Vereeniging
Vandevenne,
Victoor Eudoxe,
Nolf Ernest,
Glorie Robert,
Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement.
5 centiemen.
Achtste jaar. .V 23.
Dotiderchrg, 18" April 1912.
"STfc
Eendracht maakt Macht. Verschijnende des Sïonderdays. Vires acquirit eundo.
INSCHRIJVINGSPRIJS
Voor den buiten Een jaar, Fr. 3-00.
Voor stad - Een jaar, Fr. 3-riO
Men handelt bu overeenkomst.
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 15 c. den drukregel-.
Reklamen25 c.
Rechterlijke aankondigingen 1 fr. id.
zal geleverd
LiiecaJe Sc Grondwettelijke
van 't Arrondissemetti Ypsr.
De liberale en grondwettelijke Ver
eeniging van 't arrondissement Yper
kwam Zaterdag, 6 dezer, in algemeene
vergadering bijeen om hare kandida
ten voor de aanstaande wetgevende
kiezingen aan te duiden.
Te drij uren stipt opent de heer A.
Masschelein, die de heeren Bossaert,
Victoor, Nolf, Brunfaut, Glorie en an
dere Bestuurleden aan zijne zijde
heeft, de zitting en legt uit in welke
voorwaarden den strijd
worden.
Den 27 December laatst, zegt hij,
ontving de Vereeniging van den Socia
listen Bond van 't arrondissement den
volgenden brief
Na die lezing herinnert de lieer -Mas
schelein dat de socialistische voorstel
len, in bovengemelden brief bevat,
ouderworpen geweest zijn aan de
t stemming der aangeslotene kantonnale
I Vereenigingen, en aan het gevoelen
van al de afgevaardigden van den bni-
ten, die ze eenpariglijk verworpen
hebben, ze als ongelegen en zelfs ge
vaarlijk aanziende hij voegt er bij dat
ln de algemeene vergadering van 3
Maart de Vereeniging van 't arrondis
sement Yper eenpariglijk, min 2 stem
den, en 2 onthoudingen die zienswijze
goedgekeurd heeft.
Hij doet uitschijnen dat er eene
maand vetioopen is sedert dat die be
slissinggenomen werd en dat, uit-atle
I hoeken van 't arrondissement, het
I Restaur niets dan goedkeuringen ont
vangen heeft.
Anderzijds wijst hij er op dat de so-
cialistische partij reeds hare kandida-
ten aangeduid en hare propaganda
begonnen heeft.
In die voorwaarden verklaart de al
gemeene vergadering hare vorige be-
slissi ngen bekrachtigende, dat er geene
reden is om de voorwaarden van den
strijd in ons arrondissement te wijzi
gen en zij gaat over tot de aanduiding
der kandidaten.
De heer Masschelein deelt vervol
gens aan de vergadering mede dat het
noodig is een nieuwen toegevoegden
kandidaat voor de Kamer van Volks
vertegenwoordigers aan te duiden
niet, zegt hij, dat de heer Victoor,
wiens verkleefdheid aan de liberale
partij genoeg gekend is, ons wille ver
laten maar omdat, verlangende dat
ons arrondissement in den Senaat ver
tegenwoordigd zij, wij aan den heer
Victoor gevraagd hebben, wetende
dat men zich nooit te vergeefs tot hem
richt, wel te willen toegevoegde kan
didaat voor den Senaat worden, met,
als werkelijke kandidaat de heer Van-
devenne, uittredend Senator, die, voor
het oogenblik alleen de arrondisse
menten van Kortrijk en Yper vertegen
woordigde.
De heer Victoor, aanveerd hebben
de, stel ik u voor, Mijnheeren, besluit
de heer Masschelein, wel te willen de
kandidaturen der heeren Vandevenne
en Victoor, als kandidaten voor den
Senaat toejuichen.
Voor de Kamer, gaat de heer Voor
zitter voort, is de keus van 't Bestuur
natuurlijk gebleven op den heer Nolf,
uittredend volksvertegenwoordiger
als werkelijke kandidaat en op de lieer
R. Glorie, advokaat, als toegevoegde
kandidaat. (1 oe juiching en).
De vergadering heeft stellig het
recht andere kandidaturen voor te
dragen in dat geval zou er moeten
tot ëenen poll overgegaan zijn.
