RIRKfll
Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement.
Herziening
der kiezerslijsten.
Donderdag, 28" Oogsl 1915.
o centiemen.
'Negende jaar. Xr 42.
Welke Afgrond was dal
Ai illiocncn le Grabbel.
Ten Terugblik.
SI ij kilo 111 - Armoede.
Geene Liberale Slemmen.
WËÈÊXBKËtöBtöt.
Poli lick Overzicht.
Eendracht maakt Macht. J erscftijtteiltlt' des i^OUfSertiflffSVires acquirit eundo.
INSCHRIJVINGSPRIJS
Voor den buiten Een jaar, Fr. 3-00.
Voor stad Een jaar, Fr. 2-5Ö
Men handelt bij overeenkomst.
Meeschrijft in bij den Uitgever, Inxhaudestraat, nr 53, te Yper. - De aankondigingen van
gansch België en 't tmitenland evenals de Notariale en Kechterlijke aankondigingen mogen
gezonden worden ten bureele van dit blad. Men wordt vriendelijk verzocht alle hoege-
naamde artikels uiterlijk tegen Dijnsdag middag vrij en onderteekend toe te zenden.
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 15 c. den drukregel.
Reklamen25 c.
Rechterlijke aankondigingen 1 fr. id.
Liberalen, onderzoekt en eischt
uwe rechten.
De Schepencollegiën zullen over
gaan van den 1" Juli tot den 31 Oogst
aanstaande, tot de herziening der kie
zerslijsten voor de Wetgevende Ka
mers, de Provincie en de Gemeente.
De nieuwe lijsten zullen geldig zijn
van 1" Mei 1914 tot 30 April 1015 me-
debegrepen.
Aangezien het mogelijk is, ten ge
volge eener politieke gebeurtenis die
zicli ten allen tijde kan voordoen, dat
eene ontbinding der Kamers onvermij
delijk worde, hebben de Burgers van
gansch het land het grootste belang,
hunne inschrijving te vergen, terwijl
de regionnaie inrichtingen over te gaan
hebben met de nauwkeurigste zorg tot
de herziening der kiezerslijsten.
Dat onze vrienden insgelijks uit hel
oog niet verliezen dat gemcentekiezin-
gen kunnen plaats hebben in 1911-.
Deze bijzondere en uitnemend be
langrijke omstandigheden maken het
voor plicht, aan al de liberalau ditmaal
de kiezerslijsten na te zien met eene
verdubbelde waakzaamheid, want bet
is geen geheim meer,'dat de herziening
der kiezerslijsten, in de handen der
klerikalen een machtig wapen is ge
worden dat, wanneer de liberalen geen
oog in 'tzeil houden, honderden stem
men voor onze partij kan doen verlo
ren gaan.
Wij noorligen dus onze vrienden uit,
van heden af de ti I els in te dienen
van dezen die niet ingeschreven zijn op
de lijsten in voege tredende met 1" Mei
laatstleden ofwel die er op vermeld
staan met een ongenoegzaam getal
stemmen en die recht hebben kiezer
te zijn, ofwel aan het toekennen van
bijgevoegde stemmen.
De gemeentebesturen zijn verplicht
ontvangstbewijs af te leveren, der
titels ingeleverd tot het staven der be
zwaren of reclamatiën.
Beginnen wij dus, van heden af, de
stelselmatige herziening der kiezers
lijsten.
Het bureel der Liberale Veree-
niying van Yper is overgebracht
van de Seminariestraat naar de
Gartonstraat, n' 1 5.
De heer Verhaeghen, klerikale af
gevaardigde van Gent, die uit naam
van de middenafdeeling verslag te
geven had over de buitengewone be
grooting, heeft eens nauwkeurig de
rekening uitgepluisd van het Minis
terie van Oorlog, en eene reeks van
geldverbrassingen ontdekt, waar
voor werkelijk geen naam te vin
den is.
In zijn verslag, zegt hij dat de
middenafdeeling er zichzelve geluk
over wenscht dat het optrekken van
kazernen en andere krijgsgebouwen
niet langer meer toevertrouwd is aan
de krijgsoverheid, maar aan den
dienst der burgelijke gebouwen.
Die verklaring alleen is eene for-
meele in beschuldiging stelling
van het krijgsbeheer.
Als de middenafdeeling zichzelve
gelukwenscht omdat nu niet meer de
legeroverheid, maar de burgerlijke
overheid de kazernen bouwt, dan be-
teekent dat toch duidelijk genoeg,
zouden we denken, dat het land
door de krijgsoverheid bedrogen
werd.
