Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement
Herziening
der kiezerslijsten.
Donderdag, 18° Oogst 1910.
Zesde jaar. i\rs 59-40.
8 erschijtiende des donderdags.
Hel klerikalismus
springt op krukken.
inislerieele hutsepot.
katholieke Zedeleer..
Wat zij durven schrijven
katholieke groef aan eene
katholieke gevallen
grootheid
D V (.KLAPPER.
Eendracht maakt Macht.
ïires acquirit eundo.
INSCHRIJVINGSPRIJS
Voor den buiten Een jaar, Fr. 3-00.
Voor stad Een jaar, Fr. 3-50.
Men handelt bij overeenkomst.
Men schrijft in bij den Uitgever, Dixinudestraat, nr S3, te Yper. De aankondigingen van
ganscli België en't buitenland evenals de Notariale ei Rechterlijke aankondigingen mogen
gezonden worden ten bureele van dit blad. Men w irdt vriendelijk verzocht alle hoege-
naamde artikels uiterlijk tegen Dijnsdag middag vrij en onderieeketid toe te zenden.
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 15 c. den drukregel.
Reklamen25 c.
Rechterlijke aankondigingen 1 fr. id.
Liberalen, onderzoekt en eischt
uwe rechten.
De Schepencoliegiën zullen over
gaan, van den 1" Juli tot den 31 Oogst
aanstaande, tot de herziening der kie
zerslijsten voor de Wetgevende Ka
mers, de Provincie en de Gemeente.
De nieuwe lijsten zullen geldig zijn
van 1" Mei 1911, tot 30 April 1912, me-
debegrepen.
Aangezien het mogelijk is, ten ge
volge eener politieke gebeurtenis die
zich ten allen tijde kan voordoen, dat
eene ontbinding de Kamers onvermij
delijk worde, hebben de Burgers van
gansch het land het grootste belang,
hunne inschrijving te vergen, terwijl
de regionnale inrichtingen overtegaan
hebben met de nauwkeurigste zorg tot
de herziening der kiezerslijsten.
Wij kunnen geroepen worden om te
stemmen voor de Kamers, in 1911.
Vergeten wij het niet.
Dat onze vrienden insgelijks uit het
oog niet verliezen, dat gemeentekiezin-
gen plaats zullen hebben in 1911, in
gansch het land. Dus, gelijk het uiterst
vermoedelijk is dat de eenvormigheid
van kiesstelsel zal zegepralen met No
vember aanstaande, moet men zich er
aan verwachten het kiezerskorps voor
de Kamer, ter stemming te zien bijeen
roepen. Het gevolg eener algemeene ont
binding in de gemeenteraden.
Deze bijzondere en uitnemend be
langrijke omstandigheden maken het
voor plicht, aan al de liberalen ditmaal
de kiezerslijsten na te zien met eene
verdubbelde waakzaamheid, want het
is geen geheim meer, dat de herziening
der kiezerslijsten, in de handen der
klerikalen een machtig wapen is ge
worden dat, wanneer de liberalen geen
oog in 't zeil houden, honderden stem
men voor onze partij kan doen verlo
ren gaan.
Wij noodigen dus onze vrienden uit,
voor den 1" Juli de titels in te dienen
van dezen die niet ingeschreven zijn op
de lijsten in voege tredende met 1" Mei
laatstleden ofwel die er op vermeld
staan met een ongenoegzaam getal
stemmen en die recht hebben kiezer
te zijn, ofwel aan het toekennen van
bijgevoegde stemmen.
De gemeentebesturen zijn verplicht
ontvangstbewijs af te leveren, der
titels ingeleverd lot het staven der be
zwaren of reclamatièn.
Beginnen wij dus, van heden af, de
stelselmatige herziening der kiezers
lijsten.
In al de protestantsche landen van
Europa Duitschland, Zwitserland,
Holland, Denemarken, Zweden, Noor
wegen en Engeland is men erg gebe
ten door de laatste Encycliek van
den Paus en heeft de katholieke par
tij alle gezag en ontzag verloren.
In Frankrijk de oudste doch
ter der Kerk, durven de klerikalen in
de kiezingen den naam van klerikaal
niet openlijk aannemen zij noemen
zich zeiven liberalen progressis
ten nationalisten enz.
In Italië bespreekt men tegen
woordig eene schoolwet waarbij het
onderwijs door den Staat wordt in
gericht en alle invloed der klerikalen
wordt onttrokken.
