Voordracht
.PERSOONS,
Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement.
5 centiemen.
Zesde jaar. Xp 20.
erschijnende des itonderdags.
Liber ale Wacht.
Buitenlieden
Leest en overweegt dit
De Liberalen
en den Godsdiensl.
Hun Stokpaardje.
Klerikale bluff.
Hèi'berüiers
Donderdag, 51" Maart 1910.
Eendracht maakt Macht.
Vires acquirit eundo.
'INSCHRIJVINGSPRIJS
Voor den buiten Een jaar, Fr. 3-00.
Voor stad Een jaar, Fr. 3-50
Men handelt bij overeenkomst.
Men schrijft in bij den Uilgever, üixiuudestraai, nr 53, te Vpee. Oe aankondigingen van
gausch België en 't buitenland evenals de Notariale en Kecliterlijke aankondigingen mogen
gezonden worden ten bureele van dit blad.Vleri wordt vriendelijk verzocht alle hoege-
naamde artikels uiterlijk tegen Üijnsdag middag vrij en onderteekend loe te zenden.
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 15 c. den drukregel.
Reklatnen25 c.
Rechterlijke aankondigingen 1 fr. id.
Zondag- ÏO April 1910,
om 3 ure,
LOKAAL DER OUD-POMPIERS,
Volksvertegenwoordiger van S' Niklaas.
De leden der Wacht en deze der
Liberale Vereenigingen van stad en
van het arrondissement zijn dringend
verzocht deze vergadering bij te wo
nen.
De kiezing nadert met rasse schre
den. Den uitslag ervan zien wij,
liberalen, met hoop en vreugd te
gemoet.
De klerikalen, integendeel, zitten
in hunne enge schoentjes.
Maar, als felle jannen, steeds vol
bluf en eigenwaan veinzen zij
tegen over het kiezerskorps eene
gerustheid, die ze niet bezitten.
En, in hunnen overmoed, vragen
zij ons Waar zijn uwe grieven
Aan ons, landlieden, die kleppers
een gepeperd antwoord te geven.
Onze grieven! die kunnen oor-
eerst samengevat worden in de on
verdraagzaamheid, de heerschzucht
en den vervoigingsgeest der pas-
toorskliek, die ons bestiert. Op den
buiten, erger nog dan ter stede,
heerscht die verdrukking van anders
denkenden, die de grootste misdaad
is van het alies overheerschend kle
rikalisme.
En de schreeuwende partij benoe
mingen Onze zonen kunnen, na
lange en kostelijke studiën, geen
plaatsken van rechter, leeraar, nota
ris, griffier, deurwaarder meer be
komen, zonder dat wij, vaders, ge
noodzaakt zijn ons te vernederen en
te kruipen voor de voeten van den
een of anderen almachtigen tikken
haan, die over al de gunsten van
Staat, Provincie en Gemeente be
schikt.
Geene grieven En wat hebt gij
voor de landbouwers en de nijve
raars in 't algemeen gedaan Waar
zijn de hervormingen van het huur-
contrakt, van het landelijk Wetboek
Waar zijn de hervormingen rakende
de practische en gemakkelijke in
richting van het landbouwcrediet,
door liberale volksvertegenwoordi
gers zooals Buyl, Buysse, Persoons
en anderen voorgestaan Waar zijn
de verlagingen der vervoertarieven
voor meststoffen, zaden en andere
landbouwartikels
Toelagen aan kloosters en kerken
zooveel ge wilt, maar voor maat
schappelijke hervormingen, geen
zaad in 't bakje
Doch 't is waar, en ik ging het
vergeten Wij hebben de boeren
bonden. Gode zij dank roept de
Bisschoppelijke Alma Mater. W7ant
dat is een artikel waar vooral Leuven
bate bij vindt, en dat overigens tal
van kleine handelaars benadeeligt.
Dat weet en zegt eenieder op den
buiten.
Zouden wij spreken van hetgeen
de klerikalen voor de herbergiers
gedaan hebben Ik herinner me
nog dat over 4 jaar al hunne kandi
daten, hierin 't arrondissement, be
loofden die zaak zoo spoedig moge
lijk optelossen. Waar is de oplos
sing In de wijnkelders der heeren
pastoors wellicht Anders blijft de
hatelijke Loi-Wet, door de klerika
len gestemd, recht, en processen en
knevelarijen van allen aard blijven
eveneens aan de orde van den dag.
