BHL5ISÖHE SCHULD 5 OS
Dg amnesiie-meeiing van
Zondag i
DL YPERSCHE RODE BijvmujseL
YPERSCH LEVEM (vervolg)
OORLOGSSCHADE
r Jaargang V 39.
Zondag 25 September 1927
Hooren we niet een stil, benauwd ge
ruchte dat beschaamde Yperlingen nu
ook droomen van een vreemdeling in den
burgemeesterszetel te plaatsen Wat pein
zen die inenschen? NX'aar is hun laatste
greintje Ypersche rasfierheid naartoe
Het gemoed van een oprecht, onvervulscht
Ypersch Kind komt in opstand, tegen zulk
een afstand van eigenliefde en zelfeerbied
Mijnheer Yan der Mersch, met zijn warm
Waalsch bloed, met zijn Fransch gemoed,
is een p achtige, rotsvaste Waal, en daarom
kan hij geen Ypersche Vlaming zijn, noch
Vlaantsche Yperüng. De slag van zijn bloed
is anders, de grond van zijn gemoed is
Fransch. Hij kan Yper niet voldoen, omdat
hij niet Ypersch is, noch van tale, noch van
inborst. De stemme van hei spreekt
luide, en wee hem die ze versmoort.
De heer Van der Mersch sloop langs
't achterpoortje uit den gemeenteraad, ont
week den last, ontsliep de verantwoorde
lijkheid. Hij kan er nu niet meer inkomen
langs de groote deur van het burgemees
terskabinet. Gedane zaken hebben geen
keer.
Daarbij, de Yperiingen kunnen 't niet
licht vergeten, dat 27 juni 1920 een don
kere vlek is op liet schepen-blazoen vtjn
dien oiiverwachten kanditaat-burgemecster.
De Vlamingen van Yper zijn Overtuigd
dat de Koning niet vóór de keuze: M. Van
der Mersch of M. Sobry, zal gesteld wor
den want dat M. Van der Mersch, Waal
en schier Vlaamsclionkundig, bovendien'
geen lid van den gemeenteraad, volstrekt
alle kandidtatuur zal weigeren, uit kiesch-
hcid en... uit politiek doorzicht! 't Ware een
spijtige misrekening van zijnentwege, moest
hij lu t anders denken.
TRhKKlHh ÜER VERWOESTE GEWESTEN
5 t. h. 1923. Trekking van 20 September
Dinsdag morgen te 10 uur heeft de 52c
trekking plaats gehad der leening van oor-
logschade 5 t. h. 1923.
Het lot van 500.000 fr. valt te beurt
aan serie 257.536 nr 3 het lot van
100.000 fr. aan serie 266.456 n 2;
de loten van 50.000 fr. aan series
256.393 n 4,280.443 n' 2 en 342.715
n> 4.
A! de andere nummers van de aange
haalde series zijn uitkeerbaar met 550 fr.
Sspiamter
Door plaatsgebrek was het ons onmoge
lijk inliet blad van Zondag 1.1. verslag te
geven van de zoo prachtig gelukte meeting
van 11 September.
De optocht door de stad met de Vlaani-
sclie Harmonie aan 't hoofd van den stoet
wierd fel opgemerkt en met sympathie in
oogenscliouw genomen. Rond 4 uur liep
de ruime zaal der Meenenpoort vol en na
een kort inleidend woord, nam Mevrouw
Marcchal onder luide toejuichingen het
woord. Die vrome vrouwentaal bracht die
kloeke mannenschaarin weemoedige stem
ming want de historieke uiteenzetting van
aktivisme stelde deze beroerde kwestie
in een juist daglicht. Dr Depla, H. Meert,
Dosfel, Vlaamsche helden, omdat gij voor
Vlaanderen geleefd; gestreden en gestor
ven zijt, wij groeten en bewonderen l
en beloven U plechtig geen vrede met
België te hebben vooraleer aan de geker
kerde of verbannen broeders rechtsherstel
en volledige amnestie gegeven wordt. 1 loe
plechtig stil in de zaal toen Mevrouw Mare-
chal ons van laanderens groote geleerde,
Dosfel, vertelde Ik weet nog hoe, toen
de kist inde groeve wegzonk,dit vergezeld
ajng van een snik en een traan door de
honderden vrienden gestort, maar er ooa
uit ons binnenste een zucht als een vloek
opsteeg omdat ze er weer een hadden
ondergekregen
Volksvertegenwoordiger Staf Deelerck
sprak vervolgens, en zijn machtig woord
en kloeke beredeneering maakten grooten
indruk.
