Stadsnieuws.
Lantaarnaansteker,
öagklappei'.
Goed nieuws.
Mengelwerk. 75
Ge» leugen le meer.
Er zou geene stad, geene gemeente
van eenige belangrijkheid, bestaan,
of zij zouden hunnen gemachtigde of
mandataris hebben.
Wij zijn slachtoffers eener onrecht
vaardige wetgeving, behendig inge
richt en verdraaid door onze tegen
strevers, ten hunnen voordeele.
Deze rol, wij hebben ze aanvaard,
en gespeeld sedert meer dan tien
jaren, ons vergenoegende een weinig
luidruchtig te protesteeren tijdens
elke kiezing, die telkenmale ons het
bewijs leverde dat de wet, van onze
tegenstrevers de bevoordeeligden
maakte en van ons de slachtoffers.
Zijn wij gezind nog langer, als
onnoozelen, als kleingeestigen, een
kiesstelsel te dulden dat zulke voor
rechten, zulke onrechtvaardigheden
ople\ ert.
Het is onze plicht te eisschen dat
er rekening gehouden worde van de
ongebruikte overschotten onzer stem
men.
Dat onze kieswetten gebracht wor
den op een en zelfde stelsel en dat de
Evenredige Vertegenwoordiging eer
lijk toegepast worde aan alle kiezin
gen zonder onderscheid.
Wij hebben te vergen, met de
grootste krachtdadigheid zoohaast de
Kamers hunne bewerkingen zullen
hernomen hebben, met de maand
No-ember, dat onze rechten, zoo
schandelijk miskend, eindelijk geëer
biedigd worden.
Aan de Liberalen der Vlaanderen,
zich aan het werk te stellen.
Terugblik
Het is bewezen dat met een stem-
mental, veel machtiger dan dat der op
positie, de klerikale partij met de laat
ste wetgevende kiezingen minder stem
men beeft bijgewonnen dan wij. Het
geen ons met wetenschappelijke zeker
heid, behalve eene zeer onwaarschijn-
lijkfe wending in de algemeene geestes
richting, den val der regeering laat
voorzien.
Met des te meer voldoening mogen
wij op dien uitslag terugzien, wanneer
wij bedenken welk eene kolossale
macht onze tegenstrevers bezitten dat
zij beschikken over eene menigte
dwang-en drukkings- middelen, waar
tegenover de beste krachten zich bijna
hopeloos verlamd moeten voelen. Se
dert meer dan vijf en twintig jaren zijn
alle openbare besturen in hunne han
den, regeert overal het schandelijkste
favoritism. Is de jeugd hun overgele
verd door het onderwijs dat zij in han
den hebben, na op alle mogelijke mid
delen het officieel onzijdig onder wij s^
zoowel het hoogere als het lagere en
het middelbare te hebben vernietigd,
wanneer het klerikalizeeren onmoge
lijk viel. Zelfs het Gerecht is verkwe-
zeld en de glundere Themis loert van
onder haar weggeschoven blinddoek
naar de niet langer juiste weegschalen,
's Lands financiën worden verkwist en
verspild, dienen tot onrechtstreeksche
propaganda, tot het omkoopen of rijk
maken van neefjes en vrienden. En o
wonder het zijn niet die oneerlijke
Staatsmannen die worden vervolgd,
maar wel degenen die dergelijke feiten
durven bekend maken en aanklagen.
