Lantaarnaansteker,
Hei leven van twee
schatrijke menschen.
Tombola van den
Ouderlingen Bijstand.
Mengelwerk. 48
Tooneelnieuws.
De lustige Boer
worden ten einde het stuk goed te
doen lukken.
Het tweede bedrijf is de kermis te
Oberwang. Men ziet er barakken, pop
penspel, sehiethuisjes, enz. enz., o
zelf een echten paardenmolen zal in
volle werking op 't tooneel zijn.
Dus, liefhebbers voor het tooneel,
vroegtijdig voor uwe plaatsen, wa'^
we voorzien reeds van nu af dat de
ruime schouwburg te klein zal zijn.
Medegedeeld
Waarom itebben de EJeSyen het
verplichtend onderwijs niet
CAUXEOIK ANDREW
Wie dien man wil leeren kennen,
hoogachten, liefhebben en bewonde
ren, verschafte zich de Fransche of Ne-
derlandsche vertaling aan van het En-
gelsch werk The Empire of busi
ness Ik heb hier voor mij liggen een
Fransche vertaling van dat werk
L'empire des affaires met den on
dertitel Les idéés de M. Andrew
Carnegie Die iedeeën loopen over
zijn eigen leven, en bevatten zeer ge
zonde en geoorloofde middelen om
fortuin te maken. Wat ik van dit werk
gelezen heb, moedigt mij aan u te zeg
gen dat gij het ook moet lezen en laten
lezen door uwe kinderen. Alwie kan,
moet van de gelegenheid gebruik ma
ken om de levenservaring van een man
als Carnegie te kennen, die van laag
hoog en van klein groot geworden is,
er niet op ziet de geheimen van zijn
succes voor zijn tijdgenooten te ont
sluieren. liet boekwezen kan weinig-
werken aanstippen in den aard van
dat L'empire des affaires Het is
vooreerst een soort van handboek, een
vade-mecum ten gebruike van jonge
liedpn, die zich in affaires willen
lanceeren, zooals men dat pleegt te
zeggen, en dat opgesteld is met het eer
lijk en oprecht verlangen om hun nut
tig te zijn. Men zou er geen andere be
weegreden kunnen voor geven, want
de schrijver van The Empire of bu
siness is niet enkel een energiek
en verstandig man, hij is daarbij een
menschlievend en edelmoedig man,
een filantroop volgens de beste opvat
ting van het woord.
Meer dan 470 millioen franks heeft
hij reeds besteed aan werken van lief
dadigheid en openbaar nut, en hij houdt
niet op te werken en door geldelijke
tusschenkomst tot werkzaamheid stu
die aan te moedigen.
Dergelijke edelmoedige vrijgevig
heid, en ik zal er bijyoegen, dergelijke
practische zin om het fortuin goed f
bestedenbehooren met tot de ailedaL e
heden in de landen van Europa.
ln het boek van Carnegie, wel iw
door hem gemaakt, maar door hem in
oegeven en dubbel aantrekkelijk.
maakt, vindt men op menige bladzij
den lof der armoede en van den han
denarbeid, en in den mond van Car
gie is zulks geen ijdel of banaal woord
Hij brandmerkt den geest der speêuff
tie, de dronkenschap, de ledigheid.
hij dondert ais een kerkvader tegen dè
zelfzuchtige rijkaards, hij beklaagt hum
ne ongezonde, vadsige zonen, slacht
offer niets- of slechtdoende ouders
Hij verheft, roemt en verheerlijkt den
rij Ré, die zich niet baadt in de weelde
maar in het bezig zijn en werken en
zoeken en wroeten, en zich voor het
algemeen welzijn opoffert.
Alles in dit boek of business is
lezenswaard en stemt tot nadenken,
De man van zaken zal er wijze raadge
vingen in vinden, practische middelen
om 't vertrouwen tusschen gebruikers
en werkers te doen heerschen. De
schrijver veroordeelt het ietwat nega
tief opvoedingstelsel, 'hetwelkde men
schen niet voorbereidt, laat staan, ai-
richt, tot 't leven, tot den strijd, tot de
Business De werklieden zouden
zonderlinge overwegingen maken bij
hetgeen de schrijver zegt over de so
ciale kwestie
Het kapitaal weet niet wat noodü
en juist verplicht is aan den arbeid
en de arbeid kent ook de behoefte?
niet van het kapitaal, en nog blinde]
al de gevaren die het loopen kan.
Even als de Fransche socioloogjFour
rier is hij een van de zeldzame hervor
mers, die met de menschelijke natuu
rekening houdt. Even als hij beweer
hij, dat het kapitaal, het talent end
arbeid niet van elkander kunnen gr
scheiden worden.
