Provincie Wesi-Viaanilcren
DECARNE
Franco-BeigisGfi Fairiaiisme
Dj Dol oei flmeriKaanscne Politie
OUD - YPER
It I i I K X I. A X 1»
Edgard LOUAGE
Bock- en Steendrukkerij
STAVELE
BiiaiiiHias
liet Le^ervrnagstuk
We.izaaiBüeflea m sen f rtrttiiersrui m Yper
Dienstjaar 1927
In den loop van het jaar 1927 wierden
er in den Werkrechtersraad van het Rechts
gebied Yper 73 geschillen op rol gebracht
Daarvan wierden er
16 verzoeningen bevracht,
0 geschillen vereffend vóór de zitting,
2 zaken uitgeschrapt,
1 geval waarv oor het verzoeningsbureel
zijne onbevoegdheid uitsprak,
I geschil beslecht door het verzoenings
bureel,
47 geschillen naar den raad verzonden,
waar er nog 35 gevallen in 't vriendelijk
van vereffend wierden,
II vonnissen geveld,
1 die aanhangig bleef voor het jaar 1928.
BERICHT
Er wordt ter kennis gebracht der belang
hebbenden dat, ingevolge Besluit van den
Heer Minister van Openbare Werken, van
15 December 1927, van af 1 Februari 1928
de motorrijwielen moeten voorzien zijn
van eene nummerplaat met blauwen grond
en witte cijfers onderlijnd met een witte
streep, zulks in vervanging van de platen
met witte cijfers op zwarten grond, om
boord met witte streep.
De nieuwe platen worden afgeleverd in
het Provinciaal Bestuur te Brugge al le werk
dagen van 10 tot 12 uur 's morgens, op
vertoon van een identiteitsstuk der belang
hebbenden tot vaststelling hunner woon
plaats en van een kwijtschrift waaruit blijkt
dat zij aan den Ontvanger der Belastingen
van liet gebied een nieuwe som van 15 frs.
hebben betaald.
u:i:i w I:\VL
gewaarborgd tegen regen en zonneschijn
te bekomen bij
Hoornwerk, YPER
Premiën aan Schrijvers van Vlaamsche
vakboeken in 1927: De premie van 5000 fr
werd toegekend aan de Heeren Watteeuw
H, Matthys J. en De Yriendt L. uit Brugge,
schrijvers van Hoe moet ik mijn werk af
schrijven- Handboek voor den metaalbe
werker.
TEL: Rousbrugge, 28.
O
KUNST-AFFICHEN-ETIKETTEN,
REKLAAMWERK EN INPAKKINGEN,
BROCHUREN, AKTIEN, REGISTERS,
PAPIERENZAKKEN, ENZ.
Alle teekeningen op aanvraag.
Schrijfmachien Al AP
De Vlaamsche Legercommissie heefteen
eigen orgaan, waarvan het eerste nummer
zoo pas van de pers gekomen is. Het or
gaan draagt den titel Het Legervraag-
stuken wordt kosteloos verzonden aan
de personen die ten minste vijf frank stor
ten voorden strijd penning.
Het uiterst goed verzorgd bladje dat
tien bladzijden tekst bevat maakt goe
den indruk. Het geeft, naast het hoofdar
tikel, een wekroep allerlei bijdra
gen en knipsels uit dagbladen welke met
het legervraagstuk verband houden. De le
zer vindt in het blad een toetredingsbulle-
tijn, dat in gesloten omslag verzonden
moet worden naar het Sekretariaat, Cupe-
russtraat, 23, Antwerpen.
Postcheckrek. nr 123.928 J. Houben.
Het Legervraagstuk is. te oordeelen
naar hel eerste nummer, een flink propa
gandanummer voor het Vlaamsch recht
stelsel bij het leger.
iiiiiiiuiiiië
De Amerikaansche politie kent haar stiel.
Ze weet dat de wapens die haar werden
gegeven, dienen om gebruikt te worden.
En vermits er ginder geen flaminganten
betoogingen uitgaan,zou de Amerikaansche
politie tot eeuwigdurende werkloosheid
gedoemd zijn, moest zij van tijd tot tijd
zich de leuze Rust Roest niet te binnen
roepen en ondereen een kleine klappartij
inrichten.