De voorstellen van 't Bestuur zijn
met eenparigheid goedgekeurd en de
Voorzitter kondigt de,bepaalde kandi
daturen af dér heeren
Notaris te Sweveghem, als werke-
kelijke en
Burgemeester te Meesen, als toe
gevoegde kandidaat voor den Se
naat, en der heeren
uittredend volksvertegenwoordi
ger te Yper, als werkelijke en
advokaat te Yper, als toegevoegde
kandidaat, voor de Kamer.
De Voorzitter geeft vervolgens het
woord aan den heer volksvertegen
woordiger Nolf.
De heeren Victoor en Glorie bedan
ken op hunne beurt voor het vriende-
WEERGALM
Men schrijft in bij den Uitgever, Luxinödesl
ganseli Isèlgië en 't hnitenlnnd evemls de Nol
gezonden wordeu ten hu reel e van dit blad
nn.'inide aiiikels uiterlijk terjen Iijnsdajf. raidd
raat, nr 53, te Yper. De aankondigingen van
anale en Rechterlijke aankondigingen magen
Men wordt vriendelijk verzicht alle hoege-
ag vrij en onderteekend toe te zenden.
Komen, den 27 December 191 1.
Aan den Leer Schrijver der Liberale Ver
eeniging, te Yper.
In zijne vergadering van 24 dezer beeft
dé'Socialistische Bond mij gelast u de be
slissingen te doen kennen, dien hij geno
men heelt, nopens de wetgevende kiezin
gen van de aanstaande Junimaand.
Onze Pond heeft beslist
1° Dat gezien de toenadering der twee
partijen in gansch bet land, hij verlangt in
ons arrondissement den kartel te zien slui
ten tusschen de twee partijen, (liberale en
socialistische) met de toepassing der boven-
elkander plaatsing
2" Dat onze partij de kiezers zou mogen
aanzetten nevens den naam van onzen kan
didaat te stemmen, die de derde op de lijst
f zou staan
3° Dat onze twee partijen den strijd elk
langs zijnen kant zou leveren, opdat elk-
eene der partijen'hare onafhankelijkheid
i behoudeom haar programma te verdedigen
4° Dat, in geval de gekozen liberale kan
didaat den steun der socialiste stemmen zou
noodig hebben, die nevens den naam van
onzen kandidaat zouden uitgebracht zijn.
om gekozen te worden, een vierde deel van
den duur des mandaats aan de socialistische
partij toekome wij meenen dat het daar
het middel is, opdat de tegenpartijen het
j meest stemmen mogelijk in ons arrondis
sement-behalen, aangezien elke partij eene
poging zal in 't werk stellen voor die over
eenkomst.
Gelief zoohaast mogelijk dezen brief aan
uwe Vereeniging mede te deelen en gij
zoudt ons zeer verplichten kondet gij ons
een antwoord geven voor 24 Januari eerst-
komende, dag, waarop onze Bond zijnp
maandelijksche vergadering houdt.
Hopende dat de Liberale Vereeniging
1 onze voorstellen welwillendzalonderzoeken,
Ontvang mij ne dienst willige groeten issen.
Voor den Socialistenbond
van 't arrondissement Yper,
De Schrijver,
GOUDSMEDT, A.
Volkshuis, Komen.
asgSIHflHlllliÉ>MWWmaH llllfll II
De heer Nolf begint met de vergadering
te bedanken over het vertrouwen waarvan
zij hem een nieuw bewijs geeft met hem
opnieuw kandidaat voor de Kamer uit te
roepen.
't Is de eerste maal, zegt hij, sedert 1900,
dat de antiklerikale partijen met afzonder
lijke lijsten den strijd aangaan wat ge
beurt, moest gebeuren het is niet moge
lijk aan eene politieke partij te vragen zich
gedurig achter de onthouding te verschan
sen.
De socialistische partij heeft het vurig
verlangen zich eens te tellen is het oogen
blik goed gekozen om het te doen Dat is
eene vraag, die niet behoort door de liberale
partij opgelost te worden. Wat meer is, de
beslissing is door de socialisten genomen.
Hunne kandidaten zijn aangeduid en hunne
propaganda is tegonnen.
