Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement.
Donderdag, 2" Juni 1910.
Zesde jaar. !Vr 29
Krijgen wij meer
Volksvertegenwoordigers
en hoeveel
Aangroei der bevolking
en nieuwe Kamerleden.
De Kiesstrijd.
De nieuwe Kamerleden.
I\ DE KAMER.
De nieuwe Gendarmerie.
Eendracht maakt Macht.
Ierschijnende des Donderdags.
Vires acquirit eundo.
INSCHRIJVINGSPRIJS
Voor den buiten Een jaar, Fr. 3-00.
Voor stad Een jaar, Fr. 3-50
Men handelt bij overeenkomst.
Alen schrijft in hij den Uitgever, Uixffiurlestraai, nr 53, te Yper. - De aankondigingen van
gansch België en 't buitenland evenals de Notariale en Hechterlijke aankondigingen mogen
gezonden worden ten bureele van dit blad. Men wordt vriendelijk verzocht alle hoege-
naamde artikels uiterlijk tegen Dijosdag middag vrij en onderteekend toe te zenden.
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen
15 c. den drukregel.
Reklamen25 c.
Rechterlijke aankondigingen 1 fr. id.
Wij spraken dezer dagen over den
aangroei van het aantal volksverte
genwoordigers, na de volksoptelling
van igio.
De vraag is gesteld of de vermeer
dering van het getal Kamerleden
verplichtend is, luidens de wet.
Hoegenaamd niet, doch tot heden
is het steeds het gebruik en de ge
woonte geweest den aangroei der
bevolking in acht te nemen voor het
vaststellen van het aantal volksver
tegen woordigers
Art. 49 der Grondwet zegtde
kieswet stelt het aantal volksxerte-
genwoordigers vast naar het bevol
kingscijfer. Dit aantal mag de ver
houding van een volksvertegenwoor
diger op 40,000 inwoners niet over
schrijden
Dus wordt het aantal Kamerleden
beperkt doch geenszins vast bepaald
door de wet.
De vaders der Grondwet die eer
der de kwaliteit dan de hoeveelheid
op het oog hadden, waren eersfczin
nens het maximum Kamerleden te
bepalen op 100, doch het voorstel
werd afgewezen, zoowel als dit
strekkend, om de verhouding te be
palen op 1 Kamerlid voor elke
50,000 inwoners.
Dus van den oogenblik dat men
de verhouding van 1 lid voor 40,000
inwoners niet overschrijdt, mag de
Kamer het aantal volksvertegen
woordigers vaststellen naar beliefte.
Wordt nu beslist dat er 22 nieuwe
Kamerleden bijkomen, dan vragen
wij ons af waar men deze volksver
tegenwoordigers in de Kamer zal
plaatsen.
De bouw van eene nieuwe staten
kamer, sinds zoo lang gevraagd en
hoogst noodzakelijk, zou dan te de
zer gelegenheid kunnen beslist wor
den.
Er zijn lieden die de verhouding
van 1 Kamerlid voor40,000 inwoners
overdreven vinden.
Zoo wij eene vergelijking maken,
vinden we dat in Pruisen, in Italië
en in Spanje deze verhouding is vast
gesteld op 50,000 inwoners in 't
Duitsch Keizerrijk, op 100,000 in
Holland, op 45,000 in Zwitserland,
op 20,000 in Griekenland, op
10,000 en in de Vereenigde Staten
van Amerika op 150,000.
Dus heeft de meest democratische
Staat, Noord-Amerika, het minste
aantal volksvertegenwoordigers
Inderdaad, de sterrenrepubliek
met hare 40,000,000 inwoners wordt
bestuurd door 78 senatoren en 325
volksvertegenwoordigers, terwij 1 Bel-
gie 110 senatoren en 166 Kamerle
den telt.
Knoeierij in ziclil.
Dit jaar, in December, zal worden
overgegaan tot de tienjaarlijksche op
telling der bevolking. De aangroei der
bevolking zal voor gevolg hebben dat
het aantal kamerzetels wordt gebracht
van 166 op 188.
Deze 22 nieuwe zetels worden onder
de verschillende arrondissementen
verdeelt als volgt Brussel, 5 Leuven
1 Turnhout, 1 Antwerpen, 3 Me-
chelen, 1 Charleroi. 2 Bergen, 1
Oostende, 1 RousseiareThielt,
Gent, 1 Dendermonde, 1 Luik, 2
Tongeren, 1 Neufchateau, 1.
In de arrondissementen waar er
verkiezing is in 1912, dus in de pro
vinciën Oost-Vlaanderen, Luik, Hene
gouwen en Limburg, zullen de zetels
bij de andere worden gevoegd.
