urn
■jBBanBQagaauflsnH
Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereenigmg van Yper en het Arrondissement.
Donderdag, 27" Juni 1912.
Aan onze
Liberale Viienden
Huiuid kiesmiddclcn.
Dal zij eens naar hun
eigen onderwijs zien
Altijd mei hel geld
uil de groole kas.
Koud de verkiezingen
van 2 Juni.
Eenige Cijfers.
klerik;ile klesmiddelen.
Eendracht maakt Macht. f er Schijnende des Ëïondeedut/SVires acquirit eundo.
INSCHRIJVINGSPRIJS Men sehrijfi in hij den Uilgever, bixrnudestraat, n' 53, te Yper. De aankondigingen van AANKONDIGINGEN
Voor den buiten Een jaar, Fr. 3-ÜO. gansch België en 't buitenland evenals de Notariale en Kechterlijke aankondigingen mogen Aankondigingen 15 c. den drukregel.
VOOR stad Een jaar, Fr. 2-50 gezonden worden ten hureele van dit hlad. Men wordt vriendelijk verzocht alle hoege- Reklamen 25 c.
Men handelt bij overeenkomst. naamde artikels uiterlijk tegen Üijnsdag middag vrij en onderteekend loe te zenden. Rechterlijke aankondigingen 1 fr. id.
De verkiezingen zijn achter den
rug. De gestolen zegepraal der kle-
rikalen heeft bewezen dat de om-
kooperij en het bedrog sterker zijn
dan het goede recht en dat wij
slachtoffers zijn geweest van ons
eigen goed vertrouwen in dit recht.
Maar nu is het de tijd overal, in al
de kantons met de werking van de
volgende verkiezingen te beginnen.
Het gebeurt eilaas te dikwijls, dat,
eens de kiezingen voorbij, de ijver
verzwakt en dat mag nu minder
dan ooit het geval zijn.
Indien in de groote steden het ge
makkelijker is de kiezers die het aan
tal stemmen niet gekregen hebben
op te speuren dan op den buiten, dan
is 't niet minder waar dat het groot
ste kiesbedrog op den buiten op
grooter schaal is gepleegd geworden
dan in de steden en dat wij door een
aanhoudende, hardnekkige en onver
zwakte werking de bedriegerijen der
klerikale kiesomkoopers moeten ont
maskeren en beletten dat in 't ver
volg de schaamtelooze omkooperij
nog gebeure.
Het is dus de plicht van ieder
liberaal mede te werken aan de her
ziening der kiezerslijsten. Dat zij
die weten dat sommige klerikalen
voor meer stemmen aangeschreven
staan dan ze bezitten en vrijzinnigen
kennen wier stemrecht werd afge
nomen of verminderd daarvan op
gave doen aan de leiders der libera
len op hun dorp of bij gebreke daar
aan rechtstreeks hun aanmerkingen
sturen aan de Liberale Associatie te
Yper, die verder gevolg aan de on
derzoeken zal geven.
Men vergete niet dat liet de plicht
van ieder liberaal is, mede bij te
dragen tot de omverwerping der
klerikalen en dat zulks alléén ge
beuren kan door eendrachtige sa
menwerking.
Eene noodzakelijke Bespreking.
Het zal waarlijk een stichtend
debat zijn, dat bij de heropening der
Kamer op 9 Juli zal gevoerd worden
rond den kiesstrijd.
De liberale leden van Kamer en
Senaat verzamelen thans de bewijs
stukken, die zullen aantoonen op
welke manier de klerikale partij
haren Waterloodag is ontglipt en
hoe het arme België terug onder den
dompershiel is gevallen.
De dokumenten en bescheiden, die
uit alle hoeken van het land toeko
men, zijn zeer stichtend en van zul-
ken aard dat men er bijna aan twij
felt of zoo iets mogelijk is geweest
in België.
Vooral de feiten uit Limburg, de
beide Vlaanderen, Namen, Dinant
en Nijvel zijn het, die een zonderling
licht op de groote klerikale zege
praal zullen werpen.
Zou men kunnen gelooven dat te
Hauthem b. v. het kiesbureel te
middag was gesloten en al de libe
ralen, die zich nog aanboden, voor
de gesloten deur bleven staan, ter
wijl gekende katholieken langs de
bijzondere woning van een klerikalen
kiesdraver werden binnen gelaten en
nog mochten doppen
Is het niet van algemeene bekend
heid dat té Oostende klerikale kies-
dravers in de woning van visschers
zijn gedrongen, terwijl dezen in zee
waren en zich hebben meester ge
maakt van hun oproepingsbrief, soms
met geweld, of door geld, en dan
andere personen in de plaats van de
visschers ter stembus hebben ge
stuurd
En wanneer die visschers zich dan
aanboden om te kiezen, moesten zc
vernemen dat reeds iemand op hun
naam was komen stemmen.