Dat is laatst gebeurd te South-Pittsburgh,
waar een staking was uitgebroken. Alles
verliep normaal en de agenten hadden er
weldra genoeg van het vervelend spektakel
met gevouwen armen staan aan te kijken.
Men besloot partij te kiezen en de stads
politie schaarde zich aan de zijde der sta
kers, terwijl de staatspolitie de partij koos
der onderkruipers. Het duurde niet lang of
de gelegenheid deed zich voor om het ge
schil uit te vechten, hetgeen de politie met
waarde plichtsbetrachting heeft gedaan. 5
dooden en 10 gewonden op het slagveld
achterlatend.
Het is te hopen dat van den kant der
arbeiders, beide partijen zich bij de aldus
bekomen beslissing zullen willen neerleg
gen en de agenten tot geen tweede ronde
zullen dwingen.
Er is toch zeker geen gevaar voor Yper,
want ja, de gewapende pompiers?
BUKEBEBNBBBBBBBB
K><> Oy<ts(ioomin<;<kii
Ernstige overstroomingen teisterden het
Noorden van West-Vlaanderen. Te Stal-
hile, jabbeke, Houtt|ve, Varscnaenejen
Meetkerke moesten talrijke landbouwers
gezinnen hunne hoeve verlaten. Erheerseht
groot gebrek. Vlaamsche menschen lijden
honger. Ook in andere streken dreigt een
gelijkaardige ramp (Leie, Nethe, enz.)
De pas gestichte vereeniging HET
VLAAMSCHE KRUIS (secret. Dendermon-
destraat, 11Antwerpen) richt een inschrij
ving in en verzoekt ook onze lezers hun
penning aan onze redactie te storten, om
de noodlijdenden te kunnen helpen.
Wat bij vorige gelegenheden gebeurde
mag zich niet meer voordoen. De liefde
penningen der Vlamingen mogen ook dit
maal weer niet hoofdzakelijk in Wallonië
uitgereikt worden. De opbrengst dezer in
schrijving zal UITSLL'ITEND dienen om
den nood in VLAANDEREN te helpen
lenigen.
leder storte volgens zijn vermogen. We
wachten een mild gebaar. Dat de leuzeEen
voor allen allen voor één ons thans leide.
De redactie zal zich gaarne met het over
maken der gelden gelasten.
BIBBBBR
DEN KETEL IN
't Had lang en hard gewinterd. Vele
menschen waren zonder werk en in een
groot gedeelte huisgezinnen waren de
kolen uit, de boterppt ledig en de spaar
centen gesmolten gelijk sneeuw voor de
zon. De krotte kwam, de krotte met strie-
pen.
't Was Maandag morgen. Ze stonden
daar vergaderd tegen de muur van de
halle, de diamantslijpers, die als zooveel
zonnewijzers opschoven met de fletsche
stralen der bleeke zon. Naar hun hooren,
hadden ze het over den slechten tijd en
hoe zij met de aanstaande Kattefeeste een
stuivertje gingen trachten te verdienen om
toch te kunnen meèt'eesten.
De eene zou dit, de andere zou dat doen,
maar Henriten die daar woonde in 't lijn
waden deurtje en sprak geen woord, 't
Stond vast in zijn kop, wat hij uitmeten
ging en hij muisde er van onder met zijn
handen in zijn zakken al duikenekken voor
de bijtenden wind de Rijsselstraat in rechte
naar moeders keuken. Mariete, zijne vrouw
was juist binnengekomen. Zij was naar den
Pollepel een portie aardappelen gaan top
pen en was bezig met ze te schroden. Niets
verdiend, zegde de vrouw. Niets antwoord
de de man, kort weg, maar 't zal komen.
Met de Kattefeeste sta ik op de Markt, met
een kunstenkot, 'k zal d'helle verbeelden.
Mariete stak hare schouders op, en scheen
aan Henrietens woorden geen geloof te
hechten. Doch deze ging voort en zegde
de schragen en planken haal ik bij Rof-
fiaantjes en de bastiere krijg ik wel van
de baas uit de Bellevue.. In 't stal hier,
staan nog drie vier baddens en daarmede
heb ik meer dan genoeg om de kappe te
rechten.