In Spanje woedt er een ver
schrikkelijk orkaan tegen de opper
machtige kloosters. In alle groote
steden worden er betoogingen inge
richt waarin liberalen, socialisten en
republikeinen hand in hand gaan om
't gouvernement te steunen dat een
reuzenstrijd tegen 't klerikalisme
heeft te voeren en zegepralend uit
dien strijd zal komen.
Ook in Portugal heeft men een
nieuw radikaal ministerie dat,
zoo het schijnt, de voetstappen van
het Spaansche gouvernement zal
volgen.
In Oostenrijk vermindert de
macht van het klerikalismus met
rasse schreden. De tchequen en an
dere Slavonische stammen hebben
zich van de Kerk losgescheurd terwijl
de Duitsch sprekende Oostenrijkers
liberaal-protestant worden.
Alleen in Tyrol, het land der ar
moede, heeft de klerikale partij nog
eenige macht.
Uit dit overzicht blijkt dat alléén
ons arm ongelukkig Belgenlandeken
in de klauwen van 't klerikalismus
blijft
Evenwel, laat ons nog een korten
tijd geduld hebben en dan ook, is
hier de macht der klerikalen ten
einde.
Aan den stroom der gedachten kan
wel eene zekere vlugheid worden
ontnomen, maar dien stroom tegen
houden, dat kan niemand
Waarlij k, het klerikalismus springt
meer dan ooit op krukken.
Enkele klerikale bladen verzeke
ren dat het ministerie van Binnen-
landsche zaken aan den heer Berryer,
senator van Luik zal toekomen en
dat de heer de Broqueville, volks
vertegenwoordiger van Turnhout,
zich met de spoorwegen gelasten
zou.
Anderzijds wordt nog verzekerd
dat nog andere ministers, min of
meer vrijwillig hun portefeuille neer
legden zullen zoo zou de heer De
Lantsheere om gezondheidsredenen
zijn ontslag geven, en van den heer
Hubert, zou, na de redevoeringen die
hij in de Tentoonstelling uitgesproken
heeft, geen kwestie van zijn.
Ook wordt weer over het heengaan
van generaal Hellebaut gesproken.
De minister heeft het dezen laatsten
tijd leelijk verkorven. Hij hééft zijn
ontslag gegeven als eerevoorzitter
van eene maatschappij van gepensioe-
neerde officieren en al de officieren
in werkelijken dienst verplicht, zijn
voorbeeld te volgen, onder voor
wendsel dat die maatschappij een
vrijzinnig tintje had zoodoende be
rooft hij de vereeniging die enkel
liefdadigheid oor doel heeft, van een
derde der inkomsten, die aan wedu
wen en weezen ten goede komen. Dje
maatregel is des te onrechtvaardiger
daar de landbouwkundigen van den
Staat veilig boerenbonden mogen in
richten, die een duidelijk klerikaal
karakter hebben.
En 't is, naar het schijnt, de heer
Liebaert die dezen maatregel den
minister van oorlog opgedrongen
heeft.
Als men daarbij in aanmerking
neemt, dat de heer Hellebaut er in
langen tijd al genoeg van had, mag
men het gerucht van een gebeurlijk
ontslag als niet zoo onwaarschijnlijk
beschouwen
MHelleputte komt vaarwel te
zeggen aan het Spoorwegbeheer om
het departement van Openbare Wer
ken te besturen. Vaneenen anderen
kant wordt M. Schollaert oppermi-
nister, aan 't hoofd gesteld van het
departement van Kunsten en Weten
schappen.
Eerlijke lieden, luistert aandachtig
naar de woorden van een klerikaal
gazetje, dat hier maandelijks overal
gratis thuis besteld wordt, en prent ze
diep in uw geheugen. Ziehier wat dit
gebenedijd papierken onbeschaamd
weg, dierf schrijven
Moesten wij overtuigd zijn dat er
noch Hemel noch Hel bestaat, wij
zouden stelen, rooven alles waar wij
de hand kunnen opleggen. Voorniets
dat ons het geluk dezer wereld zou
kunnen versperren, zouden wij ach-
teruitwijken, tenzij voorloopig voor
de politie en de gendarmen.
Wij richten ons nu tot alle eerlijke,
beschaafde lieden, want hier is geen
kwestie van liberaal of klerikaal er
is kwestie van treffelijkheid en wij
vragen hun
Is het wei mogelijk dat een mensch,
met gezond verstand begaafd, zulke
taal voere
Gij treffelijk man, tot welke partij en
tot welken godsdienst gij ook behoort,
onderzoek uw geweten en stel u de
vraagWaarommoord ik niet, waarom
steel ik niet, waarom laster ik niet
En uw geweten zal u antwoorden ik
steel niet, ik laster niej, omdat moor
den, stelen, lasteren dingen zijn die
slecht zijn en dat ik, voor niets ter we
reld iets zoude willen doen dat slecht
is.