Het meervoudig stemrecht zal in
de Kamer slechte tijden beleven, en
het zou wel onder al de gepleegde
knoeierijen kunnen begraven wor
den.
Het zal ook niet van een leien
dakje loopen voor den heer de Bro-
queville, wanneer hem met feiten,
namen en cijfers ter staving zullen
uitleggingen gevraagd worden over
de gemoene wijze, waarop hij gedu
rende de laatste dagen voor de ver
kiezingen tegenover de staatsbe
dienden is te werk gegaan. De heer
de Broqueville moet een zeer slechten
dunk hebben over het staatsperso-
neel hij zou anders zijne overtui
ging met laten blijken hebben dat
men met wat 0eld de staatsbedien
den aan de klerikale partij verknecht.
Het zal aan den heer de Broque
ville niet lukken dit debat door een
spitsvondigen zet of een gentleman-
buiging te ontspringen.
En de klerikalen zullen eens te
meer het recht hebben op hun kies-
veldtocht fier te zijn.
Men herinnert zich nog dat in onze
laatste kiesstrijd de kopstukken der
grrroote bewarende partij van Yper
de onzijdige scholen uitmieken voor
holen, waar niets dan zedenbederf
geleerd wordt en waar enkel ver-
kens en bandieten gekweekt worden.
Zij deden de liberalen doorgaan
als Bonnots, Garniers, Carouys, enz.
Ehwel lezers, Carouy, de be
ruchte automobielbandiet, die nu
nog achter slot en grendel zit, was
een leerling der Belgische klooster
scholen.
De klerikalen moeten geen stee-
nen smijten in andermans hof als zij
weten wat al onkruid in hun eigen
hof groeit. Niet waar
Maar kennen onze kadodders de
eerlijkheid in kiesmiddelen Ge zijt
er wel mede Voor hun alle middels
zijn goed om hunne tegenstrevers te
bestrijden
De Staatskas is alweer eens ledig en
de regeering gaat 400 inilliocn Ir.
lecucii aan 3 1/2 Het eerste ge-
volg daarvan is geweest dat de Staats
recht 3 eenige franken is gezakt en
morgen misschien aan 80 zal gekwo-
teerd staan.
Waar 't geld naartoe gaat zal men
vragen. Ja, wie weet, doch ziehier een
staaltje van de wijze waarop men met
's Rijks penningen omspringt in....
kiezingstijd.
Een kantonnier. van de omschrijving
Brussel, wiens vrouw ziek is, had se
dert maanden en maanden een hulp
geld aangevraagd, doch daar hij als
twijfelachtige bekend stond, kwam er
geen antwoord.
Nu, daags vöör de kiezing, op 1"
Juni, is er een heerschap, zoogezegd
uit het ministerie, bij hem binnenge
komen en heeft hem overhandigd
1° zijn maandgeld 2° een toeslag van
40 frank wegens de levenduurte voor
elk kind onder de 14 jaar 3° 84 fr.
voor buiLengewone werkzaamheden
4° een hulpgeld van 221-90 fr. wegens
de ziekte zijner vrouw.
De man, die nooit in zijn leven zoo
veel geld had bijeen gezien, is natuur
lijk 's anderendaags dadelijk voor die
brave katholieken gaan stemmen.
Dit is een staaltje van de duizenden
bestuurlijke omkooperijen in gansch
het land gepleegd.
De dokurnentatie der oppositie over
de wijze waarop de klerikalen triom
feeren door het meervoudig stemrecht
en de trukeering van de E. V. is onuit
putbaar en zij bewijst hoe langer, hoe
meer, hoe groot de zegepraal van
de domperstyrannie is.
Ons land is door de katholieken ver
deeld in kiesomschrijvingen op zulke
manier dat het woord EVENredige ver
tegenwoordiging waarlijk een vloek
wordt, zooals blijkt uit onderstaande
statistiek
voor 4 zetels te Tongeren 43748 stemm.
voor 3 zetels te Dendermonde32318 stemm.
voor 4 zetels te Turnhout 40772 stemm.
voor 3 zetels te Brugge 32527 stemm.
voor 5 zetels te Roeselaere 49254 stemm.
voor 8 zetels te Antwerpen 93256 stemm.
voor 27 zetels
291885 stemm.
