Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement.
De ontbinding.
De toestand.
De heropening1
der Kamers.
en (?e&te dm ivcteÜ
Donderdag, 16" November 1911.
5 centiemen.
Achtste jaar. Ar 1
Uit de pen van
Priester Fonleyne.
De Wandelende Jood.
Een en ander.
"iïtaaa-1 ^wxivwmXclVooq cc-a/ru
£>fu2 %ntwvtjiia, 0uc£e
-4 &CL(lcuiAV$tjicM.C
en aaiik^itLujetjüa C^Sz
Gebroeders V\\ Coillie,
Eendracht maakt Macht. Vet'Hchijtiende de8 §)0»lderda(J8. Vires acquirit eundo.
INSCHRIJVINGSPRIJS
Voor den buiten Een jaar, Fr. 3-00.
Voor stad Een jaar, Fr. 3-50
Mhn handelt bij overeenkomst.
Men schrijft in bij den Uitgever, liixtnudestrnat, nr S3, te Yper. De aankondigingen van
gansch België en 't buitenland evenals de Notariale en Rechterlijke aankondigingen mogen
gezonden worden ten bureele van dit blad. Men wordt vriendelijk verzocht alle hoege
naamds artikels uiterlijk tegen Itijnsdag middag vrij en onJerieekehd'toe te zenden.
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 15 c. den drukregel.
Reklamen25 c.
Rechterlijke aankondigingen 1 fr. id.
Wij eischen de ontbinding der
Kamers Waarom Omdat de re
geering van het Land moet toebe-
hooren aan de meerderheid.
De laatste wetgevende kiezingen
hadden reeds bewezen dat de kleri
kale partij niet de meerderheid ver
tegenwoordigt van het Belgisch kie
zerskorps de jongste gemeentekie-
zingen hebben bewezen dat, niette
genstaande de schelmerij van het
vierstemmig knoeikiesstelsel, de kle
rikale partij eene bespottelijke min
derheid uitmaakt tegenover de ver-
eenigde antiklerikalen.
Wij eischen de ontbinding tevens
omdat, naar aanleiding der jongste
volksoptelling, het getal volksverte
genwoordigers en senators moet ver
meerderd worden en dat er dus tot
eene eerlijke verdeeling dier nieuwe
zetels moet worden overgegaan. Die
zetels kunnen niet eerlijk worden
toegewezen indien niet tot algemee-
ne kiezingen wordt overgegaan in de
arrondissementen waar het getal
volksvertegenwoordigers moet aan
groeien. Die nieuwe zetels verdeelen
met toepassing van het meerderheids
stelsel ware" een zware inbreuk ple
gen op de Evenredige Vertegenwoor
diging en de macht van het Volk te
keer gaan.
Wij eischen de ontbinding nog om
dat de klerikale regeering aan het
Land eene schoolwet te willen op
dringen, doordrongen met partijgeest
en strijdig met de Grondwet.
In de volksraadpleging van 15 Oc
tober heeft het Volk uitdrukkelijk
verklaard dat het niet wil van die
sectarische schoolwet, en het heeft
daarenboven den wil uitgedrukt een
eerlijk kiesstelsel te zien in voege
brengen, vrij van alle knoeierij en
gepaard aan eerlijke en zuivere
Evenredige Vertegenwoordiging.
De Regeëring welke het wagen
zou aan dien overweldigen volkseisch
te wederstaanzou eene zware verant
woordelijkheid op hare schouders
laden.
De ontbinding overigens moet en
zal.gr komen. Onze vertegenwoordi
gers in 's lands Kamers hebben be
wezen dat zij vastberaden op het doel
afgaan en dat zij de Regeering tot
redelijkheid weten te dwingen.
Stellën wij dus al* ons betrouwen in
hen en maken wij ons tot den strijd
béreid.
Dat de wil van 't Volk geschiede
Thans staat het ontegensprekelijk
vast, dat het niet zonder reden was,
dat de oppositiepartijen ten volle
vertrouwen hadden in het klaar door
zicht, in de politieke wijsheid van het
kiezerskorps Wel hebben de kleri-
kalen het onmogelijke beproefd om
te bewijzen dat de verkiezingen over
het geheele land geen politiek karak
ter zouden hebben, maar toen ze
gewaar werden dat daaraan niet te
ontsnappen viel, dat de slag wel
degelijk op het politiek terrein zou
geleverd worden, dan hebben ze
hunne beste krachten gebruikt om
het cartel als eene taktiek af te
schilderen, waarbij de maatschappe
lijke, orde het grootste geyaa.r. zou
loopen.
