ÏISIETRAARTEN
E. Lambin-Mathée
Wacht niet tot
NIEUWJ 1 IR
De ministerieele
bekendmaking.
Vlaamsch Tooneel.
Theatre (l'Vpres.
Sociélé Royale
des Francs Arbalélriers.
Wij maken ons de weergalm dezer
klachten, met de vaste hoop dat het
beheer der posterijen de welwillend
heid zal hebben hunne klacht te aan-
hooren.
OM UWE
<e bestellen lei* drukkerij
DIXMU DESTRA AT, 53
YPER.
■J.l. Zondag woonden wij de vertoo
ning bij door de Vlaamsche Ster gege
ven. Zeggen wij rechuit dat ze puik was
onder alle opzichten. Spijts het ongun
stig weder was er toch eene volle zaal.
Heel het deftigste deel onzer Vlaam
sche bevolking was daar samenge
stroomd en de zaal had een verrukke
lijk uitzicht. Men heeft er genoten en
plezier gehad, dat de moeilijksten er
over in hun schik waren.
Eerst voerde men De Groeve op, eene
heerlijke brok in drij bedrijven, vol
verhevene gedachten, waaronder eene
heele som van de stichtendste zedeles- 1
sen en belangwekkendste tooneelen. 1
Het werd meesterlijk vertolkt. De juf
fers.!. Devers en J. Windels speelden
hare wederzijdsche rol met een waar
talent zij waren beide aanbiddelijk
van natuurlijkheid. De heeren K. i
Wolff, Fl.Slosse,G. Pottel en D. Devers
wisten zich volkomen in het vel te ste-
ken van de personnage, die zij schet
sen moesten. De bijrollen werden on- j
berispelijk weergegeven door de heeren
Art. Philips, M. Bories en Ach. Luyten.
Een gul bravo voor al die kundige
tooneelisten Zij verdienden ten volle
de luidruchtige en herhaalde toejui
chingen.
Daarna kwam De Duiveldans, blijspel
met zang in een bedrijf, een heel lief
stukje met puiken zang. Het heeft veel
en hartelijk doen lachen. Ook werd het
opperbest weergegeven. Mej. Z. Devers
was een flinke en naar de natuur afge-
kekene marketentster en de heeren
K. Deweerdt, ,T. Tasseel en Alph. Phi
lips speelden hunne rollen met eene
echte kunst. Een hartelijk proficiat
aan allen.
De tooneelen waren levendig en
breed, de tooneelversiering en kleedij
echt prachtig de grimeering was op
perbest gelukt, de figuratie goed afge
richt en de taal zuiver gesproken.
Het was een avondfeest dat den bes
ten indruk nagelaten heeft en onze
knappe Ster ter eere strekt.
Eere en dank aan haar Natus.
De heer de Broqueville, Minister van
Oorlog (Aandacht). Mijne heeren,
getrouw aan de gedragslijn verleden
jaar aangenomen, verlangt de Regee
ring den zittijd te openen met mede-
deelingen, die haar voorkomen als van
aard, om ieder onder u de uitoefening
der parlementaire verantwoordelijk
heid te vergemakkelijken.
De verwezenlijking voortzettende
van het plan, dat vöör twee jaar, in de
troonrede werd geschetst, dienen wij
heden, bij 's Lands gemachtigden, wet
sontwerpen in, omtrent de volgende
zaken
Maatschappelijke verzekering be
treffende ouderdom, ziekelijkheid en
invaliditeit
Verzekering voor visschers
Herin richting eener nationale maat
schappij voor goedkoope woningen
Wijziging van de wet van 13 De
cember 1889 tot langduriger bezoek
van lagere scholen
Handelspolitie
Crediet voor handelaars en am-
bachtlieden en intresten
Herziening van Titel I. Boek 11, van
het Burgerlijk Wetboek
Wijziging in de samenstelling van
de Kamers van beroepshoven en ver
meerdering van het personeel bij de
hoven en sommige rechtbanken
Rechterlijke politie
Landelijke politie
Wet op het gezondheidswezen
Inrichting eener nationale maat
schappij voor waterverdeeling.
