BERICHT.
Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement.
Herziening
der kiezerslijsten.
o centiemen.
\egemle jaar. i\r 47.
De Vredesbeweging.
Politiek Overzicht.
Donderdag, 2" October 1915.
Eendracht maakt Macht.
i erschijnemie des gJonderdttys
Vires acquirit eundo.
INSCHRIJVINGSPRIJS
Voor den buiten Een jaar, Fr. 3-ÜO.
Voor stad Een jaar, Fr. £-50
Men handelt bij overeenkomst.
Men schrijft in bij den Uitgever, Lnxfnudestraat, nr 53, te Yper. De aankondigingen van
ganscli België en 'I buitenland evenals de Notariale en Kechterlijke aankondigingen mogen
gezonden worden ten bureele van dit blad. Men wordt vriendelijk verzocht alle hoege-
naamde artikels uiterlijk tegen Dijosdag middag vrij en onderteekend toe te zenden.
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 15 c. den drukregel.
Reklamen25 c.
Rechterlijke aankondigingen 1 fr. id.
Liberalen, onderzoekt en eischt
uwe rechten.
De Schepèncollegiën hebben overge
gaan van den 1" Juli tot den 31 Oogst
laatstleden, tot de herziening der kie
zerslijsten voor de Wetgevende Ka
niers, de Provincie en de Gemeente.
De nieuwe lijsten zullen geldig zijn
van 1" Mei 1914 tot 30 April 1915 me-
debegrepen.
Aangezien het mogelijk is, ten ge
volge eener politieke gebeurtenis die
zich ten allen tijde kan voordoen, dat
eene ontbinding der Kamers onvermij
delijk worde, hebben de Burgers van
gansch het land het grootste belang,
hunne inschrijving te, vergen, terwijl
de regionnale inrichtingen over te gaan
hebben met de nauwkeurigste zorg tot
de herziening der kiezerslijsten.
Dat onze vrienden insgelijks uit het
oog niet verliezen dat gemeentekiezin-
gen kunnen plaats hebben in 1914.
Deze bijzondere en uitnemend be
langrijke omstandigheden maken het
voor plicht, aan al de liberalan ditmaal
de kiezerslijsten na te zien met eene
verdubbelde waakzaamheid, want bet
is 'geen geheim méér,dat de herziening
der kiezerslijsten, in de handen der
klerikaleri een machtig wapen is ge
worden dat, wanneer de liberalen geen
oog in 't zeil houden, honderden stem
men voor onze partij kan doen verlo
ren gaan.
Wij noodigen dus onze vrienden uit,
van heden af de titels in te dienen
van dezen die niet ingeschreven zijn op
de lijsten in voege tredende met 1" Mei
laatstleden ofwel die er op vermeld
staan met een ongenoegzaam getal
stemmen en die recht hebben kiezer
te zijn, ofwel aan het toekennen van
bijgevoegde stemmen.
De gemeentebesturen zijn verplicht
ontvangstbewijs af te leveren, der
titels ingeleverd tot het staven dei' be
zwaren of reclamation.
Sedert den 3 September moeten
die voorloopig herziene kiezerslijsten
volgens de wet aan de beschikking
van het publiek worden gesteld.
De klachten moeten VOOR 31 Octo
ber gedaan worden. De lijsten worden
definitief gesloten op 30 November, en
liggen dan te beginnen van 5 Decem
ber ter inzage van de belanghebben
den.
Kiezers doet uw plicht
Belangrijk Bericht
Vele kiezers ontvangen op dit oogen-
blik van woge bet gemeentebestuur
hunner gemeente, een waarschuwing
hun meldende, dat zij voor de eehe of
de andere leden van de kiezerslijsten
geschrabt zijn, of dat het getal hunner
stemmen vermindert is zij die zulk
stuk ontvangen hebben, worden drin
gend verzocht het te doen geworden
aan het bureel der Liberale Vereeni
ging, Gartonstraat, 15, dat zich zal ge
lasten met kosteloos hunne belangen
te verdedigen. Dit bureel is open alle
dagen, uitgezonderd 's Zondags, van af
9 tot 11 en van 3 tot 5 ure 's avonds.
Het bureel der Liberale Veree
niging van Yper is overgebracht
van de Seminariestraat naar de
Gartonstraat, nr 15.
De vredesbeweging heeft van zich
cjoen spreken in de laatste weken
men heeft het vredespaleis ingehul
digd, men heeft zijnen milden stich
ter hulde en dank gebracht, men
heeft congressen gehouden ten gun
ste van de verbroedering der volke
ren en de parlementsleden van alle
landen zijn er bijeengekomen om er
de gruwelen van den oorlog uit te
schreeuwen.
