Lantaarnaansteker,
leuis.
persoonlijke dienstplicht
is gestemd
ï)e plaatsvervanging
is afgeschaft
Mengelwerk. 58
In de Earner.
Nieuwe treinen.
Al hunne sociale wetten zijn op
denzelfden kam geschoren, in schijn
is het iets, maar in werkelijkheid is
het niets.
De scholen.
Ik zegde reeds een woord over het
onderwijs. In 1884 verweten de kle
rikalen het liberaal goevernement,
dat het duizenden verspilde om scho
len te bouwen als paleizen.
Sedert dien zijn de scholen verval
len, men zet nu scholen die aan schu
ren en stallen gelijken waarde lucht
zoo slecht is als het onderwijs, de
klassen zoo bekrompen als de politiek
der klerikalen.
Maar integendeel heeft men gevan
genissen gebouwd als kasteelen,
rasphuizen als kerken zoo groot en
gendarmerien als paleizen.
De kinderen van 't volk zitten in
koten Dieven en moordenaars in
prachthuizen
De klerikalen verbieden het werk
van de kinderen onder de 14 jaar,
maar vergeten er bij te voegen dat de
plaats dier kinderen is in de school.
Duizenden kinderen loopen in Bel-
gie alzoo op de straat en genieten
geen het minste onderwijs.
De godsdienst.
De klerikalen schermen voortdu
rend met de woorden God en Gods
dienst.
Maar waarom werpt de geestelijk
heid zich hals over kop in den politie-
ken strijd Ja, waarom
De plaats van den priester is niet
in de politiek, de politieke priester
zaait haat en twist zijne plaats is
in de kerk en niet verder. Hij ver
laagt den godsdienst en miskent
zijne zending als hij politiek maakt
en moet dan niet verwonderd zijn,
indien hij als politiek man wordt be
streden.
De liberalen willen den godsdienst
buiten de politiek.
In het volgende nummer zeg ik
nog wel iets meer.
Waarom hebben de Belgen het
verplichtend onderwijs niet
DE
De persoonlijke dienstplicht is ge
stemd.
De armen zullen niet meer alleen
DE
LOTGEVALLEN EENER WEES
Uit het Engelsch.
TWEEDE DEEL.
Eerste Hoofdstuk
Ware beleefdheid.
Jufvrouw Patty en Fanny Bruce Jwon-
gen de onwillige Geertrui om z ch bij het
gezelschap te voegen mevrouw Graham,
die nooit haar namiddagdutje verzu'inde,
was de eenige die zich verwijderde.
Zoo algemeen was de belangstelling die
jufvrouw Patty gaande maakte dat er geene
afzonderlijke gesprekken werden aange
knoopt, en iedereen slechts zat te luistaren
naar hetgeen de oude vrouw zegde.
Bella, wier gezichtje eene eenigzins min
achtende uitdrukking behield, beproefde nu
en dan de gedachten van luitenant Osborne
eene andere richting te geven maar Kitty
was zoo opgetogen over de origineele aar
digheden van jufvrouw Patty, dat zij geen
afzonderlijk gesprek poogde te beginnen
terwijl de heer Bruce naast haar zat en aan
haar vermaak deel nam. scheen zij meer
dan vergenoegd te zijn,
Toilet en mode, twee geliefkoosde onder
werpen van jufvrouw Patty, werden nu op
het tapijt gebracht, en na tamelijk lang te
hebben uitgeweid over hare zuchj voor het
naar de kazern kunnen gezonden
worden om hun leven in gevaar te
stellen, 't zij om de orde en de eigen
dommen te beschermen, in geval van
oproer, 't zij om 't land te verdedigen
in geval van oorlog.
De rijken zullen zich niet meer
voor een handsvol goud kunnen vrij-
koopen.
Arm en rijk zullen voortaan op
gelijken voet in dezelfde rangen die
nen, zijde aan zijde gaan, malkander
beter leeren kennen en waardeeren.
Alleen de geestelijken worden ont
slagen van den soldatendienst en
zullen naar de kazerne niet moeten
gaan.
Ziedaar de heugelijke tijding welke
in alle dorpen, tot in de verst afgele
gene gehuchten, moet bekend ge
maakt en debeteekenis ervan bespro
ken worden.