Reeds werd een ontwerp inge
diend betreffende inrichting van post-
checks te vereffeningen.
De gewichtigheid van deze ver
schillende ontwerpen zal niemand ont
gaan, ook vraagt de Regeering U, ze
wel spoedig te willen onderzoeken.
Niet ongelegen is het hier te doen
aanmerken, dat zoo men, bij de be-
raadslagingover de begrootingen er niet
aandenken kan het getal sprekers te
beperken de regeling door partijen van
hunne doelneming aan debatten over
ontwerpen van bijzonderen aard veel
er toe zoo bij te dragen, om het werk
van de wetgever duidelijker en sneller
te maken.
Op dien grond, schijnt vereeniging
van de verschillende wilkrachten ge-
makkelijkte bereiken Aan dewerking
van onze Staatspartijen eene taak op
dragen, dieaan toeneming van's Lands
welvaart vreemd zij, komt overeen
met kleineering dier partijen derhal
ve hebben alle er belang bij de
waarde van haar wetgevenden invloed
te doen gelden, dan zelfs, wanneer zij
geen vollen vrede kunnen hebben met
ingediende voorstellen.
Mijne Heeren, bezorgd om gewe
tensvolle vervulling van de plichten
die onze onafhankelijkheid en onze in
ternationale verbintenissen ons opleg
gen, werden wij er toe geleid na te
gaan, of de tegenwoordige toestand on
zer legerinrichting bestand is tegen de
noodwendigheden, die zich in de laat
ste maanden voordeden.
Daarbij lieten wij ons leiden door
de verslagen onzer diplomaten en' de
werken der. meest bevoegde techniek.
De uitslag van die grondige studie
deelen wij u mede en wel, daar de Re
geering zeker is, dat met de verande
ringen in de internationale Staatskun-
de de vroegere opvatting in zake land-
verdediging ontoereikend is gewor
den.
Beschouwingen over Europa's toe
stand en over betrekkingen onder Mo
gendheden komen hier niet te pas. Een
feit, waarover heel de wereld bezorgd
is, staat echter vast Voorbereiding
tot den oorlog, wordt gedurig krach
tig voortgezet. Verre van mij de ge
dachte eeuige der vreemde mogend
heden strijdlustige bedoelingen aan te
wrijven de pogingen die zij inspannen
tot behoud van den vrede verdienen
ons aller erkentelijkheid, doch meer
dan ooit worden ingezien geschillen,
die den vrede in gevaar kunnen bren
gen, overal wordt onverpoosd gewerkt
om er desnoods tegen bestand te zijn.
Voor elk aandachtig waarnemer,
is de plaats die België in zulke omstan
digheden zou bekleeden een gewichtig
iets. De rol van ons land is een strijd
tusschen de mogendheden van West-
Europa, treedt meer dan ooit in het
voorlicht zij blijkt inzonderheid uit
de toebereidselen tot inrichting van
den aanval en tot voorkoming daarvan,
zoodra de oorlog verklaard is.
Ziedaar den toestand, sedert de ge
beurtenissen der laatste maanden,
waarover de Regeering zich terecht
ongerust maakt.
Voor België ontstaan daaruit wel
geene nieuwe verplichtingen, maar
de bestaande, die wij steeds erkend
hebben, zijn er nog dringender door
geworden.
Eenieder mag weten, dat de Re
geering zich geene moeite, hoe groot
ook, zal ontzien.
De wet van 1909 schonk het land
een modelleger, dat in al de toenmali
ge behoeften voorzag. Het leger is flink
ingericht, sterk gewapend en ruim be-
voooraad de officieren genieten eene
volledige opleiding. Dank zij de wet
van 1909, overtreffen onze weerbare
veruit de. vroegere cijfers en aan oud-
vaderlijken moed zal het niemand ont
breken.
Sedert 1909 is echter heel wat ge
beurd willen wij onzen plicht ten volle
vervullen, dan dienen wij nieuwe maat
regelen te treffen.