Ik ben niet zinnens gansch het boe
van Carnegie te ontleden, waarin d
kostelijkste schat, namelijk.deervarin
en de wijsheid van een goed en gror
man, verborgen ligt. Zijn inhoud is a
de verklaring, de verdediging en d
verrechtvaardiging van die nieuwe b(
weging, die stilaan tot stand komt or
van onze kinderen en leerlingen, mar
nenen vrouwen te maken, diehetleve
zullen aandurven, hoe akelig of hot
wreed, of hoe onverdiend het ook mo
ge voorkomen mannen en vrouwen
niet slechts met kennis en geleerdhei
opgevuld, haar voorzien vaneen held'
ren geest een kloek verstand en er
edel karakter. Een scherpzinnig mai
zegt Carnegie, staat hooger dan een gj
leerde, ook omdat hij in het leven ve
bruikbaarder is er gaat van hem et
scheppend vermogen uit, dat den g
leerde doorgaans ontbreekt.
Laat. ik u ten slotte, en om kort
gaan eenige van die wijsheidregelen
hun muziek naar de Kalfvaart en
van daar, na eenige straten doorloo-
pen te hebben, naar hun lokaal waar
de prijzen uitgedeeld werden aan
dezen die door het lot begunstigd
waren geweest. Dezen die het geluk
niet hadden gehad visch te vangen
namen deel aan eene schoone en
groote tombola en alzoo hadden zij
de gelegenheid mede te deelen van
de talrijke prijzen die geschonken
waren geweest. Het was 9 ure 's
avonds als alles gedaan was en ieder
een vertrok verrukt over het schoone
feest waartoe zij uitgenoodigd waren
geweest.
Waarom hebben de Belgen het
nationaal leger niet
Wij bevelen vurig onzen stadsgenooten
de tombola aan ingericht door de Maat
schappij van Onderlingen Bijstand, de
Oud-Leerlingen der Stadsschool van
Yper.
Deze machtige uitnemende menschlie-
vende maatschappij is vast besloten den
weg der hervormingen en der heilzame
maatregelen ingetreden om hare werking
uit te breiden en zich op de hoogte te
plaatsen der groote gelijkaardige maat
schappijen van het land.
Int 905 sticht zij eene bijzondere afdeeling
met onderscheiden kapitaal niet oud-leer
lingen, bestemd voor de personen die het
geluk niet gehad' hebben de gemeente
knechtjesschool te verkeeren. Alzoo kwa
men zich 1ÜU leden bij de 550 leden der
oude afdeeling voegen.
In 1905 wordt bet comiteit der oude af
deeling bewogen over het lot zijner leden,
bijna allen arme werkers het wil hunne
zedelijke gesteltenis opbeuren, hun na een
gansche leven van arbeid de schande bespa
ren uitsluitelijk ten laste te vallen, hetzij
van hunne kinderen, hetzij van de liefda-
digheidsbesturen het zocht het middel
om den werkman onafhankelijk te maken,
al het budjet der burgerlijke godshuizen en
van het bureel van weldadigheid te ontlas
ten. En bij middel van een jaarlijksch boni
dat het kan verwezenlijken dank aan de
mildheid zijner hooggeachte begiftigers,
doet het comiteit eene jaarlijksche storting
van drie franks per hoofd aan de pensioen
kas onder de waarborg van den Staat om
een ouderdomspensioen te verzekeren aan
de leden.
Eindelijk de aangekondigde tombola
heeft voor doel om het gebrek aan te vullen
der hulpmiddelen van de nieuwe afdeeling
met eene aanmoedigingskas te stichten
voor stortingen op pensioen boekjes.
De prijzen aan het publiek aangeboden
bestaan uit stadsloten met premie eener
nominale waarde van 1,500 fr.
De loterijbriefjes zijn te koop aan den
prijs van 10 centiemen bij den Voorzitter,
M. Arthur Stoffel, en bij de andere leden
van het comiteit.
DE
LOTGEVALLEN EENER WEES
Uit het Engelsch.
Zes en twintigste hoofdstuk.
Nog meer veranderingen.
De brief, kort na de dood van den ouden
Cooper geschreven, is de laatste die mij
ter hand is gekomen, en ik weet niet of
jufvrouw Sullivan nog leeft Schrijf mij
terstond, mijn lier kind. of gij niet bij ons
kunt komen Vader zal u dan onze plannen
mededeelen en u vragen om ons naar Euro
pa te vergezellen het zal mijn hart ver
lichten als ik mijn lief Geertje kan mede ne
men, maar niet als zij eenen anderen plicht
daarvoor moet verzaken. Ik vertrouw van
u, lieve, dat uw besluit hel rechte zal zijn.