België het land van twee maten en twee
gewichten wil niet aninestieeren. Noch
tans, in alle landen der wereld kwam
amnestie in Tcheko-Slovakije, in Honga-
rië, Servië, Bulgarië, in Frankrijk... In
België krijgen ze 't over hun hart niet. Ah
Het za! er voor boeten ook, want recht moet
altijd recht blijven en geen wraakoefening
worden.
De prachtig geslaagde meeting eindigde
in een ernstige stemming van opnieuw ge
staalde overtuiging voorde honderden Vla
mingen die weerom beter geleerd hadden
dat het een ongeluk is rechtgeaarde Vla
ming te zijn, in den Belgischen Staat.
AMZR1KAAN5CH LEGIOEN
Donderdag namiddag om 2 uur is alhier
eenc afvaardiging van liet Amerikaanscli
Legioen aangekomen. Zij waren een der-
digtal, mannen en vrouwen. Sommige
droegen nog hun niutseken van onder den
oorlog. Na het noeninaial zi,n ze de merk
waardigheden der stad gaan bezichtigen
en dan naar Passchendaele opgetrokken.
VOK'J''BALkllO.VEKK
Tweede Afd. Nieuwpoort-Yper 1-0
Vierde Afd. Yper-Wevelghem 4-2
De reis naar Nieuwpoort was een aangenaam uit
stapje ui de car van Elie Decrock. Geprest lijk
haringen in 'n ton, ('t waren zelfs damen die moes
ten zitten op de knieën van hun man waren er nog
die middel vonden om 'n partijtje te kaarten, 't Ging
er lustig op toe want na de overwinning op Heyst
van verleden Zondag waren allen overtuigd dat we
Nieuwpoort gingen,., opeten! Maar, potvermillc
't was een ander paar mouwen.Ze schoten in keepers,
handen, op de lat, ernevens,.erboven, maar erin
Jt Doel v. Nieuwpoort was betooverd Vijf minuten
voor 't einde was 't nog lijkof we begonnen en daar,
zie 't ongeluk wilde dat er 'n bal uit de lucht kwam
en hoe hij in 't doel gerocht dat weet er niemand
'k Geloof haast dat 't was lijk in den Catechismus:
zonder iemands hulp, door zijn eigen machtNu
't is gelijk hoe, hij was erin en hij bleef erin en we
waren verloren. Hebben onze spelers dat verdient
Neen z', /.e waren veruit de beste, doch in voetbal
om te winnen moet men geluk hebben eu '.t wilde
er nu qtmiiedoeudat Pros Verleure 't geluk vergeten
had te huis, en 't was reeds te laat als hij het
gewaar werd IOpgepast zulle, Pros
Luistert, jongens, G'hebt uw beste gedaan, ge
verdiendet van te w innen, en ge... zijt verloren 'l ot
daar, er is niets aan te doen Zorgt ervoor dat de
punten Zondag in Yper blijven.
Onze derde ploeg was op Wevelghem met -1-2
Gaston Odent deed zijn heroptreden en miek erdoor
zijn doordrijvend spel twee van de vier goals. Profi
ciat Gaston en leve onze derde ploeg.
Onze tweede ploeg speelde 'n vriendenmatch
tegen de tweede ploeg van Poperinghe en de goal
keeper van Poperinglu mocht twee keereii visschen
achter keikoppen
Zondag aanstaande Yper-Roeselaere in tweede
afdccling. Alleman moet er naartoe om onze jon
gens aan te moedigen. Wordt allen lid van den sup
portersclub Een Supporter.
jK ben kooper van TITELS VAN OOR-
LOGSSCHADE. Belgische Schuld 5"
1925 aan de beste voorwaarden, zonder
onkosten. Schrijven naar A. Vandenborre,
Marktstraat, HARELBEKE.
V«n hier en eiders
Boesinghe (Gehucht Pilckem). De
gekke geschiedenis van een baron en zijn
champetter. Zondag laatstleden ging de
in ons blad aangekondigde meeting door.
De Heer Leuridan, echter onvoorziens
belet, liet zich vervangen door den Heer
Martinus, die, in open lucht voor liet
lokaal.de menigte gedurende een volslagen
uur onderhield over Vlaamsche toestanden.
