Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement.
In de Kamer.
Achlsle jaar. Xr 22,
Donderdag, I 111 April 1912.
Eendracht maakt Macht. We CSC/lijnende ff CS HOÈtdertfafJS. Vires acquirit eundo.
INSCHRIJVINGSPRIJS
Voor den buiten Een jaar, Fr. 3-00.
Voor stad Een jaar, Fr. 3-50
Men handelt bij overeenkomst.
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 15 c. den drukregel,
Reklatnen25 c.
Rechterlijke aankondigingen 1 fr. id.
Tijdens de besprekiïtg der begroo
ting van niijverheid en arbeid, hield
den heer Nolf de volgende rede
De heer Nolf. Mijnheeren, het is
mij niet mogelijk de bespreking van
dit artikel, dat handelt over de her
ziening der kiezerslijsten, te laten
voorbijgaan, zonder verzet aan te tee
kenen tegen de al te bondige manier,
waarop de lijsten voor de werkrech
tersraden in zekere plaatsen, en name
lijk in het arrondissement Yper, opge
maakt werden.
Voor de werkbazen hebben wij he-
dendaagsch, in ons arrondissement,
min kiezers dan vöör de herziening
der wet, spijts de uitbreiding, welke de
nieuwe wetgeving aan het kiezerskorps
gegeven heeft. Te Yper zijn er aanzien
lijke nijveraars en handelaars, die
sinds tal van jaren in de stad gevestigd
zijn, die op de oude lijsten ingeschre
ven waren, die hunne verklaring der
werklieden en arbeidsters, welke zij
bezigen, gedaan hebben, die niet meer
voorkomen op de in voege zijnde lijs
ten, en, wat meer is, zij werden zelfs
niet van hunne uitschrabbing verwit
tigd.
Voor de 48 gemeenten, die ons
rechterlijk arrondissement uitmaken,
hetzij voor eene bevolking van 151,501
inwoners, zijn er maar 1,519 werkba
zen ingeschreven, en als men de reke
ning per beroep opmaakt, komt men
tot deze vaststelling dat, voor de kant
werksters, bij voorbeeld, die bij dui
zenden in onze streken geteld worden,
bij zooverre dat de inrichting eener
bijzondere kamer zich voor haar wet
tigen zou, er maar eenige werksters
ingeschreven zijn 168 voor de 48 ge
meenten, waarvan de lijsten neerge
legd zijn in 't arrondissementscom
missariaat van Yper. Ik heb het na
zicht niet kunnen doen voor de andere
gemeenten.
Te Yper zelf, waar, volgens de be
kentenis der kautenfabrikanten, er
honderden werksters bestaan, zijn er
enkel 23 die ingeschreven zijn, en zeg
gen dat wij aan het hoofd van 't stads
bestuur een burgemeester hebben par
tijganger van 't vrouwenkiesrecht, den
achtbaren heer Colaert. Gelach op cle
banken der tegenpartijen)
Eindelijk voor de bedienden is de
toestand nog meer verrassend. Er zijn
in't geheel en voor alles 62 inschrij
vingen voor de 48 gemeenten van het
bestrek, waarvan 3 te Komen, 3 te
Gheluwe, 1 te Oostnieuwkerke, 16 te
Poperinghe, 2 te Passchendaele, 3 te
Waasten en 34 te Yper.
In 41 gemeenten is er niet een inge
schreven kiezer, en onder de 16 inge
schrevenen te Poperinghe is er een
gasthofhouder, een* landmeter, een
hoppehandelaar, twee bijzonderen, een
landbouwwerkman, twee herbergiers,
een hoppemakelaar, twee wachters en
een kontroleur van den buurtspoor
weg een baardscheerder, allen als
dusdanig op de kiezerslijsten voor de
Kamer en de gemeente aangeduid.
Zietdaai het kiezerskorps, dat ge
roepen werd om de kamer der bedien
den te kiezen Gelach links).
De heer Daens. 't Zijn schoone
kiezerslijsten.
De heer Nolf. Die aanwijzigingen
toonen de hinderloosheid, waarmede
de lijsten in ons arrondissement opge
maakt zijn.
De heer Daens. 't Is nog eens kon
kelfoes.
De heer NolfNatuurlijk, werden
de negen tienden onzer vrienden ver
geten. Ook, heeft die toestand den
strijd onmogelijk gemaakt voor de kie
zing, en hij ontneemt allen ernstigen
aard aan de afkondigingen, die gedaan
werden.
Ik zou willen weten over welke mid
delen het staatsbestuur beschikt om de
gemeenten te verplichten behoorlijk
hunne kiezerslijsten op te maken
Het artikel 111 der wet zegt, inder
daad, dat de hoofden van ondernemin
gen, de werklieden en de bedienden,
die de vereischte voorwaarden vervul
len, van ambtswege als kiezers op de
lijsten moeten gebracht worden, als zij
in 't bestrek gehuisvest zijn en dat die
inschrijving door de zorgen der ge
meentebesturen moet gedaan worden.
Welnu, het is onbetwistbaar dat de
gemeentebesturen in 'tarrondissement
Yper de voorschriften der wet niet na
geleefd hebben.
