Stadsnieuws.
Vrome VeLxid.
Belasting op de
klooslerei'fenissen.
Een en ander.
De Nieuwjaarsgift der
koninklijke 'Fan fur en.
De Nichljesgaze.
Ons Museum.
Het Zwilsei'sch huis aan
Dickebusclivij ver.
Het gaat in Amerika al juist als in
Europa. Men wordt er beducht voor de
steeds aangroeiende kloostergoederen.
In den Staat Louisiana is een wetsont
werp neergelegd waarbij alle giften en
erflatingen, een belasting zouden beta
len gelijk aan de helft der som. Onnoo-
dig te zeggen dat heel de priesterwe
reld in rep en roer staat en hardnekkig
't ontwerp bestrijdt.
Het 'postwezen in Engeland. Op een
enkel jaar heeft het Engelsch postwe
zen te huis besteld 3,180,000,000 brie
ven, 905,500,000 postkaarten, meer
dan een milliard monsterpakjes, 200
millioen nieuwsbladen en 125 millioen
postpaketten, 'tzij een gezamenlijk to
taal van meer dan 5 1/2 milliard stuks.
Er wordt berekend dat elke inwo
ner van het rijk, vrouwen en kinderen
inbegrepen, gemiddeld 70 brieven, 20
postaarten, 23 monsterpakjes, 4
nieuwsbladen en 3 postpaketten heeft
ontvangen.
Er werden 89,200,000 telegrammen
besteld, 'tzij twee per inwoner.
Omstreeks 32 millioen brieven, pa-
ketten, enz. konden niet ter bestem
ming worden bezorgd, uit hoofde van
onvolledig adres en 477,000 brieven,
kaarten en paketten zonder adres
werden in de bussen gevonden.
75 milliard frank verloren. Naar
een statistieker heeft berekend, zou
het daar het totaal zijn der verliezen
van Engelsche spelers op koersen en
in speelkoten.
Wat die 75 milliard vertegenwoor
digen, kan men best nagaan als men
weet dat in goudstukken zij hetgewicht
evenaren van 66,000 koerspaarden.
Een kleinigheid, zooals men ziet.
De sterrenhemel in Januari. Den
'avond van den 1 Januari 1913 was
Mercurius ongeveer anderhalf uur voor
zonsopgang aan den oostelijken hemel
te zien dit duurt tot de helft van de
maand, daarna is hij onzichtbaar. Ve
nus is eerst tot alf acht,, later tot kort
voor 9 uur als avondster zichtbaar.
Mars is één uur vöör zons-opgang in
het oosten zichtbaar. Jupiter is eerst
een alf uur, later anderhalf uur voor
zons-opgang aan den oosterhemel te
zien. Saturnus kan men tot half vijf,
later tot 2 uur 's morgens waarnemen.
In den avond van den eersten dag
des jaars, te 9 uur, ziet men aan den
nachthemel in de richting van Zuid
naar Noord, de volgende sterrenbeel
den Orion, Stier, Ram, Perseus,
Kleine Beer, Groote Beer, Boëtus
in het Oosten Leeuw, Kreeft, Twee
ling, Voerman in het Westen Lier,
Zwaan, Pegasus, Andromeda- en Gas-
siopeja.
MENGEL W E II K
(7
HET
VI.
Ilad de oude man zijn Siska niet
bemerkt, die juist op dat oogenblik
uit den kelder kwam, of waren die
bedroefde woorden gedeeltelijk® tot
haar gericht
Vader, gij neemt uw verdriet te
hoog op, sprak het meisje met zoete
stem, gij ziet alles in 't zwart.
Mijn verdriet ziet te zwaar om het
zonder morren te kunnen dragen,
zuchtte de grijsaard. Sinds Frans mij
naar het aardappelveld zond, om als
knecht te arbeiden, heb ik geen
oogenblik rust gehad. Dag en nacht
heb ik aan middelen gedacht om hier
weg te komen, want Frans is een
slechte schoonzoon en toen ik einde
lijk het middel gevonden had en mijn
doel meende te bereiken, verneem ik
dat gij met Pieter verkeert.
Ik begrijp u niet, lieve vader,
sprak het meisje, hoe komt Pieter
daarbij te pas
De vader antwoordde niet.