Ah woorden zijn geen oorden,
heeren klerikalen. Dat weten al
onze brave buitenlieden. En met Mei
aanstaande zullen ze u een kleedje
van belang passen Vrij wil het
buitenvolk wezen. Vrij als de voge
len in de lucht, als de visch in 't
water. En daarom zullen zij als een
man stemmen voor de Liberalen
Een Buitenkiezer.
Iedereen kent het gezag dat de lieer
Paul Hymans geniet in de liberale lin
kerzijde niemand kan zijn overheer
lijk talent betwisten, en wij denken
niette missen, indien wij in hemden
oversten zien, van het aanstaande libe
raal ministerie.
Daarbij is de heer Paul Hymans een
zeer gematigd man, die gewoonlijk
zijne woorden wel overdenkt vooraleer
ze neêr te schrijven en daarom ook
moet zijne zienswijze als bijzonder ge
wichtig aanzien worden.
Ziehier dus wat de heer Hymans ant
woordde op de vraag hem door een
onzer confraters gesteld
De liberale partij is een staatkun-
y> dige partij (das geene godsdienstige),
die voor zending heeft van de vrij-
heid van geweten te verdedigen, van
de grondbeginselen der verdraag-
zaamheid te doen doordragen, van
alle verdrukking te bestrijden. Zij
bestrijdt den katholieken godsdienst
nietzij bestrijdt de tijdelijke over-
heersching der kerk, de politieke
werking der geestelijkheid en des-
zelfs inmenging in de openbare
zaken.
De vrijheid der eerediensten en
der denkwijzen staat in de grondwet
geschreven, en ik zou op krachtda-
dige wijze alle maatregelen bestrij-
den, die zulke vrijheid zouden willen
inkorten.
(Get.) Paul Hymans,
Daarmede gelooven wij, dat de le
gende van de liberalen zijn tegen den
godsdienst uit en 't einden is, ten
minste voor alle zulke personen, die
willen rechtzinnig en onpartijdig oor-
deelen het liberaal programma is den
godsdienst niet vijandig, en liberale
hoofdmannen, zooals de heeren Janson
en Hymans, verklaren dat zij, verre
van den godsdienst te bestrijden, dien
godsdienst zouden verdedigen, ware
zijne vrijheid bedreigd. Er is dus
slechts een soort van personen, die
voort deze dwaze opwerping tegen
het liberalisme kan richten 't zijn
degenen die met het klerikalisme
leven, en die, met de uitbuiting der
godsdienstige gedachten, hun brood
moeten verdienen.
Met zulke mannen is het nutteloos
van te redeneeren zij zijn bekwaam
van, op middag, den zonneschijn te
loochenen. Wij bejammeren het nog-
thans, dat die mannen zoo machtig
zij 11, en dat zij zoo gemakkelijk ons
volk kannen bedriegen en om den tuin
leiden.
't Is weeral 't oud liedje dat voor den
dag komtMoesten de liberalen aan
het bewind komen, dan zou het gedaan
zijn met de vrijheid der kristenen. De
tempels zonden geplunderd en in
kroegen herschapen wordende pries
ters en de zusters van liefde, met al de
andere geestelijke orden er tusschen,
zouden vervolgd, geradbraakt, geker
kerd en wat weet ik al, worden, 't Is
om er kiekenvleesch van te krijgen
't Moet zijn dat het schip erg aan het
zinken is, om metzulken snnllenpraat
voor den dag te komen.
En de katholieke bladen ,die dit
schrijven, moeten hunne lezers voor
kolossale dwaaskoppen aanzien, om
hen zulke ongerijmdheden op te dis-
schen.
Peins ne keer De Kerk vervolgd in
België De godsdienst uitgeroeid
Alsof dit zelfs mogelijk ware
De waarheid is dat de kristelijke
lieden van eene vrijzinnige regeering
volstrekt niets te vreezen hebben.
Maar wat heel zeker is, is dat, moest
het bewind in de handen van de vrij
zinnige demokraten komen, het amen
eu uit zou zijn met al de trukskens en
fijnheden welke de klerikalen en bij
zonderlijk onze geestelijkheid uitge
vonden hebben om hetolïicieele manna
in hunne korfjes te doen regenen.
Gedaan met de uitvindingen van den
klerikalen geldbeugel en waarvan de
heer Buyl in de Kamer zoo merkwaar
dige beschrijving heeft gemaakt. Maar
dat is porte-monnaie-zaak en niet
godsdienst.
De Godheid heeft daarmee niets te
maken en zal daarom niet min kunnen
geëerd, gevreesd en gediend worden
door wie ze aangekleefd is.