Sedert jaren hebben wij, liberalen,
niet opgehouden den persoonlijken
dienstplicht aan te bevelen en er voor
te strijden.
Ontelbaar zijn de spotternijen en
scheldwoorden welke wij ons daar
door al dien tijd op den hals getrok
ken hebben. Zoowel in de klerikale
gazetten als van op de preekstoelen,
werden wij op de hevigste wijze be-
kampt en gelasterd.
Wij moeten geen twee maanden
achteruit gaan om katholieke gazet
ten te vinden waarin wij aangevallen
werden, omdat wij zoo hardnekkig
den persoonlijken dienstplicht aanbe
volen en de plaatsvervanging als een
menschonteerende instelling schand
vlekten.
Vooral de zoogenaamde volksge
zinde pastoorsgazetjes, gelijk Nieuws
van den Dag, Landwacht, enzhadden
het geweldig tegen ons en verlaagden
zich door de plaatsvervanging te
blijven verdedigen en op te hemelen,
ter miskenning van de werkersklas,
ten veordeele van de rijke burgers,
die maar in hun kas te gaan hadden
om zich, voor een handsvol goud, van
een vaderlandschen plicht te ontma
ken.
Vele van die katholieke gazetjes,
waardoor wij zoo lang en zoo nijdig
over den hekel werden gehaald, gaan
zich nu inspannen om de voordeelen
van den persoonlijken dienstplicht op
te hemelen. De politieke geestelijk
heid, pas twee maanden geleden, op
't groot congres en jubelfeest van
Mechelen, bezwoer de katholieke
partij de plaatsvervanging te behou
den en den persoonlijken dienstplicht
schoone, gelijk zich dat in de kunst der
wollennaaister en modemaakster ten toon
spreidt, stond zij zeer bedaard op en naar
Bella toegaande (de eerige in het gezelschap
die haar scheed te willen vermijden) begon
zij de stof van haar kleedje te bezichtigen,
en verzocht zij haar eindelijk om eens op
te staan en haar goed te laten zien hoe het
gemaakt was, daar, gelijk zij verklaarde, de
beschrijving van zulk een modern en mees-
terlij kunstwerk e. u feest zou wezen voor
de ooren van sommigen harer jeugdige
vriendinnen
Bella weigerde met verontwaardiging aan
dit verzoek te voldoen en schudde de hand
der oude jufvrouw van zich af, alsof de
aanraking daarvan haar zou besmetten,
Sta toch op, Bella, zegde Kitty zacht,
wees zoo stuursch niet.
Waarom ctaat gij zelve niet op, ant
woordde Bella, en laat u eigen kleedje zien,
om haar een model maar te laten nemen
voor hare gemecne kennissen
Zij heeft het mij niet gevraagd, zegde
Kitty hierop maar ik wil het toch met alle
genoegen doen. als gij zoo goed wilt zijn
om het te bezieu. Jufvrouw Pace, ver
volgde zij vroolijk, zich voor de weetgierige
oude jufvrouw plratsends, bewonder mija
kleed maar op uw gemak, en neem er een
patroon van als ge wilt 'k zou trotsch we
zen op die e<-r.
Ditmaal had Kitty hetgeen te verwon
deren was een kleedje aan, dat wel be
zien mocht worden. Jufvrouw Patty maakte
vele aanmerkingen, vooral over den sleep,
gelijk zij de noodlooze en hinderlijke engte
van den rok noemde en toen hare nieuws
gierigheid bevredigd was, begaf zij zich
weder naar hare plaats, eerst achterom
kijkende om te zien of haar stoel nog was
als een maatschappelijk gevaar te
verwerpen. Welnu, de politieke gees
telijkheid zal geen drij maanden
wachten, om in alle dorpen, in alle
tempels gods, van op den stoel der
waarheid te ver i.ondigsa dat zij, die
alle lasten op 't volk wilte laten druk
ken, die zich nogmaals van den sol
datendienst vrij weet te doen stellen,
dat zij boven alles volksgezind is en
de katholieke partij geholpen heeft
ten einde de menschonteerendeplaats-
vervanging af te schaffen en den
persoonlijken dienstplicht te doen
zegepralen.
