Nieuws- en Aankondigsngsblad.
DOODENGROET
raar kax IX VLAAXhEllEX WAT
groots yirrhiit woroev.
1' Jaargang. Nr 36
Prijs per nummer 30 centiem
Zondag 4 September 1927.
Beheer en Opstel: Tuinwijk Ligy, 80, Y er.
van Pref. Daeis ie Dixmuae ücn m der ïiaamscne Beevaart.
15 6 6
InnmscliP kalender
Edgard LOUAGE
STAD YPER
op ZOND AO II SEPTEMBER
te 4 uur, in de zaal L'ESPÉRANCE bij de Meenenpoort.
SPREKERS Mevrouw MARÉCHAL, provincieraadslid voor Brugge.
Abonnementsprijs
15 Ir. 50 per jaar.
•J *r. per halt jaar.
5 fr. per drie maanden.
Buitenland 25 fr.
Men abonneert op alle posrkantoren.
Aankondigingen bij overeenkomst.
Tar.el op aanvraag.
Verschijnt Wekelijks.
Alle nieuws moet tegen den
Donderdag ten laatste inge
zonden worden.
Naamlooze artikels worden
niet opgenomen.
Postcheckrekening: 1886.79. (E Vanderghote.)
Een van Vlaanderens grootste en schoon
ste wetenschappelijke figuren, wiens naam
klank heeft in geheel West-Europa en die
hier in 't stomste bastaardsblad van Vlaan
deren door een petieterige en lasterende scri
bent als een laag mensch werd afgeschilderd
spreekt op Vlaanderens doodenveld deze
overheerlijke rede uit:
Vlaainsche Dooden,
Uwe makkers en vrienden aan wie de
groote eere te beurt viel deze achtste bede
vaart naar Uwe graven te mogen inrichten
en de honderdduizend Vlamingen die met
hen vandaag ter bedevaart naar Uwe gra
ven zijn getogen, en met hen alle kinders
van Moeder Vlaanderen, buigen diep voor
U neer en spreken U toe.
Voor tien jaar, in 1017, werd U door de
machthebbers van den dag het eerewoord
gegeven dat de strijd ging om het zelfbe
schikkingsrecht van de kleine volkeren
tegenover dwingelandij en militarisme,
werd door de machthebbers van den dag
erkenning van het geleden onrecht en
plechtigej^belofte van Vjaamsch rechthef-
stel in de toekomst afgelegd
En vandaag kunnen uwe makkers en
vrienden U nog niets anders weerbrengm
dan wat zij met moeite konden redden, van
de brokstukken van Uw geschonden zer
ken, van Uw verbrijzelde graven
Midden in den wereldbrand hebt U met
ons gepreveld het gebed van den Vlaam-
s:hen soldaat:Mijn God, weer dit onheil
v.m Vlaanderen af, dat het tot zijn eigen
landgenooten zou moeten Uw kreet her
halen: welk nut is er geweest in het storten
van mijn bloed Tien jaar later offeren
wij U geredde brokstukken van Vlaainsche
Heldenhulde. Vóór den geest van het
levende Vlaanderen herrijzen de honderden
verbrijzelde zerken, de duizenden ver
schopte dooden, een veld vol puin van
Vlaamsche lijken en van Vlaamsche gra
ven, het dorre beenderveld van het Oude
Schrift.
Vlaamsche Dooden,
Te midden van het dubbel Vlaamsche
lijden van de voorlinie, hebt gij uw karige
soldijcentjes bijeengeteld om uw offer te
kunnen bezegelen met een zerk, die uw
1 iatste testament moest bedieden. Onverge
telijk schouwspel handarbeiders en gees-
tesarbeiders van Vlaanderen, eenvoudige
werklui, studenten, hoogstudenten, kunste
naars deelden brood en bloed en dood in
de loopgraven van den Yzer. Zij vonden
elkaar weer, zij sloegen de banden in
eikaars handen, zij gaven elkaar voedsel
voor den geest en deelden voedsel voor
het lichaam, zij sneuvelden zij aan zij, zij
bleven zij aan zij onder dezelfde zerken
begiaven en deelend in schending en dee-
lend in de verbrijzeling, zijn zij voor eeu
wig vereenigd in handen door vuur en
bloed gesmeed als trouwe kinderen van
Moeder Vlaanderen.
