1' Jaargang Nr 24.
DE Y'PERSCHE BODE Bijvoegsel.
Zondag 12 Juni 1927.
Van hier en elders
TEIt KOSTSC.IIOI.Iï
De gouw dagen van den
Vlaamschen Toeristenbond
gehouaeD op Zondag en maandag 5 en 6 Juni
44 DE YPERSCHE BODE
Hem die de u-eg, de Waarheid en het
Leven is.
Op u, christene laamsche meisjes en
vrouwen die hoopt en gelooft in den Ood
van Lutgardis. Op u rust de plicht tot de
waarheid terug te brengen al degenen die
tasten en zoeken, twijfelen en dolen, die
blind zijnde, niet zien kunnen de heerlijk
heid van zijn werk,die doof zijnde, niet hoo-
ren kunnen de pracht en de schoonheid van
zijn Leer. Aan al diegenen moet gij, naar
het voorbeeld van Lutgardis, door het nako
men van die leer, op uw beurt het voor
beeld geven van de edelheid, het machtig-
schoon en het geluk dat er in het beleven
van die leer te vinden is.
Aan al diegenen moet ge leeren dat zijn
hoogste gebod een gebod van Liefde»
is, dat Hij in «zijn medelijden met de
scharezijn beidearmen wijd openspreidde
over dat volk dat zijn stamvolk was, evenals
het Vlaamsche Volk het uwe is, om alwie
lijdt en zoekt en twijfelt en misleidt wordt
in liefde en genegenheid te ontvangen.
Aan die ongelukkigen moet gij den weg
toonen die hen leiden zal naar Hem die op
de aarde voorbijging het goed doende».
Laat uw liefde blij schijnen over allen,
üe kunt er zooveel toe bijdragen om
waarheid en licht te doen herglanzen,
vreugde en vrede te doen weerkeeren,
hoop in de harten te doen wakkeren, en
een allesomvattende liefde de plaatste doen
innemen van haat en zelfzucht.5
Vlaamsche meisjes en vrouwen; dat is
uw plicht. Dit gebiedt u de liefde welke gij
Vlaanderen toedraagt, de trouw welke gij
Vlaanderen hebt gezworen
En zoo zullen al uw daden van toewij
ding welke gij met de hulp en onder de
bescherming onzer lieve Heilige, zult
gepleegd hebben; als zoovele levenwek
kende zonnestralen zijn die, tot een groote
verkwikkende zon geworden, Vlaanderen
koesteren en verwarmen zullen
üedenkt de leuze: «Vlaanderen aan
Christusen in betere tijden zal het
Vlaamsch Volk u ook dankbaar gedenken!
1 leilige Lutgardis, sta onze meisjes en
vrouwen ter zij! Waak over Vlaanderen!
SË^siianiB
West-Nieuwkerke. Rond 4 1 2 uur
namiddag wasCamiel Boudrez, woonachtig
te Reninghelst, te West-Nieuwkerke aan
het werk voor den opruimingsdienst van
pinnekensdraad, toen hij met een pak van
80 tot 100 kilo voorop medestuikte van
den spoorwagen. Hij viel zoo ongelukkig
dat hij bewusteloos opgenomen werd, de
linkerhand gebroken en over gansch het
lichaam met leelijke kwetsuren overdekt.
(Een bladzijde uit het dagboeksken
mijner zuster.)
o
We zitten daar alleene, ik op brandende
kolen, moeder misschien ook ze spreekt
geen woord, ze schijnt te peizen wellicht
op de komste van «Madame la Supérieure»
lijk of de zuster die opèn deed ze noemde,
en ze is ook bezig, zonder twijfel met hare
woorden te zoeken... 'k wille moeder niet
storen,... 'k hebbe tijd van rond te kijken!
welk 'n pracht! nooit en hadde ik dat dur
ven peizen, mijn eerste gedacht iswat
zijn de nunnekens preusch6 groote
spiegels L. Hebben de nunnekens zooveel
ruzie met hunne kappe, da verders
gemakkelijke stoelen met kussens, tafel
zonder weerga,duizend kleinigheden, die
ik nooit gezien en heb.