Gij hebt van vaders huwelijk gehoord. Het
is eene groote verandering voor ons allen,
maar zal, vertrouw ik, tot ons geluk strek.,
ken. Vrouw Graham heeft twee nichtjes,
die bij ons in het hotel zijn Zij zullen in
ons gezelschap mede op reis gaan en zijn.
daar ik hoor, zeer bevallige meisjes, vootal
Bella Clinton, die gij ee.rige jaren geleden
te Boston gezien hebt. Jufvrouw Ellis is
moede van het schrijven, en ik moet beslui
ten. liefste Geertrui, met de verzekering
der teerdere genegenheid van
Amelie Graham.
Het was met groote nieuwsgierigheid dat
1909 JUBELJAAR 1859.
Het is dus dit jaar dat de Maatschap
pij van Rhetorica tot Thourout haar
SOjarig bestaan vieren zal.
Ter dier gelegenheid heeft het be
stuur beslist vier bijzondere prachtige
Vertooningen te geven.
De eerste zal plaats hebben op Zon-
31 October aanstaande met het be
roemd Drama
DE TWEE WEEZEN
in 8 tafereelen door d'ENNERV
Voor dit stuk zijn zeven der beste
tooneelspeelsters van'het land aange
worven, te weten Mevrouw Heyn-
dryekx, Verhoeven, D'Hulster, Imbert,
Juffers Berodes, Jeannot, en De Veir-
man (die de rol van de blinde Louiza
zal vervullen).
Voor de volgende feesten heeft de
maatschappij nog meer willen doen.
Er zal voor het voetlicht gebracht
worden, het hedendaagsch groot suc
ces
luimig zangspel in 3 bedrijven,
door Victor Leon Muziek van Leo
Fall. Vertaling van Ileeren P. G. en G.
H. d'Hoedt.
Dit stuk werd voor de eerste maal
ten tooneele gebracht in 1907. In min
dan twee jaren werd dit stuk in
Duitschland en Oostenrijk meer dan
2500 maal opgevoerd.
Verleden winter in den schouwburg
te Gent 56 maal.
Ziehier wat De Gazet van Gent
schrijft
Het gesproken tooneel heeft ontegen
zeglijk geleden onder den overgrooten
bijval der operette De lustige Boer,
zeker een zeer goed zangspel dat veel
plezier heeft gedaan. De lustige Boer
werd niet minder dan 55 a 56 keeren
gespeeld, een gebeurtenis in de Ge'nt-
schetheaterwereld, eenigin haarsoort,
en telkens voor overvolle zalen, want
voor de meeste vertooningen heeft
men nog volk moeten weigeren.
Met De Lustige Boer zal de maat
schappij drie vertooningen geven op
de volgende datums, 25 en 26 Decem
ber 1909 en 30 Januari 1910.
Voor dit stuk is aangeworven rnejuf-
fer Marie Uleus, eerste zangeres in
den Schouwburg van Gent en den Ope
ra schouwburg van Amsterdam. Al
sook mejuffer Irma De Veirman van
Gent.
Het uitvoerend personeel zal be
staan
Orkest, 38 man. Voor op tooneel 70
man, vrouwen en kinderen.
Geene opofferingen zullen gespaard
Geertrui den heer Graham openvouwde. Zij
dacht dat hij verlegen moest geweest zijn
hoe haar aan te spreken, en was benieuwd
of hij zijnen boogen en gebiedenden toon
zou behouden, of zich verwaardigen om op
helderingen en verontschuldiging te geven.
