbeelt dat hij als millioennair
aanzien wordt door de boeren met 't
vallen van den avond vraagt men
hem op hoeveel tijd hij naar de stad
kan loopen en zijn pretentie valt in
den grond van zijn broek, 't Zal toe
komende jaar ook wel zoo zijn met
de behoudsgezinde windmakers. Ge
denkt u Frankrijk, mijnheeren.
Hoe de zaken toch al veranderen
Waar is de tijd dat de bisschop
pen en de priesters, heel Vlaanderen
door, iedereen onder hunne heer
schappij deden buigen
Hedendaags ziet men duizenden en
duizenden buitenlieden het hoofd op
heffen en openlijk aan den priéster
lijken dwang, weerstand bieden.
De clericale kudde is uiteen geloo-
pen en de macht der geestelijkheid,
en de invloed van den adel zijn onbe
kwaam geworden om de weggevluch
te schapen terug naar den stal te
brengen.
Immers de geschiedenis is eene
eeuwige herhaling
Een rijk van dwang
Duurt niet lang
Die woorden zijn niet van ons, maar
van M. Woeste, die ze uitgesproken
heeft op de jongste vergadering der
rechterzijde. Wij lezen inderdaad
textueel in De bien Public, orgaan van
den bisschop van Gent, datum 6 Juni
laatstleden
M. Woeste estime que le parti
catholique souffre de vieillesse et
d'usure, il ne faut pas agiter des ques-
tions qui le divisent
In 't Vlaamsch M, Woeste is van
gedacht dat de katholieke partij, die oud
en versleten is, geene kwestiën mag op
werpen die haar verdeelen.
Wij bedanken M. Woeste om die
woorden en schrijven die op. In tijd en
stond zullen wij die aan het kiezers
korps weten te herinneren.
De katholieke partij is oud en versle
ten Welnu, toekomend jaar zullen de
kiezers die oud en versleten partij den
rug toekeeren en stemmen voor de
springlevende partij, voor de demokra-
tische partij
Toekomende jaar zal eene vooruit
strevende, democratische partij de oud
en versleten katholieke partij vervan
gen
Willemsfonds.
Reeds mochten wij met genoegen
melden de buitengewone en weldadi
ge bedrijvigheid door de afdeeling
Aalst aan den dag gelegd. Deze streeft
er naar, om, voor eigen leden zoowel
als voor het volk, een centrum te wor
den van intellectueele ontwikkeling
door het woord, den zang en het boek
Het werk, dat gestadig toeneemt, is
in verschillende afdeelingen gesplitst.
De Letterkundige en wetenschappelijke
afdeeling hield onlangs een belangrij
ken kunstavond waarop Vlaamsche lie
deren werden gezongen en D1' Van Cau-
teren sprak over Kindersterfte
Ten sterkste dient het pogen gepre
zen geworden, om ook in omliggende
dorpen binnen te dringen, die tot nu
toe ontoegankelijk schenen voor het
vrijzinnige woord en de onbekrompen
gedachte. Reeds nog de Aalstersche af
deeling met fierheid er op wijzen, dat
ze een kostelooze biblioteek heeft op
gericht te Nieuwenkerken. Ze werd ge
opend met een mooi Vlaamsch concert
en een voordracht over het Willems
fonds en het nut van het lezen De
zelfde poging wordt thans te Erembo-
degem gewaagd. Verleden Zondag richt
te dezelfde afdeeling een liederavond
in te Dieghem, met medewerking van
de afdeeling St Joost ten Noode. Een
tekstboekje, met tal van onze schoonste
liederen, werd onder het publiek uit
gedeeld en droeg er niet weinig toe bij
om het in de kennis van onzen liede
renschat in te wijden. De heer A. Brijs
sprak er over Willem den Zwijger.
Te Sl Nikolaas trad de heer A. Van
Werveke, de bekende conservator van
het oudheidkundig museum te Gent,
op met het onderwerp Het Graven
steen (met lichtprenten)
Te Lier richtte de afdeeling een
voordrachtavond in met den bond der
Oudleerlingen der staatmiddeibare
school, Dr Marten Rubelsteiin, uit Ant
werpen, sprak er over René De Glercq.
Een reeks der schoonste liederen, ge
toonzet op woorden van dezen dichter,
werden met veel bijval gezongen.
Te Tongeren gaf de Tooneelmaat-
schappij De Vlaamsche kring eene
vertooning ten voordeele van de bi
bliotheek, die de afdeeling wenscht
uit te breiden.
Te Nieupoort sprak de heer J. De
Jaegher over De Gist en de Gistings
nijverheden terwijl te Veurne de heer
Dr Barbier, voor velen een voorbeeld
van toewijding, een bloeiende en geest
driftige rede hield over Zannekin en
zijn tijd Een verzorgd concert luis
terde dit feest op, dat een uitmunten
den indruk heeft gemaakt.
De afdeeling Eecloo gaf aan den
heer O. Stegers de gelegenheid een on
uitgegeven novelle voor te lezen. Voor
de 83t0 maal richtte ze een studiereis in
voor de leden, die nu naar Brussel
trokken om, onder bevoegde leiding
de museums te bezoeken. Vroeger
werden Damine, Sluis, Brugge, Oude-
naerde, Mechelen, Antwerpen en Gent
bezocht.
Dergelijk werk bewijst het machtig
leven van het Willemsfonds, waarvan
we niet genoeg het nut voor onze libe
rale beginselen kunnen schatten.
Het Journal d'Ypres zal ze ons
wellicht in 't lange en in 't breede ge
ven. Vergenoegen wij ons dezelve
met dankbaarheid bekend te ma
ken.
De ministers Schollaert en Lie-
baert hebben ons te gelijk de vol
tooiing beloofd der vaart en betere
gemeenschappen te geven voor Brus
sel geene stiltanden te Kortrijk.
Na vijf en twintig jaren en op het
LU
DE WEER
1;
1 11 l il
1
H
9
1
■BB