Onze tegenstrevers hadden voor
doel de gematigde liberalen af te
schrikken, met te beweren dat het
liberalismus het roode vaandel zou
volgen. Die brave menschen Nooit
waren ze zoo met de toekomst, met
het bestaan onzer partij bekommerd.
Gelukkig genoeg hebben zelfs de
gematigdste onder de liberalen in
dat spel klaar gezien, en begrepen
dat het in de huidige omstandighe
den, voor alle antiklerikalen een
plicht was, een verbond aan te gaan
om weerstand te bieden, en een ein
de te stellen aan het rampzalig sla-
venbewind waaronder ons vader
land, sedert 27 jaar, gebukt gaat.
Dank aan dit verbond heeft het
cartel triomfantelijk overwonnen
de kiezers hebben aan de klerikale
regeering zoo een doodslag toege
diend, dat zij er zal onder bezwijken,
dat zij er niet meer zal van opstaan.
In al de gemeenten waar het car
tel gesloten werd, 't is te zeggen in
al de groote steden en in bijna al de
groote nijverheidcentrums, bekwa
men de antiklerikale lijsten eene
verpletterende meerderheid van dui-
zende en nog duizende stemmen.
Toen 200,000 liberalen en socia
listen in de straten van Brussel voor
bijtrokken, beweerden de klerikalen
dat die betooging niets tebeteekenen
had dat boven en buiten die 200,000
schreeuwers de overgroote
meerderheid van het land bestond
eene meerderheid die de gedragslijn
van het goevernement goedkeurde.
Thans heeft het land zijne groote,
krachtige stem laten hooren thans
hebben de Belgen, zonder tegen
spraak mogelijk bevestigd, dat zij
genoeg hebben van de oppermacht
der priesterpartij dat zij niet willen
van het ontwerp van schoolhervor
ming, dat alleen voor doel heeft de
kloosters meer te verrijken; dat zij
de politieke gelijkheid voor alle bur
gers, 't is te zeggen het algemeen
stemrecht met de volledige eerlijke
toepassing der evenredige vertegen
woordiging eischen.
De verkiezingen van 1911 hebben
dezelfde politieke waarde en betee-
kenis als diegene van 1857, en het'
klerikale goevernement moet ver
dwijnen Weg moet het, zooniet ^al,
het openbaar geweten in opstand
komen, enden wil, den eisch vanjde
openbare meening opdringen. j
En daarna roepen we tribmf
Haast is het uit met ontberend ge
knoei van het meervoudig stemrecht,
dat, zooals hier ter stede, den üit-
drukkelijksten wil van de meerder;
heid, verdraait en vervalscht, gelijk
Zondag 15 October weer gebleken
is en zal het tijdperk van gelijkheid
voor allen aanbreken. Dan zullen
wellicht de beiaard en klokken zwij
gen, maar uit de borst van het zoo
lang verdrukte volk zal een kreet
van verlossing en zege opgaan, een
gejubel dat zal dreunen heinde en
verre, over beemden en akkers, en
dat voor immer de jakhalsen in hun
ne krochten zal jagen.
Van nu tot dan blijven we pal
staan voor eenmaal aanvaardde prin
ciepen, en dag aan dag vormen we
1 bouwfeesten voor eene nieuwe, voor
«;ne betere toekomst.
En van nu af ook, behooren al de
vrijgezinden van ons kiesarrondisse
ment de handen ineen te slaan, met
het oog op de aanstaande Kamer-
kiezingen.
Onze klerikalen zien het gevaar
opdagen, ook in onze streken hunne
macht te voelen verminderen dwang
en vreesaanjaging zullen meer dan
ooit hunne geliefkoosde wapens zijn
bij onze werkende en landelijke be
volking daarom, vrienden, dient er
gezamentlijk en met overleg gewerkt
te worden De zege is aan dien
prijs.
Te Brugge werd, in de kiezing
van 15 October 11., de kristen demo
craat Priester Fonteyne gekozen te
gen de klerikale achteruitkruipers.