Werklieden en boeren, gij zult
niet vergeten welke droevige, anti-
volksgezinde en onvaderlandsche rol
de aanvoerders van de klerikale
partij zoo lang hebben gespeeld. Gij
zult niet vergeten dat de liberalen
alléén zoo lang ten uwen voordeele
geleden en gestreden hebben, ten
einde meer gelij kheid en meer recht
vaardigheid te bekomen.
Maar er is nog zoo veel onrecht in
andere richtingen te herstellen. Er
zijn nog zoovele misbruiken uit te
roeien waaronder vooral de lagere
klassen te lijden hebben en waarte
gen de klerikale partij, gesteund door
de bevoorrechte heerschzuchtige
geestelijkheid, niet willen opkomen.
Gij zult echter zooveel geduld niet
meer hebben, gij zult niet langer
meer de miskenning en den dwang
blijven verdragen welke zij op u
lieten wegen. Gij ziet nu eens te meer
dat de ware volksgezindheid, ge
steund op een geest van gelijkheid
en rechtvaardigheid, laags den kant
van de liberale partij heerscht en dat
gij, van haar alleen, meerrecht, meer
vrijheid, meer voorspoed moogt ver
wachten.
Daarom aan 't werk om in 1910 de
klerikale partij eene welverdiende
les te geven
Waarom hebben de Belgen 't al
gemeen zuiver stemrecht niet
In de zitting van 9 November heeft
M. Buyl de volgende vraag gesteld aan
den Minister,van openbare werken
Landbouwers van Reninghe kla
gen dat zij hun vee in de weilanden niet
kunnen laten, daar deze reeds sedert
eenige dagen overstroomd zijn.
Denkt de heer minister Met dat hij
zou dienen te vragen aan zijnen inge
nieur van Nieupoort dat hij bet noodi-
ge zon doen om de wateren te doen
zinken
blijven staan, en toen met kleine treedjes en
gedurig nijgende achteruit stappen.
Fanny Bruce, die bij haar stond en op
merkte dat zij juist berekend had hoeveel
treedjes zij ooodig had om hare plaats te
bereiken, sloeg hare hand aan de leuning
van de stoel, als om dien weg ie trekken,
en door eenen glimlach en eenen wenk van
Isabella aangemoedigd, deed zij dit inder
daad, wel niet ver, maar toch ver genoeg
om de oude jufvrouw aan eenongeiuk bloot
te stellen.
Toen jufvrouw Pace wilde gaan zitten,
miste zij das haren stoel en m gevallen
zijn maar Geertrui, die op Fanny's bedrijf
had gelet, schoor fne om haar n®g tijdig te
grijpen, en wi«,p tevens een verwijtenden
blik naar Fanny, die zich verlegen om
keerde, maar dit doende toevallig op den
jichfigen voet van den heer Graham trapte,
zoodat dezen eenen uitroep van pijn ont
snapte.
j Fanny, zegde de heer Bruce, bie alleen
1 het laatste had gezien, >k wenschte wel dat
gij wat beleefdheid kornlet leeren..
Van wie zou ik die moeten leeren
j antwoordde Fanny snibbig. Van u
1 Benjamin keek zeer verstoord, maar ont
hield zich van te antwoorden, terwijl juf-
urouw Pace die zich nu van haren schrik
had hersteld, het woord nam eu sprak
Beleefdheid 1 0, eene schoone maar
zeldzame deugd zeer zichtbaar ontwikkeld
evenwel in de manieren van mijne vriendin
Geertrui, die ik niet schroom te zeggen dat
wel eene prinses zou voegen,
lsabelle lachte schamper. De luitenant
Osborne, zegde zijvindt ge niet dat jufvr.
Devereuz elegante manieren heeft?
Buitengemeen, antwoorde de luite
nant, de houding waarmede zij gezelschap
De heer minister heeft geantwoord
Het zwellen der wateren, die zich
laatstmaal voorgedaan heeft op den
Yzer, en dat ten anderen niets buiten
gewoons heeft in dit jaargetijde, heeft
opgehouden. De gewone maatregelen
zijn intijds genomen geweest om het
aflaten dezer zwelling te bewerken
Maar er blijft altijd in het lage gedeelte
der Broeken van Reninghe eene zekere
hoeveelheid water die men onmoge
lijk kan aflaten zonder de scheepvaart
te onderbreken die op dit oogenblik
zeer geweldig is.
