fM&m
r- anTverpia
Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement.
Donderdag, 24" Oogsl 1911.
Zevende jaar. j\rs 59-40-4 I
De Belgische Schuld.
Als de Vos de
passie preekt.
10.
IMlW
Eendracht maakt Macht. Verschijnende des iJonderdilf/8Vires acquirit eundo.
INSCHRIJVINGSPRIJS
Voor den buiten Een jaar, Fr. 3-00.
Voor stad
Een jaar, Fr. 2-50
Men handelt bij overeenkomst.
VPn schrijfi in hij den Uitgever, biximidestraat, nr 53, te Yper. De aankondigingen van
gansch België en 't buitenland evenals de Notariale en Rechterlijke aankondigingen mogen
gezonden worden ten htireele van dit h'ad. Men wordt vriendtdijk verzocht alle hoege-
naamde artikels uiterlijk tegen Dijnsdag middag vrij.en onderieekend toe te zenden.
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 15 c. den drukregel.
Reklamen25 c.
Rechterlijke aankondigingen 1 fr. id.
Zij neemt steeds op onrustbare wijze toe.
Slechts door jaarlijks een honderd
tal miljoenen te leenen, houdt het goe-
vernement zijn begrootingen, in even
wicht. Onzinnige uitgaven.
Over eenige weken, bij de bespre
kingvan de begrooting onzer Staats
schuld, werd andermaal door ver
schillende senators op het gevaar
gewezen, de Belgische schuld zoo
maar jaar in, jaar uit met een. hon
derdtal miljoen te vergrooten.
Onze schuld bedraagt op dit
oogenblik
Gevestigde schuld 3 miljard
713,922,933 frank
Vlottende schuld 3 miljard
171,680,000 frank
Schuldbrieven en annuiteiten
313,642,200 frank, wat te zamen
reeds zonder de schatkistbons te
reken, g miljard 199 miljoen uitmaakt,
een geweldig hoog cijfer, zooals de
heer Hanrez zei, dat niet in verhou
ding istot den toestand van een land,
dat geen oorlog voerde en geen zee
macht bezit.
Terwijl Frère-Orban op 20 jaar
tijds onze schuld met slechts 70 mil
joen vermeerderde, hebben de kleri-
kalen die reeds met 3 miljard ver
groot.
Zoo werd in 1909 voor 140 miljoen
rente, in 1910 voor 127 miljoen uit
gegeven. Dit jaar zal de uitgifte wel
tot 150 miljoen klimmen. Daarbij
moeten de ettelijke miljoenen schat-
kistbevvijzen gevoegd worden, welke
jaarlijks, tot tegen 4 in omloop
gebracht worden.
Toen de heer Beernaert den heer
Graux opvolgde, vond hij geen en
kelen schatkistbon in 1906 waren
er voor 25 miljoen in omloop, «thans
voor ongeveer 200 miljoen
Nooit echter was de geldverbras-
sing zoo verschrikkelijk groot als in
den laatsten tijd sedert twee jaren,
zei de heer Hanrez, werd schier een
half miljard ontleend. En die bewe
ging werd door niemand tegenge
sproken.
Iedereen vraagt zich terecht af
waar die uitzinnige geldverspilling
wel eindigen zal
Geloof nu niet, waarde lezer, dat
wij alleen dien schrikbaren toestand
aanklagen en voor de toekomst van
ons dierbaar België Mjevreesd zijn
de grootste mannen uit de klerikale
partij, als daar zijn de heeren Beer
naert Delantsheer en Cooreman,
wezen reeds lang op het gevaar van
de kolossale toename onzer openbare
schuld. Zij ook zijn van meening dat
het hoog tijd is paal en perk te stel
len aan de leeningen uit vrees dat
onze titels over de grens zouden
gaan.Die vrees heeft zich verwezent-
lijkt, want het goevernement heeft
zijn toevlucht moeten nemen tot Ita-
PRACHTCATALOGUS
in- 64
liaansche en Fransche banken om
aan geld te geraken
Geen wonder dus ook dat België
zijn krediet verliest en de Belgische
rente zoo verschrikkelijk laag staat
tot groot nadeel van de minderen,
wier spaarpenningen door de Spaar
kas in Belgische rente worden omge
zet.