Men kan oordeelen hoe de kleri
kalen hunne woede botvieren venijn
spuwen ze met vollen mond naar den
volkspriester die hen te Brugge in
zand doen bijten heeft.
Maar ongelukkiglijk voor onze
dompers is Priester Fonteyne geen
kat om zonder handschoenen aan te
pakken ookt geeft hij hun duchtig
van zijn vlaamsche klauwen en ko
men zij geheel en al geschonden uit
den strijd.
Ziehier een staaltje van Priester
Fonteyne's verdediging, getrokken
uit zijn weekblad De Volkseeuw van
Zondag 11.
Een broerke van liefde zegde aan
»de kleine jongensPriester Fonteyne
zal branden in de hel
Voorzeker ook een brave een-
voudige jongen Maar moet ik
daarop antwoorden broederke,
broederke toch, haddet gij de ge-
schiedenis gekend van uwe orde,
ge zoudt dat niet gezegd hebben,
want in de hel is voor ons geen
plaats meer, want zij is vol van
broederkes van liefde
Moet ik dat antwoorden, (katje
weerom) het zou nogeens kwalijk
zijn.
»In de toekomst, broedertjes, zorg
voor uw zei ven
Dat is raak, eh
Zoo zal men weldra de heer Cyr.
Van Overbergh, oud-sekretaris van het
departement van Onderwijs, mogen
betitelen.
Eerst was er sprake voor een Kamer
zetel te Oostende dan werd gezegd
dat M. Pil, van Veurne, zich zou terug
trekken, doch M. Pil bleef pilvast in
zijn zetel geschroefd.
Gister nu liep het gerucht, dat M.
Liebaert, van Kortrijk, naar den Se
naat zou verhuizen en i\I. Cyr. Van
Overbergh eindelijk een ledigen zetel
had gevonden.
Doch nu wordt gemeldt dat M. Lie
baert het als eereplicbt aanschouwt,
door de kiezers van het Kortrijksche
terug naar de Kamer te worden ge
stuurd...
Waarheen zal de heer Van Over
bergh nu zijne stappen richten
Minister De Broqueviltè bij den Ko
ning. Dezer dagen is hoofdminister
De Broqueville door het Staatshoofd
in verhoor ontvangen geweest op het
kasteel van Ciergnon en een lang on
derhoud volgde.
De politieke gebeurtenissen der laat
ste dagen zijn daaraan voorzeker niet
vreemd.
Eene' ontvangst aan het HofBij
eenige dagen zuilen ten paleize van
Brussel worden ontvangen de dames
voorzitsters der Komiteiten, die zich
gelast hebben met den verkoop der
Koninginnebloem.
Ongeveer 1700 afgevaardigden dezer
komiteiten zullen door IJ. M. de Konin
gin worden ontvangen in de groote
balzaal van het paleis.
Ontslag van Goeverneur Ruzette.
Men meldt dat er ernstig spraak zou
zijn van het ontslag van baron Ruzette
als goeverneur van West-Vlaanderen.
Van de redenen die daartoe aanlei
ding hebben gegeven, kan men slechts
gissingen maken.
Het Handelsblad had dit nieuws aan
gekondigd en zoohaast M. Ruzette er
kennis ran had, heeft, hij dit gelogen
straft hij denkt geenszins er aan van
af te trekken.
De wetgevende ldezingen. Wij ver
nemen dat de wetgevende verkiezingen
toch in de maand Mei zullen plaats
hebben.
Het was bij vergissing, dat men aan
den Sinxendag een invloed op de ver
kiezingen toeschreef. Deze hebben in
derdaad niet den vierden, maar den
derden Zondag in Mei plaats.
Dat is wellicht niet van groot belang,
doch is het niet gansch nutteloos de
terechtwijzing te laten verschijnen.
Groote beweging Dinsdag rond het
Natiepaleis. In de Wetstraat waar veel
volk staat is er eene strenge politie
ingericht.
In de Hamer.
M. Beernaert zit de zitting voor, als
oudste lid.
Eerst wordt er overgegaan tot de aan
vaarding der nieuwe kamerheeren.
xootxMe
HIJ DE
OoslstraatMOUSSE LA ERE.
DE IVEERGALM
1&K SK iSSWSOTS êSBSiïfflSi ÏSBS
V