We vragen ons af wie er wel de
grootste vijanden van den godsdienst
zijn de liberalen of wat men onder
den kollektieven naafn van klerikalen
heeft bijeenge-vaagd.
De vijanden van den godsdienst zijn
niet de vrijzinnigen, die zich buiten de
kerk houden, maar wei de ontelbare
huichelaars die van den godsdienst een
middel en van het kruis een wapen
gemaakt hebben.
Ziedaar de ware vernielers van de
Kerk.
En als men nu voor de oogen der
simpele menschen het spook van het
Combism of der Vrijmetselarij zwaait,
pleegt men eene nieuwe volksfopperij.
Maar als het land uitgeperst is en de
tijd gekomen is om rekening te geven,
moet men de aandacht op iets. anders
vestigen en alle middelen gebruiken,
eerlijke of andere, oin aan den kaas te
kunnen blijven.
Doch duren zal dit niet en het volk,
meer bewust van zijne ware belangen,
zal die kwakzalvers, die het sedert
zooveel jaren om den tuin geleid heeft,
wandelen zenden
Onze klerikale konfraters van stad,
gelijk die van elders, zitten tot over het
hoofd in den kiesstrijd.
En de verstandige kiezers moeten
bij zich zeiven zeggen, dat de klerikale
gekozenen uit ons arrondissement bit
ter weinig tot hunne eigene verdedi
ging in te brengen hebben, vermits zij
altijd met de oude zaag voor den dag
komen dat de kiezers die voor een
liberaal stemmen, den godsdienst in
gevaar brengen.
Degene die zulke dwaasheden schrij
ven, liegen, en weten dat zij liegen het
voorbestaan der godsdiensten, evenals
de vergoeding of jaarwedden hunner
bedienaars zijn gewaarborgd door de
belgische grondwet.
Wij lezen ook in onze klerikale bla
den, dat geene partij min gedaan heeft
voor het volk, dan de liberale partij.
Wij kunnen niet altijd op hetzelfde
terugkeeren, om eenige der volkslie-
vende hervormingen,- door de anti-kle-
rikalen verwezenlijkt, toen zij aan het
bewind waren aan te halen wij deden
dit nog in ons nummer van 6 dezer
maar ziehier eenige hervormingendoor
onze klerikalen ingevoerd, in de 26jaar
dat zij het bestuur van ons land in
handen hebben
Het langdurig klerikaal bestuur
bracht ons het volgende meê.
Verdubbeling der Staatsschuld
Verzwaring der krijgslasten
Vermeerdering der belastingen
Afschaffing der gemeentescholen
Verdubbeling der gevangenhuizen
Vermeerdering der gendarmerie
Belasting op de eetwaren
Het vergunningsrecht
100 miljoen 's jaars op den genever
En 't pensioen van 9 centen daags.
Stippen wij hier nog aan, dat Dage
raad beweert dat de liberale kopstuk
ken tegen het algemeen stemrecht zij n
dit is weeral gelogen want een der
bijzonderste punten van het anti-kleri
kaal programma is de eenmaking van
het stemrecht, één man, ééne stem,
met de toepassing der zuivere evenre
dige vertegenwoordiging.
De klerikalen willen het tegenwoor
dig stelsel behouden, omdat in dit stel
sel van onrecht, geheel hunne macht
berust.
Wij, we vinden dat de vlijtige werk
man, die voor vrouw en kinderen te
zorgen heeft, meer recht zon hebben
op eene tweede stem dan het leger
paters en priesters, die in ons land
zelfs geene verplichtingen hebben je
gens het vaderland, en toch doorgaans
met drie en vier stemmen opkomen.
Geheel de klerikale politiek was
steeds ikzucht, eigenbelang, en niets
anders.
Weg met zulke politiekers
MM. Colaert en Van Merris,
katholieke volksvertegenwoordigers
van het arrondissement Yper, hebben
gestemd tegen de afschaffing der
loting, der plaatsvervanging en cle
vermindering van diensttijd.
Dg tijd is daar, waarop gij uw woord
je te zeggen hebt. ;j
Met den stembrief gewapend, moet
gij de daden uwer bestuurders goed- of
afkeuren.
Het zal dus niet ongepast zijn uw
geheugen wat te verfrisschen.
Immers, dan kunt gij stemmen met
kennis van zaken en personen.
Welke der twee partijen heeft uwe be
langen verdedigd 9
I. De katholieken stemden de LOI-
WET, waardoor de herbergier zpo
eene groote verantwoordelijkheid
draagt en voor de kleinste overtreding
zoo streng gestraft wordt.
DOOR
0 nsuüijj