d'Extension
Universitaire
Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement.
Donderdag, 27n Januari 1910.
Zesde jaar. i\r 1 1
Verschijnende tles donderdags.
CERCLE I) ETUDES
Les gr an des
découvertes géographiques
contemporaines
Gemeenteraad van Yper.
Bij de boeren.
Bood van den heer
Karei Graux
ill inister van Stale.
Eendracht maakt Macht.
Vires acquirit eundo.
INSCHRIJVINGSPRIJS
Voor den buiten Een jaar, Fr. 3-00.
Voor stad Een jaar, Fr. 3-50.
Men handelt bij overeenkomst.
Men schrijft in hij den Uitgever, Dixfnudestraat, nr S3, te Yper. - De aankondigingen van
gansch België en 't buitenland evenals de Notariale en Rechterlijke aankondigingen mogen
gezonden worden ten bureele van dit blad. Men wordt vriendelijk verzocht alle hoege-
naamde artikels uiterlijk legen Dijnsdag middag vrij en onderteekehd toe te zenden.
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 15 c. den drukregel.
Reklamen25 c.
Rechterlijke aankondigingen 1 fr. id.
ET
Y P R E S.
A dater du 30 Janvier 1910
Cours de M. Ie prof. PERGAMENI
avec projections lumineuses.
Openbare zitting
van den Zaterdag 15a Januari 1910.
De openbare zitting wordt om 5 ure
geopend.
Zijn tegenwoordigde heeren Golaert,
Burgemeester-Voorzitter Vandenboo-
gaerde, Schepen Fiers, Vanderghote,
D'Huvettere, Sobry, Eweins, Lemahieu,
Biebuyck., Begerem en Boone, Raads
leden Vanderdonckt, Secretaris.
Afwezig de heeren Fraeys, Struye,
en Bouquet.
De secretaris geeft lezing van het
proces-verbaal der laatste zitting die
goedgekeurd wordt. Hij geeft insge
lijks lezing der beslissingen die ge
nomen zijn geweest in geheim comi-
teit, in de zitting van 14 Januari 11.
M. Clement, beiaardspeler, bekomt
eene verhooging van 250 fr.. Zijne
jaarwedde was van 550 fr. Hij zal nu
800 fr. trekken. De jaarwedde van
den inspecteur van politie Van Crae-
nenbrouck, is gebracht van 1600 op
1800 fr. en M. Wittebroodt, muziek
meester der stadsharmonie zal voor
taan 1800 fr. trekken in plaats van
1600 fr.
In hetzelfde geheim comiteit zijn
de mandaten der leden van verschil
lende commissiën vernieuwd geweest.
Men zal in de nijverheidsschool den
leefgang van versiering schilderen
vervangen door eenen anderen leer
gang die den Zaterdag zal gegeven
worden. Het is M. Bryon die de
nieuwe titularis is van dezen leer
gang hij zal uit dien hoofde 300 fr.
trekken. M. Wullus, leeraar bij de
nijverheidsschool, ontvangt eene ver
hooging van 100 fr.
Op aanvraag der familien Baeyen
en Santy, verleent de Raad hen twee
vergunningen voor begraafplaatsen.
Stadseigendommen voorstel van rui
ling van goederen.
De heer Burgemeester. Ik heb de
eer twee verdragen aan den Raad
voor te leggen. Het eene "dezer ver
dragen is reeds lang onderzocht ge
weest het heeft den geest bezigge
houden van het publiek en van de
drukpers het geldt het bouwen
eener kazern der gendarmerie door
den Staat en de ruilingen die zij vor
dert. Het andere is om zoo te zeggen
weinig gekend, het heeft 't voorwerp
geweest van lange onderhandelingen
met de militaire overheid.
M. Colaert geeft lezing van een
lang verslag deze twee verdragen
motiveerende. Wij hebben onthouden
van dat verslag dat de militaire genie
beslist had de nieuwe gendarmerie
op de Esplanade op te richten, in
verlenging der Maloulaan. De pres
heeft deze beslissing hevig gehekeld
even als verscheidene leden van den
Raad. Men is dus op deze beslissing
teruggekeerd de laan zou verlengd
worden op eene lengte van 20 meters
de nieuwe gendarmerie zou zich ver
heffen aan den hoek van den eenen
kant, in de verlenging der Maloulaan
en van den anderen in de rooilijn der
Vooruitgangstraat. Men zou het oude
bastion behouden der vesten, die
zich zou verheffen recht over een
deel der gebouwen en 't einden deze
gebouwen, loodrecht met de spil, zou
eene nieuwe laan uitkomen die zou
voortgaan tot het arsenaal.