De aanspraak liep juist ten einde, toen de
garde champetter de luidspreker van
den Heer Baron de Thibault de Boesinghe,
de meeting verbieden kwam.
De vertegenwoordiger der openbare orde
legde echter al te veel ijver aan den dag
om het bevel van zijn meester uit te voeren,
en had gerekend zonder Andrë Vanden
Berghe uit Iseghem, die toevallig op het
geh ucht aangekomen was.
Deze beweerde dat niemand hem belet
ten zou binnenshuis te spreken, en noodig-
de den champetter uit ook binnen te treden
ten einde trouw verslag aan den Heer
Baron te kunnen brengen.
De menigte groeide steeds nog aan en
tal van nienschen moesten op straat aan
deur en vensters staan luisteien.
De champetter en zijn baas werden duch
tig over den hekel gehaaid. In hoffelijke
doch bijtende woorden besprak André
Vanden Berghe den laattijdigen maatregel
van den Heer Baron spijkerde dat soort
nienschen aan den schandpaai die in
Vlaanderen rneenen alles te zijn om wille
van hun grond of geldbezit en deed een
k nchtigen oproep tot de aanwezigen om
ook te Boesinghe een krachtig georganK
seerd verzet in te richten tegen de alleen
heerschappij van den heer Baron.
De champetter was woedend. Uit eerlijke
schaamte durfde hij het niet aan, de zaal
te verlaten. Rood als een pioen stond hij
te knarsetanden, bijzonderlijk toen de Heer
Vanden Berghe zegde dat hij weldra aan
ons zou gehoorzamen, daar de tijd nabij is
dat de Vlamingen hcelemaal de baas zou
den zijn te Boesinghe.
Het ware te lang verder uit te wijden
over de interessante en toch vermakelijke
rede van den i leer Vanden Berghe. Onze
vriend richtte ook nog een vriendelijke
invitatie tot den Heer Baron en vroeg hem
in de eerstkomende weken tot een vriende
lijk onderhoud waarbij al de nienschen van
liet dorp kosteloos zouden toegelaten zijn.
Of de I leer Baron het nu aandurven zal,
betwijfelen wijDe garde zal liet misschien
vergeten te zeggen. Wat er ook van zij de
Heer Vanden Berghe komt nog terug naar
Boesinghe spijts Mijnheer de Baron en tot
groote vreugde en voldoening der gansclie
bevolking. Een die er was.
B R I E L E N
Zondag laatst was het volop kermis. De
bedevaarders kwamen reeds van in den
vr tegen morgen den H. Cornelius aanbid
den, en tegen dei; avond v aren alle vreem
de bezoekers weg, want zij zagen wel dat
hier geen licht in cle gemeente was! Waar
is de kiesbelofte dan van de zegenpralende
lijst Waar zijn die 60.000 fr. die /ij reeds
in kas hadden voor de verbetering van de
eb ctriciteit
Nu staan de nienschen met hunne koste
lijke inrichtingen electrischlicht gelijk ver
leden jaar aan 4ïr. liet Kilowat en dan nog
maar electriciteit van Wartjes kraam. Het
moetBrielenaars, blijf des avonds t' huis
wilt gij op de straat niet aan een ramp
komen.
Koninklijke Hof bouwmaatschappij
Vereeuigde Hoveniers
Gp Zondag 25 September in de bove ï-
zaal van liet Stadhuis te Kortrijk, algemee-
ne tentoonstelling over dahlia's.
Om 10.30 u opening der Tentoonstelling.
Om 5 u. zeer belangrijke voordracht,
waarna de bloemen aan de tegenwoordige
dames kosteloos zullen uitgedeeld worden.
Ben kooper dezer titels aan hooge prijzen
Robert flaubpy
l)ixmudestraat, 2V P E R
1EKRII
3e klacht dep tone;
Het is zonderling hoe bij sommige inen
schen de gewoonte van achterklap diep
ingedrongen is, zoodat zij niet het minste
voorval mogen zien, zonder het duizend
maal vergroot over te zeggen. Hoewel
menigvuldige mannen ook graag in die
vertellingen meedoen, zijn het echter in 't
algemeen meest vrouwen die aan die kwaal
onderhevig zijn dat so< rt vrouwen wordt
met recht in de gewone volkstaal kom-
meeren of soms ook nog koffiewijven»
genoemd.
