Nieuws- en Aankondigingsblad.
Ze boeren achteruit
1* Jaargang. N' 7.
Prijs per nummer 30 centiem
Zondag 13 Februari 1927.
Verschijnt Wekelijks. Beheer en OpstelTuinwijk Ligy, 80, Yper. Postcheckrekening: 1886.79. (E Vanderghote.)
Mijn Yiaandren spreekt een eigen taal,
God gaf elk land de zijne,
En iaat ze rijk zijn, laat ze kaal,
Ze is Vlaamsch en ze is de mijne
GUIDO GEZELLE.
Vlaamsche Kalender.
Abonnementsprijs
15 fr. 50 fer jaar.
9 Ir. per halt jaar.
5 fr. per drie maanden.
Bnicnland 25 tr.
Men abonneert op alle postkantori n.
Aar- undig.nKcn bij overeenkomst.
T. r.e: op é^nvraag.
Alle nieuws moet tegen den
Donderdag tei laatste inge
zonden worden.
Naamlooze artikels worden
niet opgenomen.
De eerste baanbrekers van Yper's
Vlaamsch ontwaken mogen tevreden zijn
over luin lastig werk ze hebben goed
gespit en gelabeurd in de vroegere sei
zoenen, en van nu voort is 't leute om den
ploeg en de eegde te trekken door de mulle
eerde van den Y persehen akker. Wij zijn
die luttele eerste arbeiders dankbaar, gebo-
ien Yperljngen en vreemdelingen en
allen tegare doen we Ou voort om hun
werk te doen gedijen tot volledigen oest
yan zware schoven met zuiver Vlaamsch
graan..
t ielonft gij het niet, dat het onvoorwaar
delijk Vlaamsch gedacht zoo snel vooruit
gaat, in onze trouwe stad Kijk naar den
barometer van de kolere onzer tegen
strevers, de bastaards, lu de laatste maanden
staat hij op storm en vlagenHet kwik
dreigt door te barstenInderdaad, de vijan
den onzer Vlaatnsche heropleving hebben
de kostbare matigheid verloren de kalmte
in den strijd, en den zelfeerbied in 't kiezen
van woorden en vcclitmiddels. Dat is 't
klaarste bewijs van hun eerste neerlage en
wtdmi' niinaadenaun-u wintinmULm»,»—
verplettering, 't ls ook zeer natuurlijk, dat
schuimbekken en dat leelijk-doen. Hen
Latijnsche heidensche spreuk zegt de
goden slaan eerst met de krankzinnigheid
de lieden die ze willen ten verderve jagen-
Hebt gij ze liooren eeden zweren, van
trouwe en verknochtheid aan huh Vlaamsch
Volk, die vertegenwoordigers van de Bel
gische sociaal-democratie en van het
Fransch liberalisme? De eene deed liet, 0111
de eeuwenoude vlagge van Vlaanderen
daarna te vprlnnchepen, De andere zwoer
/ajn gloeiende liefdesbetuiging aan zijn
\olk in eene tale die dat volk niet spreekt
en niet begrijpt. Gelukkig dat de hartstocht
van den haat tegen het ontwakende Vlaan-
(,hin:i 8 OnhYitkt'ii
tr wordt veel geschreven over alles wat
keert en rpertip het Hepielsch Rijk; de bla
den staan dagelijks vol met allerlei berich
ten over generaals die elkaar te lijve gaan,
vreemdelingen die moeten steden verlaten,
Stakingen en dies meer en dit alles wordt
gesynthetiseerd onder de bewoording «De
warboel in China Al de nieuwsjes die
door officieële persagentschappen de we
reld worden ingezonden laten niet eens
duidelijk inzien of men staat voor een
echten burgeroorlog, ofwel voor een alge-
ineene revolutie met bolchevistisch karak
ter. Maar wanneer men al die nieuwsjes
en al die draadmaren dooreenmengt en ze
onderwerpt aan een scherpe critische ont
leding komt men tot het besef dat de onder
grond van alles veel dieper wortelt. Geen
spraak van het strooien vuur van een ba
nale revolutie! Geen spraak van het exclu
sief uitvloeisel van russische propaganda
Dat men vaak staat voor daden die derge
lijke psychologische ontleding van den
toestand, wanneer men ze afzonderlijk wil
beschouwen, voldoende kunnen wettigen,
is geen bewijs dat heel het complex onder
dat daglicht hoeft beschouwd. Passie en
deren zóó sterk hun fijnessige sluwheid
beneveld heeft
Voor den Vlaamsch-nationalen strijd in
Yperisde afgelegde weg effenaf verbazend.