De gendarmerie zou in Yperschen
trant gebouwd worden, hetgeen nog
45,000 fr. zou meer kosten. De uit
gaaf voor de noodige schikkingen
aan de vesten is geschat op 10.000 fr.
De oude wacht der Tempelpoort,
gebruiktdoor Meyskens, zal verdwij
nen.
De Regeering zoude oude militaire
bakkerij afstaan de stad zou er ver
scheidene diensten vestigen.
Inruiling daarvan zou de stad twee
huizen bouwen, onkost geschat op
12,000 fr.
De Staat geeft aan de stad eenen
grond van 544 v. m. De stad, ander
zijds, staat aan den Staat af, om zicht
te geven aan de gendarmerie, twee
perceelen grond even als een terrein
van 12 m, lengte op 30 m. diepte bij
De Posterijvoor het bouwen van
twee woonsten voor gehuwde mili
tairen.
De gendarmerie zal opgericht wor
den in eenen tijdverloop van 2 jaren.
De oprichting der gendarmerie op
de Esplanade wordt gestemd door 9
leden tegen 2 de heeren D'Huvettere
en Iweins, en het verdrag met den
Staat wordt eenpariglijk goedge
keurd.
M. Vanderghote vraagt of het toe
zicht der honden gedaan is gelijk het
zijn moet.
M. Colaert. Alle maatregelen
zijn genomen om nieuwe gevallen van
razernij te vermijden.
M. Colaert zegt aan M. Lemahieu
dat ten propooste der processen-ver
baal opgemaakt ten laste van wiel
rijders, hij zich vergist heeft met te
zeggen dat verscheidene processen-
verbaal opgemaakt zijn geweest. Er
is maar één proces-verbaal geweest.
M. Lemahieu. Drie personen
zijn vervolgd geweest, maar zij wer
den vrijgesproken.
M. Colaert. Er zal in beroep ge
gaan worden tegen dat vonnis. Men
zou de menschen straffeloos onder
werpen op een zoo smallen weg. De
Staat is onbezonnen geweest met de
zen weg te maken. De voetgangers
zijn even eerbiedwaardig als de wiel
rijders.
Op aanvraag van M. D'Huvettere
over te gaan tot het herstellen van
den rijweg bij de statie vanZillebeke,
antwoordt M. Colaert dat er rekening
.zal van gehouden worden.
Niemandhetwoord meer vragende,
is de openbare zitting ten 18 ure 15
minuten geheven.
De sociale werken
der klerikalen.
Niet zelden hoort men de gazetten
van onze klerikale volksvertegen
woordigers Colaert en Van Merris
zich verhoogvaardigen over hunne
maatschappelijke werken, terwijl ze
hunne tegenstrevers van onverschil
ligheid beschuldigen.
Wat die heeren evenwel zorgvul
dig verzwijgen is, dat het grootste
deel hunner zoogezegde sociale wer
ken betaald én ondersteund worden
met het geld der Staatskas, dus met
het geld van mijvan u en van allen
en dat zij zeiven die inrichtingen
maar steunen om er een persoonlijk
of politiek profijt uit te trekken.
Nemen wij als voorbeeld hut in
richten der zoogenaamde gellenbon-
den.
In elke gemeente van Vlaanderen
bestaat er een geitenboni met een
paar afdeelingen 1° de verzekering
der geiten in geval van sterfte en 2°
de kweeksyndicalen.
t ls wetenswaardig om na te gaan
waarom al die hooggeboren klerikale
mannen, Colaert en Van Merris, zich
in hoogst eigen persoon gewaardigen
tot in de klerikale boerendorpjes de
werklieden bijeen te trommelen om
er maatschappijen te stichten tot ver
zekering en verbetering van het gei
tenras, hoe ze met cijfers trachten te
bewijzen wat al stoffelijk voordeel die
bonden den werkman opleveren, en
hoezeer zij het draaien en keeren tot
dat de werkman volop gelooft dat al
die voordeelen genomen worden uit
den geldzak van de,heeren Colaert en
Van Merris.