De geruchtmakende aftruggelarijen
vanZust. Gandide, in Frankrijk,gunnen
ons een blik op het inwendig geknoei
van kloosters en kristene liefdadig
heidswerken hoe het mogelijk is met
millioenen te goochelen, zonder dat er
eenige rekening, zonder dat er eenig
toezicht gehouden wordt. Kristelijke
liefdadigheid Iedereen weet hoe zij
slechts het masker is van de schande
lijkste exploitatie, het walgelijke werk
tuig van drukking en gewetensdwang,
het machtige kieswapen in de handen
van godszalige huichelaars Uitbui
ting van ouderlingen sekwestratie in
geestelijke zinneloozengestichten, ter
dood gemartelde weeskinderen in den
Bon Pasteurbloedlooze en teringlij-
dende kantwerksters, zie daar het bi-
lan der kristelijke liefdadigheid het
wapen dat in tijd van kiezing nog im
mer tegen ons wordt gericht. Want al
die instellingen, rijkelijk gezegend
door goevernementeele toelagen, zijn
even zoovele propagandamiddelen on
dersteund door het geld der belasting
betalers, zonder zelfs te spreken van
de ronkende redevoeringen over al die
kristene menschlievendheid
Mag het ons dan verwonderen dat in
eene stad gelijk Turnhout, de antikle
rikale lijst slechts een paar honderden
stemmen bijwint, wanneer wij zien dat
de kloosters er elkander verdringen,
dat het er krioelt van paters en non
nen van allerlei kleur, dat een machtig
en schatrijk Jezuitenklooster heel het
nijverige stadje beheerschteen kol-
legie waar volgens het oude systeem
heel de aristokratische jeugd van den
omtrek wordt opgevoed, die dan later
natuurlijk hand in hand gaat met hare
meesters om het volk onder den duim
te houden. Welk eene drukking moet
later niet worden uitgeoefend, wan
neer men denkt dat, in die stad van
meer dan 20,000 inwoners, acht dagen
voor de kiezing nog geen enkel her
bergier eene zaal dierf afstaan om eene
liberale meeting te houden
Moeten wij al de middelen van
dwang verhalen, gebeurd in zoovele
buitengemeenten, waar klerikale bur
gemeesters de propaganda tegenwerk
ten op de meest onwettige manieren,
hierin ondersteund door het mede
plichtig goevernement? Verbieden van
meetingen of redevoeringen, achter-
houden op de post van liberale bladen
of propagandabroehuren, beletten en
verbieden propagandaschrif'ten uit te
deelen Zagen we niet een klerikalen
burgemeester zelf eene bende schol
ten en boerenkinkels aanvoeren, die
een liberalen redenaar gingen uitjou
wen en beletten te spreken
Moeten wij spreken van de onge
hoorde omkooperijen en dwangmidde
len in een arrondissement van West-
Vlaanderen, omkooperijen zoo schan
dalig dat de verbreking der kiezing is
aangevraagd Eene verbreking die,
hoe gewettigd ook, wij toch wel kun
nen voorzien niet te worden toegestaan
door het goevernement zij zijn im
mers meester
Wanneer wij dit alles bedenken,
mog de uitslag zeker bevredigend hee-
ten mogen wij er ons zelfs over ver
wonderen hoe de bescheiden krach
ten der oppositie er nog in gelukt zijn
die kolossale macht zulke afbreuk te
doen. En wij herhalen niet de kleri
kale partij, maar de oppositie heeft
het recht om victorie te kraaien
van Koning Albrechten KoninginElisa-
beth aan liet Nederlandsch Hol niet zal
plaast hebben vöör de tnaand Septem
ber.
Onze Vorsten zouden zich recht
streeks naar Amsterdam begeven,
waar de plechtige ontvangst zou ge
schieden en daarna naar de hofstad
's Gravenhage afreizen.
Wij hebben vernomen, met een
groot genoegen, dat door alle onze
lezers zal bedeeld zijn, dat de her
stelling van onzen achtbaren Arron-
dissements-Commissaris zijn gewo
nen gang volgt.
Van hier eenige weken zal M.
Merghelynck heel en gansch te been
zijn en de schrikkelijke tegenkomst,
waar hij bijna het leven liet, zal maar
een slecht aandenken meer zijn.
(Wordt Voortgezet]
DE
LOTGEVALLEN EENER WEES
(Jit liet Engelsch
TWEEDE DEEL.
Vijfde Hoofdstuk.
Haat, nijd en boosheid.
Het eerste bezoek van gekroonde
hoofden, die het Belgisch hof zal ont
vangen, is vastgesteld op 't einde van
de maand Juni.
Het zal de czaar van Bulgarië zijn,
vergezeld van den kroonprins Boris,
die de reeks officieele bezoeken instelt.
Feestelijkheden zullen ter eere van
czaar Ferdinand worden ingericht en
de jonge prins Boris zal verscheidene
dagen te Brussel blijven om er de ten
toonstelling in al hare bijzonderheden
te bezichtigen.
Bezoek in de Belgische voedings-
sektie (Groot Paleis), de Stand der
Maatschappij in kollektieven naam
ADOLF DELHAIZE Gie. (zie verder
annonce.)
Uitwijkelingen. Het platteland ge
raakt stilaan ontvolktde buitenlieden
worden deels aangelokt door de groote
steden, deels naar vreemde landen aan
getrokken, waar men hoopt dat het zal
beter gaan.
En reeds doet zich mangel aan werk
krachten gevoelen in den oogsttij d
Alhoewel het tijdstip voorde uitwij
keling reeds voorbij is, zijn in de
maand Mei toch te Antwerpen 6,196
personen scheep gegaan naar de lan
den van over zee, tegen 9,421 in April.