Ik zal de maatregelen onderzoeken
die kunnen genomen worden om den
.toestand te verbeteren waarover men
klaagt.
Een goed Siberia! abon>
neerf zich aan DE WEER.
faUiLÜ »u
De heer minister van spoorwegen
komt eindelijk de inrichting te beslis
sen van een nieuwen trein van Pope-
ringhe naar Kortrijk, volgens de hier
navolgende uurtabel
Poperinghe, vertrek ten 5 ure 31
Vlamertinghe, 5.4-0 Yper, 5.48 Co-
men, 6.4 (aansluiting van Rijsel ten
5.53 en naar Rijsel ten 6.15)Wervick
6.10 Meenen, 6/18; Weve!ghem,6.26;
Kortrijk, aankomst ten 6 ure 34 en
aansluiting naar Gent (Zuid) teu 6.55
en naar Rousselare ten 6.58.
Wat meer is, de trein nr 3699, ver
trekkende van Kortrijk ten 20/10 en
aankomende te Comen ten 20.46, zal
verlengd worden tot Poperinghe. Be
uurtabel is alzoo vastgesteld
Comen, vertrek ten 20.52 (aanslui
ting van Rijsel ten 20.40) Yper, 21.8
Vlapiertinghe, 21.14 aankomst te Po
peringhe, ten 21.22.
Deze trein zal de onmiddelijke aan
sluiting geveVi te Kortrijk aan den iaat-
sten trein vertrekkende van Brussel
ten 18 u. 29 m.
Het is oogenschijnlijk iets, maar
het is nog zeer weinig. Yper en Po
peringhe zullen er een zeker voordeel
bij vinden, maar het overige van het
arrondissement, het Zuiden b. v. dat
zoo eenpariglijk eene aansluiting
vraagt bij het vertrek van Brussel
(Noord) omtrent 17 ure, vindt er geen
voordeel bij.
Van een anderen kant, had men
ons als vergoeding aan de verhoo
ging van tarieven, welke men ons
ontvangt, als zij rebeptie-dag heeft, is de
gratie zelf
Van wie spreekt gij vroeg Kitty. Vu
mevrouw Harry Noble
Wij spraken van jnfvrovw Devereru,
antwoordde Bella maar mevrouw Nobieii
ook zeer elegant.
Dat geloof ik ook, zegde de heer Bruce
hierop. Hoort ge wel, Fanny Wij hebt"
een model voor u gevonden gij moet m®'
vrouw Noble maar nreolgen,
ik weet niets van mevrouw Noble,
antwoordde Fannv. Ik zal liever jufvrouw
Flint maar tot voorbeeld nemen JufvroaV
Geertrui, vervolgde zij, met erhen ernst,
dien Geertrui te recht, begreep dat haar be
rouw over hare vroegere lompheid moest
uitdrukken, hoe zal ik toch beleefdheid lee-
rer
Weet ge nog wel, zegdeGeertrui zacht
sprekende, en meteenen veel beteekenendeü
uli-k, wat uw muziekuieesrer u raaddv oin
met uiterukking te leerrn spelen ik zou u
denzelfden regel geven om in beleefdhsid
te vorderen.
Fanny kreeg een hoogen blos.
Wat is dat zegde de heer Graham-
Laat eens hooreri, Fanny, wat is Geertrui-
des regel van beleefdheid
Zij zegde maar. antwoordde Fanny,
dat het dezelfde was, dien mijn muziek
meester mij verleden winter gaf.
En wat zegde hij vroeg haar broedt-
met zichtbare belangstelling.
Ik vroeg mijnheer Herman, antwoord
de Fanny, hoe ik met uitdrukking zou l®6'
ren spelen, en hij zegde Gij moet uw har
aankweeken, jonge juffer gij moet u*
hart aankweeken.
Wordt Voortgezet.}
OF DB
öissaii L ssa&a