Waar hangt 't kruisbeeld dan dat t'onzen
op de beste plekke van onzen kamer prijkt.
Ei door zoohooge! weike e' kleentje k en
zie het bijkans niet, 't en kan op verre na
aan 't onze nieten waar is.„
- Toe, toe! 'k hebbe gedaan met kijken...
In allerhaast naar huis gebracht kwam het
slachtoffer eenige uren later tot bezinning.
Wulveringhem. De 23-jarige René
Van Acker viel zoo ongelukkig met het
gelaat op eene plank, zoodat een roestige
nagel hem kwetste aan het oog dat waar
schijnlijk zal verloren zijn.
Zillebeke. Woensdagnamiddag was
Garrein Hector 22 jaren, wonende op de
Kalfvaart te Yper om 5 uur alhier bezig
obussen te zoeken. Hij vond wat hij
begeerde en het noodlotige werk begon.
Eene ontploffing ontstond en de ongeluk
kige werd deerlijk gekwetst aan rechterarm
en hand. Dadelijk werd hij naar het hospi
taal van Yper overgevoerd.
Houthem bij Komen De zwane-
zang der Walen Zondag laatst gaven
wij eenige algemeene beschouwingen over
den huidigen taaltoestand van dit zoo be
ruchte dorp. Heden staan wij even stil bij
het artikel dat den 15 Mei verscheen in het
zoo katholieke-franschgezinde weekblad
van Komen Le Clairon
Zooals het de gewoonte is der Walen,
beginnen zij eerst en vooral met scheld
woorden te gooien naar 't hoofd der onder
danen van K. Huysmans en wij lezen daar:
La grande presse a o.uvert le feu, trés heu-
reusement, contre les aneries d' une admi
nistration. II s' agit bien entendu des fonc-
tionnaires de Mr. Huysmans.
Die «Grande presse» is de Eransch-Bel-
gische afgod La Libre Belgiqueeene
gazet die niets kan dan twist en tweedracht
zaaien.
Dat er twee Vlaamsche klassen en één
Eransch tot stand komen, dit is nog maar
schaars in evenredigheid met de twee ge
sproken talen.
Om eens te spreken van de volksoptel
lingen'die gedaan geweest zijn in de laat
ste zeven jaar:
De zoo genaamde officieele optelling in
1921 door de gemeente belegd, die veel
meer op een petitie of verzoekschrift ge
leek dan op een recencement was totaal
v a 1 s c h. Immers de gestelde vraag was
van wege 't ministerie «Welke taal spreken
UWE kinders thuis?» en niet «Welke taal
begeert GIJ als moedertaal op de school?»
Dus enkel de huisvaders die jongens
hadden die schoolplichtig waren hadden
het recht daar die lijsten te onderteekenen
en 't is geen geheim dat daar enkel een lijst
wasvoorde WAALSCHE ouders alleen.
Moesten wij nu eens een afdruksel krijgen
van die lijst en al die namen zoeken onder
de toen ingeschreven inwoners, zouden er
wellicht sommige onaangename aardighe
den voor den dag komen
Het onderzoek van het ministerie is eer
lijk gevt eest. Bewijs. De onderzoeksraad was
t is iemand aan de deure... moeder gaat
opendoen, 't staat daar eene zuster juiste
gekleed lijk d'eerste die we zagen, ze ziet
er een weinig ouder uit, maar ware 't moge
lijk z'is nog lieflijker: och hoe zoete glim
lacht ze toch?
Madame et Mademoiselle, j'ai l'hon-
neur de vous souhaiter le bonjour, soyez
les bienvenues.
En moeder die al volleerd is bon
jour Madame, ik peize seffens op 't gene
dat Maria en Cecilia mij zeiden, maar met
een zie ik den gretendenjan voor mij staan
en mijn herte gaat aan 't kloppen.
Madame la Supérieure is nu binnen,
na vele complimentjes doet ze ons vol
bezorgdheid nederzitten.„ nu is 't volle
geklap.
Madame voert het woord... in
't fransch... «ze kan le flamen niet» zegt ze
cette langue des paysans. Moeder slaat
er nu en dan, terwijl Madame asem haalt,
nen «ouiof nen «non» tusschen volgens
het past.