Om 27 zetels te hebben moesten de
kiesomscbrij-
56990
43977
38329
131329
127000
39724
20478
stemmen
stemmen
stemmen
stemmen
stemmen
stemmen
stemmen
457827 stemmen
waalsche antiklerikale
vingen behalen
voor 3 zetels te Doornijk
voor 2 zetels te Nijvel
voor 2 zetels te Thuin
voor 9 zetels te Luik
voor 8 zetels te Charleroi
voor 2 zetels te Hoei,
voor 1 zetel te Arlon
voor 27 zetels
De vlaamsche klerikale kiesom
schrijvingen, waar de domper bijna
onbeperkt kan werken op de arme
boeren, hebben dus evenveel zetels
met 165,948 stemmen min als de anti
klerikale waalsche kiesomschrijvin
gen.
Dat is fijne rekenkunst, die alles be
halve tot eere en glorie kan strekken
voor wie er zijn toevlucht toe moet
nemen om de werklieden te kunnen
tyranniseeren.
Met zulk systeem hebben de klerika
len 1 zetel per 10,810 stemmen, en de
antiklerikalen zetel per 16,949 stem
men, gemiddeld of als de kansen
eerlijk en gelijk waren aan 10,810 voor
een zetel zouden de antiklerikalen met
hun 457,827 stemmen 47 zetels in
plaats van 27 moeten hebben.
Het gemiddeld quotient 13,879 stem
men zijnde, zouden bovenstaande anti
klerikale kiesomschrijvingen op 33
oppositiezetels recht hebben, en de
klerikale kiesomschrijvingen zouden
21 katholieke zetels leveren.
Enz...
Ce qu'il fallait démontrer, (wat men
behoefde te bewijzen), zooals men in
de meetkunde zegt,... om tot eene
schitterende (I) klerikale meerderheid
te komen.
Werklieden, genoeg bedrog en on
recht geledenMeer dan ooit vooruit
voor Z. A. S. en eerlijke E. Y.
De uitslag der kiezing van 2 Juni be
wijst beter dan welke beredeneering
ook hoe onrechtvaardig ons kiesstel
sel is.
De vier Vlaamsche provinciën bren
gen 733,097 katholieke stemmen uit en
bekomen 61 zetels, terwijl de vier
Waalsche provinciën, met 708,056 an
tiklerikale stemmen slechts 44 liberale
en socialistische afgevaardigden be
komen.
Die toestand is een gevaar voor de
bestuurlijke eenheid van België, en Het
dat onze YY aalsche landgenooten ver bi t-
terd zijn over de priesterheerschappij,
die zij door toedoen der Vlaamsche
Kiezers moeten verdragen.
Het schijnt zelfs dat de Koning en
andere klaarziende staatsmannen be
ducht zijn voor dien anormalen toe
stand. Zondag 9 Juni had de Koning-
een lang onderhoud met den kabinei-
overste de Broqueville en er wordt ver
zekerd dat de kieswetten zoodanigzou-
den gewijzigd worden, dat ieder Bel
gische burger op 25 jarigen ouderdom
ééne stem zou bekomen en op 35 jaar
eéne tweede stem, indien hij vader van
familie is.' Dat stelsel is het ideaal der
antiklerikalen niet, maar het zou
toch zoo schreeuwend onrechtvaardig
niet zijn als do bestaande kieswetten.
De toestand in ons land is zeker niet
geruststellend en het Gouvernement
weet het maar al te wel, aangezien het
zijne victorie moet vieren, onder de
bescherming van 40,000 bajonetten.
Indien een beschuldigde de getuigen
moest uitkoopen, die voor hem op de
rechtbank moet verschijnen gelijk het
Gouvernement en zij ne vrienden de kie
zers omgekocht hebben, dan zou die
beschuldigde daarvoor alleen eene
hoooge straf oploopen.
De toestand is nu zoode katholieken
koopen in elke gemeente zooveel kie
zers uit als er noodig zijn om de meer
derheid te verplaatsen, zij stellen die
ongelukkige dutsen in de pijnlijke nood
zakelijkheid te kiezen tusschen hunne
innige overtuiging en een handvol ju-
dasgeld, en als de overwinning behaald
is verschuilen ze zich achter de haren
mutsen en het leger, 0111 hunne gesto
len overwinning te beschermen.
In het belang der toekomst van ons
geliefde vaderland is het te wenschen
dat die toestand niet lang blijve duren.
«s -ss m
Ad majorem Dei Gloriam.
Eene bladzij uit het Handboelc
van den volleerden Kiesbedrieger.
In den schoot der parlementaire
linkerzijde is een kommissie gesticht,
die een dossier zal vormen van al de
DE WEERGALM
mnöl Ha n/vrilf niamanH a