Het oude, on-V|aainsche Yper, met zijn
dienstbare geslachten van kleine burgerije,
neringdoeners en werklieden, die allen uit
de handen van 't groot volk moesten eten,
dat oude Yper is verdwenen, voor goed.
De democratie is de stad meester, en de
democratie in Vlaanderen moet en zal
Vlaainsch-nationaal worden, zooniet ijlt ze
naar haar dood door zelfmoord. Dat zij het
heden nog niet is, noch de christelijke, noch
de socialistische, liegt aan het gareel waarin
ze meêdraaft, liegt aan de partij-bazen die
er van op zijn Belgisch leven, en goed
leven
Als dat voltrokken is dat de volksmacht
nationale macht geworden is, dan zal de
harde taak van de baanbrekers gedaan
zijn dan zullen zij versleten zijn, ook, en
onmogelijk geworden, maar toen juist zal
de stevige voeting gemetseld zijn van het
heerlijk gebouw der Vlaamsche staatszelf-
standiplii'id tinpmlw
vooraenonSïëïïoeiden sJtotrelij kerf en gces
telijken bloei van ons koninklijk ras.
Meent gij, lezer, dat dit onbereikbare
toekomstdroomen zijn De Westvlaan-
dersche dichter, Rodenbach, voorspelde het
reeds, 40 jaar geleden: Wat eens was zal
herworden eens zien wij ons Vlaanderen
in veie bloeite staan Het bloeit r^eds
overal, in de honderden dorp^y* en steden
van het land, maar m Y^er schiet het weli
ger op cjitn elders. VportgeDbeurd, kloeke
helpers IGns zaaU gedijt, Zij, de verbas
terde wied-zaaiers,ze boeren schabouwelijk
achteruit l
In 't korte gaan wij een keer zien wat er
al groeit en fleurt op Yper's Vlaa,mscht
laödouwe.
geestdrift kennen vaak uitspattingen wan
neer zij zich mogen botvieren vatir een
idee het inenschdqtn .'.al hierin nooit zijn
algemeen zwak-zijn kunnen afleggen.
De ondergrond draagt een ernstiger ka
rakter: het gaat er essentieel om het zich
zelf zijn, wars van vreemde inmenging, vrij
van alle uitheemsclie controol. De Chinees
heeft ook in de laatste jaren, net als zijn
buurman de japanner het vroeger deed. de
moderne beschaving leeren kennen en
aannemen. Zij die aan de europeesche
hoogescholen bij duizenden de moderne
wetenschap en cultuur leerden kennen zijn
tot hun volk teruggekeerd met den sterken
wil dat volk volledig vrij te maken.
China is nooit een Kolonie geweest in
den algemeenen zin het moest nooit den
eed van getrouwheid zweren aan een of
ander Europeesch vorst of staatshoofd.
Doch China is rijk, zooveel in actueële
waarden als toch vooral in de toekomst
het bezit een bevolking die, spijts ge
ringe nooden van de ongecultiveerde
massa, het grootste economisch afzetge-
beid van de wereld daarstelL Meer nog
zijn ondergrond bevat ongekende schatten
die de begeerige hand van cje greote
fïnancie in werking hebben gebracht
Overal in de groote steden, waar men het
BBBBE^BBEB-HBEEBEEEBBBBEEBBBEEB Eqj
B
B
B
B
B
B
B
B
B
B
B
B
B
C
U
Li
a
rj
BljBBBEBBEBBS BB B SEEEEEE10EEBEESEBBJ
goedvond, en die een gunstiggelegen
handelscentrum daarstellen, inoest China
voor jaren aan de groote mogendheden
vergunningen toestaan, met ruime econo
mische voordeelen en ontzegging van alle
uitoefening van eenig recht tegenover de
vreemdelingen dier naties die de vergun
ning betrokken. Het was geen koloniaal
beheer, inderdaad, maar liet oprichten van
kleine onafhankelijke kolonies, links en
rechts, op de gunstige plaatsen. In feite
kwam China onder de voogdij te staan op
velerlei gebied.
China wil voortaan niet meer hooren
van vergunningen. De vreemdelingen mo
gen er huizen en handel drijven, zooals de
de chinees, maar niet zooals tot hiertoe
der de minste verplichting te;
land. Geen bevoorrechte positie meer,
maar liet algemeen internationaal geldend
vreemdelingev,statuut,Dat er hij het nastre
ven van dit doel onrecht geschiedt links en
yyc'ht-s is een feit en valt te betreuren om
vele redenen. Doch dat men de Chinee-
zen hoeft te critikeei£n omdat ze zuchten
naar zelfstandigheid zal niet een mensch
met gezond oordeel durven te beweren.