Ik zou willen weten als er eene be
krachtiging is en wat de minister kan
en meent te doen
En dat men niet kome zeggen dat de
kiezers zelf hunne inschrijving moeten
vragen. De tusschenkomst van bijzon
deren moet heel zeker maar bij uitzon
dering gebeuren. Het is aan de ge
meentebesturen dat het opmaken der
lijsten opgelegd is zij alleen kunnen
het, want zij alleen zijn in't bezit dei-
boeken van de bevolking en van al de
noodige stukken, zij hebben ook be
taalde beambten te hunner beschik
king om dat werk te verrichten en niet
om er zich van te ontlasten op bijzon
deren, wat al te gemakkelijk ware
Mijnheeren, het artikel 112 der wet
zegt dat de kiezerslijsten naar alphabe-
tische naamletters moeten opgemaakt
zijn en dat zij rechtover den naam van
eiken kiezer de reeks moeten vermel
den, waartoe hij behoort.
Welnu, dat wettelijk voorschrift
werd niet nageleefd in verscheidene
gemeenten. Andere gemeenten hebben
de kiezers in groepen geschikt, de
eene de klasseering der nijverheden
voor de inrichting der nijverheids-Ad
werkraden tot grondslag nemende, de
andere de groepeering aangenomen
voor de landbouw- en nijverheidsop
telling tot grondslag nemende.
Het is dus noodig aan de gemeente
besturen onderrichtingen te geven.
Ik zou ook willen, om het werk der
herziening en des nazicht te vergemak
kelijken, dat "er afdrukken van al de
lijsten, die hetzelfde rechterlijk arron
dissement betreffen, neergelegd wezen
in het arrondissementscommissariaat
van de plaats, waar de raad zetelt.
Het gebeurt, inderdaad, en 't is het
geval voor Yper, dat het rechterlijk
arrondissement, dat de uitgestrekt
heid van 't rechtsgebied der werkrech-
tersraden vaststelt, gemeenten bevat
dfe van verschillende bestuurlijke ar
rondissementen afhangen, derwijze
dat de kiezerslijsten rondverspreid
zijn in arrondissementscommissaria
ten, die soms heel verre van elkander-
afgelegen zijn. 't Is alzoo dat de lijsten,
die voor de kiezing van den werkrech-
tersraad van Yper moeten dienen, ge
deeltelijk te Yper, te Veurne en te
Thielt zijn.
Daaruit vloeien zekerlijk zwarighe
den en een ernstigen hinderpaal voort
voor de herziening en voor het na
zicht. liet ware wenschelijk dat er on-
derrichtigen gegeven werden, opdat er
ten minste een afdruk van al de lijsten
in het commissariaat van Yper zij.
Ten slotte, Mijnheeren, het zou ook
noodigzijn te onderzoeken als het niet
geraadzaam ware het artikel 97 der
wet te wijzigen, dat zegt dat de kosten
van eiken werkrechtersraad tot beloop
der twee derden afgedragen worden
door de gemeenten van 't bestrek en
dat deze tusschenkomen in de mate
van het getal werklieden en bedienden
op hun grondgebied gevestigd.
Dat artikel plaatst dus de gemeenten
in de moeilijkheid van te kiezen tus-
sehen hun belang en hunnen plicht, en
natuurlijk geven zij de voorkeur aan
hun belang en geven zoo weinig mo
gelijk kiezers op.
Dat is eene onregelmatigheid, die
noodzakelijkerwijze verdwijnen moet,
als wij meer rechtzinnigheid willen
verzekeren in het opmaken der kie
zerslijsten.
Dat zijn, Mijnheeren, de bondige op
merkingen. die ik aanbieden wilde
ik vestig de aandacht van den achtba
ren minister er op, en ik hoop dat hij
er wel zal willen rekening van houden
en ingevolge er van de noodige maat
regelen voorschrijven. (Zeerwel! links).
De heer A. Hubert, minister van nij
verheid en arbeid. Mijnheeren, ik
houd er van eenige woorden te ant
woorden op de aanmerkingen, door
den achtbaren heer Nolf aangeboden.
Eerst en vooral doe ik aan het acht
baar Kamerlid opmerken dat geen en
kel verwijt aan het ministerie van nij
verheid en arbeid kan gedaan worden,
dat aan de gemeentebesturen al de
nuttige en noodige onderrichtingen
gegeven heeft nopens het opmaken
der kiezerslijsten voor de kiezingen
der werkrechtersraden.
Maar, zegt het achtbaar Kamerlid,
zekere gemeentebesturen hebben van
die onderrichtingen geene rekening
gehouden in dien zin dat de kiezers
lijsten niet volledig genoeg zijn en dat
men er nog vele kiezers werkbazen,
werklieden of bedienden zou moeten
inschrijven.