Sprekende over het kartel, dat door de
socialisten voorgesteld was, zegt de heer
Nulf dat hij niet tusschengekomen is in de
onderhandelingen,die aangeknoopt werden
en dat hij geen deel aan de besprekingen
en de stemmingen genomen heeft die er op
volgden. Hij drukt op de verklaring, die
onder dat opzicht namens het Bestuur ge
daan werd en waaruit het blijkt dat het is
na een eenparig gedacht der verschillende
aangeslotene kantonnale Vereenigingen en
der afgevaardigden van den buiten ontvan
gen te hebben, dat de Liberale Vereeniging
van 't arrondissement besloten heeft den
strijd met afzonderlijke lijsten aan te gaan.
De heer Nolf verklaart dat hij van mee
ning is, daarin de zienswijze van den alge-
meenen Raad der werklieden partij deelen-
de, dat de aanbieding van gemeene lijsten
vele zwarigheden heeft en dat men zulks in
regel moet vermijden. Hij neemt nochtans
aan dat heel ernstige redenen kunnen inge
roepen worden ten voordeele van het kartel,
wanneer deze verschijnt als eenig middel
om datgene te verbeteren, wat ons stelsel
van evenredige vertegenwoordiging als ge-
brekelijk vertoont. Onder onze huidige kies
wetten zijn de sterkste partijen inderdaad
bevoordeeligd ten nadeele der zwakste par
tijen.
Het kan dus gebeuren dat in eene om
schrijving de tegenpartijen belang hebben
hunne verscheidene lijsten boveneen te plaat
sen, ten einde met meer kans van bijval te
strijden tegen den gemeenen tegenstrever.
Het kartel is dan een middel van wettige
verdediging.
Het is dus een kwestie van gelegenheid,
die mën dient op te lossen met zich onder 't
oogpunt der noodzakelijkheden van elk ar
rondissement te plaatsen.
De heer Nolf doet uitschijnen dat de door
de socialistische partij aangegaan noodzake
lijkerwijze moest uitdraaien op eene in be
schuldigingstelling van den liberalen volks
vertegenwoordiger en hij haalt de twee
verwijten aan die hem toegestuurd worden.
Zij hebben betrek op de stemmingen, die
hij uitgebracht heeft over de kwestie van
het algemeen stemrecht, en over het voor
stel van afschaffing van het artikel 310, on
der vorm van wensch uirgedrukt, tijdens
de bespreking van het koninklijk adres.
De heer Nolf zegt dat hij, met te aanveer-
den kandidaat van de Vereeniging te zijn
in de algemeene kiezingen sedert "1900,
nooit andere verbintenissen aangegaan
heeft dan deze van in de Kamer het pro
gramma der liberale partij te verdedigen en
te ondersteunen. Toejuichingen
In zake van algemeen stemrecht is hij on
derhanden genomen geweest door de socia
listische dagbladen, omdat hij, daarin het
voorbeeld, door de heeren Paul Janson en
Jooris Lorand gegeven, volgende, geweigerd
heeft het algemeen kiesrecht aan 21 jaren te
stemmen.
Hoe had hij anders kunnen handelen zon
der eenerzijds het programma der Vereeni
ging, waarvan hij de zaakgelastigde is sedert
1900 en dat het algemeen stemrecht maar
aanneemt aan 25 jaren, te miskennen, zonder
anderzijds verbintenissen te verbreken, aan
gegaan in den schoot der liberale linkerzijde,
die zich heden geheel en gansch aangesloten
heeft bij het algemeen stemrecht aan 25
jaren, vereenigd met de algeheele evenredige
vertegenwoordiging. Levendige goedkeu
ring j
Dat programma, dat hetgeen is van heel
de liberale partij, blijft dat van de Ypersche
liberalen het werd vastgesteld tengevolge
van eene rechtzinnige overeenkomst, die wij
willen eerbiedigen, 't is datgene, dat wij
aan de kiezers zullen aanbieden, die het op
2 Juni eerstkomende zullen goedkeuren,
gelijk zij het sinds 1900 goedgekeurd heb
ben Langdurige toejuichingen).
De heer Nolf voegt erbij dat de socialis
tische partij hem ook de stemming verwijt,
die hij uitgebracht heeft over het voorstel
van artikel 310 af te schaffen. Hij heeft,
inderdaad, tegen de afschaffing, door de
socialisten ondersteund, gestemd maar hij
heeft de herziening gestemd, door de libe
rale partij voorgesteld en in dezer naam
door den heer Paul Janson verdedigd in de
volgende bewoordingen
Ons bijvoegsel, dat de afschaffing van
artikel 310 van het Strafwetboek vraagt,
is gewettigd geweekt door nog al talrijke
rechterlijke beslissingen, die den geest
der wet schijnen miskend en eene ware
ongelijkheid geschapen te hebben tus-
schen den werkbaas en den werkman.