BBBBBBBHBBIK D
YPER8CH LEVENs
A. N. V. Studiekring. Zondag laatst
voerde het Koor van den Yperschen Stu
diekring een aantal oudeen moderne koren
uit iq liet hotel Terlinck te Coxyde. Een
Aristocratisch publiek vulde nokvol de
gezellige feesijaal. Tusschen twee zang
uren in sprak de heer Adv. j. Leuridan
over den zoetgevooisden grooten Vlaming
Hugo Verriest die twaalf kogels werd
beloofd dooreen Vlaamschhatend Belgisch
dagblad dat binst den oorlog te «Le Havre»
verscheen. Heel de vergadering kwam
diep in den indruk vari den sterken rede
naar en /onder twijfel werd hier en daar
wel een afgedwaald schaap door Leuridan's
woord naar de schaapskooi gedreven.
Na het meer dan gelukte feest kwamen
verscheidene franschgczinden daar ook
aanwezig, de leiders van het gemengd
koor geluk wenschen voor de zeer ver-,
zorgde uitvoering der heerlijke Ytaairt-
sche liederen. Mocht die succesvol
len dag ten bafe van Vlaanderen komen
dat alleen is on^e vurige wensch.
Bloedzuigers. Het is zeer prijzens
waardig. hier ter stede werk te bezorgen
aan de vele Ypersche arbeider». als die
bezorgdheid den welstand en het geluk
van de vaUieden en werklieden ten doel
heeft. Edoch, we kwamen te wete dat er
hier enkele iinv^rheidsbazen zich komen
vestigen omdat ze denken, hier de Yper
sche werklieden te kunnen uitzuigen.
Zondag, 13 Februari. Septuagesima.
1873. Jan Schoep te Brussel beboet,
omdat hij weigert de geboorte van zijn
kind in 't Fransch te laten inschrijven,
Maandag, 14 Februari. H. Valentijn.
1859. Geboortedag van den Antwerp-
schen burgemeester Jan van Rijswijck.
Dinsdag, 15 Februari. H. Faustijn.
1859. Het Congres van Weenen ver-
eenigt Nederland en België.
Woensdag, 16 Februari. H. Juliana.
Volle maan ten 16 u. 18.
1848. Geboortedag van Prof. Hugo
de Vries.
Donderdag, 17 Februari. H. Marianna.
- n t, ..ei11H
Vrijdag, 18 Februari. H. SiinéoWfb^
1905. De Vlaamsche dichter en strijder
Julius De Geyter, overlijdt.
Zaterdag, 19 Februari. H. Bonifacius.
1887. Multatuii, de schrijver van liet
prachtboek Max Havelaar overlijdt.
BBBBBBBBBBBKMBBS:
Ze stellen voor den werkman, die
noodgedwongen werken moetom toch van
honger zijn vrouw en kinders niet te zien
verkwijnen schandalige, wraakroepen
de voorwaarden. We herhalen nog eens
dat er maar enkele zulke patroons zijn.
Zoo de toestanden bij die scliaamtelooze
heeren blijven duren, zullen we ons niet
inhouden die laakbare personages aan de
kaak te stellen.
Is dat in orde Dc stad Yper doet
den grond van het vroegere Waterkasteel
publiek verkoopen, door bemiddeling van
den Heer Notaris Lauwers. Welnu, voor
noemde heer Notaris laat zijn aanplakbrie-
ven uitsluitend in 't Fransch drukken.
Dus Een verkoop van grond voor een
Vlaamsche stad, enkel in 't Fransch aange
kondigd.
Is dat in orde M.de Burgemeester?
Nationaal verbond van Burgerlijke
Oorlogsinvalieden.
Provinciaal Komiteit van West-
Vlaanderen Sectie Yper.
Geachte Medeleden en Vrienden,
De leden worden dringend uitgenoo-
digd tot de algcmeeae vergadering op
Zondag 13 Februari 1927 te 9 1 2,u. voor
middag in 't hotel du Nord, Statiestraat.
Wij verzoeken ook al de rechthebben
den tot nu toe nog niet ingeschreven,
deze vergadering bij te wonen.
DAGORDE:
1. Aanvaarding van nieuwe ieden.
Mededeeling.
2. Ontvangst der jaarlijksche bijdrage.
Bede aan elk lid een nieuw lid mede te
brengen,.
Het Bestuur.