Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement
Herziening
der kiezerslijsten.
DE TOESTAND.
Donderdag, Oogst 1910.
Zesde jaar. Nr 41
Eendracht maakt Macht.
Verschijnende ties Sionderdm/s.
Vires acquirit eimdo.
.INSCHRIJVINGSPRIJS
Voor den buiten Een jaar, Fr. 3-00,
Voor stad Een jaar, Fr. 3-50
Men handelt bij overeenkomst.
Men schrijft in hij den Uitgever, Dixinudesiraat, nr 53, te. Yper. De aankondigingen van
gansch België en 't buitenland evenals de Notarial» ea Uechitjrlijk" aankondigingen mógen
gezonden worden ten bureele van dit Idad. Men wordt vriendelijk verzocht alle hoege-
naamde artikels uiterlijk tegen Dijnsdag middag vrij en 'onderteekend ioh ie zenden.
AANKONDIGINGEN
Aankondigingea 15 c. den drukregel.
Reklamen25 c.
Rechterlijke aankondigingen 1 fr. id.
Liberalen, onderzoekt en eischt
uwe rechten.
De Schepencollegièn zullen over
gaan, van den 1" Juli tot den 31 Oogst
aanstaande, tot de herziening der kie
zerslijsten voor de Wetgevende Ka
mers, de Provincie en de Gemeente.
De nieuwe lijsten zullen geldig zijn
van 1" Mei 1911, tot 30 April 1912, me-
debegrepen.
Aangezien het mogelijk is, ten ge
volge eener politieke gebeurtenis die
zich ten allen tijde kan voordoen, dat
eene ontbinding de Kamers onvermij
delijk worde, hebben de Burgers van
gansch het land het grootste belang,
hunne inschrijving te vergen, terwijl
de regionnale inrichtingen over te gaan
hebben met de nauwkeurigste zorg tot
de herziening der kiezerslijsten.
Wij kunnen geroepen worden om te
stemmen voor de Kamers, in 1911.
Vergeten wij het niet.
Dat onze vrienden insgelijks uit het
oog niet verliezen, dat gemeentekiezin-
gen plaats zullen hebben in 1911, in
gansch het land. Dus, gelijk het uiterst
vermoedelijk is dat de eenvormigheid
van kiesstelsel zal zegepralen met No
vember aanstaande, moet men zich er
aan verwachten het kiezerskorps voor
de Kamer, ter stemming te zien bijeen
roepen. Het gevolg eener algemeene ont
binding in de gemeenteraden.
Deze bijzondere en uitnemend be
langrijke omstandigheden maken het
voor plicht, aan al de liberalen ditmaal
de kiezerslijsten na te zien met eene
verdubbelde waakzaamheid, want het
is geen geheim meer, dat de herziening
der kiezerslijsten, in de handen der
klerikalen een machtig wapen is ge
worden dat, wanneer de liberalen geen
oog in 't zeil houden, honderden stem
men voor onze partij kan doen verlo
ren gaan.
Wij noodigen dus onze vrienden uit,
van heden af de titels in te dienen
van dezen die niet ingeschreven zijn op
de lijsten in voege tredende met 1" Mei
laatstleden ofwel die er op vermeld
staan met een ongenoegzaam getal
stemmen en die recht heljben kiezer
te zijn, ofwel aan het toekennen van
bijgevoegde stemmen.
De gemeentebesturen zijn verplicht
ontvangstbewijs af te leveren, der
tHels ingeleverd tot het staven der be
zwaren of reclamatiën.
Beginnen wij dus, van heden af, de
stelselmatige herziening der kiezers
lijsten.
Enkele weken zijn verloopen se
dert de laatste erkiezingen. Nog
drie maanden scheiden ons van de
heropening der wetgevende Kamers.
In schijn wordt er thans weinig aan
politiek gedaan. Op dé dager, van
gisting én b.eroering welke den hefti-
gen kamp van Mei voorafgingen, is
een tijdstip van uiterlijke kalmte
gevolgd.
De klerikalen, wier schrale meer
derheid gehavend en nog verminderd
uit den strijd voorkwam, hebben de
huichelende triomf kreten door hun
ne aanvoerders aangeheven - wel
licht omdat zij den verwachten doods-
klop hadden ontwijkt weldra tot
bedaren.gebracht. Immers deze zege
zangen klonken valsch en zij vonden
nergens weerklank.