Is er iets waardoor ik uw leed kan
verzachten? vroegdedochter,spreek,
ik ben immers uw kind.
Julia is ook mijn kind, mompel-
Het verblijdende van de nieuwe
maand van het nieuwe jaar is wel, dat
de dagen zoo belangrijk weer te lengen
beginnen.
Voor de slachtoffers van den Balkan
oorlog. De 9° lijst der openbare in
schrijving tot hulpbetoon aan de slach
toffers van den Balkanoorlog, boekt
een totaal aan van 82,467 frank;
Onder de voornaamste giften dienen
vermeld dezen van baron Lambert,
2.500 fr. van senator Catteau, 200 fr.
van den verkoop der borstspelden,
2000 frank.
Het is niet voldoende dat die maat
schappij van de stad toelagen geniet
om aan politieke feesten deel te ne
men, het is nog noodig dat het geld
van al de lastenbetaalders diene om
de Natte Kazakken te onderhouden.
Verbeeldt u, Ypersche belasting
schuldigen, dat onze bestuurheeren,
die aan het bestuur kwamen onder
den kreet Min politiek, meer
rechtveerdigheid, gelijkheid voor
allen aan de Koninklijke Fanfaren
eene verhooging van goo franken als
nieuwjaarsgift geschonken hebben.
Zij streek reeds sinds tal van jaren
eene jaarlijksche toelage op van 6oo
franken onze achtbare stadsbe
stuurders hebben bevonden dat die
som niet meer voldoende was en dat
men dat hulpgeld moest verhoogen
om reden der talrijke diensten, welke
de Koninklijke Fanfaren aan de zaak
onzer meesters bewees
Te rekenen van den in Januari
1913 zullen de Natte Kazakken jaar
lijks/000 franken uit grootmoeders-
kas binnenrijven.
De andere muziekmaatschappijen
der stad tellen niet voor onze mees
ters zij moeten maar den riem wat
toehalen.
Het is eenvoudig weg schandalig!
Het is de klerikale politiek ten
laste leggen aan de lastenbetaalders!
Zijn de klerikale kopstukken moe
de van ze met hunne duiten te on
derhouden
Waar zijn dan de oordjebijters
Op 't gevaar af van ons door onze
lezers te doen verdenken de aandeels-
brieven der Nichtjesgaze aan te beve
len, aarzelen wij niet te zeggen, dat de
heer De Brouwer, de groote gunsteling
de de grijsaard, en toch schaart zij
zich aan de zijde van haren man, zij
helpt mij verdrukken.
Gij kunt mij en ook u zeiven ge
lukkig maken, sprak de vader, als
gij wilt zijt gij, eer het eene maand
verder is, eene rijke boerin.
Ik heb Zondag met boer Stubbel
van de kerk gekomen, ging hij voort,
de man wist dat wij hier niet geluk
kig zijn. Vriend Muller zeide hij,
als wij over alles een beetje hadden
gepraat Vriend Muller geef mij uw
Siska, en op onzen trouwdag komt gij
voor goed ineê naar mijne hoeve, en
daar zult gij een leventje hebben, dat
een edelman uw zou benijden.
Zulk eene opoffering zoudt gij im
mers niet willen aannemen, vadertje,
vleide het meisje, daartoe hebt gij
uw jongste kind te lief. Met een man
die driemaal zoo oud is als ik, zou ik
niet gelukkig zijn.
Niet gelukkig zijn üp eene eigene
hoeve waar vier paarden uitgaan, zei
Müller, maar ik hoor wel dat ik aan
doovemans deur klop. En hij stopte
zijne pijp en hij ging weêr sprakeloos
zitten rooken.
Behandel mij niet als eene slechte
dochter, smeekte Siska, alles wil
ik voor u doen, uitgezonderd trouwen
tegen mijnen zin.
Gij moet niets voor mij doen,
grommelde Müller, niets hoege
naamd.
van den heer Colaert, heel goede
zaakjes doen moet.
Wij zien van langs om min klaar in
stad, iedereen stelt dat vast en dat
blijkt uil de gestadige klachten, waar
mede men ons bestormt.
