d'Extension
Universitaire
i
Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement.
Donderdag, 14" December 1911.
5 centiemen.
Achtste jaar. i\r 5.
CERCLE D'ETUDES
Op voor een eerlijk
kiesstelsel
Een
revolutionaire toestand.
Wat is een klerikaal
Wetgevende Kamer.
Gebroeders Van Coillie,
Eendracht maakt Macht. Verschijnende des donderdags. Vires acquirit eundo.
INSCHRIJVINGSPRIJS
Voor den buiten Een jaar, Fr. 3-00.
Voor stad Een jaar, Fr. 3-50
Mbn handelt bij overeenkomst.
Men schrijft in bij den Uitgever, Dixinudestraat, nr 53, te Yper. - De aankondigingen van
gausch België en 't buitenland evenals de Notdrïale en Kechterlijke aankondigingen mogen
gezonden worden ten bureele van dit blad. Vlen wordt vriendelijk verzocht alle boege-
naamde artikels uiterlijk tegen Üijnsdag middag vrij en onderteekend toe te zenden.
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 15 c. den drukregel.
Reklamen25 c.
Rechterlijke aankondigingen 1 fr. id.
ET
Y P R E S.
Extension de l' Université Libre
de BRUXELLES
Cours de .VICHARGOIS,
professeura la Faculté des sciences appliquées
ASTRONOMIE
en 6 legons, avec projections lumineuses
Dimanche 47 Décembre,
a 3 heures précises
au CAFÉ DE LA BOURSE,
La liiiue.
Mouvement annuel de la Terre.
Dimanche 7 Janvier 4912,
Le Soleil.
Dimanche 44 Janvier
Le Système Solaire.
Dimanche 24 Janvier,
L'llnivers Sidéral
Onze kieswetten zijn bedorven
vol eerloosheid, bedrog en omkoo-
perij verkrachten zij de uiting van
den volkswil.
Velen onzer waren daarvan slechts
oppervlakkig doordrongen. De laatste
gemeentekiezingen zullen bij de
meesten thans dit oppervlakkig be
grip tot éene rotsvaste overtuiging
hebben gemaakt.
Zij zullen nu rechtstreeks al het
onrechtvaardige van ons huidig kies
stelsel ondervonden hebben.
In talrijke gemeenten, waar moe
dige mannen het aandurfden den
strijd te beginnen tegen ouden slen
ter en alleenheerschappij van enkelen
werden uitslagen bekomen, die mis
schien in de eerste oogenblikken ont
moediging baarden bij wie mislukten,
maar die bij nader overwegen de
strijdlust harder dan ooit zullen aan
blazen.
In meest al die gemeenten werden
vrijheidslievende kandidaten en
daaronder rekenen wij allen, die op
kwamen tegen een enggeestig en
verouderd bestuur, zelfs katholieken
niet verslagen door het kiezerskorps
maar wel door de onrechtvaardighe
den van het meervoudig kiesrecht.
Er zijn gemeenten waar voor die
oppositielij sten meer kiezers hebben
gestemd dan voor de overwinnende
lijsten, maar deze laatste genoten
van de drie- en vier stemmers der
begoede ingezetenen en aldus werd
de wil van de meerderheid der inwo
ners verkracht.
Met meer eerlijkheid in de kieswet,
met het rechtveerdige één man,
ééne stem», ware in menige gemeen
te de uitslag der kiezing gansch an
ders geweest.
Wij gelooven dan ook dat al die
genen, welke het slachtoffer werden
van de wet der vier eerloosheden,
thans duidelijk zullen inzien hoe
groot noodig eene hervorming is,
hoe dringend de invoering vereischt
wordt van het Zuiver Algemeen
Stemrecht gepaard met de Evenre
dige Vertegenwoordiging.
Op dan allen, die zwichten moest
voor eerlijkheid en billijkheid. De
uitslag der eerstkomende algemeene
kiezingen zal toonen of het bedrog
nog langer de zege zal behalen dan
of de onverkrachte volkswil eindelijk
de ware meester zal zijn in 't land.