Van die 6,496 waren er 1,208 Belgen.
2,242 uitwijkelingen trokken naar
Canada over Quebec.; 3,798 naar New-
York 11 1 naar Australië en 45 slechts
naar de Plata.
Onze vorsten naar Nederland. Het
schijnt nu vast te staan dat het bezoek
Wij hebben den geheimen en
schijnheiligen spijt aangestipt bij de
patroonen van het Journal dat een
goed klein schandaal ontstaan vöör
de kiezingen hen niet toegelaten
heeft zich op bekwamen tijd een
nieuw wapen te smeden tegen de
liberalen en hunne kandidaten.
De spijt is te hevig geweest opdat zij
niet wederstaan hebben aan de be
koring zich er over te vertroosten
met een schandaal uit te vinden dat
zou ontstaan zijn nadien.
Alzoo in het lokaal der liberale
Associatie, den dage zelve der kie
zing was de uitslag nauwelijks ge
kend of men zou het Ave Maria spot
tend nagebootst hebben ter eere van
ïVL Nolf.
Welnu om godvruchtig te zijn,
misschien, dit is een hatelijke leugen!
Ofschoon het lokaal open was voor
iedereen, het is valsch, aarts valsch
dat iemand die woorden gezongen
hebbe in kwestie. En had de daad
geschied voor gelijk wie, de stilzwij
gendheid zou zeker opgelegd zijn
geweestdoor de tegenwoordige leden
van het komiteit. Maar niemand
heeft iets gehoord, en nogeens heeft
het Journal wetens en willens gelo
gen, hopende nut te kunnen trekken
uit zijne valschheid op de kiezing van
1914.
O -V---
behoeven wij er Amelia niets van tezeggen.
Jufvrouw Ellis stemde hierin toe. Zij
was seder eenige maanden bijzonder nede
rig en inschikkelijk geworden, en Geertrui
had geheel hare welwillendheid verworven
eerst door hare verdraagzaamheid, en in
den laatsten tijd door de hulp en den bij
stand, welke zij met de bezigheden overla-
dene huishoudster menigmaal had kunnen
verleenen. jufvrouw Ellis maakte dus geen
bezwaar om haar in hare kamer te nemen,
en wilde haar zelfs gaarne hare kleederen,
haar werktafeltje en hare boeken daarheen
helpen overbrengen.
Doch hoewel vriendelijk en inschikke
lijk voor Geertrui, welke zij thans, met
Amelia en de oude keukenme.d, tot de on
derdrukte partij rekende, waartoe zij zei
ve behoorde, konden ge ne woorden de
verontwaard ging uitdrukken, waarmede
het laatste bedrijf v :n mevrouw Graham
en Isabella vervulde. H»t is van nenzelf-
den aard zegde zij, als geh-el haar overig
gedrag. S .intijds ben ik haast blijde dat
Amelia hlind is, zulk een verdriet zou het
haar doen als zij zag hoe het toegaat.
Ik had Isabella wel ene klop om deoorert
willen geven, oudatzij gisteren zoo onbe
schaamd uwe plaa s aan de tafe; „am, en
toen verzuim Ie onze Amelia aan iets te
helpen. En -laar zat die lieve Amelia, zulk
een engel als zij is. zonder iets teweten van
haar schandelijk gedrag, en vroeg haar zoo
vriendelijk om boter, al of het alleen bij
toeval was dat gij van «ie tafel waart ge
jagen en zij zich zelve maar moest helpen.
En dat alles doen die vreemden maar zoo
Ik zag het alles uit het porceleinkamer je.
Eu dan Amelia's kleedjes en fijn goed
Dat lag ailes in de la van de linnenkas
tot ik dacht dat het zou verkrooken. Ik
ben blij dat Brechtje ze eindelijk eens mogen
afdoen, want ik begon te vreezen dat Ame
lia op het laatst, in dit warme weer, geen
schoon kleed meer zou hebben. Maar het
baat niet er over te praten al wat ik
wensch is, dat zij allen naar Europa gingen
en ons hier alleen lieten. Gij zult toch niet
meegaan, Geertrui
Ja, als Amelia gaat.
Nu, gij zijt beter dan ik ben ik zou
mijzelfs voor haar, niet tot zulk eene mar
telares willen maken.
