Klerikale
Kiesbeloften.
.V 55.
Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement.
Liberale kiezers,
let op
Aloi I !)l
\lo\ 1913.
KIKZUIS
Donderdag, 26" Juni 1915.
- 5 centiemen.
Negende jaar.
Eendracht maakt Macht.
1 evnclnjnende den iJonderdttf/n.
Vires acquirit eundo.
INSCHRIJVINGSPRIJS
Voor den buiten Een jaar, Fr. 3-00.
Voor stad Een jaar, Fr. £-50
Men handelt bij overeenkomst.
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 15 c.
Reklamen25 c.
Rechterlijke aankondigingen 'l fr. id
den drukregel.
Op i Juli aanstaande zal er worden
overgegaan tot de herziening der
kiezerslijsten voor Kamers. Provintie
en Gemeente.
Alwie opspraak tegen de samen
stelling der kiezerslijsten of de be
voegdheid van kiezers heeft te doen
gelden moet zijne klachten vóór dit
tijdstip indienen.
Aangezien wij voor het oogenblik
nog onder het meervoudig kiesstelsel
leven, achten wij het nuttig de hoofd
zakelijke bepalingen der wet te her
inneren opdat iedereen zou kunnen
nagaan indien ja dan neen hij met 't
getal stemmen ingeschreven staat
welke hem toekomt.
Art. i. - Om kiezer te zijn voor
de Kamers en de Provincie moetmen
a Belg zijn van geboorte of de groote
naturalisatie verkregen hebben voor
gemeentekiezer is de gewone natura
lisatie voldoende
b' ten volle 25 jaar oud zijn als
kiezer voor de Kamer en ten volle 30
jaar als kiezer voor den Setjiaat, de
Provincie en de Gemeente
c) zijn wettige woonstede sedert
ten minste een jaar in dezelfde ge
meente hebben als kiezer voor de
Kamers en de Provincie, en sedert
ten minste drie jaar als gemeente
kiezer.
Art. 4. Eene bijkomende stem
is verleend aan den kiezer van ten
volle jaap gehuwd oi, zoo h ij wedu w-
naar is. wettige nakomelingschap
hebbende en die'aan den Staat ten
minste J frank personeele belastingen
betaald voor de kiezers voor de Ka
mers en de Provincie, en 15 frank
voor de gemeentekiezers.
Art. 5. Eene bijkomende stem
wordt toegekend aan den kiezer, ei
genaar sedert een jaar, van onroe
rende goederen met een kadastraal
inkomen van ten minste 18 fr., hetzij
bezitter sedert twee jaar van een in
schrijving op het grootboek der open
bare schuld of van een boekje van
Belgische rente op de Spaar- en Lijf-
rentkas, gevende ten minste 100 fr.
rente.
Twee bijvoegende stemmen wor
den toegekend aan den gemeente
kiezer zoo het kadastraal inkomen
tenminste 150 ff', bedraagt.
Art. 6. Twee bijkomende stem
men worden toegekend aan den kie
zer die zich in een der volgende ge
vallen bevindt
a) houder zijn van een der diplo
ma's. titels of bekrachtigde getuig
schriften welke in art. 17 zijn opge
geven
b) een der openbare ambten ver
vullen of vervuld hebben, een der
betrekkingen bekleeden of bekleed
hebben, een der bijzondere beroepen
uitoefenen of uitgeoefend hebben, in
artikel 19 opgesomd, en dit geduren
de den bepaalden tijd.
W ij sporen al onze liberale vrien
den aan na te zien op het stadhuis
indien zij hun kiesrecht ten volle ge
nieten en in geval van neen er aan
stonds kennis van te geven aan het
Comiteit der Liberale Vereeniging,
Seminariestraat, t, Yper.
HM818 MÈ&ÊÈÊÊS&M
Doliliek overzicht.
Zaterdag laatst hield de midden-
afdeeling der Kamer gelast met het
onderzoek van het wetsvoorstel be
treffende de vermeerdering der pro
vincie en gemeenteraadsleden eene
vergadering in dewelke besloten
werd voor te stellen de nieuwe ver
kiezingen onbepaald uit te stellen
en het verslag van de kieskommissie
af te wachten.