Als Madameen geslegen 3 4 gerateld
heeft 't was sprake geweest van de
opvoeding, de naam en de faam van 't pen-
samengesteld uit een algemeen bestuurder
van Brussel en de heeren Hoofdopziener
van Kortrijk en Kantonaal Opziener van
Meenen. Welnu, alhoewel franschgezind
was deze algemeen bestuurder een recht
zinnig man. Men kent den uitslag verplet
terend voor de franskiljons.
Waalsche godjes van Houthem, 'k ver
zeker u dat binnen 10-12 jaar een fronters-
lijst opkomen zal te Houthem, die na een
paar stemmingen heel zeker de meerder
heid behalen zal en dan moogt ge zingen
M. Huysmans nous a eus.
En voor u Clairon is het ook wettig,
als gij de ouders opmaakt om alle inlich-
tingsbrieven die van 't Ministerie omtrent
die zaak afkomen, te weigeren
En als toppunt van waanzin, bij de Hou-
themsche Club Wallon schrijven zij
Le ministère peut et va tomberJa dat
zullen wij zien in de eerste weken, het
ministeriezal vallen omdat die 10-12 heeren
van Houthem hun gedacht niet kunnen
doen. Te Komen, Ten Brielen, Ploegsteert
en Bizet is juist hetzelfde nieuws afgekomen
als te Houthem en voor Houthem zal M.
Huysmans verplicht zijn zijn zetel te verla
ten!! Vol belangstelling volgen wij uw zoo
heldhaftigen strijd tegen het onrechtMaar
een kleine raad Weet wel dat onze men-
schen er aan houden dat hun kinders bene
vens het fransch ook 't vlaamsch leeren
Flamin.
Ruddervoorde— In de wijk «De Ber
gen» is brand ontstaan in de woning van
Alidor Caenepeel. Het huis is met den inboe
del in de vlammen opgegaan. Alleen de
verkoolde muren staan nog recht. Er is
niets verzekerd en de oorzaak is onbekend.
Zonnebeke. Op de hoeve van land
bouwer Elie Delva, aan den Frezenberg,
brak brand uit in de stallingen. Het dak
werd vernield,alsmede een koffer kleederen
en een rijwiel van den paardenknecht. Het
overige van het gebouw werd gevrijwaard.
De dieren werden gered. De schade is door
verzekering gedekt.
Hollebeke. Op den voddenhoek was
Cyriel Platteeuw vader van twee kinderen,
aan hetwerken. Plots ontplofte een granaat.
De man werd te gronde geslagen en over
geheel het lichaam gewond. Hij bekwam
zware wonden aan de handen en een doo-
delijke kwetsuur aan de longen. Het bloed
verlies was groot. Zijn kindje, dat naast
hem speelde, bekwam geen letsel. Hij werd
naar het hospitaal te Wervik overgebracht
waar hij een heelkundige bewerking onder
ging. Men hoopt hem te redden.
Vuur in den stal. In de hoeve van
Einiel Alleweireld, wijk «Sterkte», brak
brand uit in de stallingen. Buren waren
spoedig erbij om het vernielend element
■«■iiwi mi ii iinawHUrtnamm
sionnaat en soortgelijke dingen, volgens
moeder mij later zei staat ze recht en
zegt alzoo:
Madame, je n'en puis douter, vous
souhaiter faire une visite a la maison, oü
vient s'installer mademoiselle votre fille?
S'il vous plait, madame, zei moeder
e beetje plat.
Veuillez m'accompagner s'il vous plait,
madame, mademoiselle.
Vol vriendelijkheid en moederlijke kom
mer doet ze ons voren en gaan en terwijl
wij voorbij stappen, buigt ze eerbiedig.
Moeder blijft al staan: al waar naartoe?
'Voren op moeten, en geenen weg kennen!
We kijken naar «Madame la Supérieure»
en ze wijst met de hand... Madame, nous
irons voir d'abord la chambrette de made
moiselle en tegen mij: Mademoiselle est
sansdoutebien curieuse oil ellesera logée?»