Zoo zal het geweten van ieder eerlijk
man spreken en noch Hemel noch
Hel komt hier in aanmerking.
M. Delbeke beoordeeld door
het katholiek Vlaamsch blad
Ons Rechtvan Antwerpen.
HIJ IS WEG... ALS MINISTER 1
Als een verheugende mare kwam,
bij al de rechtzinnige Antwerpenaars,
het bericht toe dat de andere uit
het Ministerie verdwenen is
Officieel heet het dat hij hepati-
sche kolieken heeft. Indien zulks
waar is, wenschen wij hem van harte
een spoedige en volledige genezing
toe, want we bekampen nooit den per
soon maar we wenschen hem in alle
geval zekerlijk geen terugkeer in
het ministerie daar heeft hij te veel
kwaad voor gesticht.
Ook wenschen we vuriglijk dat zij
mochten de waarheid gissen, die be
weren dat hij ook als volksverte
genwoordiger gaat aftreden dan is de
Meetingspartij voor goed van dien
boozen geest verlost
j We deelen echter de meening van
hen die staande houden dat de hepa-
tische kolieken maar een voorwend
sel zijn, dat hem de politieke kolieken
overgekomen zijn, veroorzaakt door al
de verraderlijke stemmingen, onver
vulbare beloften en andere onhebbe
lijkheden, die hem de maag bezwaren.
Het lag immers toch voor de hand dat
zulk een mensch niet langer aan 's
lands bestuur kon blijvendaartoe
was zijn optreden, zijne houding en
zijne princieploosheid te weerzinwek
kend
N. B. De wensch van Ons Recht
werd vervuld, want M. Delbeke gaf ook
zijn ontslag als volksvertegenwoordi
ger.
De Antwerpsche katholieke frans
kiljon is dus heel en al uit de politieke
wereld verdwenen.
De groote steden der wereld. Ziehier,
volgens de laatste officieeleoptellingen,
het getal inwoners der grootste steden
van de wereld
Londen, 7,450,000 New - York
4,423,000 Parijs, 2,745,000 Chicago,
2,106,000 Berlijn, 2,103,000 Wee-
neh, 2,021,000 St-Petersburg,
1,550,000 Philadelphia. 1,533,000
Moscowa, 1,412,000 Buenos-Ayres,
1,147.000 Calcutta, 993,000 Bombay,
987,000 Birmingham, 875,000 Ham
burg, 860,000 Glasgow, 860,000 (zon
der voorsteden) Buda-Pest. 812,000
Liverpool, 763,000 Brussel met voor
steden, 700,000 Cairo, 693,000 Man
chester, 649,000 Rio de Janeiro,
636,000.
In de Franckfurter Zeitung een
der gezaghebbende Duitsche bladen,
verschijnt van de hand van Dr. Lomer
een strenge critiek over de behandeling
van krankzinnigen in België.
Terwijl in andere rijken, zegt de
schrijver de krankzinnigen zich mogen
verheugen in Staatsverpleging, zijn zij
in België overgeleverd in handen van
de talrijke kloosterorden die er rijke
inkomsten uit trekken. Het staatstoe
zicht in die gestichten, blijkt doode
letter te zijn. De aangeklaagde toestand,
vervolgt Dr. Lomer, is niet van gevaar
ontbloot voor het naburige Duitschland
en het Duitsch Staatsbestuur heeft
voor plicht de aandacht van de Belgi
sche Staatsmannen op dien staat van
zaken te vestigen.
iOOO jaar huwelijk. Op 22 Septem
ber zal in Fransch-Vlaanderen, in 't
dorpje Morbecque het oude Moer-
beke kanton Hazebrouck, een zeer
eigenaardig feest plaatsvinden. Inder
daad, dit plaatsje van 3000 zielen, zal
dien dag de gouden bruiloft vieren van
tien oude koppels.
Te zamen hebben de twintig oudjes
dus 1000 jaar in de huwelijksschuit
rondgedobberd.
Over de opening der jacht. Men
denkt dat de jacht niet zal worden ge
opend voor 3 September op den lin
keroever der Maas, en niet voor 10 op
den rechteroever, daar de oogst langer
te velde moet blijven uit hoofde van het
slechte weer.
Hazen en wilde konijnen zullen er
zooveel zijn als de vorige jaren, maar
met het pluimgedierte staat het maar
povertjes. De regens tijdens den broei
tijd hebben daar veel schade aan ge
daan.
WEERGA
O