Alzoo had een paar jonge trouwers in
een huis van den Kathoek zijn intrek
genomen. Eenige dagen na den verhuis,
toen mijnheer des Zondags uitging, liet hij
de deur nogal onzacht dichtvallen, en de
wind een handje toestekende had den slag
nog verhard. Nu, toeval of niet, Fientje
Orootenbrul was getuige van het voorval,
onmiddelijk stoof ze bij hare vriendin,
Biene Reutels binnen. Ziet ge 't, Biene.
riep zij, ik had het wel gezegd,'t begint al»
Hoe, wat is er, wat begint al?
Hewel die vreemdelingen! de vent is
vertrokken in eene groote koleire, «gij ziet
mij vandaag niet meer terug heeft hij
zijn vrouw toegeroepen, terwijl hij met
geweld de deur dichtsmeet. Is 't
waar, zegt Biene, wat monster gauw, ik
zal liet eens gaan zeggen aan Katlieriene
Borrelmans! En in eenen adem liep ze
naar Katheriene'sHewel, Katherine weet
ge 't al, t is troef zulle, bij onze geburen,
de man heeft zijn wijf afgetrommeld en is
al roepende de deur uitgevlucht.
Oprecht Biene, maar lieve hemel weet
Sophie van Fluppens liet al, ik zal 't haar
eens gaan zeggen, 't is wraakroepend,
En zoo ging het verder tot eenige uren
later aan alle hoekjes van de straat groe
pen verzameld stonden. Hewel, Mietje, 't
is wel hé, bij onze gebuurs, madametje
buitengedraaid, 't geld meegenomen en
God weet waar hij er mee gevlucht is.
't Zijn toeren, hé, zulk een montser
Zulk een bandiet Ja 't schijnt dat
hij zijn vrouw vermoord heeft verbeterd
een nieuwe stem Serieus, hoe schan
dalig Daar komen nieuwe vriendin
nen bijHewel Palmiere. hebt ge 't
gehoord?» Ja, ja, zelfs met mijn eigen
oogen gezien, ik gruw er nog van, zijn
vrouw 't hoofd afgesneden met een scheer
mes, en al vloekend en tierend recht naar
de statie geloopen, ge ntoest dat eens zien.»
't Is schrikkelijk
Weldra staat heel de straat in rep en roer,
maar de policie blijft echter niet doof, en
daar komt de kommissaris met twee gen
darmen aan het huis van den schuldige
aanbellen, en tot groote ontsteltenis van de
toekijkende menigte,komt mevrouwtjen in
eigen persoon opendoen, daarbij een paar
oogen opzettende bij het zien van die drie
uniformen met daarachter al dat volk. De
kommissaris gaat een stap achteruit van 't
verschotis 't misschien een spook dat hij
voor zich heeft En onmiddellijk verhaalt
hij heel de nioordhistorie aan de jonge
dame die zich niet kan weerhouden van in
een luiden lach te schieten. Ook wordt
de moordenaar, die eenige oogenblikken
later vreedzaam naar huis komt, vrijge
sproken.
En terwijl de policie onverichterzake
vertrekt gaat het gerucht rond dat liet
spookt bij de nieuwe geburen.
Burgerlijke stand Yper
Verklaringen van 16 tot 22 September 1Q27
Gf.boortf.n Verkouter Jacques, Minnenplein.
HuwelijkIavenier Cyrille, kunstglaswerker en
Vanuxem Maria, onderwijzeres, beiden te Yper.
Overlijdens Henman Peter, I d.. Wallestraat.
Vandenbroele Sophie, 90 j., z. b. wed. Soencn
August, G. de Stuersstraat, 24.- Steyaert Adèle71 j..
wed. Raman Jacobus, Elverdinghestraat, 67.
Santy Eugenia, 55 j„ huishoudster, echt. Vanuxem
Louis. Paddepoelstraat, 4. Carton Sidonia, 49 j.,
huishoudster, echt. Catry. Joseph, Zonnebekesteen-
weg, 192. Isebaert Arthur, 73 j., z. b. echt.
Wyckaert Maria, Minnenplein, 37. Six Lucie. 58 j.,
kloosterlinge, ongehuwd, G. de Stuersstraat.
Huyghe Helena,60j„ werkw., ongehuwd. Minncn-
p'iL'in. 871 Verkam: Louise, SO j„ werkvrouw,
echt. Reydaut Charles. Minnenplein. Hoste Flo
rence, 79 j., z. b. echt. Dethoor Jules, Rijsselstr. 109.