De heer Verhaeghen onthoudt zich
wel van iedere verdachtmaking,
maar hij laat de cijfers voor hem
spreken
De Leopoldskazerne te Gent, die
1500 manschappen moet huisvesten,
heeft gekost den prijs van den
grond niet inbegrepen -- j millioen
031-033 centiemen
De kazerne Prins Albert, in de
Kleine Karmelietenstraat te Brus
sel, die eveneens 1500 manschappen
huisvesten moet, heeft gekost den
prijs van den grond niet inbegrepen
3 millioen333062 fren 3 cent.
Maar dat moeten nog maar \verk-
manshuizekens zijn als men ze ver
gelijkt bij de soldatenschool op de
Avenue de la Renaissance te Brus
sel.
Die school, gebouwd voor slechts
770 manschappen, dertien gezinnen
en 100 paarden, is aan het land te
staan gekomen altijd zonder den
grond op tien millioen 233,323 Jr.
en 33 cent. Tien en een kwart millioen
voor eene militaire schooi Zijn de
mannen niet beschaamd, die zooveel
voor eene soldatenschool uitgeven
Het zou wel eens de moeite waard
zijn, op te zoeken op hoeveel- deze
school geschat werd, toen er nog
moest aan begonnen worden, en
voor hoeveel millioen de krijgsover
heid zich hier weer eens
heeft.
Plet zou niet moeilijk zijn zegt
de heer Veihaeghen in zijn verslag,
nog meer dergelijke voorbeelden
aan te halen.
En hij besluit Dergelijke over
dreven uitgaven moeten volstrekt een
einde aan te nemen op het oogenbtik dat,
ten gevolge der verdubbeling van ons le
ger en alles wal er mij behoort er ka
zernen in groot getal bijgebouwd zullen
moeten worden. De dienst der burgerlij
ke gebouwen zat daarvoor waken. Laat
het ons hopen
Zie, dat zegt een klerikaal van
't zuiverste water. De liberalen heb
ben onze Ministers zoo dikwijls over
die overdreven uitgaven gewaar
schuwd, maar de klerikale heeren
geloofden hen niet. Moesten wij dat
nu zeggen, ze zouden het weer niet
gelooven. Nu zien onze groote Jan
nen hoeverre die politieke blindheid
het land gebracht heeft, en nu zijn ze
er doodverlegen mee.
Nieuwe lasten Nieuwe lasten
Wat doen ze diep naar 't zieltje
tasten
De toestand is drukkend voor de
Klerikalen. Niet alleen hetgeldge-
verghl
brek weegt hun zwaar op het hart,
maar ook de voor hen zoo vernede
rende woorden, die in de Kamers
zoowel door klerikalen, die de ar
moede niet meer kunnen verzwijgen,
als door de liberalen over de kleri
kale Regeeringen van 1884 tot nu
gezegd zijn, nijpen hen bitter.'
Wij mogen er niet over zwijgen
omdat onze vijanden nooit zulk pijn
lijk jaar als 't jaar 13 gekend heb
ben, door hun eigen schuld. Het ge
deelte der redevoering van M. Hy-
mans in de Kamerzitting van 14
Aug. over de belastingen, waarin
de vergelijking voorkomt van den
finaneiëelelen toestand vroeger en
thans, verdient in alle liberale bla
den, zelfs op de muren aan de hoe
ken der straten, vermeld te worden.
De klerikale partij zegde de Brus-
selscbe liberale volksvertegenwoordi
ger, heeft een buitengewoon geluk,
gehad. Nauwelijks waa zij aan het be
wind, 'of het land kende, door zijne
eigene kracht, een tijdperk van onge-
nieenen bloei en voorspoed. Sinds
1890 zijn de hulpmiddelen verbazend
aangegroeid. De opbrengst der lasten
is vermeerderd, de uitbating der spoor
wegen heel't belangrijke bonis opge
leverd. Maar verwonderlijk ver
schijnsel en teeken van slecht beheer
evenals de ontvangsten steeg de
openbare schuld, en dit wel met 100
millioen per jaar.
Overmoedig gemaakt door het lie
den, dachten zij dat de dag van mor
gen hun toebehoorde. Wij stêtnden
daar niet mede in en meermaals heb
ben wij een alarmkreet geslaakt.
Maar ons stelsel-van begrootingen
is zeer duister en maakt het toezicht
moeilijk.
Wij bespreken de uitgaven van uit
een politiek oogpunt en nooit hebben
er werkelijke budgel besprekingen
plaats.
Floe luid hebben niet jaren lang on
ze verwitigingen geklonken De schuld
verpletterd nu onze begrootingen.