Maar weten de werklieden dan niet,
dat al die politieke bonden, rijkelijk
ondersteund worden door het gouver
nement, met het geld der lastenbeta-
leus Dus' met hel geld van alleman
Zoo bij voorbeeld, ontvangt een
geitenverzekeringsbond van wege het
gouvernement dus van de lasten
betalers 50 centiemen per verze
kerde geit, als toelage voor eerste
stichting Daarbij 25 frank per jaar
voor het goed opmaken der rekenin
gen En daarenboven voor eene bij
drage van 15 centiemen per geit aan
de herverzekeringskas,, in deze kas
in staat gesteld door medehulp
van subsidiën van den Staat en pro
vincie, dus van de lastenbetalers
nagenoeg het verlies te vergoeden
welk een persoon ondergaat door het
sterven van zijn geitje.
De vergoedingen welke de klerika
le bonden aan hunne leden betalen
voor verlies van geiten of andere die
ren, komt dus grootendeels uit de
kas vaa het gouvernement, of in an
dere woorden uit den zak van alle
man
Hetzelfde geldt voor de kweeksijn-
dicalen.
Bijna in alle gemeenten bestaan er
tegenwoordig maatschappijen van
verbetering van het geitenras. Een
geitenhok wordt door het syndicaat
aangekocht, bij middel van subsidiën
van het gouvernement, of van de
lastenbetalers. En ailo houders van
geitenmoeren mogen hunne beestjes
voor niet laten bedienen.
Dat de werkman zich nu niet late
wijsmaken dat wij, liberalen, tegen
hunne bonden zijn... Verre vandaar;
wij kunnen hun met genoeg aanmoe
digen zich in syndicaten of bonden te
vereenigen tot verbetering van hun
ne stoffelijke belangen Ook kan men
aan hunne inrichtingen niet genoeg
toelagen verleenen
Doch wat Wij voor doel hebben, bij
het schrijven van dit artikel is, aan de
onwetenden te doen uitschijnen dat,
als er hun toelagen geschonken wor
den, die niet komen uit den zak der
heeren Colaert of Van Merris, en ook
niel uit den zak van den pastoor <_f
onderpastoor, maar voel uit de zakken
van ons allen, lastenbetalerszoowel
liberalen als klerikale. En wij dagen
al de pastoors en al de klerikale tafel
springers uit het tegenovergestelde te
bewijzen 1
Ons doel is ook het nevendoel van
al bie bonden voor de zooveelsie
maal te doen uitschijnen Mei geld
van Jan en alleman de buitenlieden in
de netten te lokkenom met de kiezing
hun voor den klerikalen boel te doen
stemmenl
MM. Colaert en Van Merris,
katholieke volksvertegenwoordigers
van het arrondissement Yper, hebben
gestemd tegjen de afschaffing der
loting, der plaatsvervanging en de
vermindering van diensttijd.
Eene droeve mare werd Zaterdag
morgen te Brussel verspreid, M. Karei
Graux, minister van State, oud-sena
tor en oud-minister van Financiën in
het laatste kabinet Frère-Orban, is
in den nacht van Vrijdag op Zaterdag
plots overleden.
Dit nieuws heeft in de politieke
kringen en ten gerechbhove groote
opschudding verwekt
Zijn levensloop.
De heer K. Graux werd geboren
den 6" Januari 1837, studeerde aan
het Atheneum van Brussel in gezel
schap van de groote politiekers Paul
Janson, Buis en Woeste, trad daarna
in de Brusselsche Hoogschool waar
bij met groote onderscheiding zijn
diploma verwierf van doctor in de
rechten in 1857.
Den 24 October 1862 werd bij in
geschreven op de tabel der advoka-
tenorde bij het beroepshof. Lange ja
ren maakte hij deel uit van den tucht
raad per orde en werd strafhouder 111
188-1 en in 1898
Zaterdag werd bij het openen
der zitting van de rechtbanken door
den voorzitter der Kamer van het be
roepshof en den advokaat-generaal
de lof van don aflijvige uitgesproken.
In do burgerlijke rechtbank werd
de lijkrede uitgesproken door voor
zitter Duquesne, door den procureur
des Konings en door M' Sam Wiener.
DE WEERGALH