De kattefeeste kwam en inderdaad Hen
riten stond met zijn kotje aan de kant van
de Kasselrij. 't Zag er tamelijk wel uit. Op
een loshangenden doek stond er geschil
derd midden laaiende vlammen A la
Chaudière a la Marmite en langs den
anderen kant op het gat van een hoedje
doos had hij met krijt geschreven:Entrée 10 c.
De groote dag kwam, den Zondag. Al de
jonge koppeltjes van heel de streek kwa
men op en 't reuzelde van 't volk.
Henriten was op zijn post, stelde zijne
barak open en zijn jongen die in 't muziek
was van de turners zou den trommel slaan.
'tSpel zou beginnen. De kunstenaar kwam
naar voren en nadat de trommel geroffeld
had, sprak hij de menigte aan. 't Zou won
derschoon zijn en de prijs bedierf het niet.
Het volk vocht om binnen.Op vijf minuten
tijds was heel het kotje vol en 't groot too-
neel begon. Henriten was gekleed in een
duivel met een steert die sleepte langs den
grond. In zijn handen hield hij een geleende
vork en een voor een werden ze nu gedag
vaard de kindermeid met heur vrijer
omdat zij veronachtzaamd had te letten op
de kleintjes, de melkboerin die te veel doo-
pen wilde, de beenhouwer die beenen
onder 't vleeseh foefelde, de winkelierster
die de schale een deuk gaf wijl zij de
kalant elders deed zien, de notaris die de
testamenten vervalschte, de advokaat die er
een stiel van tniek te liegen. En nadat hij
eenieders planeet afgelezen had, riep hij
tot het publiek: En nu wat gedaan met dien
deugniet? Den ketel in, riep het volk. Op
een half uur tijds was het afgeloopen, 'tvolk
kwam buiten en 't nieuwe dreumde om
binnen. Henriten en zijn jongen hadden het
lastig gehad geheel dien achternoen, zij
waren rad af. Ook was de trommelaar
blijde toen vader hem zegde nog eene
keer. En omdat Henriten zegde aan 't volk,
dat ze voor den laatsten keer spelen zou
den en dat ze morgen vertrekken moeten
naar de expositie van Antwerpen om er te
spelen voor den grooten Turk, gerocht het
kotje stampvol. Geen middel meer om nog
binnen te geraken Henriten, de groote
tooneelspeler kwam weer te voorschijn en
met meer geweld dan vroeger nog begon
het laatste oordeel. Van tijd tot tijd had de
man een pinte gepakt om adem te hebben
en hij was spraakveerdiger dan ooit. Ze
verschenen opnieuw al de veroordeelden en
ze kregen er elk nog nen dop bij. Zelfs
kwam de suze ook op het tapijt. De man
met zijn zwart kleed aan en zijn wit boter-
hamtje op zijn borst, met zijn vooruitsprin
gende kin en zijn dikken kop. Hij was de
pachters te ruw op den rug gesprongen en
vooraleer Lucifer den tijd had om te vragen
wat men er mede doen zou, huilde het volk
als uit eenen mond den ketel in. Ze trip
pelden er bij van de leute. Maar al met eens
hoorde men een onheilspellend gekraak, de
planken begaven.de banken sloegen om en
heel het publiek lag in de slijk, te roepen
en te schreeuwen. Gelukkiglijk waren er
noch armen noch beenen gebroken, ze
gerochten allemaal buiten, maar Henriten
stond daar in zijne duivelskostuum te zien
naar heel die distruatie zijne armen hingen
lam langs zijn lijf. Hij gaf een langgerek-
ten zucht, ging naar binnen bLasde de lich
ten uit, sloeg de bastiere toe en ging regel
recht naar de Trompette een stuk in zijn
kraag drinken, 't Was reeds in de kleine
uurtjes toen hij 't huis gerocht, Zijne vrouw
die in 't gebuurte was gaan warmen en nu
reeds vier vijf uren onder de sargiën zat,
hoorde hem binnenkomen. Hij wierp een
stoel om in de keuken, viel over zijn kloe
fen en rabbelde den voutentrap op. Zon
der hem te ontkleeden kroop hij in zijn bed.