't Is mogelijk, maar ik vraag mij af
waarin het ministerie van Arbeid ver
antwoordelijk is. Want, eindelijk, als
de gemeenten hunne plicht niet doen,
dan kan de mi nister niet zelf de lijsten
opmaken. Overigens, de wet, die on
langs gestemd werd,
daarin met al
de voorgaande overeenstemmende
laat aan de belanghebbende de zorg
hunne inschrijving op de lijsten te
eischen gelijk zij hun het vermogen
toestaat de uitschrabbing te vragen van
hen, die er ten onrechte zouden inge
schreven zijn.
't Is overigens alzoo dat 't gaat voor
de politieke kiezingen. Welnu, nooit
heeft men den minister van binnen-
landsche zaken verantwoordelijk ge
maakt over het feit dat zekere perso
nen niet op de lijsten der gemeente
kiezers, bij voorbeeld, gebracht waren.
De heer NolfIk wil u over dat
feit niet verantwoordelijk maken. Ik
heb alleen gevraagd, welke de werk-
dadige middelen zijn, waarover het
staatsbestuur beschikt om de gemeen
ten te dwingen hunnen plicht te vol
brengen.
De heer AHubert, minister van nij
verheid en arbeid. Er is het middel,
dat ik kom aan te wijzen en dat het
zelfde is voor alle kiezerslijsten, het
gelde de kiezingen voor de werkrech
tersraden, voor de Kamers, voor de
provincie of de gemeente wie niet in
geschreven is, heeft het recht zijne in
schrijving te eischen en hij heeft ook
het recht de uitschrabbing te vragen
van hem, die er ten onrechte op voor
komen zou.
Ik weet dat, voor de kiezerslijsten
der werkrechtersraden, de wet zegt
dat het gemeentebestuur van ambts
wege de burgers inschrijven moet, die
de vereischte voorwaarden vervullen.
De heer NolfZiedaar, de knoop
van de zaak.
De heer AHubert, minister van nij
verheid en arbeid. Ik weet nog dat
de wet eene onderscheiding gemaakt
heeft en dat zij voorgeschreven heeft
dat de personen, die buiten het be
strek van den werkrechtersraad ge
vestigd zijn, het initiatif moeten nemen
en hunne inschrijving aanvragen.
Maar het grondbeginsel is hetzelfde
voor de wetgevende, de provinciale en
de gemeentekiezingen de gemeenten
zijn verplicht de lijsten der kiezers op
te maken en, als zij het niet doen, de
belanghebbenden hebben het recht
hunne inschrijving uit te lokken of de
uitschrabbing te vragen van hen, die
ten onrechte ingeschreven zijn. Te
dien einde, wenden zij zich tot het
gemeentebestuur en desnoods tot het
beroepshof.
De heer Nolf. Dat is niet mogelijk,
't is bij duizenden dat de kiezers verge
ten zijn.
De heer A. Hubert, minister van nij
verheid en arbeid. Voor de wetge
vende kiezerslijsten zijn ze nog veel
talrijker.
De heer Nolf. O neen.
De heer A. Hubert, minister van nij
verheid en arbeid. Maar zekerlijk,
vermits het kiezerskorps veel uitge
breider is voor de wetgevende kiezin
gen dan voor de werkrechtersraden.
Gij klaagt, maar gij zoudt wel doen
in uw arrondissement, voor wat de
werkrechtersraden betreft, datgene tot
stand te brengen, wat reeds voor de
wetgevende kiezingeh bestaat. Er zijn
personen van goeden wil, die zich ge
lasten aan de belanghebbenden, die op
de kiezerslijsten vergeten zijn, te her
inneren dat zij het recht hebben inge
schreven te worden en die voor hen
die inschrijving opeischen. Het is on
mogelijk dat het ministerie van nijver
heid en arbeid zich daarmede belaste.
Nochthans als zulke misslagen en
onnauwkeurigheden vastgesteld wer
den, ben ik bereid eenen omzendbrief
aan de gouverneurs der provinciën te
sturen, hun de feilen en gebrekelijk-
heden aanduidende, welke men zou
vastgesteld hebben in het opmaken der
kiezerslijsten voor de werkrechters
raden maar daarbij moet zich de
werking bepalen van het minisl ie
van nijverheid en arbeid.
Wat het doen neerleggen aangaat der
lijsten in den zetel van een enkel be
stuurlijk arrondissement, 't ware nog
ingaan tegen de wet.
De heer Nolf. Een afdruk der lijs
ten.
De heer AHubert, minister van nij
verheid en arbeid. 't Is gelijk. De
wet zegt dat men de lijsten, opgemaakt
in het bestuurlijk bestrek, onder het
bestuur van den arrondissementscom
missaris geplaatst, neerleggen moet in
het arrondissementscommissariaat.
Men schrijft in bij den Uitgever, bixfnudestraat, nr 83, te Yper. lie aankondigingen van
gansch België en 't buitenland evenals de Notariale en Rechterlijke lankondigingen mogen
gezonden worden ten bureele van dit blad. Men wordt vriendelijk verzocht alle hoege-
naamde artikels uiterlijk tegen Kijnsdag middag vrij en onderteekend toe te zenden
vraagt AGENTSCHAP
WIELRIJDERS vraagt GRATIS
LUXECATALOGUS
THfWlBPlI CYCLE Cj Ltd, 48, PELHUANSTRAATt SNTSUflï,
