Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement.
Donderdag, 29" Februari 1912.
Achtste jaar. i\rs 15-16.
De Verl ossing
Fe» Pensioen
voor den Werkman
Verschijnende des tJonderdays.
Eendracht maakt Macht.
Vires acquirit eundo.
INSCHRIJVINGSPRIJS
Voor den buiten Een jaar, Fr. 3-00.
Voor stad Een jaar, Fr. 3-50
Men handelt bij overeenkomst.
Men schrijft in bij den Uitgever, üixtnudeslraat, n1* S3, te Yper. De aankondigingen van
gansch België en 't buitenland evenals de Notariale e:i Rechterlijke aankondigingen mogen
gezonden worden ten bureele van dit blad. Men wordt vriendelijk verzocht alle hoege-
naamde artikels uiterlijk tegen Dijnsdag middag vrij en onderteekend toe te zenden.
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 45 c. den drukregel.
Reklamen25 c.
Rechterlijke aankondigingen 1 fr. id.
Mannen, werda nog een stoot en
de akelige nachtmerrie is afgeschud,
de nijpende banden worden losgerukt,
het uur der vrijheid nadert 't is de
verlossing
Sedert 28 jaren is zij wel voor de
eerste maal onder 't bereik onzer han
den. Het is geen droombeeld meer, zij
lacht ons toe. Wij zullen de verlossing
hebben, indien wij durven, indien wij
willen.
Achteruit, alle aarzeling 'rukt los
de vernederende slavenbanden
Bange jaren hebben wij doorleefd.
In stad en buiten, overal gevoelt men
de afhankelijkheid waarin de klerikale
overheersching, burgers, neringdoen
den, werklieden en landbouwers ge
bracht heeft. Er bestaat geene harte
lijkheid, geen vertrouwen meer
rechtvaardigheid schijnt uit onze sa
menleving gebannen en zelfs de uit
spraken van het gerecht komen ver
dacht voor. Men weet niet meer of
men met een vriend of met een vijand
te doen heeft, zoodanig is ons maat
schappelijk leven onder den invloed
van afspieders, verklikkers en onder
kruipers.
Jaren goeden dienst, degelijkheid en
bekwaamheid tellen voor niets meer
om aanspraak te mogen maken op
eene welverdiende plaats. Plaatsen en
gunsten zijn voor de mouwvagers,
overdragers en nulliteiten.... of voor
de vreemde ratten.
De neringdoende staat blootgesteld
aan de broodrooverij der kleriko-
politieke vereenigingen, die schaarm
teloos in het openbaar, het ordewoord
durven geven niets koopen bij dege
nen die zich niet openlijk kalotten wil
len noemen.
De werkman ziet zijn brood, zijn be
staan bedreigd door de zwarte inkwi-
sitie welke over stad en dorp in alle
parochiën, in alle buurten onder den
vorm van fichendienst ingericht is en
hem tot in het werkhuis komt aan
grijnzen.
De openbare bediende kan geen
voet buiten zijn werk verzetten zonder
zich te moeten afvragen of hij geen
mouchard en verklikker op de hielen
heeft.
De landman moet zich op afstand
houden van alle vrij- en volksgezind
streven zelfs de schijn van vrijzin
nigheid mag op hem niet kleven of hij
ziet zich zijn land, zijne hoeve, zijn
brood ontnemen door de samenspan
nende politieke priesters, kasteelhee-
ren en grondeigenaars.
In het notariaat, in de magistratuur,
in het leger, gelijk in alle openbare be
sturen, is er noch consideratie, noch
bevordering te verhopen, wanneer men
niet knielt en kruipt voor de klerikale
oppermacht.
Ja, overal heeft een bang gevoel van
afhankelijkheid zich van de menschen
meester maakt, gevoel dat bij sommi
gen tot een schandelijke onverschil
ligheid oversloeg en bij de meesten
een soort van vreesachtigheid doet
ontstaan welke zij meenen niet te kun
nen afschudden.
.Hoogde harten, niet meer gevreesd,
met langer geaarzeld. De verlossing
lacht ons toe. Toonen wij ons waardig
°m ze te verkrijgen.
Stellen wij het ons goed voor oogen
nu is de verlossing te bekomen door
vreedzame en wettelijke middelen,met
een langdurend tijdvak van rust, be
vrediging en voorspoed in 't verschiet.
