Nieuws- en Aankondigingsblad.
ih<-i hiamsrJio l>nliciiilsÈVos!l.
Dg Raid tegen de Franscne RepuDiieK
i
YPERSCH LEVEN:
V Jaargang. Nr 24
Prijs per nummer 80 centiem
Zondag 12 Juni 1927.
Beheer en Opstel: Tuinwijk Ligy, 80, Yper.
Postcheckrekening: 1886.79. (E Vanderghote.)
Vooruit de jonge Vlaamsche schaar
Vooruit tot spijt van die 't benijdt,
Vooruit spijts laster en verwijt a. Rodenbach.
Vhiiimschc kalender
ISEGHEM
Abonnementsprijs
15 Ir. 50 per jaar.
9 fr. per hal* jaar.
5 fr. per drie maanden.
liuiienland 25 fr.
Men abonneert op alle postkantoren.
AankunJig.ngcn bi] overeenko tist.
T. t'.t' Of aanvraag.
DE MB Wl
Alle nieuws moet tegen den
Donderdag ten laatste inge
zonden worden.
Naamlooze artikels worde n
niet opgenomen.
Verscft ijnt IV 'ckclijl. s
I let verdapperd bollen van den Vlaaiti-
sclien wagen onder 't kletsen der ooriogi?-
zweep heeft liet noodzakelijk uitbarsten
dezer crisis in onze beweging vervroegd
crisis van het beginsel, van den grondslag
waarop de .Kathedraal moet opgetrokken
worden. Over hei doel waren we 't allange
eens: Vlaanderen cultureel zelfstandig; maar
over de middelen verschilden degedachten
en elk ging zijn eigen weg op. Die twee
dracht onder de strijdende Vlamingen is te
betreuren, maar wij jubelen omdat de mist
eindelijk is opgetrokken en de zekere richt
lijn gebakend werd.
Den weg door de eenige goede Vlamin
gen geteekend, kennen wij hij leidt onze
natie naar eigen wilsbeschikking door
splitsing der belgische besturen. Immers,
de centraliseerende eenheidsstaat bewijst
reeds honderd jaar dat hij Vlaanderens
eigen ziel wil verkrachten, één tand één
taal was en blijft zijn leus, en dat het
afgedwongen rechtherstel eerst op een
goudschaaltje gewegen wordt, en dan
noode den Vlamingen toegesmeten wordt,
lijk een been aan een hond die genoeg
gebast heeft. Zij willen dus een hervorming
die ingrijpt tot in het wezen van den staat
die tweeledig moet worden, omdat hij twee
volken omvat met eigen aard en afzonder
lijke hoedanigheden.
Deze eisch tot het behandelen der Vla
mingen als volk met de inachtneming en
eerbieding van godsdienst en taal en wezen
is hcelemaal verschillend, is zelfs niet te
vergelijken met de oplossing van het
Vlaamsche vraagstuk voorgesteld door hen
die de rangen der getrouwen verlieten.
Voor deze regeeringsdienaars blijft de
centralisatiestaat een heilige bitje», een
kruidje-roer-mij-niet, waaraan niets mag
veranderd worden. Zij willen aan het
onrecht paal en perk stellen door een serie
taalwetten. In plaats van een toestand na te
streven waarbij het vanzelfsprekend wordt
dat de Vlaming niet tegen-natuurlijk behan
deld en geregeerd wordt, willen zij België
door voortdurende dwang tot bezinning
en rede brengen.
(Wat een akelige klucht dat een staat,
wiens hoogste wet moet zijn: angstvallig
te waken over de algeheelheid der volksbe
langen en raseigenschappen, door een
dwangcainisool van taalwetterij tot zijn
taak moet verplicht worden
De tweedracht der Vlamingen maakt hen
onmachtig tegenover hun verdrukkers. De
eensgezinde Walen willen geen duimbreed
lossen van hun verjaarde voorrechten.
Wallons d'aborden ze trekken aan
't zelfde zeel, en Beiges toujours! zoo-
lang zij hun machtspositie kunnen hand- j
haven! Kristene naastenliefde of socialis-
tische principes steken ze daarbij eensge
zind op zak en hun liefde voor den frère
flam in en diens taal getuigen ze met een
kordaatheid die wij hen benijden: zoo bij
de amnestie, zoo bij het afrukken van den
Vlaamschen tektst op tweetalige berichten.
Pas de flamin en Wallonië!» al wonen er
50.000 Vlamingen in en rond Luik. Die
moeten 't maar rieken
Tegen die Waalsche veete willen de Vla
mingen de eendracht in hun rangen her
stellen. Het dagblad De Standaardblaast
het vcrzamelteeken. Tal van weekbladen
zingen 't hem na. Onze houding echter is
allang bepaald: De eenheid der Vlaamsche
Beweging kan maar deugdelijk hersteld
woiden op Vlaamsch nationalengrondslag.