Maar zegde men ons zij vertegen
woordigt onze huishoudkundigeinrich-
Litig, onze spoorwegen eti onze open
bare gebouwen.
Zoo bleven we alles schoon roos
kleurig aanzien.
Meer dan dat De klerikalen riepen
uit langs alle straten «Geene nieuwe
lasten De katholieke partij gaat de
belasting verminderen. En men
voegde er bij De liberale partij wil
Belgie ruineeren
Te Brussel strooide men kiesbt'ief-
jes uit, waarop te lezen stond Etez-
vous des poires
M. Vander velde. En nu opgepast
voor de rotte appelen
M. Hymans. Ziedaar dus hoe men
sprak voor de kiezingen. De kiezingen
zijn voorbij en nu komt men ons zeg
gen dat men geld, veelgeld, millioe-
neti gaat vragen. De heer Minister s an
Financieën is rechtzinnig. Hij is een
aangenaam spreker en hij heeft ons
openhartige bekentenissen gedaan. Er
is geen geld meer. De kas is ledig, on
troostbaar De arme man heeft geen
duitje spaargeld meer.
Gedurende het tijdperk van voor
spoed heeft men niet gedacht aan eene
mogelijke krisis. De maatschappijen
vormen reservefondsen, de bijzonde
ren sparen. De klerikale partij heeft
geleefd onbekommerd en verkwistend.
Zij heeft aan niets gedacht, zelfs niet
aan de nationale verdediging
Hoe dikwijls hebben wij u niet op
het dreigend gevaar gewezen Gij zijt
doof gebleven tot den 30 Juni. Op 1
Juli hebt gij plots den toestand begre
pen. Ik heb de nieuwe krijgswet ge
stemd, omdat zij noodzakelijk was
voor het land. Maar ben ik daarom uw
krijgsgevangene Hebt gij het plan der
nieuwe lasten bij uw krijgsontwerp
gevoegd Neen.
Dus heb ik het recht niet verbeurd,
uw geldelijk beheer te beoordeelen.
Zoo werd de klerikale Regeering
door de redevoeringen van de hee
ren Franck, Hymans, Mechelynck,
Vandervelde en andere sprekers ze
delijk neergehaald van het. hooge-
voetstuk, dat zij zich in hare trotsch-
heid gemaakt had en in dien zede-
lijken val durft zij niet eens den kop
opheffen om zich te verontschul
digen.
Vernedering Vernedering Sio
transit gloria mundi
De kommissie der XV komt hare
werkzaamheden te voltooien. Het
princiep der verplichting in de maat
schappelijke verzekeringen werd
aangenomen met algemeene stem
men en eene onthouding. De meer
derheid heeft het amendement dei-
oppositie bijgetreden dat dé huisar
beiders deelachtig maakt aan de
voordeelen der wet voor zooveel er
een arbeidscontract bestaat tusschen
werkgever en werkman. De zeelie
den zullen aan eene bijzondere wet
geving onderworpen worden.
Deze week werden de besprekin
gen betrekkelijk de verschillige be
grootingen voortgezet in de Kamer.
Men verzekert dat de Senaat och
tendzittingen zal houd'en ten einde
vóór den 3" September, dag van de
opening der vredesconferentie te
's Gravenhage, in verlof te kunnen
gaan.
Onder de verschillige stemmingen
die gedurende deze week in de Kamer
plaats grepen dient er ééne aange
stipt te worden omdat zij een door
slaand bewijs levert dat er tusschen
de kamerleden der rechterzijde eent-
ge fanatieke pilaarbijters aan te tref
fen zijn die voor geen enkel onder -
pastoorken van den buiten zouden
moeten onderdoen.
Een wetsvoorstel was door minis
ter Berryer neêrgelegd geweest om
een deel grond van Elsene en van
Etterbeek aan Brussel te hechten,
ten einde plaats te maken voor de
nieuwe gebouwen 'der vrijzinnige
hoogeschool van Brussel.
Sommige dompersbladen, waaron
der Le Patriote hadden gedroomd
dat, dank aan de katholieke regee
ring, de stemming van zulk een wets
voorstel onmogelijk zou zijn en sedert
eenige dagen waren zij te velde ge
trokken tegen het voorstel van mi
nister Berryer.
Woensdag laatst moest er gestemd
worden. Het voorstel werd door alle
aanwezige kamerleden aangenomen
buiten zeven waarvan de namen die
nen aan het nageslacht overgeleverd
te worden het zijn de fanatieke
Brifaut, du Bus de Warnaffe, Gillès
WEERGALM
Y:"* j a, we. u
'-""-«"SS