Gunstiger gelegenheid om de knellen
de banden te breken en het juk af te
schudden, kan zich niet meer voor
doen. De klerikale reactie, zegepra
lend, zou haren triomf, door geld
macht en kiesbedrog verworven, aan
zien als een volmacht om alle kwaad
te mogen bedrijven en hare wraak
zuchtigheid den lossen teugel te laten
vieren. De verlossing zou anders niet
meer, in een oogenblik van vertwijfe
ling, dan door beroerte en geweld kun
nen bereikt worden.
Dat al degenen die hun land en hun
ne nakomelingen beminnen, de handen
ineen slaan, ten einde eene zoo onheil
spellende toekomst te voorkomen, dat
zij helpen aan den zegepraal eener
vredelievende en volksgezinde regee
ring, dat zij de verlossing heipen be
werken.
Ja, eindelijk ligt de verlossing onder
ons bereik. Voorbij de tijden toen wij
ontmoedigd hoorden zuchten er is
niets te doen tegenover eene klerikale
meerderheid van meer dan vijftig-
stemmen.
Voorbij de tijden toen onze tegen
strevers met boosaardige verwaand
heid en hoogmoed uitriepen het
liberalism is dood en begraven
Nog geen tien jaar geleden steunden
de klerikalen in d'e Kamers nog op
eene meerderheid van 26 stemmen.
Wij hebben deze meerderheid beur
telings op 12, 8 en 6 doen dalen en
dan is deze kleine meerderheid van 6
nog gesteund op bedrog en onrecht
vaardigheid. De antiklerikale parlijen
beschikken over meer stemmen dan
de klerikale partij, ondanks de schan
delijkste der kieswetten, ondanks al
het bedrog en de onrechtvaardigheden
waaraan het klerikalisme zich door
zijne geldmacht kan overleveren. Nog
eene uiterste en beslissende poging is
noodig om aan dezen onnatuurlijken
gevaarlijken en wraakroepende toe
stand een einde te stellen. Nooit had
den wij schooner gelegenheid om een
regiem van willekeur en ontaarding
omver te werpen en jubelend te mogen
begroeten, met een hoopvollen blik
op betere tijden, de zoo lang ge-
wenschte en betrachte VERLOSSING.
^388 ^388 £388 ?388 £388
Ze krijgen de... poepers
Toen liberalen en socialisten in de
Kamer voorstelden aan alle oude
werklieden een pensioen te geven,
sprongen de klerikalen bijna uit hun
vel van verontwaardiging dat was
iets waarop zij nooit gedacht had
den, zij die zich overal in den
schijn uithingen als de vrienden van
den armen.
Ja maar, de liberalen lieten niet
los en begonnen natuurlijk bij den
werkman veld te winnen. Dit ziende
beraadslaagden de klerikalen en na
zeer lang dralen, stemden ze einde
lijk in toe toch iets te doen, maar
natuurlijk iets dat alleen ten bate
van hunne zaak zou ingericht wor
den. Zoostemden ze toe een pensioen
te geven op ósjarigen ouderdom van
65 fr. per jaar, en dit nog maar aan
al de menschen in nood verkeerende,
hetgeen wil zeggen (volgens men nu
de wet in hare toepassing opmerkt)
als die werklieden voor het meeren-
deel goede klerikalen zijn want de
grootste onrechtvaardigheden heb
ben bij de toepassing van die wet
plaats. De werklieden kregen dus
een pensioen van 18 centiemen per
dag, eene almoes I
Liberalen en socialisten achtten
zich toch niet te vreden en streden
voort in de Kamer en drongen onop
houdend aan ten einde aan alle afge
sloofde werklieden een pensioen van
1 fr. per dag te bezorgen. Dit voor
stel won onder het volk meer en
meer veld en de klerikalen met al de
pastoors aan 't hoofd schreeuwden
het luidkeels dat het onmogelijk
was zulk een pensioen te geven dat
men M. Buyl die dat voorstel deed
niet mocht gelooven, dat men niet
ging weten waar daj geld halen,
enz., enz.
Edoch, de propaganda werd door
de heer Buyl en zijne vrienden zoo
dapper voortgezet dat de klerikalen
op het einde moesten toegeven.
En wat zag men gebeuren. Daar
waar er de meeste propaganda werd
voor gemaakt, diegene die, het
meest van al het klerikaal ministerie
aanvielen en er tegen stemden kre
gen eerst voldoening. Zoo zagen wij
verleden jaar een klerikale minister
zelf op het gedurig aandringen der
liberalen en socialisten, voorstellen
aan al de mijnwerkers een pensioen
van fr. per dag te geven En
die mijnwerkers, zijn ongeveer rond
de 100,000 in getal, waarvan rond
de 80,000 socialisten, 't Zijn dus
dezen die eindelijk door hunne onge
hoorde propaganda, het klerikaal
ministerie dwongen hen een pensioen
van 1 fr. per dag toe te kennen. Dit
is verleden jaar in de Kamer ge
stemd geweest en nu is de wet in
voege gebracht.
