Heropening der Scholen.
mild p. wumw-__
pRÖVlNgf!
NEÜF
VERMAARDE PACHTHOEVE
53, Dixmudestraat, YPER.
Zonda&rust.
Schoolcahiers in allen aard.
Eene nieuwe leening van
een m "jai *d franken
Leeningen op leeniugeii.
Onze financiën.
Het slechte Frankrijk.
Ook fie Congo
zil in de krol
I)e inleiest
dei' Congobons.
waarop deze zich onweerstaanbaar
voortbewegen.
Brok voor brok laat het klerikalis-
mus, dat meester speelt in de Kerk,
zich zijn domein van leugen en ver
stomping ontrukken meer nog dan
dat na elke nederlaag tracht het
die te verbergen, door luide te ver
klaren, dat die en die man van we- i
tenschap, welke het vervolgde, ver
oordeelde, folterde, ja zelfs ver- j
brandde, toch een kind der Kerk i
was
Het klerikalism veroordeelde Ga- 1
lilei, Kopernic, Newton, Pascal.om
er nadien op te roemen dat die man
nen geloovigen waren. i
De beroemde Jeanne d'Arc werd
op bevel van de Kerk als tooverheks
levend verbrand, in bijzijn van den
bisschop Cauchon en talrijke pries
ters, die het spektakel niet missen
wilden een weerloos meisje door de
vlammen te zien verteeren. Pius X
heeft Jeanne d'Arc heilig verklaard 1
Kepler, Giordano, Bruno, Vesa-
lius, van Velden, Buffon, veroor
deeld, gebanvloekt, verbrand alle
nieuwe ontdekkingen verketterd en
verboden de beweging, de aarde,
de bloedsomloop, door de Kerk ver
oordeeld de ontleedkunde afge
keurd en verboden, enz., enz. in
een woord, elke nieuwe wetenschap,
elke nieuwe bevinding trof een on
verzoenlijke vijand in 't klerikalism.
Is noodig, dat heden nog te her
halen, omdat heden ook dat zelfde
klerikalism, al wat nieuw is met af
schuw verwerpt en allen vooruit
gang veroordeelt, door de nieuwere
denkbeelden als modernism in tegen
stelling te noemen met het geloof,
en het dus als ketterij af te keuren
en te verbieden.
Wel doen al de handlangers van
het klerikalism hun best, om ieder
een te doen gelooven, dat de klerika-
len en hunne Kerk steeds de verde
digers zijn van den waren vooruit
gang en de echte wetenschap zulks
laat hen toe de zoekers en de ge
leerden te bespotten, te beschimpen
en te bezwadderen.
Drie honderd jaren lang loochende
de Kerk de beweging der aarde, en
veroordeelde en verhandde degenen,
die zulks dierven leeren slechts in
1835 verdwenen de werken, waarin
deze waarheden beschreven werden,
uit den Index
Het klerikalismus gaf eindelijk
toe, tegen wil en dank, aan 'deze
sinds zoo lang klaar bewezen daad
zaken
Dienstdoende Apotheker, Zondag 21
September 1913, van 's middags tot
10 's avonds
M. J. DECHIÈVRE,
Statiestraat, n° 15.
M ENOELWGR K. (16
XI.
Zoo gaat het overal, antwoordde
de schepen, wien het nu licht werd.
Hier Stevers heeft dus in twee jaren
tien duizend franken overgegaard.
Waarachtig, wel gehoerd
Ja, dat kan men, zoo als de prijzen
thans staan, op eene dergelijke hoeve
overhouden, zei Klaassenswij
moeten toch bekennen, dat de teerling
mooi langs den kant der boeren draait
kooplieden en fabrikanten gaan ban
kroet, en de werklieden sterven van
honger; maar wij, boeren, worden
rijk. Doch d propos, kent gij dan hoe
genaamd geen middel om geld geplaatst
te krijgen
Niet tegen hoogen intrest, her
nam de schepen, het hoofd schudden
de.
En over een jaar of acht hebt gij mij
die twee duizend franken zoogeplaatst.
Vijf volle jaren bleven ze weg tegen vijf
ten honderd.
Vriend, de tijden zijn voorbij,
merkte de schepen aan. Kom, nog
GROOT ASSORTIMENT
EN ALLERHANDE
Alle schoolboeken aan denzelfden prijs der uitgevers.
De klerikale bladen verzekeren dat
het goevernement in 't kort eene lee
ning zal aangaan van een miljard franks
aan 4 per honderd.
De klerikalen verzwijgen evenwel
dat deze leening zal aangegaan worden
aan Frankrijk.