Het eerste wat er gebeuren zal bij
eene verandering van regeering zal
de invoering zijn van het Zuiver Al
gemeen Stemrecht voor de gemeente
en provincie kiezingen. Eens dat
bekomen, zouden een handsvol drie-
en vierstemmers op onze buitenge
meenten de les niet meer kunnen
spellen en den wil der minderheid
aan de meerderheid opdringen. Dan
zou onmiddelijk volgen de eerlijke
toepassing der Evenredige Vertegen
woordiging de minderheden zouden
hunne rechten gewaarborgd en ge-
ëerbiedi d zien.
Op dus, nog eens, al wie het wel
meent met een eerlijk kiesstelsel, op
ter verovering van ons heilig recht
Op en van nu af, gewerkt met het
oog op de aanstaande wetgevende
kiezingen.
Geene ontmoediging, maar stand
gehouden in den edelen kamp.
De toekomst hoort aan de recht
vaardigheid
Langzaam stap voor stap, dringen
de denkbeelden van vrijheid, voor
uitgang, herleving en ontvoogding op
den verdrukten buiten door. Doch
laat het recht zegepralen, laat ons
het Zuiver Algemeen Stemrecht ver
overen en als bij tooverslag zal het
licht stralen op de meest verslaafde
verachterde en verstompte boeren
dorpen.
Op allen, ten strijd voor het Alge
meen Stemrecht
SSK ££3$ f® iSK
Wij hebben er herhaaldelijk op
gewezen hoe de klerikale partij on
danks hare beWering dat zij ëene
partij van orde en vaderlandsliefde
is, wet en recht miskent en het
land in een revolutionairen toestand
brengt
L'Etoile Beige van Brussel,
drukte zich over eenige dagen uit in
denzelfden zin, naar aanleiding van
het manifest der linkerzijden, waar
van wij in een vorig nummer den
tekst hebben medegedeeld.
Dit manifest zegt onze Brussel-
sche confrater doet zeer duidelijk
den toestand uitschijnen waarin zich
het ministerie de Broqueville bevindt.
Ten einde zich aan het bewind te
houden, is de klerikale partij zoo ver
gebracht te moeten steunen op eene
meerderheid van ZES STEMMEN.
Deze meerderheid bekwam zij door
de gebreken en de leemten eener
wet waarvan de katholieken zeiven
zeggen dat. ze vol chineezerijen is
welke niet langer mogen behouden
blijven. Volgens de cijfers van den
minister van binnenlandsche zaken,
vertegenwoordigt deze beperkte
meerderheid slechts een overschot
van 16.000 stemmen.
Nu, in alle rechtvaardigheid, zou-
ééi\ 16,oocr stemmen maar één zetel
mogen geven. Kunstmatige meer
derheid, spruitende uit eene gebrek
kige wet en ten minste vier stemmen
te veel tellende.
Steunende op eene meerderheid
van deze soort, kan een ministerie
niet leven. Het mag niet geweldig
besturen tegen de andere helft van
't land.
Welnu M. Schollaert,. medege-
sleept door bende fanatieken, heeft
eene wet van geweld en van oorlog
willen doen stemmen, afgebroken
door de openbare denkwijze, heeft
hij het roer overgezet aan eene re
geering die den droom koestert zijn
werk te hernemen en door te drij
ven.
Deze regeering, eensgezind en
verantwoordelijk met het gevallen
gouvernement, werd den 15 Octo
ber door het kiezerskorps veroor
deeld.
De uitspraak van de gemeente
kiezers heeft den toestand van de
klerikale partij nog meer verzwakt.
Voegen wij er eindelijk bij dat de
vermeerdering van het getal senato
ren en volksvertegenwoordigers,
dringend geworden is uit oorzaak
van de tienjaarlijksche volkstelling,
nog het ministerieel krediet vermin
dert.
In zulke voorwaarden, aangezien
het voor 't allerminste is dat de
tegenwoordige Kamers een getrouw
afbeeldsel van 't land zijn, eischt de
eerbied voor de Grondwet dat men
zoo spoedig mogelijk terugkome tot
de waarheid van het parlementair
stelsel.