Wij achten, 't is de denkwijze der leden
van de linkerzijde, in wier naam ik de eer
heb te spreken, dat het noodig is dat ar-
tikel 310 van het Strafwetboek te herzien
en die kwestie aan een ernstig en grondig
onderzoek te onderwerpen.
Het schijnt ons geraadzaam de middelen
»'op te zoeken om de zoo betreurlijke twis-
ten, die tusschen het weik en het kapitaal
ontstaan, anders op te lossen dan door de
werkstaking en de werkhuissluiting, 't Is
dat wij, nevens de werkstaking, die een
recht is voor den werkman, de werkhuis-
sluiting hebben zien opdagen, veel meer
te duchten om reden der onmetelijke kapi-
talen, waarover de nijveraars beschikken.
't Is daarom dat wij vragen als er geen
werkdadiger middel van overeenkomst
bestaat nopens de kwestie der dagloonen
en der andere moeilijkheden, die tusschen
werklieden en bazen oprijden. Het kan in
niemands gedacht komen van daden te
wettigen, die, tijdens de werkstaking, van
misdadigen aard zijn, zooals smaadwoor-
den en bedreigingen, de slagen en ge-
welddaden.
Zietdaar het karakter van ons bijvoeg-
sel en, zooals het is, schijnt het mij dat het
door heel de Kamer kan gestemd worden
De "heer Nolf denkt niet dat die kwestie
verbitteren kan, vermits reeds hoogge
plaatste magistraten en die men niet ver
denken zal oproerige denkbeelden gedach
ten te deelen, de onbillijkheden van artikel
310 aangeklaagd hebben. Het is noodig dat
de vrijheid van het werk beschermd worde.
Maar niemand vraagt dat zij het weze door
eene wetsbepaling, die tot willekeurigheid
aanleiding geven kan.
Maar, gaat de heer Nolf voort, is het wel
het oogenblik om tusschen de tegenpartijen
zulke vragen te gaan opwerpen
Wij hebben beter werk te doen, zegt hij.
Wij hebben eerst en vooral te denken dat
misschien ons eene eenige gelegenheid ge
geven is om het staatsbestuur omver te
werpen en om een einde te stellen aan 27
jaren klerikale overheersching, waarvan wij
liberalen en socialisten, meer dan wie ook
te lijden hebben.
Wij hebben het openbaar onderwijs te
verdedigen en herin te richten in alle gra
den.
Wij hebben het land te begiftigen met
eene eerlijke kieswetgeving, gesteund op
het zuiver eenvoudig stemrecht, en op de
algeheele evenredige vertegenwoordiging,
die aan alle partijen toelaten zal vertegen
woordigd te zijn in den schoot der bestu-
lende vergaderingen, zonder te moeten
hunne toevlucht nemen tot kiesovereen-
komsten, die altijd nadeelig zijn voor hen,
welke ze dulden moeten.
Wij hebben de verdediging des vader
lands te verzekeren en ons leger op volksge
zinder grondslagen in te richten, met den
diensttijd tot het volstrekt noodige te ver
minderen.
Wij hebben goede orde te stellen in ons
openbaar geldwezen, dat het huidig staats
bestuur maar kan in evenwicht houden door
zijne toevlucht te nemen tot allerlei loensche
middelen en door de gedurige daling der
Staatsrenten te veroorzaken.
Wij willen ook het land begiftigen met
eenen réesem maatschappelijke wetten, die
de arbeiders tegen de ellende beschutten
moeten, in geval van ziekte, vroegtijdige
gebrekkelijkheid, ongewilde werkloosheid
en ouderdom.
Wij hebben een einde te stellen aan eene
huishoudkundige politiek, die het leven
onophoudelijk duurder maakt.
Wij hebben ten slotte onze pogingen te
vereenigen om een stelsel van dweepzucht
en uitsluitingszin omver te werpen, dat
maakt dat, sinds 27 jaren, alle gunsten, alle
ambten in ons land den klerikalen alleen
voorbehouden worden. Herinneren wij ons
eerst en vooral, op dit uur, dat de vijand
zich rechts bevindt en dat het tegen het
klerikalism alleen is dat de tegenpartijen
hunne slagen moeten richten. Langdurige
toejuich i ngen).