Maar, eilaas, als ons licht dikwijls
op eene onrustwekkende wijze ver
mindert, de te betalen rekeningjes al
leen verminderen nooit.
Het is ook zoo met de rekening der
stad voor de verlichting. Het cijfer, op
de begrooting van 1912 voorzien, was
19,000 franken, de te betalen rekening
beliep tot 19,437-29 fr. en de Burge
meester heeft op de begrooting voor
1913 het rond sommeken van 20,000
franken doen inschrijven.
De te betalen rekening stijgt van jaar
tot jaar op eene kostelijke wijze.
Twintig duizend franken, 't is reeds
heel mooi in de kas dier Brugsche
heeren, maar dat rijmt heel slecht met
de ronkende uitgalmingen des heeren
Burgemeester, die ons voor oogen
spiegelde dat, dank aan de teruggave
van 50 c. per inwoner, de openbare
verlichting ons min zou kosten dan
voortijds, terwijl onze stad de best
verlichte van heel Belgie zou worden
Het is wel waar dat het wetenschap
pelijk bewezen is dat Mijnheer Colaert
de verzekering gemakkelijk geeft, ten
bewijze de droge zomer, dien hij ons
voorspeld heeft.
De heer De Brouwer, overigens, ver
liest nooit de kaart.
De Yperlingen klagen over de slech
te hoedanigheid der gaze, waarvan de
verlichtingskracht nietig is. liet ge
meentebestuur handelt niet, maar cle
heer De Brouwer blijft niet werkeloos.
In zijne hoedanigheid van uitmun
tenden gazemaker heeft hij een middel
voor alles.
Yperlingen, als gij klaar wilt zien,
wordt dan klant der nieuwe kleine
nijverheid, die, bij omzendbrief, door
die heeren der fabriek van Brugsche
Gaze aangekondigd is.
Het is de kuisching der bekken bij
maandelijksch abonnement.
Hechte Omgekeerde
bekken. bekken.
Koffiehuishouders 0-25 0-35
Handelaars 0-20 0-30
Bijzonderen 0-15 0-25
Het is al gewin langs alle kanten,
maar altoos voor de heeren aandeel
hebbers.
Drukken wij den wensch uit dat men
in den schoot van den Gemeenteraad
eenigen Raadsheer vinde die noch
bloedverwant, noch dienstknecht, noch
aandeelhebber weze van den heer De
Brouwer en die de noodige onafhan
kelijkheid hebbe om hem, die hier te
Yper maar een eenvoudige aannemer
van verlichting zou moeten zijn en
niet den grootön Janmaker, die alle
man onderdrukt en trotseert, tot den
eerbied voor de overeenkomst terug
te roepen.
Weer volgde er eene pijnlijke stilte.
De boer rookte geweldig door, en zijne
dochter wist niet hoe zij opnieuw het
gesprek" moest aanvangen.
't Mag komen gelijk het wil, nooit
verlaat ik mijnen vader.
Meent gij dat zei Müller, zijne
pijp wegleggend.
Ik zweer het, zeide het meisje.
Toen gij mij zegdet dat gij ons ge
doe verpacht hadt, vervolgde Siska,
heb ik alles voorzien. Ik voelde wat
hier ons lot zou zijn, en reeds toen be
sloot ik geduldig op betere dagen te
wachten. O, vader, ging zij in eenen
adem voort, waarom hebt gij mij van
uw voornemen om ons hofstede af te
staan, geen kennis gegeven Ik kende
Frans Krabs beter dan gij en misschien
beter dan Julia. Maar'tis het Rozen
veld dat u verleid heeft dien vermoe-
delijken rijkdom van uwen schoon
zoon.
Nu weet ik het beter, zuchtte de
grijsaard, het Rozeveld is met zware
hypotheken belast. En zich opwin
dend, schreeuwde hij Krabs is eSn
bedrieger booswicht Hij moet mij
betalen, alles isbedrogop de wereld.»
En weer verviel hij in eene diepe neer
slachtigheid.
Lang zat hij daar met oogen zonder
uitdrukking in het ontvlammende
haardvuur te kijken, en eindelijk sta
melde hij.