In de andere provinciën zullen ge
deeltelijke verkiezingen plaats hebben
en daar waar slechts 1 zetel is te bege
ven zooals te Leuven, Oostende, Rous
seiare, Mechelen, Turnhout, Neufcha
teau zal de verkiezing geschieden met
het meerderheidsstelselelders wordt
de evenredige vertegenwoordiging
toegepast zooals te Brussel en te Ant
werpen.
De vooruitzichten zijn dat liet groot
ste aantal dezer zetels, zooniet in 1912
dan toch in 1914 aan de oppositie zul
len toekomen.
Dat de kleri kalen dan ook alles in 't
werk gaan zetten om te kunnen knoeien
ten einde hunne regeering die op be
drog en vei vaiSi .liuTgsieuUi, te JjeSbeu-
digen, is niet moeilijk 0111 raden.
Reeds laten klerikale bladen verne
men dat door de wet mag bepaald
worden dat de verhouding van 1 Ka
merzetel voor elke 40,000 inwoners
NIET MOET GEHANDHAAFD WOR
DEN.
De heer Woeste anderzijds, heeft la
ten verstaan dat de vermeerdering
van het aantal kamerleden niet ver
plichtend moet heeten, dat de kamer
het statu quo in deze zaak mag behou
den.
Men ziet dat het aan ellendige, uit
vluchten niet zal ontbreken.
Doch dergelijke partij aanslag ware
tenminste zoo schandelijk en zoo ter
gend als deze beproefd door het kabi-
netshoofd Vandenpeereboom,wanneer
hij zijne staatsgreep der kleine arron
dissementen wilde volbrengen en die
dan ook onder den volksopstand is ge
vallen.
Voor de twee groote partijen Kleri-
kalen en antiklerikalen is de strijd bui
tengewoon hevig geweest. De klerika
len hebben gestreden zonder program
ma, maar met dwang, valsehheid,
leugen en lasterde antiklerikalen
met een schoon en goed uiteengezet
programma zonder dwang, geweld en
lastertaal. Enkel door overreding is
onze strijd gevoerd.
Wie heeft er gewonnen
De klerikalen, na al hun geknoei en
konkelfoes, vreesden dat zij den berg
heel en al zouden afrollen en toen ze
den uitslag kenden, is er een zucht
van verlichting opgegaan in hunne
rangen. Zij hebben gezegd wij zijn
er nog voor twee jaar aan. Wij hebben
nog een asemtje. Wij kunnen nog twee
jaar-knoeien en het land in de doeken
draaien.
En 't is alles wat we uit hunne ga
zetten kunnen opmaken. Zij kraaien
geen victorie. Zij hebben er waarlijk
geene reden toe ook.
Wij daarentegen, al zijn wij er niet
in gelukt hun bestuur omver te halen,
mogen toch zeggen dat de overwinning-
op onze zijde is. Onze tegenstrevers
hebben er weer van hunne pluimen
gelaten op twee manieren. Eerstens
hebben zij eenen zetel verloren zoodat
ze nu nog op en al in de Kamer heb
ben 86 stemmen tegen 80 dus nog 6
stemmen meerderheid. Van eenen an
deren kant hebben zij geweldig in
stemmental verloren, zooais blijkt uit
onderstaande lijst, welke zij zeker niet
aan hunne lezers zullen durven onder
de oogen brengen.
Uit die lijst is op te maken dat zij
veel minder stemmen gewonnen heb
ben dan wij sedert 1906. Inderdaad.
Als wij goed kunnen optellen vinden
wij
Winst voor Winst voor
de katholieken. de antiklerikalen.
Brussel
Leuven
Antwerpen
Mechelen
Turnhout
Brugge
19562
1818
7616
2862
5011
1241
Roeselare-
Thielt 1536
Veurne-Dix-
mude-Oost.2143
Yper 221
Namen 3365
Virton-Neuf-
chateau 641
Brussel
Brussel
Leuven
Nijvel
Antwerpen
Antwerpen
Mechelen
Turnhout
Kortrijk
Veurne-Dix-
mude-Oost.
Yper
Namen
Dinant-Phi-
lippeviile
Bastogne
Virton-Neuf-
chateau
7527
10884
'1988
0640
12718
2965
2965
314
1619
1261
1978
3003
468
2370
1179
Samen 57879
Verlies voor Verlies voor
de katholieken. de antiklerikalen.
Nijvel 713 Brugge 406
Kortrijk 192 Roeselare-
Dinant-Phi- Thielt 1158
lippeviile 3786
Arl0ll-Marche- Samen 'lubt
Bastogne
375
Samen 5066
Geheele winst Geheele winst voor
voor de katholieken, de antiklerikalen.
