Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement.
Werkrechtersraden.
Donderdag, 9n Februari 1911.
5 centiemen.
Zevende jaar. IYr 13,
Klerikalen en Socialisten
Minister Liebaerl
eu de iiikotiirechlen.
DE KAMER.
Eendracht maakt Macht. ij et'Schijnende rft'S ?&OÈlt§t'rtift{JS. Vires acquirit eundo.
INSCHRIJVINGSPRIJS
Voor den buiten Een jaar, Fr. 3-00.
Voor stad Een jaar, Fr. 3-50
Men handelt bij overeenkomst.
Men schrijft in bij den Uitgever, Uiximideslraat, nr 53, te Yper. De aankondigingen van
gansch België en 't buitenland evenals de Notariale en Kechierlijke aankondigingen mogen
gezonden worden ten bureele van dit blad. Men wordt vriendelijk verzocht alle hoege-
naamde artikels uiterlijk tegen Dijnsdag middag vrij en onderteekend toe te zenden
AANKONDIGINGEN
15 c. den drukregel.
Reklamen25 c.
Rechterlijke aankondigingen 1 fr. id.
Aankondigingen
De klerikalen hebben den duivel
gezien aan de socialisten. Dat heb
ben zij ten minste al duizenden kee-
ren te verstaan gegeven door hunne
hevige uitvallen in hunne gazetten,
in hunne politieke en geestelijke re
devoeringen en op de preekstoelen.
Zij hebben ons, liberalen, uitgeschol
den voor al wat leelijk was omdat
wij met de socialisten kartels aan
gingen. Zij hebben ons zelfs voor
socialisten uitgekreten, gezegd dat
wij in de armen van Marianne geval
len waren en dat wij de roode vlag
zullen volgen of niet meer bestaan.
Als wij al dat geschrijf lazen, die
redevoeringen en preeken hoorden,
dachten wij Daar zit iets achter.
Als de vos de passie preekt, boer-
kens wacht uw ganzen. En wij
hadden het goed voor. In weerwil
van al hun gedonder, schijnt het dat
de klerikalen wel goede vrienden
hebben aan de socialisten en dat zij
met Marianne geheime samenkom
sten gehad hebben, waarin zij aan
dat volgens hun zeggen zoo
hatelijk schepsel in 't geheim hunne
ziel verkochten, dat schepsel betoo-
verd en om hare gunsten gesmeekt
hebben.
Dat moeten wij tea minste opma
ken uit hetgeen onlangs te Gent ge
beurd is.
Daar waren tusschen liberalen en
socialisten onderhandelingen aange
knoopt geweest voor het vormen van
een kartel om met hen gezamentlijk
in de gemeentekiezingen tegen de
klerikalen op te komen.
Natuurlijk was het te verwachten
dat de socialisten, die nu gedurende
lange maanden reeds, in het Gentsch
huishouden met de klerikalen den
hutsepot gereed maken, hunne voor
waarden aan de liberalen zouden
stellen.
Onze politieke vrienden van Gent
waren goeie jongens en zeiden tot
zichzelven Willen wij tot een
goeden uitslag komen en geene kle
rikale mandatarissen in de gemeen
teraden der groote steden meer hou
den, dan moeten wij wat kunnen
toegeven in zooverre dit overeenkomt
met de waardigheid onzer partij.
En de socialisten kwamen met
hunne voorwaarden af.
1Zij eischten de uitsluiting der
afgescheurde socialisten. De libera
len namen dat aan.
2. Zij wilden de toepassing van het
kartel voor de provinciale en wetge
vende kiezingen, wat voor gevolg
zou gehad hebben verscheidene hun
ner kandidaten eenen zetel te be
zorgen in den gouwraad en een zetel
meer te bekomen in de Kamer van
Volksvertegenwoordigers. Hier ook
gaven de liberalen toe.
3. Zij weigerden zich met de libe
ralen te verstaan op een gemeen
schappelijk programma, zelfs op
eene gemeenschappelijke handeling.
Onze vrienden vonden daarin geene
reden tot afbreuk.
4. Zij eischten dat de schoolsoep
zou blijven uitgedeeld worden aan al
de kinderen, zelfs aan deze die geen
enkel onderwijsgesticht bijwonen.
Ook daarmee waren de liberalen
te vreden.
5. Voor de bijgevoegde gemeente-
kiezing eischten zij eenen zetel van
gemeenteraadsheer-patroon maar
weigerden aan de liberalen eenen
zetel van werkman-raadsheer.
Onze partijgenooten stapten daar
over heen.
Maar thans kwam de kat op de
koord. De mannen van Vooruit, die
aan de klerikalen van Gent te dan
ken hebben dat ze een zilveren frak
dragen, konden het toch niet over
hun hart krijgen zoo maar eensklaps
brutaal hun huidige gezworen kama
raden los te laten.