Vlaanderen aan de Vlamingen blijft de
eenige leuze!
De eendracht op DIE bazis moet er ko
men!
De eendracht op die bazis zal er komen
Immers: onze partij gaat metreuzenschre-
den vooruit. We groeien aan in aantal, in
macht, in gezag!
Daarbij, de Vlaamsch nationale gedachte
wint veld in de twee andere partijen. Veel
Antwerpsche socialisten zijn overtuigde
nationalisten; op hun voorlaatst congres
stelden ze de stichting voor van een Vlaam
sche naast een Waalsche arbeiderspartij.
Veel christen werklieden voelen natio
naal. Te veel zelfs in de oogen hunner lei
ders! Die durven wel af en toe een kranig
woord spreken in hun orgaan, maar het
komt niet tót de daad; zich los te rukken
uit den klauw der anti-democratische en
anti-Vlaamsche Union catholique beige en
een Vlaamsche christen werkliedenpartij in
het leven te roepen. Daartoe ontbreekt het
de leiders aan durf en moed!
Het is de taak aller Vlamingen te ijveren
voor het Vlaamsche eenheidsfront, de voor
laatste mijlpaal op den weg der uiteinde
lijke Vlaamsche overwinning.
Die taak is tweeërlei.
1. Het verstevigen, het doen gedijen on
zer jonge organisaties: ziekenbonden, stu
diekringen, harmonie, tneisjesbond en zoo
meer. Meehelpen tot het stichten van
Vlaamsche Huizen (daarmee zijn we flink
op dreef in West-Vlaanderen) economi
sche inrichtingen, enz..
2. De spie slaan in de andere partijen,
onze gedachten bij hen propageeren, hen
abonneeren op onze weekbladen (dat is
het beste apostelwerk) hen overtuigen van
de rechtvaardigheid onzer zaak (ook daar
kan de stem van 't bloed luide spreken
waar we t minste vermoeden.)
Die taak is zwaar maar wie ze vervult,
hij dient zijn volk, hij dient de vrijmaking
van zijn Vaderland.
Zoo 't was op -Maandag, 2<~ Sinxendag,
dat de Vlamingen al den Abeele in Frank
rijk drongenze scherdden over de frontie
ren, klommen over de bergen en stonden
voor de poorten van Frankrijk, om van
daar voorts naar Parijs te stormen en de
republiek omver te gooien.
Lagy! z'hadden ginder lont geroken en:
d'r zal bloed vloeienschreven ze.
Zoodus, we stapten af aan de frontieren,
gereed voor den aanval, maar djemenis
credo-moord-en-brand w'hadden met
moeite een voet op den grond gezet, of we
waren ontdektge zijt ontdektriepen ze.
Zeventien gendarmen en half, elk van hen
met zijn kanon, vlogen ons te keere. Met
zeventien haasten en half sprongen wij op
onze getuigen en ronkten et van onder-ge
ziet dat van hier! D'r was een van de
gendarmen die zijn kanon op ons afvuurde,
maar de lading bleef onderwege.
Ondertusschen hadden wij het Romeinsch
kamp van den Casselberg bereikt en dach
ten er ons in veiligheid, maar dat 'n duurde
niet lang of wat ze in de fransche dagbla
den voorspelden, gebeurde: een beenhou
wermes kwam in aanraking met de keel
van een fransch nuchter kalf; 't mes drong
door vel en vleesch het kalf blettege en
de beenhouwer sneedigeen het bloed spei-
tige en vloeidige.
Als wij dat zagen waren wij het op met
onze beenen aan een klinksnoer; 't aanzien
van het bloed gaf ons vlerken. D'r waren
wel gendarmen in iefvrouwen verkleed
we zagen't aan de posteleerzen en de spo
ren die ze droegen maar z'en dopten
hun kanon niet af en z'en kregen ons niet
ook.
In een fluit rolden wij de Casselsche
hoogten af en vlogen in de bosschen van
Clair Marais, maar dat was daar zoo stil
le, zoo stille, dat we benauwd werden voor
een hinderlage. We stapten uiten keken in
't ronde, voorzichtig, voorzichtig, 't Was
't schoonste van onze historie, want al op
een keer rees er voor onze verschrikte blik
ken een gendarme, verkleed in een-vrouw-
mensh met stekkersbaard: ze zijn hierriep
hij.