't Is mijn eigen schuld. Mijn broe-
Op de stedelijke begrooting staat er
eene onbeduidende som voor het on
derhoud van ons Museum alsook om
nieuwe aankoopen te doen.
Buiten de kunstliefhebbers van stad
ontvangt ons Museum het bezoek van
talrijke vreemdelingen. Al de zomer-
omroizigers, die eepige dagen in onze
aloude stad komen doorbrengen, hou
den er van daar eenige uren aan te
besteden.
Als de Bestuurraad de stadstoelage
zag vermeerderen, dan zou hij zijne
aankoopen kunnen vermenigvuldigen
en de faam van het Ypersch Museum
zou 'er enkel bij winnen.
Yper, zegde onlangs de lieer Colaert,
is eene stad der kunsten. Waarom ze
dan niet aanmoedigen
Men zegt ons dat de kunstliefhebbers
met een zeer slecht oog gezien hebben
dat het stadsbestuur eene politieke
maatschappij bovenmatige toelagen
geeft, wanneer het aan ons Museum
maar juist genoeg verleent 0111 de twee
eindjes aaneen te knoopen.
Het is weeral waar dat de Bestuur
raad van het Museum zich met geene
politiek bemoeit't is daar de oorzaak
van de uitsluiting door onze stadsbe
stuurders
Geldverspillen is de leus onzer
meesters
De heer Colaert had gedroomd aan
Dickebuschvij vér iets groots tot sland
te brengen zijn droom zal zich ver
wezen tl ij ken
In de zitting van den Gemeenteraad
van den 28 December laaTst, hebben
onze achtbaren een krediet van 21,600
franken gestemd om aan Dickebusch-
vijver eenZwitsersch huis te bouwen,
waaraan men eene garage echten zou.
Om te beginnen heeft men zich te
vreden gehouden met 24 briefjes van
duizend, maar wanneer alles gebouwd
zal zijn, men zal, zooals altijd, iets ver
geten hebben en de uitgaven zullen,
zonder dat wij overdrijven, tot de
schoone som van 30,000 franken stij
gen.
Men heeft er een bewijs van gehad,
wanneer het er op aankwam de woning
van den sluismeester van Zillebeekvij-
ver te herstellen. Daar werden de uit
gaven verdubbeld.
Zullen de Ypersche lastenbetaalders
over die zotte uitgaven voldaan zijn
Wij gelooven het geenszins
Maar onze meesters zullen er zich
niet meer om bekommeren dan een
totting om de volle maan
Wanneer gróotmoedersbeurze ijdel
zal zijn, zal onze Col....bert het voor
beeld van het staatsbestuur, zoo dier
baar aan zijn hart, volgen hij zal
nieuwe belastingen leggen.
der Jozef heeft gezegd, dat ik van de
felste niet was maar ik heb altoos fel
genoeg geweest om den boel aan kant
te helpen. Ik ben, zoo lang ik alleen
was, een mager boerken geweesten
nu heeft de hoogmoed mij zoo ver
misleid, dat ik Frans Krabs blinde
lings tot schoonzoon heb gekozen.
Hij stond op en ging het schoon ge
doe rond, waar hij naar zijn inzien
geen genisten oogenblik meer kon
doorbrengen en wanneer hij terug
bij Siska kwam, was er eene groote
"bemerking bij hem op te merken.
Pieter is de eerlijkste en de be
kwaamste jongen dien ik ooit gekend
heb, zeide hij. Mijne oogen zijn
opengegaan, ik hoop dat hij spoedig
iets zal vinden, zoo iets dat niet al te
ver beneden uwen stand is en dan
wordt gij zijnen bruid.
Siska sloeg hare beide armen om
vader's hals, en kuste hem, en zij her
haalde nog eens de woorden
Wij zullen hopen en wachten.
VIL
De hofstede van Jozef Müller lag om
trent vier uren afstand van Rhondorf.
Ik zal wel wat moeten doorstappen,
dacht Pieter, toen hij de herberg de
Gouden Arend verliet, anders kom ik
op den middag aan, en dat past niet.
De boerin scheen niet veel van mij te
houden, dacht hij verder, en op
datuurzQu zij mijn bezoek op eene
stoute daad kunnen nemen. W. v.)
iiii:rrii:iiii:nii