En terwijl die socialisten die daar
5, 6 of 7 fr. per dag verdienen, nu
aan óojarigen ouderdom 365 fr. pen
sioen bekomen, weigeren het kleri
kaal ministerie en de klerikale volks
vertegenwoordigers, aan onze arme
werklieden in Vlaanderen, die dertig
jaren lang de klerikalen aan 't bewind
hielden en hier 80 centiemen, 1 fr.
of misschien fr. 1-50 per dag ver
dienen en het dus wel meer noodig
hebben, weigeren zij, zeg ik, het
zelfde toe te kennen wat zij aan
hunne tegenstrevers de socialisten
komen te geven.
En dat waarom Omdat ze wel
weten dat het dank is aan de ellende
en de armoede die er in Vlaanderen
heerschen, dat zij altijd gekozen
worden en den dwingeland kunnen
spelen
Waarom nog Omdat het
vlaamsche werkvolk, dat meesten
deels ongeletterd is, armen bijgevolg
onmachtig, niet genoegzaam zijn
eigen belangen verdedigten bevreesd
is de liberale Volksvertegenwoordi
gers te ondersteunen, zij die wezent-
lijk het welzijn en de opbeuring der
armen beoogen wijl de klerikale
Volksvertegenwoordigers slechts in
schijn zich de vrienden van den
werkman noemen.
Waarom nog?? Omdat de Vlaam
sche werklieden toch elke kiezing in
groot getal voor de klerikalen stem
men en de klerikale Volksvertegen
woordigers en het klerikaal staats
bestuur het dus niet noodig achtten
en het nutteloos vinden iets te doen
om de stem van de boerenwerklie-
den te bekomen Wij zijn ze toch
zeker zeggen ze.
Ziedaar waarom de klerikalen aan
die socialisten, die schoone daguren
verdienen, een pensioen van 1 fr. per
dag geven op 60 jaren ouderdom
terwijl men aan de arme vlaamsche
werklieden hetzelfde pensioen wei
gert I
Maar nu, in de laatste tijden be
gint er eene groote verandering te
komen in den toestand der zaken.
Overal dringen de liberale, vrijzin-
nige grondbeginselen meer en meer
door tot in de verste gewesten van
Vlaanderen begint het volk besef te
krijgen van zijn eigen waarde en
schudt manmoedig den klerikalen
dwang van de schouders, die vree-
selijke dwingelandij die de oorzaak
is dat het volk van Vlaanderen, dat
een der schoonste en vruchtbaarste
gewesten van den aardbol bewoont,
zoo lange jaren in armoede verkeert
en machteloos den welstand en voor
uitgang aanstaart die er bij huns ge
lijken te vinden is in de andere stre
ken van ons zelfde vaderland.
Zoo zien wij stilaan den sluier op
lichten dien de klerikalen over
Vlaanderen gespannen houden 1 En
die vooruitgang op den weg van
verbeteringen verlossing is zoo groot
en zoo geweldig geworden dat de
dag nakende is waarop een alge-
meene vreugdekreet uit alle borsten
zal stijgen en de Vrijheid zou met de
aanstaande Meimaand hare weldoen
de stralen voor goed over Vlaande
ren doen schitteren.
En dit hebben de klerikalen be
grepen en daarom houden ze raad
en zien ze tegen hun goesting in
naar middelen om deze ontslaving
van het volk tegen te houden en
alzoo hunne heerschappij nog eeni-
gen tijd te laten duren.
En zoo hebben wij dezer dagen
gezien dat eenige klerikale volks
vertegenwoordigers, ten einde allen
raad, een wetsvoorstel hebben neer
gelegd vooraleer zij de almoes van
18 centiemen in den schijn wat zou
den verhoogen. Zij stellen voor aan
de werklieden (mans) die 65 jaren
oud worden een pensioen van 120 fr.
te geven en aan de vrouwen een
pensioen van 80 frank.
Dit zou voor de mans een dage
lijks inkomen zijn van 15 centen en
half of 31 centiemen. Zooals men uit
bovenstaande klaarduidelijk zal be
grijpen, dit wordt alleen gedaan uit
k.
M TVEERCALH
kvii
VELOMAKERS vraagt AGENTSCHAP
WIELRIJDERS vraagt GRATIS
LUXECATALOGUS
aan THflTVÉRPI» CÏCLE Cj Ltd) 48. PtLlKAAHSTRUT, UTKIKI