Weigeren de nieuwe zetels te
stichten en koppig blijven om de Ka
mers niet te ontbinden, dit is het
behoud willen van een loenschen, ge
vaarlijken en, om het juiste woord
te gebruiken, revolutionnairen toe
stand.
Er wordt een verschil gemaakt tus-
schen den naam van klerikaal en
van katholiek Die benaming is
reeds dikwijls besproken geweest en
een geleerd fransch schrijver zegde er
het volgende over
Klerikaal zijn, dat verbindt u tot
niets om in de partij aangenomen te
worden, heeft men noch overtuiging,
noch deugdzaamheid noodig en moet
men niet afkeerig zijn van vermaken
en genoegens. Dit werd overigens
bevestigd door minister de Smet de
Naeyer, in volle Kamer.
Men is klerikaal, zooals men ban
kier, of iets anders zou wezen; men
speelt den behoudsgezinde evenals een
woekeraar. Klerikaal zijn wil niet zeg
gen dat men van alle pleizier en van de
ijdelheid der wereld afziet.
De klerikalen zijn de wraakzuchtig-
ste lieden als ze aan het bewind zijn,
het meest begeerig naar titels en
onderscheidingen
Klerikaal wezen, dat wil niet zeg
gen dat men ei n man is van voorbeel
dig gedrag.
Neen, het klerikalism is een mid
del, een bedrijf. De klerikalen zijn taaie
mannen, zij weten alle gedaanten aan
te nemen. Als men ze onder een op
zicht verplettert, dan, verschijnen ze
opnieuw onder een ander.
Dat is nagenoeg de beschrijving van
een politiek klerikaal. Deze wordt door
de geestelijken bevoordeeligd en moet
daarom noch naar de kerk of te biech
ten gaan hij mag een ongebonden
leven leiden, zijne medeburgers op alle
wijzen exploiteeren, als hij maar werkt
voor de klerikale of katholieke partij
ais hij maar goed stemt, dan is hem
alles toegelaten en zullen hem alle
gunsten en voordeelen worden ver
schaft.
Vraag door den heer NOLF aan den
heer minister van spoorwegen gesteld:
De reizigers van Poperinghe en Yper,
die den trein nr 2899, uit Kortrijk om
7 u. 50 m. vertrekkende om te Brus
sel (Noord) om 9 u. 19 m. aan te ko
men, willen nemen, zijn verplicht, bij
hun vertrek met den trein nr 3672, te
Komen, te Meenen en te Kortrijk van
trein te veranderen en zij moeten daar
bij vier en twintig minuten wachten te
Meenen.
Waarom zou men
A. Het vertrekuur van trein nr 3672
niet kunnen verachteren, om alzoo het
stilblijven van vier en twintig minuten
te Meenen te vermijden
B. Den trein nr 3672 niet kunnen
doen doorrijden tot aan Kortrijk om
derwijze het uit- en instappen te Ko
men en te Meenen te vermijden
Antwoord van den minister.
De verbinding, door het achtbaar
lid aangehaald en die aan de reizigers
uit Poperinghe en Yper toelaat te Kort
rijk den trein nr 2899 naar Brussel te
nemen is uit de volgende treinen sa
mengesteld
Voor 1" Mei laatstleden ging trein nr
3672 niet verder dan Yper. Op dat tijd
stip heb ik tot zijn voortrijden naar
Komen besloten om de bovengemelde
verbinding te bewerken.
De trein nr 3672 zou niet verachterd
kunnen zijn, omdat hij te Komen sa
menkomt met trein nr 3674, die ook
gebonden is door de verbinding die hij
te Boeselare geeft aan trein nr 3195
Actïocn'Xe
tiaadt a£ooo ouxa^:
AS 0&CL(t<%cbii4titatib J&nLwiWjyeK
en aaieJfcri tvue'tjuo. &x'8a<e
OostslraatROUSSELAERE.
DE WEERGALM
3672 Poperinghe ver. 6 h. 10 m.
Komen aan. 6 h. 39 m.
3674 Komen
Meenen
3676 Meenen
ver. 6 h. 44 m.
aan. 6 h. 56 m.
ver. 7 h. 20 m.
Kortrijk aan. 7 h. 36 m.
BIJ DL