't Is dus in Frankrijk, in het land
van Bormot en Garnier dat de klerika
len, wanneer ze volop in krot zitten,
het noodige geld moeten ontleenen.
Zullen de klerikalen nu nog durven
zeggen dat Frankrijk een slecht land is
De leening van een miljard franks,
in den vreemde gedaan aan 4 per hon
derd zal voor eeuwig en altijd onze
thans bestaande rente aan den koers
van 75 per honderd houden.
Van dit oogenblik af, mag elke bezit
ter van Belgische'rente verzekerd zijn
dat de geldverspillingen van het kleri
kale goevernement hem 25 franken
per honderd deden verliezen.
Nooit zal de Belgische rent 3 p. h.
hare waarde verkrijgen.
Ons klerikaal krotgoevernement ge
lijkt dus wonderwel aan een handelaar
die op den boord der failliet staatHet
maakt gedurig putten om andere put
ten te vullen
Waar gaan wij naartoe
Benevens de jaarlij ksche ongehoor
de verhooging van inkomsten van be
lastingen heeft de katholieke regeering
de openbare schuld verhoogd.
In 1884 bedroeg 's lands openbare
schuld
een borreltje, en hij schonk voor bei
de nog eens in.
Wat mij betreft, ging hij voort,
ik weet altoos geld te plaatsen; ik
kende bankiers die den besten waar
borg geven, en krijg ook wel wat hoo
geren intrest dan een gewoon menscli
maar ge begrijpt, vriend, men dient
zelfs Onzen Lieven Heer niet voor
niets.
Dat verstaat men, zei boer Klaas
sens.
Ik voor mij, hernam de schepen,
ben voornemens mijn geld op eene
andere wijze aan te leggen. Zaagt gij de
verkooping van die hofstede onder St.
Margriet in het gemeentehuis aange
plakt Wel ik ben voornemens die te
koopen.
Dit is al wel voor u, zei Klaas
sens, gij zijt eigenaar maar met ons,
pachters, is het geheel anders gesteld
kochten wij slechtseenen enkelen bun
der grond, dan vielen deheerengrond
eigenaars ons te lijf, om onze landpach-'
ten met de helft te verhoogen. Neen,
aan land koopen ié voor ons niet te den
ken.
Ik heb u al lang verstaan. zei de
schepen glimlachende. Gij verlangt
dat ik u eene plaatsing voor uw geld
bezorge..»
Of bever dat gij het zelf plaatstik
laat u gaarne een oordje verdienen. Bij
u ten minste is ons geld in veiligheid.
Een milliard, 708millioen 22dujzend
frank.
In 1912 Vier milliard 72 millioen
419 duizend frank.
Geld leenen, altijd maar leenen,
meer en meer, en eindigen met het
vertrouwen te verliezen der geldschie
ters. Zoo ver is het nu gekomen
Het dalen der Rent is een
overgroot verlies voor Belgie.
Men weet dat de liefdadige instellin
gen, godshuizen en armbesturen ver
plicht zijn hun bezit in Belgische rente
te doen omschrijven.
De godshuizen van Brussel bezitten
zoo een nominaal kapitaal van 46 mil-'
lioen.
Onlangs werden zij gemachtigd een
kapitaal van 5,969,000 te verkoopen
voor het bouwen van het hospitaal
Brugmann te St Pieters-Jette.
Het bestuur der godshuizen heeft
evenwel dat gansch kapitaal niet kun
nen verkoopen want de Belgische rent
heeft maar weinig of geen koopers
meer.
Het heeft slechts een nominaal kapi
taal van 4,569,000 kunnen verkoopen
en daarvan heeft het 3,818/186 ont
vangen.
Er is dus een verliès van bijna, één
millioen.
Wat zou het zijn moest ons klerikale
gouvernement niet een ministerie van
nationalen voorspoed zijn
In kiezingstijd, om de liehtgeldóvige
menschen kiekenvleesch te doen krij
gen en schrik op 't lijf te jagen, tier©n
de klerikalen en al hunne meetingisten
En tegen hoeveel intrest vroeg
Vandermolen.
Tegen drie en half, antwoordde
Klaassens.
Neen, vriend, tegen drie, hernam
de schepen.
Ik mag het halfje wel hebben voor
mijne waarborg.
Klaassens haalde eene grove lederen
brieventesch van onder den blauwen
kiel, nam er een handvol papiertjes uit
en telde.