De vredesapostelen zijn niet te
vreden over de wijze, waarop het
gaat in de wereld en van haren kant
is de wereld niet voldaan over de
vredesapostelen. Hunne edelmoedige
redevoeringen, hunne verheven pro
paganda en hun scheidsgerecht, dat
nooit dan nietige geschillen veref
fend heeft, worden in het algemeen
met medelijden beoordeeld. Men
aarzelt zelfs niet te zeggen aan deze
droomers, dat het belachelijk is nog
te spreken van de afschaffing van
den oorlog, wanneer heel Europa
lijdt aan de koorts van de bewape
ning, wanneer alle landen, groote
en kleine, hunne legers versterken
en naar het bankroet gaan door hun
kruisers,hun oorlogschepen en ander
krijgsmateriaal wanneer Belgie
zelf er aan denkt schepen te beman
nen voor de verdediging zijner ha
vens en zijner Kolonie, en in bewon
dering staat bij het verhaal van de
zegepralen, behaald door de rooden
en de blauwen bij den vermaarden
oorlog tusschen Samber en Maas,
die een goed half dozijn slachtoffers
heeft gemaakt onder de hazen van
de streek, eenen oorlog, waarbij de
vliegmachienen, de mitrailleuses met
gemilitariseerde honden en het bij
vak onder den sterrenhemel iets
schilderachtigs hebben gegeven.
Te midden van al dat oorlogsla-
aai loopt de engel van den vrede
gevaar te worden afgedankt en zelf
verplicht te zijn den tempel van den
god der le_ers binnen te treden.
Dit alles weten de vredestichters
zeer goed. Zij zijn er door ontstemd,
maar toch verliezen zij daarom hun
nen moed niet. Zij zetten hun apos
telschap voort, ten eerste, omdat in
deze moderne tijden het apostelschap
volstrekt niet meer onaangenaam is.
Men wordt met veel oplettendheid
door de hoogst geplaatsten ontvan
gen, men bezoekt tentoonstellingen,
men eet zich bij de haastig opge
diende banketten een indigestie aan
zalm of kreeft en men laat bij den
schuimwijn de kranen van de wel
sprekendheid vloeien om de wereld
te overtuigen.
En overigens hebben de vrede
stichters gelijk hunne humaniteits-
ideeën te verkondigen van het goede
zaad, dat zij met volle hand rond
strooien, zullen toch in menigen
geest nieuwe gedachten opschieten,
die langzamerhand de Volkeren en
misschien ook wel de re.eeringen
zullen veroveren.
Er is toch al vooruitgang gemaakt.
In de Hugenoten zingt een van de
soldaten van Coligny of beter,
zong een van die soldaten, want het
koepiet is verdwenen uit de verzen,
die men nu nog te hooren krijgt
op het oogenblik dat zijne kamera
den het geroffel van "de trom na
bootsen, al neuriend rataplan, rata
plan plan plan, deze beteekenisvolle
regelen
Vooruit, mijn brave Calvinisten,
Aan ons de dochters der papisten.
Dit herinnert dat ten gelukkigen
tijde van deo St-Bartholomeusnacht
en de godsdienstoorlogen, die toen
Frankrijk verscheurden, men de
dochters van de tegenpartij be
schouwde als wettigen buit van de
overwinnaars.
Men \indt deze zeden nog terug
bij de balkaansche volkeren, maar
deze zijn nog te weinig beschaafd,
terwijl in Frankrijk en in heel weste
lijk Europa de oorlog gebonden is
tot den eerbied van degenen, die niet
meevechten, van den privaten eigen
dom en van eene heele reeks mensch-
lievende regelen, die dc verlooche-
.ning zijn van het grondbeginsel van
den oorlog.
De ooriog, de wilde en vernielen
de oorlog, die sommigen doen door
gaan als noodzakelijk, om door de
gewoonte van te dooden, te stelen,
te verkrachten en te verbranden, de
gevoelens van opoffering en moed,
die de glorie zijn van de menschheid
te behouden, deze oorlog is zelfs
niet meer mogelijk dan in de nieuwe
landen, koloniale en andere, die nog
in vorming zijn.