In diepe ontroering hebben wij dit jaar
weergevonden het eerste document, het
ontwerp van den zerk van Heldenhulde
van onzen onsterfelijken English. Daarop
stond op Uwe aanvraag het A.V.V.V.V.K.
gebeiteld In letters van bloed.
n
fi
i'l
Gij hadt U verheven verre boven de
eigenzucht die het leven op het individu
beperktUw leven was geworden geinen-
goed van Vlaanderen. Met duizenden
Uwer makkers hebt gij op Uwen laatsten
brief het Vlaamsche frontzegeitje gehecht
ik dien.
Wij hooren nog steeds Uwe stemmen
van het laatste oogenblikj: Wij zijn bereid
te vallen voor Vlaanderen «Ons gestorte
bloed zal zijn de bron van 't nieuwe leven
van 't lieve Vlaanderland.
De somberste vooruitzichten deden U
niet wijken. Gij hebt gezongen Daar
zullen geen klokken luiden hun droevig
doodenlied, als ik zal vallen... Mij zal geen
wagen voeren, noch volgen een zwarte
stoet... D'er zullen geen vrienden komen.
En dan zijt Gij gesneuveld, de keel toe-
geschoefd door het lijden, de mond vol
bloed en slijk, de handen geklauwd in
Vlaamschen grond en het beeld van een
herlevend Vlaanderen voor den geest.
Gij waart waarlijk groot, want Gij bleef,
groot tot in het verdwijnen. Groote kleine
Ttfeiischenrtitf VIaaritf^rérï', t^tTètrt-VraarÊ"1
deren gewroken van den hoon van zijn
kleine groote inenschen. Gij hebt Vlaande
rens eeuwenoud heldendom gered. Midden
in de orgiën van het Oorlogsorkaan hebt
Gij kunnen sterven en daarom zal Vlaan
deren leven.
Een herlevend Vlaanderen
Hierstaan wij met beschaamde beklemd
heid en brengen U eenige brokken weer
van onteerde graven.
In de hoofdstad van België rust er een
onbekende soldaat, vereerd met een steeds
brandende vlam van de Brusselsche gas-
centrale, God geve dat het geen van U zij,
die zooveel hebt gegeven om onder een
zerk van Vlaamsche Heldenhulde te mogen
rusten.
Van een monument van Vlaamsche Hel
denhulde aan den Yzer dat in een hulde
alle onze jongens, die elkaar in lijden en
offer weervonden, vereenigt, nog niets
Vergeeft ons, Vlaamsche Dooden, het is
na den oorlog zoo gruwelijk nacht geweest
over Vlaanderen. Benijdt ons niet het zege-
gevierende van onzen terugtocht in het
zoogezegd vrijgevochten land. Het was
voor ons het hachelijkste van heel het
oorlogsdrama.
Al degenen die tijdens den oorlog ver
doken bleven, die uit den oorlog voordeel
haalden, vormden het huichelend en hui
lend koor van de vaderlanderaars, zij
kwamen aan de oud-strijders gebrek aan
vaderlandsliefde verwijten, zij kwamen de
oud-strijders als wanordemakers uitmaken
omdat de oud-strijders van geen oorlogs
orde meer wilden weten en oorlog aan den
oorlog verklaardenzij vervolgden, ban
vloekten, broodroofden met al de macht
verzameld ten» ijl 85 Vlamingen de
loopgraven vulden zij lieten de gendar
men los op oud-strijders die Uw woord
dierven spreken, Oud-stijders stonden
boven dit alleshet leven op het front had
ze aan andere gevaren en andere lafheden
gewend. Maar wat ons hart heeft ver
scheurd is de comediehulde aan U gesneu
velden ten alle kante door do huichelaars
ingericht en voor ons volk, eilaas, zoo dik
wijls afgespeeld met den bijval van een
feest wat ons hart heeft verscheurd is
het verbrijzelen van uw zerken dat opeen
eerste schending volgde, is die momentale
huichelarij en lafheid van de wereld in ruil
voor Uw schoon vergoten bloed.
Het v as nacht voor Vlaanderen toen wij
met een handsvol makkers Uw geschonden
graven gingen in eere herstellen op het
kerkhof van Oeren.
I let was middernacht toen de zerken tot
grint verbrijzeld werden langs den maca
dam van Adinkerke en Westvleteren.
Maar Uwe kracht bleef ons bezielen.
Ezechiel zag het veld vol van de dorre
beenderen van zijn volk een oogenblik
voor dat God den levensgeest zou er over
zenden en het algemeene verrijzenis zou
worden.