De nieuwe alkoolwet verwekt eene
groote beroering bij de stokers en
bijzonderlijk bij de kleine handelaars.
In alle steden worden er vergade
ringen gehouden om protest aan te
teekenen tegen die nieuwe belasting
door het klerikale gouvernement
voorgesteld en gestemd.
De nieuwe belastingsontwerpen
kwamen Woensdag laatst in bespre
king in de afdeelingen.
De oppositie had de meerderheid
in twee afdeelingen de eerste en de
vierde. In die twee afdeelingen wer
den de ontwerpen verworpen.
Ir. de vier andere afdeelingen wer
den de ontwerpen goedgekeurd.
Er dient aangestipt te worden dat
ten gevolge van drie liberale onthou
dingen .nopens het ontwerp van 'ver
goeding der milicianen, dit ontwerp
goedgekeurd werd in de vierde af-
deeling waarvan de meerderheid
nochtans toebehoorde aan de oppo
sitie.
De heer Poullet heeft het nieuwe
schoolwetsontwerp ter Kamer neer
gelegd. Men weet dat dit voorstel
reeds in den parlementairen groep
der Rechterzijde besproken en aan
genomen werd. Naar wij vernemen
zouden de afdeelingen zoo gauw
mogelijk bijeengeroepen worden ten
einde toe te laten het voorstel nog
tijdens den huidigen zittijd te doen
stemmen.
Aangaande de nieuwe belastingen
lezen wij in de Vlaamsche Gazet
onder den titel De nieuwe Belas
tingen» een scherpen bijtend artikel
ten opzichte der klerikale regeering,
waarvan wij het besluit hier terug
geven
Al de nieuwe belastingen treffen
dus in hoofdzaak de nijverheid- en
handeldrijvende gemeenten, de be
volking zonder wie ons land van alle
ekonomisch leven zou verstoken zijn,
de bronnen waaraan honderd dui
zenden arbeiders en burgers hun on
derhoud verdienen.
Geen der nieuwe belastingen treft
de landjonkers die de boeren uitzui
gen, geen der groote veefokkers, die
de prijzen van hét vleesch opjagen
en de opening der grenzen tegen
houden, geen der rijkaards die hunne
vermogens laten sluimeren
De klerikale volksvertegenwoor
digers vreezende dat zij hevig door
hunne kiezers zullen aangevallen
worden indien de nieuwe belastin
gen op de takszegels van 10 centie
men op elk kwijtschrift, op de cine-
Riatographische vertoogingen, enz.,
er door gaan, beginnen protest aan
te teekenen en stellen wijzigingen
voor.
Zulks is natuurlijk beteekenisvol,
maar als 't er zal opkomen de re
geering door hunne stemming te
redden zullen die heeren der rech
terzijde wel zwijgen
*-
Een hooge ambtenaar van het mi
nisterie heeft verklaard dat de bur
gerwacht, éénmaal de nieuwe leger-
wet in voege zal zijn, stillekens aan
zal uitsterven en in 't korte zal afge
schaft worden.
VOOR de kiezing verklaarden de
klerikale kandidaten
Colaert, Van Merris en Fraeys
dat zij aan het leger niets meer zou
den geven
Geen man, geen kanon,
geen cent meer
Een jaar NA de kiezing stemmen
zij de wet van
Alle man soldaat,
284 millioen voor forten en
wapens,
en 47 millioen vermeer
dering voor het jaar
lij ksch oorlogsbudget.
Schiet nu maar in den z-k voorde
gedurig vermeerderende belastin
gen
Is het dit wat gij verwacht hebt
Wij denken van neen.
Ons Druppeltje zal
vveeial duurder worden.
Het bestuur van den Bond der
Drankslijters in Belgie heeft te Brus
sel eene vergadering gehouden om te
beraadslagen over de gevolgen, die
de nieuwe wet op den alkool voor
lren hebben moet.
Bij de voorige verhooging van las
ten hebben zij den prijs der druppels
niet verhoogd, maar de glaasjes wat
kleiner gemaakt.
Nu zullen de drankslijters tot ver
hooging van den prijs dezer verklein
de glaasjes verplicht zijn.