Maar wanneer overal de handel
en de nijverheid de vlucht zullen
hebben genomen, die zij in alle de
moderne staten bereiken, wanneer,
ondanks de barreelen van de be
schermende rechten, de' internatio
nale handel de naties immer dichter
bij elkander zal nebben gebracht,
zal de oorlog niet meer mogelijk
wezen
tin de vredestichters hebben geene
betere medehelpers dan de menschen
van zaken. Natuurlijk zijn ze allen
niet vredesgezind. Evenals er uitste
kende vredesapostels zijn, die toch
voor een bijzondere oorlog zulke toe
gevendheid hebben dat zij hem
rechtvaardig, lofbaar, wettig en ge-
wenscht achten, zoo zijn er ook on
der de handelaars, en industrieelen,
uitzonderlijke menschen, die ver
langen dat er van tijd tot tijd eene
kleine slachterij zoude plaatsgrijpen.
En het zijn niet alleen degenen die
tot het vak behooren, de fabrikanten
van de kanons, de bommen, de sa
bels, de geweren en de forten. Men
weet dat deze niets sparen om hunne
zaken te doen gaan zij houden win-
kel van onrustwekkende tijdingen,
maar toch is de oorlog hun niet on
ontbeerlijk, daar de gewapende vre
de voor hun geluk voldoende is, op
voorwaarde dat hij gewapend zij tot
het uiterste.
Benevens deze zijn er nog ande
ren, zij die de groote financieele of
industrieele zaken doen en die droo-
men- van de veroverde landen te
voorzien van het noodige en dit met
des te meer genoegen zullen aan
schaffen naarmate de oorlog meer
verwoestingen vernieling zal hebben
medegebracht.
En indien deze speculateurs niet
zeer talrijk zijn, hebben zij groote
invloeden bij degenen, die de lotsbe
stemmingen van de Volkeren in han
den hebben. Maar deze groote in
vloeden moeten toch onderdoen voor
den wil van de groote massa, ge
vormd uit al wie voor den voorspoed
van hunne kleine zaken, kalmte,
vrede en rust noodzakelijk achten.
Ook leven de vredesapostelen niet
zoozeer in de wolken, als men wel
wil beweren. Zij beginnen zich te
keeren naar deze massa, die den
rijkdom van de volkeren uitmaakt en
het is aan haar dat men beroep doet
om in de toekomst onverbiddelijk de
oorlogsleeningen te weigeren aan
degenen, die ze nog zullen komen
vragen.
De vredesapostelen doen dus goed
werk en de plicht van ieder van ons
is hun te helpen en aan te moedigen,
zonder hun kwalijk te nemen, dat zij
de geweldige middelen versma
dend, die zoo slecht meevallen aan
de Engelsche suffragetten, zich
bepalen met schoone redevoeringen
te houden.
Meer nog van eene schoone rede
voering dan van de lastertaal van
don Bazile blijft er toch altijd iets
over.
Le Ralliement). Gobseck.
Een goed liberaal abon
neert zich aan DE WEER
GALM.
De politieke bew eging zal onbe
duidend blijven tot op 14 Oktober
aanstaande, datum op denwelken de
Kamer van vol ksvertegen woordigers
hare werkzaamheden herneemt met
de bespreking der schoolwet Poullet.
Buiten de voorbereiding van den
strijd die door de oppositie aan de
klerikale schoolwet zal geleverd wor
den is er niets aan te stippen op po
litiek gebied.
Tot dusverre hebben acht en der
tig redenaars eene spreekbeurt aan
gevraagd en wel in de volgende orde
van inschrijving Devèze, Royer,
Mélot, Siffer, Borboux,Verhaeghen,
Van Cauwelaert, Donnay, Pécher,
Lamborelle, Colaert, Lorand, Mas-
son, de Ponthière, Vandervelde,
Vande Walle, Nolf, Buyl, Berloz,
Hymans, Pastur, Féron,Daens, Har-
migmes, Giroul, Ramaeckers, Tro-
clet, Ozeray, Galopin, Terwagne,
Persoons, Rosseeuw, Heynen, Bri-
faut, K. Huysmans, Mansart, Bran-
quart en Goblet.
Dat maakt vijf en twintig anti-kle-
rikalen en dertien katholieken.
Op 19 Oktober aanstaande grijpt
te Brussel eene betooging plaats
tegen de schoolwet waaraan talrijke
anti-klerikale groepen zullen deel
nemen.
Al de maatschappijen voor vrije
Gedachte, de studenten van de
hoofdstad, de politieke en wijsgee-
rige verbonden, de onderrichtsmaat-
schappijen doen oproepen in het
land. Meetingen, gewestelijke pro-
testbetoogingen worden op touw
gezet het land moet in opschudding
komen. De noodlottige wet Poullet
mag en zal niet gestemd worden