De geldverspilling door minister
De Smet de Naeyer op groote schaal
begonnen, gaat inderdaad over zijn
hout de veranderingen aan 's Ko-
nings paleis werden aanvankelijk
geschat op 3 miljoen nu kosten zij
reeds meer dan 13 miljoen. De tun
nel van Laeken, welke met acht mil
joen bekostigd werd, zal nooit tot
iets dienen. Aan de verbinding der
Noord- en Zuidstatiën te Brussel zal
meer dan 100 miljoen uitgegeven
worden. De militaire school welke
slechts 3 miljoen kosten zou, heeft er
reeds meer dan 12 verslonden.
En hoeveel miljoenen worden niet
aan de nieuwe forten rond Antwer
pen verbrast
Ziedaar wat de sedert 25 jaar el
kaar opvolgende klerikale regeerin
gen zooal bewerkt hebben. Allen
zonder onderscheid, moesten hun
nen toevlucht nemen tot leeningen
om hunne begrootingen in evenwicht
te houden.
Het aangroeiend tekort, steeds
aangevuld door leening welke op de
toekomende geslachten drukt, wordt
dreigender en dreigender.
Eerstdaags moet en zal de bom
bersten.
De klerikalen weten waarlijk niet
meer van wat hout pijlen te maken
om den krakenden winkel hunner
partij nog eenigen tijd recht te hou
den. Met droevigen angst zien zij
dat het antiklerikaal verbond, dat
zij voorheen als eene onmogelijkheid
beschouwden voor de liberalen en
socialisten, van dag tot dag aan
groeit, en met schrik zien zij hunnen
nakenden val als eene onvermijde
lijke teleurstelling te gemoet.
Ziende dat deze vereeniging immer
veld wint, en dat het hun onmogelijk
wordt de kiezers te verblinden met
ingebeelde schrikbeelden van moord
en brand, hebben zij eene nieuwe
taktiek aangenomen, die evenmin een
voor hen gunstig uitwerksel zal heb
ben als de vroegere vreesaanjagin-
gen.
Neen, klerikalen, gij hebt het Bel
gische volk te lang voor den aap ge
houden, het volk ondervindt heden
maar al te klaar dat gij volksbedrie
gers, volksfoppers zijt en het zal zich
door uwe begoochelingen niet meer
laten om den tuin leiden. Gij zijt ge
wogen en te licht gevonden
Na alle mogelijke verzinsels uitge
kraamd te hebben om het antikleri
kaal verbond te doen mislukken,
wenden onze tegenstrevers zich tot
de liberalen, en zij pogen zich aan
te stellen als de beste raadgevers,
als de redders der vrijzinnige partij
Pas op, roepen zij ons toe, want
uwe partij gaat versmacht worden
in de plooien van de roode vlag
Pas op want het Algemeen Stem
recht is het graf der liberale partij
Zou men niet zeggen dat zij eene
heilige genegenheid koesteren voor
diegenen die zij over eenige dagen
als eene pest en een groot gevaar
afschilderden Het is hier waarlijk
het oogenblik het gekend refrein aan
te halen
Als de vos de passie preekt,
Boeren, wacht uw ganzen
Van onzen kant, kunnen wij de
klerikalen niet genoeg dank zeggen,
voor de toenadering die zij ons be-
toonen doch wij voegen er ook sef
fens bij, wij weten maar al te wel
wie ons den goeden raad wil geven,
en wij zullen ons ook wel wachten er
het minste gehoor aan te geven
Is het niet duidelijk dat, wanneer
een eerlooze tegenstrever ons wil
behoeden voor het gevaar, dit enkel
voor doel heeft ons in zijne armen te
verpletteren. Wij zien het gevaar dat
ons dreigt en geen enkele liberaal
zal zich door deze schrikaanjaging
laten verschalken.
Er is maar een enkel gevaar dat
ons bedreigt, en dat ons geheel
poogt te verslinden, en dat is het
klerikalism. De klerikalen beoogen
slechts een enkel doel de wenschen
des volks te versmachten om de
heerschappij der pastoorskliek te vol
doen en om onze natie in de onwe
tendheid te dompelen.
De klerikalen willen van geen Al
gemeen Stemrecht omdat zulks hun
ne val zou berokkenen, zij willen
den werkman verpletten onder een
bevoorrecht kiesstelsel zij willen
niet dat er goede scholen bestaan
waar de volkskinderen een degelijk
onderwijs genieten zij droomen
van kloosterscholen, die alle burgers
moeten onderhouden geene rechten
maar wel plichten voorden nederigen
man, roepen zij uit, om aldus mees
ter te blijven van ons land.