De Regeering mag op dit punt niet
wankelen, en in het volle besef onzer
verantwoordelijkheid, klinkt ons woord
zoo duidelijk en afdoende. Stellig bleef
ons vertrouwen in de waarborgende
mogendheden onveranderd, alle ble
ven ons even genegen en toonden het
ons herhaaldelijk.
Maar het mag niet ontkend, dat op
krijgsgebied menig bondgenootschap
zich zoodanig wijzigde, dat bij gebeur-
lijken Europeeschen krijg eerder op
eigen kracht, dan op andere hulp dient
gesteund te worden. Immers, het is te
voorzien, dat de verschillende mo
gendheden, die onze onzijdigheid
waarborgen, de eene na de andere, in
een oorlog kunnen betrokken worden.
Ons leger moet talrijk genoeg zijn, om
zijn plicht in dergelijke omstandighed
en te vervullen. Onze vestingwerken
beheerschen het land en de vijand, die
er zich van meester maakt, wint, het
op al zijne tegenstandersdaarom
komt het er ook op aan, dat die pun
ten uitsluitend in het bezit blijven van
's lands krachten, sterk genoeg om aan
eikeenden lust te benemen, die te
wiflen bemeesteren tot hoofdstelling
voor eigen krijgsverrichtingen.
Mijnheeren, wij mochten U de
plichten niet verbergen, die voort
spruiten uit den huidigen politieken
toestand in Europa. Daarom zeggen
wij Nieuwe toestanden vergen nieu
we passende opofferingen. Wij schat
ten de waardigheid en de vaderlands
liefde der Belgen immers niet te hoog,
waar wij hun nogmaals de toevertrou
wen, om te waken op 's lands hoogste
eer.
Als gevolg dezer verklaring wil de
Regeering een ontwerp overleggen tot
verwezenlijking van maatregelen, als
noodig blijken door bedoelde omstan
digheden.
De meerderheid gelieve te begrij
pen, dat de Regeering dit gedeelte
harer verklaring heeft voorbehouden
voor gansch de Wetgeving en wel uit
eerbied voor de vaderlandslievende
gevoelens van alle parlementsleden. In
deze zaak wilden wij elk onderscheid
tusschen wetgevers voorbijzien, wijl in
dezen de eer van allen gelijkelijk be
trokken is.
De Regeering zegde U onverhalen
de waarheid, zij vervult haren plicht
zonder aanzien van bijbedoelingen, en
kel met den blik op het Vaderland, dat
ons allen dierbaar is.
Aan de voorlid)ting van uw ge
weten laten wij het over te oordeelen
over de plichten, ons door de eer en
de veiligheid van België voorgeschre
ven. Ik weet het, gij zult handelen als
fiere, vrije vertegenwoordigers vaneen
volk, te recht bezorgd om zijne onaf
hankelijkheid.
Mij nheerende school kwestie stond
tijdens de jongste verkiezing vooral op
het spel. De Regeering is niet van mee
ning dat onverwijld wel ongeschreven
voorstellen hoeven ingediend, doch in
den loop van dezen zittijd zullen ze
voorgedragen worden. Ons ontwerp is
in de eerste plaats berekend om de
jeugd door aangepast gewestelijk be
roepsonderwijs voor het leven flink te
wapenen. 1
De Regeering is de meening toege-
gedaan, dat leerplicht enkel kan inge
voerd, indien de wet volkomen vrij
heid voor de ouders waarborgt, voor
armen evenals voor de rijken, ten ein
de de opvoeding hunner kinderen
naar eigen keuze te leiden.
i Eerbied voor de overtuiging van
anderen blijkt zoodanig overeen te
stemmen met 's volks karakter, dat het
denkbeeld eener onmogelijke overeen-
komst op dezen grondslag tegen de
borst sluit, althans daar, waar eerbied
voor vrijheid niet als een ijdel woord
geldt. i
Mijne heeren, op vergaderingen en
I in-bladen werd aangekondigd, dat een
i voorstel tot herzienning van artikel 47
der Grondwet binnen kort voor de Ka
mer zou komen.