46016 57879
5066 1564
Blijft 40950 st. Blijft 56315 st.
Wij hebben dus 56315 40950
15365 stemmen meer gewonnen dan
de klerikalen.
En wat hebben zij moeten doen om
tot zoo'narmzaligen uitslag te geraken?
In al de buitengemeenten de grenzen
moeten sluiten voor liberale gazetten
en liberale propagandisten.
Dwang gebruiken op al de buiten
kiezers, waar zij maar iets op ver
mochten.
De kiezerslijsten zoodanig moeten
verknoeien dat de helft der buitenkie
zers driedubbel stemmen da,n de helft
der kiezers uit de steden.
Zich te Brussel moeten vereenigen
met de door hen zoo gehate indepen-
denten.
Daar hebben ze dan voor hunne
moeite hunnen Wauwermans verloren
en in de plaats den heer Theodoor ge
kregen, die hunne meerderheid in de
Kamer wel tot 4 stemmen zou kunnen
brengen als ze hem niet gauw weten te
bekeeren door hem eene ministerspor
tefeuille te geven.
Te Brussel hebben ze zelfs nog een
ander middeltje moeten gebruiken.
Zij hebben daar onder de koffiehuis
houders, herbergiers en andere nee-
ringdoeners den schrik moeten ver
spreiden dat, bij eene Kamerontbin
ding en nieuwe verkiezingen, de we
reldtentoonstelling erg zou geleden
hebben en zij zoo groote verliezen gin
gen ondergaan.
Dat middeltje heeft wat geholpen,
want al die belanghebbenden zullen
zonder twijfel voor een enkelen keer
voor de katholieken gekozen hebben.
En dan De ministers hebben kort
voor de kiezingen allerhande profijten,
opslag en verlofdagen aan hunne on
derdanen beloofd.
En hoeveel honderde en duizende
blauwtjes van 1000 fr. zouden zij wel
niet gebruikt hebben om kiezers om
te koopen en braspartijen te houden,
waar tusschen pot en kan zoo menige
stem voor een of twee stukken van 5
fr. te winnen is, iets waar zij manieren
en geld genpeg voor hebben
Er zijn er tien.
Te Antwerpen hebben wij bij de
katholieken MM. Van Cauwelaert en
de Kerchove d'Exaerde die MM. Core-
mans en Biartvervangen.
Bij de liberalen vervangt M. Royers
den heer Vekemans.
Te Brussel vervangt de zoogezegde
onafhankelijke M. Theodor den katho
liek Hellinckx omdat deze laatste zich
zijne partij.
Bij de Brusselsehe socialisten ver
vangt de heer Cam. Huysmans den
heer Delbastée.
M. Cam. Huysmans, een der geleerd
ste en bekwaamste leidersder Brussel
sehe socialisten is een overtuigde fla
mingant die geene de minste gelegen-
heidzal laten voorbijgaan om de Vlaam-
sche taal- en volksbelangen te verde
digen.
Te Nijvel vliegt de klerikaal De La-
lieux buiten om plaats te maken voor
den liberaal M. May.
Te Oostende Veurne vervangt M. Maes
katholiek den uittredenden katholiek
M. De Groote.
Te Kortrijk komt het zoontje Ern.
Reynaert, arrondissementscommissa
ris, in de plaats van zijnen vader in de
Kamer zetelen.
Te Namen vervangt M. Bologne, so
cialist, den aftredenden socialist Gil-
lard, die zich niet meer liet voordra
gen.
Eindelijk te Dinant wordt de katho
liek Cousot vervangen door een ande
ren katholiek M. dTIuart.
In zitting van 28 April 11. stelde M.
NOLF volgende opmerkingen voor,
betrekkelijk de nieuwe Gendarmerie
M. Nolf. Twee woorden nopens
het ontwerp van het bouwen eener
gendarmerie te Yper. Volgens eene
ontstane overeenkomst, zegt men, tus
schen de stad en het departement van
Oorlog,zou er kwestie zijn eene nieuwe
gendarmerie te bouwen aan den ingang
der stad Yper, hetgeen de afbraak en
de verdwijning zou veroorzaken van
een deel der bolwerken dat men op
deze plaats kan bewonderen. Dat ont
werp heeft eene zekere ontroering ver
wekt in de kunstenaarswereld en heeft
namenlijk het voorwerp geweest van
zeer merkwaardige artikelen van pro-
testatie, die in de Chronique versche
nen zijn onder het handteeken van Jan
d'Ardenne.
Dezen die zich verontrust hebben
vreezen dat dit ontwerp in eene min
WEERG