Zijn vrouw zweeg want 't had kunnen don
deren en daar hield zij niet van. t En duur
de niet lang hij sliep dat hij grolde en nu
en dan hoorde zij hem binnensmonds zeg
gen den ketel in...
't Was kattefeest geweest
Oud- Yperling.
N. B. Aandachtige lezers hebben
het wellicht zeer ongepast gevonden her
haalde malen antomisch in plaats van
autonomisch in het artikel: Elzas* te
zien verschijnen verleden week.
POLEN
Polen is een staat bestaande uit verschil
lende nationaliteiten. 40 van de Pool-
sche staatsburgerszijn: ofRoethenen (Oost-
Galicië), of Duitschers (OpperSchleziën), of
Wit-Russen (aan de Oost-grens) of Litau-
wers (rond Wilna). Pildsoeski speelt er
dictator. Na een omwejiteling kwatn Wol-
deniaras aan het bewind in Litauwen, Nu
zoekt Polen naar een middel oin Litauwen
in zijn bezit te krijgen. Rusland verklaart
dat, zoo Polen Litauwen annexeert, de vre
de ernstig gevaar loopt. Frankrijk heeft het
goed gevonden op dit kritiek oogenl^ik
de: «médaille militaire» (hoogst militaire
onderscheiding) aan Pildsoeski te over
handigen.
Engeland, Frankrijk en Italië deden een
stap otn Litauwen te bewegen toe tegeven
aan Polen. Rusland heeft Polen daarop
nogmaals bedreigd. Duitschland verklaar
de den vrede te willen bewarenhet zou
voor Duitschland zeer nadeelig zijn afge
sneden te worden van Rusland. De volken
bond vergaderde en besloot: «Tusschen
Polen en Litauwen bestaat vredestoestand;
Polen zal Litauwen zijn onafhankelijkheid
latenDie vredestoestand komt echter
hierop neer: men vecht niet (wat men vroe
ger, ook niet deed) en men zal trachten
persoonlijk te onderhandelen ('tgeen waar
toe vroeger beide partijen zich bereid ver
klaard hadden). De volkenbond heeft dus
eens te meerniets gedaan.
De vrede blijft in schijn tusschen Polen
en Litauwen, alleen omdat de respectieve
bescherm heeren het zoo best vinden voor
het oogenbiik.
Woldemaras wil enkel te Wilna een
Poolsch minister ontvangen.
Frankrijk werkt nog op een andere ma
nier in Polen. De zeehandel van Polen
moest tot nu toe steeds overDantzig. Laatst
is er besloten het visschersdorpje Gdinia
(gelegen op het uiterste topj van de smal
le strook die Polen nog nu t de Baltische
zee verbindt) tot een moderne oorlogsha
ven uitte rusten. Polen zit echter flauw in
de finantie's. Amerika wil niet meewerken
aan dei gelijke krijgszuchtige ondernemin
gen. De onbaatzuchtige bondgenoot
(Frankrijk) zal Polen dus helpen; een van
zijn oude afgetakelde Ki'Uisers is reeds op
gestuurd om dienst te gaan doen als eerste
eenheid van de Poolsche vloot.
Zoo heeft Frankrijk nog eens een oor
logshaven meer.
De Amities Frangaises hebben hun
nieuwjaarswensch uitgezonden naar hun
leden en hetvaak zoo gelukkige toeval heeft
me een van die nieuwjaarswenschen, in
den vorm van een bulletijn, in de handen
gespeeld.
Blz. 1 vernemen wij welke doeleinden
de Amitiés Frangaices» nastreven:
lc. De vriendschapsbetrekkingen tus
schen België en Frankrijk steeds nader toe
halen;
2e. De Latijnsche kuituur verdedigen die
is a leurs yeux (dat is wel grappig ge
zegd!) de uitdrukking van een «supérieure»
beschaving:
3«. Bevechten, overal waar zij zich uiteif
de flamingantische en aktivistische drijvf-