In dezelfde omstandigheden alvo-
rens het mogelijk was een inzicht te j
uiten, werd de wetgeving verwittigd,
dat zij verplicht is eene goedkeurende
stemming uit te brengen, wil zij 's lands
bedrijvigheid niet zien ophouden.
Nog nooit gebeurde zoo iets in den
lande.
Werkelijk strekt zulke houding
eensdeels hiertoe, dat 's lands verko-
zenen beroofd zouden worden van het
recht tot vrij stemmen, en anderdeels
hen af te keeren van de gevraagde her
ziening, die bewust zijnde van hunne
verantwoordelijkheid, de waardigheid
van den kiezer verlangen te zien eer
biedigen alsook den verkozene zelf.
Stellig kan de Regeering niet als
onveranderlijk beschouwen de teksten
waarbij de uitoefening van het kies
recht wordt geregeld den lijd veran
deren de gedachten ervaring opent
nieuwe einders, doch, voor de Regee
ring is het .een eerste plicht niet te dul
den dat instellingen die niet door eene
eenvoudige meerderheid werden^ op
gedrongen, maar voortvloeiden" uit
overeenkomst onder partijen, door-
onder dwang gevoerde beraadslaging
vervalscht worden.
Het in overweging nemen uit hof
felijkheid, zooals werd voorgesteld,
ware verkeerd voor de minderheid in
de eerste plaats, zoolang niet. ten min
ste een voorafgaand vergelijk is getrof
fen, aangaande nieuwe teksten ter ver
vanging van de huidige.
Hoe welwillend ook het ministerie
gezind is, kan het zoo maar niet wil het
deftig en waardig handelen, een voor
stel toetreden tot wijziging onzer Grond
wet, zoolang een bepaalde tekst niet
door twee derden der leden van Kamer
en Senaat is goedgekeurd.
Tal van voorstellen eerst in over
weging aanvaard, worden immers later
door de Regeering gekampt, door de
Kamers afgewezen.
Is echter aanvankelijk beslist, dat
tot herziening zal worden overgegaan,
dan bestaat, voor wie het land niet be
driegen wil, een zekere zedelijke ver
plichting tot herziening, en deze strekt
zich dan uit tot al de herzienswuardige
punten.
Maar, ik herhaal het, buiten de re
gelmatige voorwaarden van ons open
baar en parlementaire leven mogen wij
niet handelen.
Het is niet aan te nemen, dat tot
herziening worde besloten onder den
drang van openbare woelingen, die de
verschillende beslissingen zouden
beïnvloeden.
De Regeering is er van overtuigd
dat, naar aanleiding zijner mededeeiin-
gen, het Parlement, in den loop van
dezen zittijd, werk zal verrichten,
dat tot eere strekt van elke partij en het
land in de hoogste mate dienstbaar is.
(Toejuichingrechts.)
I qM
La representation de KAATJE
cette oeuvre puissante de l'auteur bei
ge Paul Spaak, s'annonce sous les plus
heureux auspices. La Tournee Tonniet
actuéllemenl dans la province du flai-
naut, y rencontre un gros succes. En
effet, rien de plus troublantque la trarne
de ce beau drame beige qui a don de
plonger la salie dans une impression-
nante émotion, pour confondre a la fin
de cliaque acte le public dans un ton-
nerre d'applaudissements.
Cette belle oeuvre sera interprêtée
sur notre scène Mercredi 27 et..
Location comme d'habitude.
Lundi 18 Novembre 1912.
Oiseau, Dupont V.
Bloc, Dezwarte F.
Mijnheer M. MEIER, tandmeester
heeft de eer zijne talrijke klanten bekend
te maken, dat hij zich VOORLOOPIG
niet meer naar Yper zal kunnen begeven
om geraadpleegd te worden en door nie
mand zal vertegenwoordigd zijn. Niette
min, diegene die begeeren M. Meier te
raadplegen, kunnen zich begeven in zijn
huis, te Kortrijk, hoek der Moeskroen-
straat, 2, huis met koetspoort, bij het ge
vang. Indien men eenige dagen te voren
MMeier verwittigd, kan men dezelfde
dag,'s namiddags uit Kortrijk vertrekken
met de kunstige tanden
'OVN