Indien zij hem beter had gekend, zou zij
overtuigd geweest, dat niets hem ooit no
pen kon om het laatste te doen, want hij
was een van die menschen, die nooit geloo-
ven dat zij ongelijk hebban. De brief luidde
aldus
Mejuffer Geertrui Flint, ik ben her
trouwd, en denk den 28 april te vertrekken
om eene reis buiten 's lands te doen. Mijne
dochter zal ons vergezeJen, en daar j ufvrouw
Ellis bevreesd is voor de zee, heb ik gedacht
u voor te stellen om ons te Nieuw York te
komen opzoeken en one als geleidster van
Amelia te vergezellen Ik heb de ondank
baarheid niet vergeten, waarmede gij eens
een dergelijk aanbod van mijne zijde ge
worpen hebt en niets zou mij dwingen u
nog eotie gelegenheid te geven om zulk
eenen geest te laten blijken, dan het ver
langen om het geluk van Amelie te bevor
deren, en de oprechte wensch om van dienst
te zijn aao een jong meisje dat zoolang in
mijne famillie geweest is dat ik een vrien-
schappelijk belang in stel om voor haar te
Ik stel het dus in uw vermogen om, door
aan onze werischen te voldoen, de.herinne
ring van uw vroeger gedrag uit mijn ge
mued te verwijderen en indien gij verkiest
tot ons terug te keeren, zal ik u in staat
stellen om denlang en het voorkomen eener
fatsoenlijke jonge dame te bewaren Daar
wij den laatsten dezer maand uitloopen, is
het van belang dat gij binnen de veertien
dagen hier zijt en als gij wilt schrijven en
den dag bepalen, zal ik u zelf van de boot
I komen afhalen. Daar jufvrouw Ellis zeer
verlangend is om naar Boston terug te kee
ren, hoop ik dat gij zoo spoedig mogelijk
zult komen. Daar gij genoodzaakt zult zijn
onkosten te maken, sluit ik hierin eerie vol
doende som om die te bestrijden. Indien gij
schulden hebt aangegaan, laat mij dan het
bedrag daarvan weten, en ik zal zorgen dat
alles voor uw vertrek verheffend is. Ver
trouwende tot het gevoel van uwen plicht
zult gekomen zijn, ben ik gereed om mij te
teekenen, uw vriend
J. H, Graham.
Geertrui zat bij de lamp, waarvan het
licht haar gezicht bescheen dat onder het
lezen van dezen brief van ergernis bloosde.
Dokter Jeremy die haar gade sloeg merkte
dit dan op en in den korten tijd, dien de heer
Arnold en zijne dochter nog bleven om het
nieuws te hooren, wierp hij nu en dan
eenen uitdagenden blik naar dien brief.
Zoodra de anderen vertrekken waren, ver
zocht hij om den inhoud te mogen weten,
en verzekerde Geertrui daarbij dat hij, in
dien zij hem niet liet hooren wat Graham
schreef, het voor nog duizendmaal beleedi-
gend zou houden dan het inderdaad wae.
Hij verzoekt mij om hem en de zijnen
naar Europa (e vergezellen, zegde Geer
trui.
Inderdaad sprak dokter Jeremy hier
op en hij denkt dat gij onnoozel genoeg
zult wezen, om zoo maar terstond op te
pakken en te vertrekken.
Maar, Geertrui viel mevrouw Jere
my er op in gij zult toch zeker gaan, niet
waar, lieve Hoe verrukkelijk zal dat zijn
Verrukkelijk riep de dokter uit, Ik
zou wel eens willen weten wat verrukke
lijks het zou hebben, met een ouden, ver
waanden, heerschzuchtigen gek, zijne blin-
de dochter, zijce ingebeelde, ijltuitige
vrouw en een paar nuffige nichtjes op r
te gaan. Geertrui zou het al zeer pleziet
hebben slavin van de grillen van het g
heele gezelschap i
Maar, dokter Jeremy, viel zijne vrot
hern in de rede, gij vergeet Amelia.
Amelia zeker, zij is een engel,
zal het nooit iemand moeilijk maken, voo
hare lievelinge niet maar zij zal zei
tweede viool moeten spelen eu ik moet u
zeer vergissen, als zij het niet vrij moeili
zal vinden om hare eigene rechten te vert
digen eu het zicü in het vermeerderde hu
gezin van haren vader eenigzins aongenai
te maken.
Zoooveel te meer heeft zij dan iema
noodig, sprak Geertrui, die hare belang
voorstaat en alle onaangenaamheden v
haar afweert.
Meent gij u dus voor haar in de bi
te stellen vroeg de dokter.
Ik meen de uitnooiiging vau inijub'
Graham aan te nemen, antwoordde Ge<
trui, en Amelia terstond te gaan opzoekei
maar ik vertrouw dat de harmonie, die
tusschen haar eu hare nieuwe betrekking
schijnt te bestaan, ongestoord zal biijve
zoo dat ik om harentwil de wapenen nieti
behoeven op te nemen en voor hetgeen
zelve betreft beri ik volstrekt niet be vreest
Dan zijt ge waarlijk voornemen0 0
te gaan vroeg mevrouw Jeremy
Ja, aniwoordde Geertrui, Niets anJe
dan mijn plicht jegens jvfvrouw Sul|van
haren vader heeft mij bewogen om A®e
te verlaten. Die plicht is vervuld, ec nU^
haar van dienst kan zijn eri zij
wenscht, kan ik mij ook geen ogenbli
denken. Ik zie in den brief vaD ju j
Ellis zeer duidelijk, dat Amelia niet
kig is, en moet niets verzuimen, dat ik
-3k
OF DE
rarjr.w inBamBBar.ffitr