Ziende dat wij ontdekt waren gingen wij
voor een-half uur in 't water en doken ons
bij de tinken in 't lisch, tot de vijand ver
dwenen was en wij zonder gevaar de poor
ten van St Omaars instormden. We waren
met moeite in de stad of d'r kwam een
gendarme, verkleed in een pastoor, die ons
meelokte in degroote kerk, zoogezeid om
mentor te spelen, maar we zagen seffens
waar hij naartoe wilde', want in de kerke
waren ze doende met tapijten uit te slaan
en dat zei ons genoeg; we krijgen van
't zelfde laken een broek! fezelden wij en
we knopen ons Duitsch geld in onze vuis
ten en poetsten de plate.
't Ware te lang om geheel den paternos
ter onzer miseries af te lezen ;'t weze genoeg
te melden, dat wij eindelijk van aan de Ton-
kineesche braderij, juist buiten S' Omaars,
per schuite over de waters wegpoertten en
door den vaart van Brugge naar Gent in de
Roeselaarsche vaart aanlandden.
Ge ziet het, onze expeditie mislukte,
maar dit jaar nog 't blijft onder ons, hé?
doen wij een raid op Brussel en verove
ren er al de ministerzetels: Die zetels staan
nu aan honderd vijftig duizend frank te
wege. Ge ziet van hier hoe de oudheidlief-
hebbers zullen likkebaarden. En zeg kon
den wij er de ministers bij knippen! Maar
't blijft onder ons, hé, anders zouden ze ons
weerom al bij tijds kunnen ontdekken,
zooals ze ons Maandag ontdektigen, ver-
volgdigen en verjaagdigen en ons kanon-
neerdigen. Warden Oom.
Lezers Doet uw aankoopen bij de han
delaars die hun aankondigingen in ons
blad plaatsen.
Zondag, 12Juni. H. Drievuldigheid.
1672. Lodewyk XIV valt met een leger
de nederlanden bij Lobith binnen.
Maandag13Juni, H. Antonius. v. Padua.
1909. Majoor Albrecht mishandelt een
Antwerpsch burger, die hem naleving der
Vlaamsche taalvoorschriften- vraagt. 1 lij
wordt gedecoreerd.
Dinsdag, 14Juni, H. Basilius.
1913. Oprichting te Antwerpen der ver-
eeniging voor beschaafde Nederlandsche
uitspraak, op aanstichting van Dr A. Jacob.
Woensdag. 15 Juni. H. Modestus.
Volle maan te 8 u. 19.
Donderdag, 16 Juni. H. Sakramentsdag.
Vrijdag, 17Juni. H. Adolphus.
Zaterdag, 18 Juni. HH. Marcus en
Marcellus.
1S15. Slag bij Waterloo.
Alle Vlamingen van Yper en om
liggende worden dringend verwacht
op ZONDAG 19 JULI a. s. Monster-
betooging, daarna openlucht mee
ting met als sprekers de zes NATIO
NALISTISCHE kamerleden!
Gelukkig ongeluk Zaterdag na de
markt, kwam een jongeling met zijn velo
de Eigenhaardstraat uitgereden. Hoe het
juist verliep is moeilijk te bepalen. In alle
geval, de jongen kwam te recht onder eene
kar die men voortstak, met het ongelukkig
gevolg, dat heel de velo verwrongen en ge
broken was. Het slachtoffer liep onbedui
dende kwetsuren op.
Derde orde Maandag trok de Derde
orde van Zuid-Vlaanderen in bedevaart
naar Dadizeele. Uit Yper stoomden we weg
niet tegenstaande het meer dan ongunstig
weder, met een langen tram stampvol naar
Maria's liefde oord. Toegekomen, trokken
wij naar standptaats, waar al de afdeelin-
gen vergaderen zouden. Ze waren daar
toegestroomd uit alle dorpen en steden van
Zuid-Vlaanderen die vurige Christenen en
met ontrolde vlaggen stapten we, onder het
zingen van den Magnificat naar de Kerk.
De hoogmis begint, 't Zangkoor van Iseg-
hem zingt schoon! Sermoen krijgen wij te
hooren doorE. P. Willibald. 't Ging erover
den geest van Vader Franciscus. Aangrij
pend! Na de H. Mis sprak, eveneens in de
kerk, niet op het plein, omwille van den
lastigen wind, Heer Jozef Vandenberghe
van Rouselaere. Zijn onderwerp zou niet
anders zijn, en hoe dan ook, dan de geest
van Franciscus. Hamerend joeg hij zijne
gedachten in de hersenen der zoo stil ver-
vervoerde menigte, en gelouterd, versterkt
en tevreden verlieten we de kerk, reeds
hunkerend naar de tweede kerkplechtig
heid, s'namiddags waar E. P. Willibald,
nogmaals het woord voeren zou. Zoo
schoon, zoo roerend klonk zijn woord en
A