De oppositiepartijen, misschien in
de eerste oogenblikken eenigzins
teleurgesteld daar de hoopvol ver
beide dag der eindverlossing nog
niet aanbrak, hebben, bij het nazien
van hun stemmental, de overtuiging
opgedaan dat de meerderheid van
het land hunne politieke handelwijze
had goedgekeurd. Werd echter de
klerikale opperheerschappijalhoewel
eens te meer geknakt, niet vernie
tigd, dan was het alleenlijk toe te
kennen aan de oneerlijke toepassing
der evenredige vertegen woordiging,
aan de vervalsching der kiezerslijs
ten, aan den gewetensdwang en den
broodroof door onmeedoogende te
genstre\ers tegenover vrijgezinde
werklieden en burgers gepleegd, aan
de oneerlijke kiesmiddelen door de
klerikale ministers en vooral door
Mijnheer Helleputte op den voor
avond der stemming aangewend.
Het feit dat aldus eene meerder
heid, hoe gering zij ook weze, behou
den wordt aan eene staatkundige
partij die, in werkelijkheid, door het
kiezerskorps in minderheid werd ge
steld, is gevaarvol en bruist op tegen
het gevoel van eerlijkheid zoo diep
ingeworteld in het gemoed van het
Belgische volk.
Ook is de thans heerschende poli
tieke kalmte slechts schijnbaar en erg
bedrieglijk.
De Kamers zijn uiteen. De verlof
dagen zijn aangebroken. EeniedeT
wil er van genieten in mate zijner
middelen. Ontegensprekelijk is het
dat. in de huidige levenswijze, een
ieder bedenkt en overlegt hoe hij
zich deze gewenschte dagen het
meest zal veraangenamen.
Anderzijds wordt door de Brussel-
sche Worlds Fair hare opeengesta
pelde wonderen ten toon gespreid
in haren weergaloozen bijval trekt zij
de massa naar zich. Iedereen maakt
zich bereid om naar Brussel te reizen
of keert van Brussel weder, lucht
gevende aan zijne gevoelens van be
wondering, trots op de groote plaats
door het kleine vaderland tusschen de
beschaafde natiën veroverd, verrukt
bij het aanschouwen der pracht door
ons nijverige volk geschapen.
De wonderdaden der vliegers, de
verbazende verschijnselen van de
luchtverovering prikkelen de nieuws
gierigheid tot het uiterste en nemen
volkomen het aandachtvermogen in.
Derhalve is het niet te verwonde
ren dat de politieke aangelegenheden
in schijn op den achtergrond
werden gedreven.
Niet genoeg kan er nochthans op
aangedrongen worden dat die onver
schilligheid, die gelatenheid van het
volk slechts schijnbaar en alleen uit
erlijk is.
Wanneer de klerikalen, hunnen
wensch voor werkelijkheid houdende,
het uitschallen dat het Belgische volk
berust in den politiekpn toestand van
den lande, dan hebben zij het gansch
mis op en dat weten zij, overigens,
zeer wel.
Meer dan ooit staan de oppositie
partijen strijdvaardig tegenover den
alouden vijand. Zooals het blijkt uit
de dagorden gestemd en door den
landelijken raad der socialistische
partij en door de vergadering der
liberale iinkerzijde der Kamer van
volksvertegenwoordigers, werd er
besloten, reeds onmiddelijk na de
kiezing, hardnekkiger dan ooit en
met eensgezindheid tegen de reactie
op te rukken. Een nieuwe geest is
ontstaan in de anti-klerikale gelede
ren, de geest van samenwerking,
van onverzoenbare tegenkanting te
gen de plannen der klerikale partij.
Hoevele getuigenissen werden daar
van afgelegd in deze laatste dagen
en door de aanvoerders der verschil-
lige fractien der oppositie partijen,
en door de gezagvoerende dagbladen
onzer gezindheid Hoe trilde van
verontwaardiging gansch het vrijzin
nige land bij het nemen van den ter
genden maatregel van minister Des-
camps-David die, brutaal, tegen de
wet en tegen zijn gegeven woord, de
provinciale normaalscholen van He
negouwen als erkende onderwijsge
stichten weigerde aan te nemen, en
aldus aan de diplomas door deze ge
stichten uitgevaardigd, alle wettelij
ke waarde ontnam
Had de heer minister, steunend op
de schijnbare bedaardheid der ge
moederen, er aangedacht zijn hatelijk
werk zonder protest door te drijven,
dan heeft hij nu reeds de overtuiging
opgedaan dat hij zonder den waard
had gerekend en dat hij zich deerlijk
had bedrogen. Krachtdadig verhieven
zich overal stemmen van verontwaar
diging de provinciale raden van
Henegouwen, van Brabant, van
Luik, de gemeenteraden der groote
steden, de liberale en socialistische
kringen, al de voorstaanders der
vrijheid van onderwijs teekenden
heftig protest aan tegen den minis-
terieëlen willekeur.