Na eene grondige bespreking;
werd de prijs van den druppel vast
gesteld als volgt
Gewone jenever, vroeger 8c.,nirl0c.
Schiedam, 20 c., 25 c.
Hasselt (gewone) 10 c., 15 c.
Hasselt(oud systeem) 15 c., 20 c.
Cognac 25 c., 30 c.
Dat is de tarief voor de 'gewone
herbergen. In de groote koffiehuizen
zal de opslag nog grooter zijn.
Dat is het eerste gevolg van de
verhoogde aikoollasten. Onze re
geerders, die al zooveel millioenen
van duivel alkool geëischt hebben,
gaan hem nu nog 5 millioen meer
doen afdokken.
Dat is wel een goede duivel. De
klerikalen bestrijden hem op alle
manieren, maar ze strijken toch
meer en meer van zijne winsten op.
Minister Levie heeft nogmaals in de
Kamer gezegd dat die verhooging
van lasten een middel is om hem te
bestrijden.
Farseurs toch
Hun doel.
Wat de nieuwe Schoolwet
in zich besluit.
De omvangrijke memorie van toe
lichting, die het ontwerp van wet
vergezelt, vraagt veel tijd om gron
dig bestudeerd te worden, doch bij
een vluchtig overzicht blijkt al dade
lijk de bekommernis van de schrij
vers om hun dweepzuchtig werk te
verbloemen onder een krans van
rechtvaardigheiden gelijkheid.
Niemand echter zal zich hierdoor
laten verschalken. Wat duidelijk op
den voorgrond komt, is dat de kleri
kalen als losprijs voor den leerplicht,
het onderhoud der klerikale onder
wijsgestichten en der kloosterscho
len ten laste der openbare kas willen
leggen.
De beruchte «schoolbon van den
heer Schollaert is verdwenen, ja,
doch heeft plaats gemaakt voor eene
nieuwe beschikking die wel zoo bru
taal het geld niet in de kloosterkas-
sen werpt, doch eigenlijk denzelfden
uitslag oplevert.
Komt het, inderdaad, niet op het
zelfde neer, of men het kloosteron-
derwijs steunt per leerling of per on
derwijzer De jacht op den school
bon in de volkswijken zal niet meer
in 't openbaar gevoerd worden,doch
onder voorwendsel de vrijheid van
den familievader te handhaven en te
beschermen zullen wij meer en meer
dwang zien uitoefenen op arme ge
zinnen om hunne kinderen naar pa
ters- en zusterscholen te zenden,
want hoe meer kinderen naar de
scholen opgejaagd worden, hoe meer
klerikale onderwijzers en onderwij
zeressen deelachtig worden aan de
toelagen der openbare machten.
En dit niet alleen onder vorm van
jaarwedde der paters en nonnen, die
zoogezegd schoolhouden - mits alle
bestaande toestanden worden ge
handhaafd maar ook onder vorm
van schoolbehoeften aan arme scho
lieren en toelagen aan de schoolw er
ken en instellingen voor schoolsoep,
kleedingswerk, schoolkantienen, enz.
Zoodat wij ten slotte door minister
Poullet het ontwerp zien overnemen
waaraan de heer Woeste had moe
ten verzaken.
De nieuwe schoolwet ligt bezaaid
met wolfijzers en schietgeweeren,
met verrassingen van allerlei aafd,
die alleen mannen van 't vak kun
nen ontdekken, aanklagen en-de ge
volgen daarvan bekend maken.
Het is daar geen werk van vrede,
van eendracht, van verzoening.
Men zal het wel aantoonen.
De waarheid is dat de klerikale
regeering niet vrij en vrank den oor
log durft verklaren aan het staats-
DE WEERGALM
Vlei) schrijft in hij den Uilgever, Lnxmudestraat, nr 53, te Yper. De aankondigingen van
ganseli. België en 't buitenland evenals de Notariale en Rechterlijke aankondigingen mogen
gezonden wnnhm ten bureele van dit blad. Men wordt vriendelijk verzocht alle hoege-
naamde artikels uiterlijk tegen Dijnsdag middag vrij en onderteekend toe te zenden.
fcTfra <m-iè cms errsa oma
o I") 'ARWt M—r> MÉRKi ÏBBBW, MBÉK