De dankbaarheid der maag vergt
hare rechten. En ze stelden als kroon
op hunne aanmatiging nog deze
voorwaarde
6. Gij, liberalen, zult de verbintenis
aangaan, de klerikalen niet buiten het
schepenkollegte te kegelen, of we laten
u stikken.
Onze vrienden van Gent hebben
hierop Anseele en zijn kolega's den
rug gekeerd en heel het land zal hun
gelijk geven.
En ziedaar hoe de klerikalen, de
socialisten, die zij gedurig voor God
loochenaars, omwentelaars en anti-
kristen uitgeven, zooverre op het
sleeptouw gekregen hebben dat zij
te Gent hunne boezemvrienden en
beschermers worden.
Zeg nu nog dat onze tegenstrevers
niet met de socialisten heulen en
geene geheime verbonden met hen
sluiten.
De paterkens hebben Marianneke ontmoet.
Ze vonden het bij Marianneke goed.
Ze zijn.met Marianneke meegegaan
En gingen te Gent met haar 't huishouden
Marianneke was geen heksken meer. [aan.
Ze bogen zich voor Marianneke neer.
De paterkens houden haar steeds te vriend:
Ze worden door haar toch zoo goed gediend.
Eizei Uilenspiegel
Voor het smeer
Likt de kat de kandeleer.
De kadodders beschermd door de
socialisten
't Is wreed 1 Dat ze nu nog spre
ken van monsterverbonden
De kleine Kortrijksche advokaat
waarvan de klerikalen een minister
gemaakt hebben, bedreigt nogmaals
de belgische verbruikers.
Men spreekt, inderdaad, opnieuw
veel over die toltarieven welke onze
nationale Jules op de fransche koop
waren wil toepassen, en de klerikale
dagbladen treden met eene volmaakte
eenheid in de voetstappen van den
minister.
Onze tegenstrevers zijn het altijd
eens om slecht werk te verrichten.
Die goede apostels zijn uitsluitend
geleid door politieke beweegredenen
en bekommeren zich maar weinig
over 't algemeen welzijn. Hun eenig-
ste wensch is Mijnheer Liebaert zijne
ledige geldkisten te zien vullen met
de millioenen die de nieuwe taksen
zullen opbrengen, want zij hopen dat
eenige dezer millioentjes zich zullen
afwenden naar de onverzadelijke
koffers der geestelijke onderwijsge
stichten.
Men heeft zooveel beuzelpraat
over die tarieven verteld, dat het
niet slecht is, denken wij, er de echte
gevolgen van te toonen.
Aangaande de fransche tolrechten
had men gesproken over eene ver
mindering in de voortbrenging van
ons land, en, bijgevolg, over de ver
plichte arbeidstaking van een deel
onzer werklieden, 't Is die stelling
die toegelaten heeft de meening van
weerwraak tegen Frankrijk uit te
drukken met het oog op de bescher
ming van onze nijveraars en van de
arbeiders die zij bezigen.
Het is uiterst gemakkelijk zulke
ijdele inbeeldingen te weerleggen.
De rechten op den uitvoer der bel
gische artikelen naar Frankrijk wer
den toegepast sedert 1 April 1910
Sinds dien dag tot 1 November
1910, heeft de cijfer dezer uitvoerar
tikelen dengene van hetzelfde tijd
perk in 1909, van23,106,286fr. over
troffen.
De belgische uitvoerders hebben
dus niet geleden door de hinderpalen
welke de fransche regeering opge
richt had. Zij verkoopen meer, dus
hunne werklieden moeten den arbeid
niet staken. Maar de fransche ver
bruikers hebben de verhooging der
inkomrechten op die 23 millioen uit
huniïe zaken mogen halen, zegge
2.550.884 fr., zonder datgene te re
kenen, welk zij hebben moeten beta
len aan de beschermde fransche
fabrikanten, die natuurlijk de prijzen
hunner voortbrengsels verhoogd heb
ben.
Dezelfde oorzaak zou in België
dezelfde gevolgen hebben. De taks
vermeerderingen door M. Liebaert
voorgesteld, treffen de fransche pro
ducten met 11,147,492franks bijbeta-
ling.
De belgische verbruikers zullen
dus die aanvulling in M. Liebaert's
geldkisten moeten storten en ze is
merkbaar genoeg voor ieder van ons,
indien men ze vergelijkt aan degene
welke de 40 millioen Franschen moe
ten verduren.