Klaarblijkend werd daardoor be
wezen dat de kalmte maar schijn
baar is en schijn is bedrog Meer en
meer voelt het land de snerpende
klauwen van den klerikalen gier
dieper en dieper zucht het onder het
juk en vaster en vaster is hetbeslo
ten, in den korst mogelijken tijd, zich
er aan te ontrukken.
Standvastigheid, werkzaamheid,
eendracht zijn de daartoe aan te
wenden middelen. In die woorden-
trits ligt het geheim der overwin
ning.
Standvastigheid is de gehechtheid
aan het. vaandel in wel en in wee, de
onwrikbare trouw aan het gedacht,
he pal trotseeren van alle verdruk
king.
Werkzaamheid is het onverpoosd
op de bres staan tot erlangen van ons
ideaal, het onberekend offeren van
tijd en kracht en kennis tot versprei
den en verheerlijken onzer politieke
leerstelsels.
Eendracht is het eensgezind optre
den tegen een en dezelfden politieken
vijand, het vergeten aller mogelijke
veeten zelfs in het vuur van den
strijd voor onze staatkundige, of eco
nomische of sociale betrachtingen,
het hand in hand ijveren tot vrijma
king van het burgerlijk gezag en tot
verwezenlijking van meerdere gelijk
heid, meerdere verdraagzaamheid
en meerdere vrijheid.
En eens dat al de antiklerikalen
standvastig en eendrachtig zullen
werkzaam zijndan wordt de politieke
toestand klaar als de zon. «Dan moet
zooabi „Priester Fonteyne het zoo
treffend schrijft, de bewaarderspartij
kost wat kost, zooals zij nu heden
gaat en staat, bez-wijken aan de te
ring waaraan zij lijdend is Dus kan
noch de vervalsching der kiezerslij
sten noch de gepleegde vervolgingen
noch de broodroof, noch logen en la
ster tegen ons verspreid daar iets aan
helpen. Dan smelt de klerikale partij
weg als sneeuw voor de zon, traag
zaam misschien maar zeker en vast
altijd voort volgens eene onverbid
delijke wet
Dr PERSOONS,
Volksvertegenwoordiger.
Gendarmen in plaals van
goede scholen.
Het Staatsblad kondigt eene tijding
aan, die het hart van eiken goeden
Vaderlander moet doen bonzen van
fierheid en geluk Niet minder dan
zestien... gendarmeriën worden in
eens ingericht van die zestien wor
den er slechts 5 in het Walenland
gesticht, terwijl wij, Vlamingen, ons
met de elf overige mogen... versie
ren.
Al de klerikale blikjes roepen al
toos Vlaanderen is en blijft kle
rikaal wellicht om te bewijzen dat
er zonder klerikalism geene deugd
zaamheid. geene deftigheid mogelijk
is. Maar hoe zullen zij dat nu samen-
krijgen dat er in 't geuzen walenland
maar 5 brigaden moeten ingericht
worden, terwijl de godvreezende
Vlaanderen er 1 1 noodig hebben
Is zulks een teeken der beschaving
Maar wanneer men aan de kleri
kalen spreekt van leerplicht, om het
volk zijne rechten en plichten te
leeren kennen en die van anderen te
leeren eerbiedigen, dan zijn zij doof.
De menschen moeten dom blijven,
om ze beter te kunnen exploiteeren.
De geleerdheid doodt de domheid en
het bijgeloof, waarmede de klerika
len zich boven houden.
Geen leerplichtdat het volk op-
groeie tot wilde beesten, wat geeft
zulks Eens dat het de maat over
schrijdt, zullen de harenmutsen het
wel weten tegen te houden.
Geene wetten om een eindje te
stellen aan de geneverplaag, maar
fapadewetten om den bodemioo/.en
geldkoffer te vullen ei. die aanleiding
geven tot verholen geneverkrochten
en geheime stokerijen.
In afwachting dat er op heilzame
wijze paal en perk wordt gesteld aan
de misbruiken, woeden bandeloos
heid, messengevechten, kinderver-
prossin gen en moorden onder den
invloed van den drank maar voort.
Wat doet zulks ook? De harenmut
sen zijn immers daar.
Scholen afschaffen en in dezer
plaats gendarmeriën oprichten, zie
daar het beschavingswerk onzer
meesters
Zal dit blijven duren
O neen, dat moet eindigen, en wel
spoediger dan de klerikalen denken