:n mooie Belgische bankbrief-
gedurig op Frankrijk hunne gazette"
en schriften schrijven onophoudend
van dat slechte en bedorven land ze
geven het op als voorbeeld en moesten
ooit de liberalen meester worden,
zeggen ze, ons land zou nog slechter,
nog meer bedorven worden.
En nochtans 't is aan Frankrijk dat
het Belgisch klerikaal krotgoeverne
ment rnillioenen moet afbedelen om
het van de failliet te redden.
Uil het antwoord op eene vraag door
den heer Fléchet aan den Minister van
Koloniën gericht, blijkt er dat de frnan-
cieele zaken van den Congo al niet
veel beter staan dan die van Belgie.
Daar ook heeft men het stelsel der
schatkistbons op breede schaal en in
klimmende mate toegepast.
In 1908 waren er voor 8,142,954 fr.
bons in omloop.
In 1909 voor 14,500,000 fr.
In 1910 voor 16,000,000 fr.
In 1911 voor 39,150,000 fr.
In 1912 tot Mei 1913 voor 71,876,000
frank.
Zooals men ziet, gaat men in Congo
goed vooruit zooals dezeel
draaiers.
En de Belg zal 't al betalen.
Op een Congres verleden week te
Gent gehouden heeft M. Renkin, minis
ter van den Congo, verklaartDe Con
go heeft van wege de Belgen veel ar
beid en veel geld noodig
'I Ziet er lief uit in die zwarte streek.
Zooals wij hierboven zegden had de
Congostaat op 22 Mei laatst voor
71,876,000 frank schatkistbons in om
loop.
De interest dier bons welke in 1910
van 3,25 fr. tot 3,75 fr. beliep, is ge
klommen tot 5,40 per honderd.
Is het dan te verwonderen dat onze
Belgische rent van 3 p. h. geene koo
pers moer vindt aan den prijs van 75
frank die een interest van 4 p. h.
vertegenwoordigt wanneer men
Congobons kan koopen aan 5,40 per
honderd.
Deze gedurig uitgifte van Belgische
en Congoleescbe schatkistbons doet
dus. een gevoelig verlies ondergaan
aan de bezitters der Belgische rente,
die buiten de liefdadige instellingen
meest allen kleine burgers en werk
lieden zijn.
jes, ieder van duizend franken, zei
hij.
Sprakeloos opende de schepen zijn
lessenaar, nam er een zegel uit, schreef
daarop den schuldbrief, en sloot de
banknoten weg; terwijl boer Klaas
sens, met zichtbare tevredenheid, het
geschreven papier wegborgen nu eerst
de gestopte pijp aanstak want zoo
lang zijne zaken niet waren afgedaan
bleef de pijp onaangeroerd op tafel lig
gen.
Na nog een glaasje gedronken en
onder onverschillig gesprek een pijpje
gerookt te hebben, namen de twee
vrienden afscheid.
Nauwelijks was de eenvoudige boer
vertrokken, of de schepen wenkte zijne
vrouw in het kantoor, en sloeg in bijna
uitzinnige vreugde de armen om den
hals der oude.
Elisabeth, mijne gelukster heeft mij
nog niet verlaten, fluisterde hij haar
toe; nog eens zal ik pogen het ongeluk
te trotseeren alles kan nog wèl gaan.
Boer Klaassens brengt mij daar vijftien
duizend tranken tegen drie ten hon
derd. Bedenk, Lize, tegen drie ter
wijl ik zooveel duizenden tegen vijf in
handen heb dat maakt toch eene zui
vere winst van drie honderd franken
's jaars.
De grijze vrouw schudde het hoofd
Vader, sprak zij, gij deedt slecht
met dat geld aan te nemen, daar gij
zeker zijt het nooit te kunnen uitbeta
len. Ik ook heb dezen nacht weinig ge
slapen en veel gedacht er blijft ons
slechts éen reddingsmiddel, namelijk
onze schuldeischers bijeen te roepen,
en zoodanige schikkingen te maken,
dat wij onze boerderij redden nietals
eigendom, maar als pachtgoed
De schepen sprong doodsbleek van
zijn stoel op.
Zoo wilt gij mij bankroetier ma
ken ?-» riep hij woedend uit.
Niet een bankroetier, maar een
rechtvaardig man, die zijne zaken op
de best mogelijke wijze in orde brengt,
antwoordde de vrouw. Man lief, wan
neer wij slechts onze boerderij behou
den en onze kinderen tot werken dwin
gen, krijgen wij het misschien door
orde en spaarzaamheid nog zöö ver,
dat wij al onze schulden betaald zien
eer wij ter eeuwigheid ingaan.
Wordt voortgezet.
IDS
Schoolboeken
Schoolgerief