Er is licht opgegaan. Verleden jaar zijn
60.000 Vlamingen in bedevaart opgestapt
naar het veld der verbrijzelde zerken en
^xaridaafT. Vla.qmsfhe Dottiieti zijn h<and<n"0-
duizend Vlamingen geschaard rond enkele
brokstukken van Uw zerken. Nooit is de
zielsverbroedering tusschen levenden en
dooden inniger geweest dan op ditoogen
blik, omdat wij nu allen begrijpen. Niet de
zerken heeft men willen schenden, heeft men
willen stuk slaan, maar de gedachte die zij
droegen. Men heeft een gedacht met een
hamer willen vernietigen Breekt men een
gedachte, dan wordt zij heel. Wie ze maar
half in zijn hart voelt, begrijpt ze geheel
als ze geschonden wordt. Nu weten wij
wat men in Vlaanderen dood wil, en wat
wij dus alles tot volledig weerbaar leven
moeten herkrijgen.
Puinen zijn een aanslag op het leven
het alarmsein voorwie leeft gaatuit hen op.
(Vervolg aanstaancde week.)
Begin m 'i Proiesianiendom r Yper
Zooalsgemeidgeweestis, is het geschied.
Ze zijn op de Leet gekomen, de protestant-
sche bisschop van Cantorbury (Kantelber
gen) en veldmarchalk Plumer de eerste om
den eersten steen te wijden, de tweede om
den eersten steen te leggen van den nieu
wen protestantschen tempel.
Sommige katholieken zien met leede
oogen den nieuwen protestantschen tempel
bouwen. Ik voor mij ben daar onverschillig
aan. In mijne oogen is 't Protestantendom
Zondag, 4 September, H. Rosalia.
1874. Onthulling te Souborg (Zeeland)
.van een gedenkteeken voor Marnix van
S'Aldegonde, burgemeester van Antwerpen.
Maandag, 5 September. H. Bertinus.
1811. Geboortedag van de Vlaamsche
romanschrijfster Vrouwe Courtmans.
Dinsdag, 6 September. H. Onesiphorus.
1911. Studentenbijeenkomst te Sant
poort, voor de vervlaamsching der Gent-
sctie Hoogeschool.
Woensdag, 7September. H. Regina.
1756. Geboortedag van den Nederland-
schen dichter Willem Bilderdijk.
Donderdag8 September. O. L. Vrouw
Geboorte.
1628. Piet 1 lein overwint de Zilvervloot.
Vrijdag, Q September. H. Omerius.
1920. De activist Dr Marten Rudelsheim
overlijdt in de gevangenis te Antwerpen.
Zaterdag, 10 September. H. Ogier.
1883. Sterfdag van Hendrik Conscience.
"VTaagx ovëfaT Tên
SimtO-LEMONAHE,
fijnsmakelijk en verfrisschend
Algemeen Vertegenwoordiger
Hoornwerk, 2, YPER
Vonrtverkoopers worden gevraagd voor de streek.
dood. Wel te verstaan dat ik daarmede niet
en bedoel dat liet niet meer en bestaat,
enkel dat het zijne levens- en grijpkracht
kwijt is. In sommige museums kunt gij
opgevulde leeuwen zien. Uitwendig zijn
ze nog leeuw, inwendig en zijn ze maar
een handsvol strooi. De protestantsche
leeuw is wel met gouden strooi gevuld,
maar des niet te min en is het maar een
opgevulde leeuw. Ik en vrees dus den afval
niet van geen enkelen echten katholiek. Ik
ben min onverschillig aan het oprichten
eener danszaal dan aan het oprichten van
eenen protestantschen tempel. Branden de
Protestanten geen wierook voor God gelijk
de katholieken doen, ze branden nog ten
minste bakkerskolen, terwijl er in de dans
zalen wierook aan den duivel gebrand
wordt.
Als het Protestantendom opkwam was
het gevaarlijk Nieuwe mesjes snien wel».
Menigen onzer vaderen hebben het aange
kleefd, maar, gelijk O. L Heer zegtden
boom kent men aan zijne vruchten. Onze
vaderen hebben aan die vruchten, die hee-
ten «plunderen en rooven en moorden» den
R O O T I
\i x i; s i 11: w e i; r i g
STAF DECLERCK, Volk-vertegenwoordiger voor Brussel.
Te 3 1 2 uur, worden de sprekers van de statie afgehaald met de Vlaamsche Harmonie