Zouden er liberalen gevonden wor
den, die de hand leenen om het ver
nielingswerk der klerikalen te steu
nen Zou hij, die zich laat verleiden
door de zinsbegoochelingen der pas
toorspartij, nog waardig zijn van den
naam van vrijzinnig man te dragen?
Doch neen, laat ons zulke belache
lijke veronderstelling niet maken
iedereen heeft in deze laatste tijden
kunnen bestatigen waar de Room-
sche kliek naar toe wil en geen enkel
vrij man zal de profetie onzer tegen
strevers als ernstig aanzien.
Te meer, geen enkele der antikle
rikale partijen verloochent met dit
tijdelijk verbond te sluiten, zijn pro
gramma, en er zijn menige punten
van beide partijen, die gezamentlijk
kunnen afgehandeld worden alvo
rens er sprake kan zijn van de afzon
derlijke eischen op te lossen.
Reeds meermalen hebben de kle
rikalen verklaard dat onze ^partij
dood en begraven is, en heden voor
zeggen zij den val der liberale partij.
Aldus bewijzen zij wederom dat zij
gewoon zijn hunne snulachtige lezers
allerlei leugens en verzinsels op te
disschen. die niemand zullen bedrie
gen.
Integendeel, uwe diep genepen
vrees ten onzen opzichte moet voor
de liberale partij het bewijs leveren
dat ze de rechte baan bewandelt, tot
grooter nadeel van den klerikalen
winkel.
msisèimimmgssms
Drie politieke mannen.
1WOESTE.
De klerikalen gaan dus M. Woeste
over boord smijten gelijk een ding,
dat voortaan nutteloos geworden is
en maar dientom de klerikale boot
wat gauwer den dieperik te doen in
gaan. De oude man, gewezen israë-
liet, hervormde en later klerikaal,
heeft, na vele jaren de leider, de raad
gever en de steun der klerikale partij
te zijn geweest, nu van zijne vroegere
volgelingen en vereerders zijn kas-
saat gekregen. Tegen wil en dank
zal hij als volksvertegenwoordiger
moeten aftreden.
En waarom? Omdat hij misschien
de eenige in zijne partij was die juist
gezien heeft in den toestand, door
het schoolwetsontwerp teweeg ge
bracht. Hij heeft zich durven meten
tegen de opperpriesters en deze heb
ben hem geknakt. Om zijne onhan
delbaarheid jegens al wat vrijzinnig
heet, om zijnen meedoogenloozen
haat tegen al wie vrij wil zijn in den
ken en spreken, heeft hij die straf
wel verdiend.
Maar zijne partijgenooten hebben
desniettemin tegenover hem de
grootste ondankbaarheid getoond.
Hij heeft in de laatste maanden som
bere uren beleefd, die men hem wel
had kunnen sparen. Nu, wat tegen
over hem gebeurd is, is echt klerikaal
werk en de klerikalen hebben daar
door doen zien, dat geene verdiens
ten voor hen heilig zijn en dat zelfs
de onbreekbaren breken als zij te pal
staan in hunne grondbeginselen.
2) BEERNAERT.
Beernaert is ook een bekeerde.
Vroeger was hij liberaal en hij heeft
zich in den klerikalen hoop gegooid.
Als wij Woeste en Beernaert met
elkaar vergelijken, vinden wij dat de
eerste een ware hoofdman is geweest,
die kon gebieden, richten, medeslee-
pen. De laatste is nooit maar hoofd
man met den naam geweest, hij heeft
altijd goed gevolgd en gedurig gezien
van waar de wind kwam. Woeste is
een man met grondbeginselen in al
zijne dweepzucht Beernaert is eert
slimmerik. Op het einde van zijne
loopbaan wordt Woeste door zijne
partij verlaten, bespot en gesmaad
Beernaert speelt in 't buitenland de
rol van Gr ooien Belg hij wordt met
eerbewijzen overladen. En toch heeft
Woeste geene Pourbaix historie op
zijnen kerfstok.
In die vergelijking is er iets, dat
QWc. iom.zat betaal"ol
tub vcL/m-v
rut)vae/rtfi/n qe/ual
•uan ctoodteCijl?
onaeCuk mei ucJjo
EIGIÜM
Bi'
Zich wenden
Pelikaanstraat48
a ANTWERPEN
OF BIJ DEN AGENT
BEST Bic/CLEN