'k stamelde nen halven ouima mere,
peist ze zeker: wat is ze beschaamd? of
a-t-elle un défaut de langue
We trekken dan naar mijne zoogezeide
«chambrette», madame wijst den wegen
zegt nu en dan e woord... moeder lief is rood
lijk vier,... zou ik er maar liever seffens van
te bestrijden. De dieren werden gered. Het
woonhuis, dat een soort loods is, werd
gevrijwaard. De oorzaak blijft onbekend
Zondag te 10 u. 30 ontvingen we prof.
Ing. Leurs met nog ander leden van het
hoofdbestuur, aan 't station.
Dadelijk vertrokken de leden van het
hoofdbestuur en de afgevaardigden uit
West-Vlaandeien, achter de Vlaamsche
Harmonie na tr 't lokaal en 't stadhuis
alwaar de officiële ontvangst plaats greep.
Schepen adv. Sobry verving den heer
Burgemeester en hield de welkomstrede.
Hieronder geven we ze beknopt weer.
Dames en Heeren,
In den naam der stad Yper, heb ik de
eer U welkom te wenschen en U te bedan
ken voor uw achting en genegenheid voor
onze stad die U naar hier hebben doen
komen. Zoo ik nu afvraag waarom gij
Yper, bij voorkeur aan vele andere steden
hebt willen bezoeken, vind ik dat het is,
omdat gij Yper, eens zoo groot en machtig,
en onlangs zoo vernederd en verwoest,
bemint en wilt ophelpen. Gij weet dat
Yper in de middeleeuwen, met Brugge en
Gent éen der drie Leden van dat machtig
graafschap Vlaanderen was. Dat de stad
het middenpunt eener wereldberoemde
lakennijverheid was, het Zaalhof of de
Zetelplaats van den Graaf van Vlaanderen,
later de hoofdstad van het bisdom Yper.
Dat de Ypersche gemeente machtig en rijk
genoeg was om met eigen geld en goed
met eigen kunst en krachten, de grootste
Halle en de schoonste kerk der middel
eeuwen te bouwen. Je weet ook Mijnhee-
ren, dat Yper van 1914 tot 1918, Belgie's
sterkte en instandhouding was, na de inne
ming van Luik en Namen, Brussel en
Antwerpen, Gent, Brugge en Oostende.
Door Groot Brittanje's Volkenbond werd
het moedig verdedigd en oninneembaar
gehouden. Het werd aan 4 jaar belegering
beschieting en vernieling prijs gegeven
voor het behoud van volk en vorst en
Vaderland. Het lijden en de doodstrijd van
Yper mieken Yper de wereld door bekend
en verwekten ieders medelijden, eerbied
en genegenheid. Ten volle ben ik geneigd
om te gelooven dat uw kennis van Yper's
verleden LI naar hier gedreven heeft en in
den naam der stad Yper bedank ik U
daarvoor.
In haren naam groet ik U vol hoogach
ting als bond, als toeristenbond en als
Vlaamschgezindenbond, als bond omdat
gij een vereeniging zijt van 53.000 leden
onder trekken... te meer dat al wat Jan op de
zusterkens kappe gezeid heeft daar nu ver-
wezentiijkt is: al wat ik hoore is fransch, al
wat ik zie zijn fransche manierkens»! och
ze zijn toch zoo bevallig:
Les petits soins, les attentions fines,
Sont nés, dit on, chez ces Visitandines.
Na eenen hoogen trap afgeklauterd te
hebben, komen wij, zei ma mère, op den
dortoir 't is zeker de slaapkamer want
't staat al vul bedden we stappen een
lange rei bedden door en «c'est iciwe
staan voor mijne «chambrette
Welk ne klinkende name voorzoo'e kre-
velkot! klein hoekje afgesloten met witte
gordijnen, waarin klein smal beddeke
staat: wel! wel! ik hebbe en veel schoonder
slaapkamer thuis! 't is wel de moeite weerd
dat zulk nen schoone name te geven
«Qu'en dites-vous, mademoiselle?»
'k Sta met mijn mond vol tanden:'kglim
lach ne keer: wat gaan antwoorden en geen
fransch kunnen.
Moeder trekt mij uit den slag.
Ct Vervolgt.)
Leest en verspreidt
A