Die eenige cijfers zijn voldoende
om het ontwerp van M. Liebaert te
oordeelen. Sommigen zeggen dat
men opzettelijk die taksverhoogin-
gen overdreven heeft en dat het ont
werp maar een schrikbeeld is, die
nende om verzachtingen aan de
fransche tarieven te verkrijgen
Wij zouden veel moeite hebben om
die mannen van des te beter te
gelooven, en dat om drie redens
ten eerste, omdat M. Liebaert ver
plicht is aan de staatskas geldmidde
len te verschaffen ten tweede, om
dat onze minister van financiën geen
belang heeft in 't verlichten van de
lasten der fransche verbruikers
eindelijk, omdat de klerikale regee
ring al zooveel de belgische verbrui
kers vierkantig" uitlacht wanneer ze
met dén hoop te doen heeft, als dat
ze hen in 't bijzonder kan, flikflooien
op het tijdstip der kiezingen.
't Beste is dus zich met geene be
drieglijke hoop te laten paaien, en
aan dat belachelijk en kwellend ont
werp eene onherleidbare tegenkan
ting te bieden.
Een goed liberaal abon
neert zich aan OE WEER
GALM
E9e gemeenteschool van
Zonneheke ten dienste der
klerikale propaganda.
Vraag door den heer NOLF gesteld
aan den heer Minister van Kunsten en
Wetenschappen op 27 Januari
Bestaan er geene ministerieele on
derrichtingen, die verbieden de zalen
der gemeentescholen te doen dienen
voor het inrichten van voordrachten
en politieke vergaderingen, zooals het
zeer onlangs te Zonnebeke gebeurd is?
Antwoord van den Minister.
Een ministerieele omzendbrief van
30 Juni 1899 verbiedt de schoolzalen
te gebruiken voor politieke vergade
ringen of voordrachten.
Hopen wij dat het Zonnebeeksch
gemeentebestuur het zich voor gezegd
zal houden.
is» mm m s®» tm m m
INSTELLENDE WET
I
Om kiezer te zijnmoet men
i° Bezitten de hoedanigheid van hoofd
van onderneming, van werkman of van be
diende, naar de hiernavolgende bepalin
gen
20 Belg zijn of het gewoon burgerschap
hebben bekomen
30 Den leeftijd van 25 jaar hebben be
reikt
40 Sedert ten minste één jaar, binnen het
gebied, eene nijverheid, eenenhandel of een
ambacht hebben uitgeoefend of, gedurende
hetzelfde tijdsverloop, werkzaam zijn ge
weest bij eene binnen het gebied gevestig
de onderneming.
Blijven evenwel kiesgerechtige de wer
klieden en de bedienden die, wegens ziekte,
ongeval, werkstaking, uitsluiting of onvrij
willige werkloosheid, tijdelijk ophouden
werkzaam te zijn bij eene binnen het gebied
gevestigde onderneming.
Zijn kiezers de personen van beide ge
slachten die de hierboven vermelde voor
waarden vervullen.
II
Onder hoofden van onderneming ver
staat men degenen die, bij de uitoefening
van een nijverheids-, handels- of kunstnij-
verheidsberoep ofwel in de hoedanigheid
van apotheker, hofbouwkundige of haar-
kapper, gewoonlijk één of verscheidene
werklieden of bedienden bij den arbeid ge
bruiken.
Moeten insgelijks worden beschouwd als
hoofden van onderneming de eigenaars en
reeders van vaartuigen voor de zeevisch-
vangst en, in 't algemeen, al degenen die
er hun beroep van maken het gebruik van
arbeidslokalen of van arbeidsgereedschap
ofwel van drijfkracht, tegen een in geld of
in natura overeengekomen prijs, aan werk
lieden af te staan.
De door vennootschappen gedreven onder
nemingen worden, ten aanzien van de kies
bevoegdheid, vertegewoordigd
i° Indien het een vennootschap onder
een gemeenschappelijken naam geld, door
elk der vennooten
2° indien het een commenditair genoot
schap geldt, 1door elk der gecommanditeer-
de vennooten
30 Indien het naamlooze vennootschappen
geldt, door degenen die, als gemachtigde
beheerder, zaakvoerder, bestuurder of in
eenige soortgelijke hoedanigheid de leiding
hebben van het dagetijksch behe'er eener
onderneming, alsmede door de technische
bestuurders en de handelsbestuurders
40 Indien het samenwerkende vennoot
schappen of eenige andere vereeniging
geldt, door de zaakvoerders of andere per
sonen belast met het beheer.
Wat betreft de ondernemingen van ge-
concedeerde spoorwegen en vaarten, wordt
het kiesrecht uitgeoefend en door den be-
DE WEERGALM
i&c èm" *-rTttf l "JTHi'IUlT' DDKlT 'Jfm 1_ -
DER