Het is noodeloos een omstandig ver
haal te geven van de menigvuldige kleine
onaangenaamheden, waaraan Geertrui da
gelijks was blootgesteld, vooral na de aan
komst der verwa.-hte gasten, en vroolijk
en lichtzinniger gezelschap van jongere
hoeren en dames, welke haar als eene als
vrijpostige indringster en Amelia als eene
vervelenden overlast leerden beschouwen.
Met alle in -eiie welke daartoe werd aange*
wend, kon Amelia niet lang onkundig wor
den gehouden aan den gerirtgen prijs, waar
op zij en Geertrui werden geschal, Kdt)«
verstoord over «Ie onbeleefdheid van hare
tante en LabelU en onverschillig voor
gasten, voor wier losz nnigheid hate oog®"
thaes gedeeltelijk geopend waren, aarzeld®
niet z-.o w'el aan Amelia als aan Geortrui
te z-gge.i, h .e diep z'j de. be'.eedigioge"'
uie haar werden aangedaan, gevoelde,
hoe gaarne zij haar zon willen verdedig®"'
Doch Kitty was geene geduchte vijan'1"
voor Mevrouw Graham en Isabella wa"|
nu zij hare opgeruimdheid grootendeels
verloen en zij gedurig voor de spotten'
blikkei en schimpende gezegden h8^8!
nicht moest vreezen, was zij erg 1 afhar ijt
geworden, en d rfde zij niet langer ter
de oogmerken dez r iweo indruischeu C
hare vriendinnen in bescherming new®1'
OF DE
Eere hebbe uw hart, jufvrouw Geer
trui menschen d e met u te doen hebben,
zijn wel gelukkig waarl jk niet ied reen
zou zooveel van hem verdragen. Zij ko
men mij gelukkig niet veel in den weg. Ik
heb mevrouw Graham dadelijk laten zLn
dat ik niet veel verdragen kon e- ne keu
kenmeid heeft rechten, waar zij voor op
mag komen, en ik heb haar gauw uit mij
nekeukengejaagd.dat zeg ik u. H»t is
hard voor mij, onz eigen» dames te zien
achteraf zetten maar als gij er het zwij
gen toe doet, j ufvr. Geertrui, zal ik ook
mijn best doen om mijnen mond te h uilen
Zoolang ik maar kan. Maar bet is loch
schande, dat ik En nog bij zn-h z 'lvem»m
pelende, ging de oude keukenmeid heen
Een uur later stond Geertrui voor den
spiegel hare lange l ikken te vlechten, toen
jufvrouw Ellis, na even aan de «Uur te heb
ben gekloptj binnen kwam
Wel Geertrui, zeg ie zij ik had toch
niet gedacht dat het zoo ver zou komen
Wat is er dan te doen vroeg Geer
trui met angst
Het schijnt dat wij uit onze kamers
zullen gezet worden.
Wie?
Gij eerst, en dan ik misschien.
Geertrui kreeg eene andere kleur maar
sprak niet, en jufvrouw Ellis verhaald
daarop, dat zij juist bevel had gekregen
om de kamer van Geertrui voor eenige gas
ten g>-reed te maken, die den volgenden
dag verwacht werden Het verbaasde haar
te hooren, dat Geertrui niet over de zaak
g-raadpleegd was. Mevrouw Graham had
zoo gerust ovi-r h iar verhuizen gesproken,
en scheen het zoo natuurlijk te vinden dat
Amelia hare kamer met hare vriendin zou
deelen, dat jufvrouw Ellis niets anders
had' gedacht of de zaak w is in°t wederzijds
goedvinden al ,us geschikt.
Diep gnkwetst door deze belediging, die
zoowel Amelia als haar werd aangedaan,
bleef Geoi trui een oogei blik besluiteloos
zwijgen. Daarna vroeg zij jufvrouw Ellis
of zij over de zaak gesproken had Dit had
zij niet, en Geertrui verzocht haar om er
niets van te zeggen.
Ik km er niet aan denken, z-gde zij,
het weten zmi hoe het kleine heiligdom dat
zij ZO' /.orgvuld g voor mij h efi ingericht,
mij Z'o vrijpostig wordt afgenomen Ik
slaap wel zeer «dikwijls bij haar in de ka
uier, zoo als gij weet tn nr z j heeft toch
gaarne dat ik eene kamer voor mij behou 1,
opdat ik zeker zou zijn van eene plaats,
waar ik al.een kan lezen en studeeren. Als
gij mijn lessenaar in uwe kamer wilt laten
zeiten, jufvrouw Ellis, en goedvindt, dat
ik «laar na en dan op eene rustbank s'aap