Nieuws- en Aanf ondigïngsblad.
Den boom kent men aan zijn vruchten.
T Jaargang. Nr 60
Zondag 19 Februari 1928.
Beheer en Opstel: Tuinwijk Ligy, 80. Yper.
Hoe men de Vlamingen
fusiljeerde in het Belgisch leger
bopr aan <le taalgrens begrijpt dal de
moedertaal en de nationale zeden erfgoederen zijn,?
die voor nageslacht niet mogen verloren gaan.
wlllmann
YPERSCH LEVEfU
SI DRO-LEMOXADE,
Edgard louage
Abonnementsprijs
16 fr. i>0 per jaar.
9 fr. per half jaar.
5 fr. per drie maanden.
Buitenland 25 fr.
Men abonneert op alle postkantoren.
Aankondieimsn bij overeenkomst.
Tarief op aanvraag.
DE TH BODE
Alle nieuws moet tegen dei
Donderdag ten laatste in ge
zonden worden.
Naamlooze artikels worden
niet opgenomen.
Verschijnt Wekelijks.
Postcheckrekening: 1886.79. (E Vanderghote.)
Wij hebben het hier over onzen Katho
lieken Vlaamschen Meisjesbond.
Bovenstaande volksspreuk kwam ons te
binnen bij 't vernemen dat, in min dan een
iaar tijds, zes leden van dien bond, gehoor
gevend aan den roep des Heeren, en het
voorbeeld volgend van drie harer voor
gangsters, vertrokken zijn voor het kloo
sterleven drie voor de missiën, twee voor
liet onderwijs, één voor het beschouwend
leven, tin we dachten bij onszelven: «die
bond moet algelijk zoodanig slecht en te
verafschuwen niet zijn zooals het, zelfs door
Katholieken, beweerd wordt.
Waar is in heel het land, de meisjesver-
eenigingdie zich zoo'n glorierijke kroon op
het hoofd kan zetten?
Kloosterleven! dit woord is weinig aan
lokkelijk, omdat het niet begrepen wordt.
Kloosterleven, dat is leven van zelfverloo
chening en onberekende toewijding voor
het goede, en 't en zijn maar de uitverko
renen die doorüod tot dit leven geroepen
zijn.
Een bond op wiens leden de Godskeu
ze zich zoo overvloedig afteekent en open
baart, moet ongetwijfeld hoogstverdienste-
lijk zijn, en terecht mag deze bond zich ver
heugen bij de zekerheid dat zijn doel envrijn
streven ten volle in het teeken staan van de
Goddelijke goedkeuring, die toch wel
meer waarde heeft dan alle kleinmensche-
lijke beoordeelingen.
Met fierheid,inaghij zijn bekampersvlak
in d'oogen zien, en hunne onrechtvaardige
verdachtmakingen, misprijzend trotseercn.
Katholieke franskiljons, en ook niet-frans-
kiljons, onze Vlaamsche Meisjesbond iseen
school van christene echt Vlaamsche ka
raktervorming, van onbaatzuchtige, zelfop
offering; hij is, als 't ware, een zilveren wa
terspiegel van jeugdreinheid en ziele-
schoonheid waar Christus in liefde zijn
evenbeeld komt aanschouwen; een hemel
geurend prieel waarin de zon der gods
vrucht schittert, op deugdenbloemen:
Roode rozen van liefde tot God en Volk,
witte leliekelkeu van zuiverheid,
paarse seringen van offervaardigheid!
Offervaardigheid voor Vlaanderen!
Hier raken we die zoogezegde gevaarlij
ke ergernis, die onvergeeflijke euveldaad,
sede~t jaren aangeleerd en gepleegd i nden
schoot van den Meisjesbond, zoowel door
die negen door God gezegende en uitver-
TWEE FEITEN
De zaak Van den Bosch
Twee feiten, heeren ministers en gene
raals mogen vandaag volstaan.
Wij vragen U rekenschap voor den Vla
ming Van den Bosch, gefusiljeerd door een
twaalftal gendarmen, in den aanvang der
Lente 1915, tegen de muur van de kerk te
Pollinchove, achter het front in West-
Vlaanderen.
Heeren van den krijgsraad, gij hebt
dezen jongen ter dood veroordeeld, nadat
hij, met gebroken zenuwstel, terugkeerde
van den bloedigen voorpost van Driegrach
ten. Gij hebt Van den Bosch veroordeeld,
omdat hij weigerde nog op te trekken naar
koren zielen, als door de huidige leden die
met onversaagde vastberadenheid nog op
den strijdpost staan.
Innige godsvrucht, die het meerendeel der
leden dagelijks ter H. Tafel leidt, kinderlij
ke liefde en voorkomendheid die van den
huiskring een hemelhuis maken, nimmer
ontmoedigde toewijding voor alle goede
werken, voorbeeldige eerbaarheid die door
hare tooverende schoonheid bewondering
en navolging wekt, dat alles is van geen
tel van den oogenblik dat men weigert de
laagheid te begaan, in zijn gemoed te ver
smachten dien liefdedrang, aller rechtscha
pene Vlaamsche ziel eigen, naar het mis
kend en verachting Vlaamsche Volk.
En men wordt verdacht, en vervolgd, en
met misprijzen aangewezen.
Zóó ver is het hedendaags gekomen in
zekere Katholieke middens, waar men noch
tans den mond vol heeft van vrede en broe
derliefde, van eenheid en eendracht.
Hedendaags, zeggen wij, maar daaruit
moet niet verstaan worden dat het iets
nieuws is! Het is vijftig jaar en meer dat
dit verdrukkingsstelsel in België hoogtij
viert, wanneer er dus nog geen spraak was
noch van activisme, noch VI. Nationalis
me. Klaarde? bewijs is er -niet dat» het - divJ*
Vlaamsche beweging is die moet getroffen
worden.
't Is een zegen voor Vlaanderen dat zijn
Vlaamsche Meisjes zich door al deze her
rie niet laten storen, en vastberaden, hun
weg voortzetten.
IJzersterk bij degedachte van hun on-
vervreetnbaar recht en bij degeruststellen-
de getuigenis van hun geweten, blijven zij
onwrikbaar trouw aan wat zij weten plicht
te zijn, overtuigd dat plichtvervulling alle
lijden met vreugdeglans doorstralen kan,
en ieder offer met zielsgeluk vergoedt.
Ontmoediging, is hun onbekend zij
erkennen de leiding der Goddelijke Voor
zienigheid, die de volkeren zoowel als den
enkeling geneesbaar schiep, en tot bestem
ming leidt doorheen den warboel der
aardsche moeilijkheden.
Zij weten dat macht, die het onrecht hul
digt en het recht vertrapt, wel een tijd kan
zegevieren, maarzij weten ook dat macht
alleen dan heerschen mag. wanneer ze de
ootmoedige dienstmaagd is van het recht,
en dat zwakheid, al bezat ze niets anders
dan het recht, het sterkst staat.
een voorpost, die eiken avond 't leven
kostte aan enkele jongens en die gij, verant
woordelijke officieren van den legerstaf,
vlak na het fusiljeeren van dezen jongen,
eindelijk prijsgegeven hebt, omdat hij on
houdbaar bleek en de verliezen niet waard
die men er leed.
Van den Bosch is;schreiende en roepende
op zijn vrouw en kind. gesleurd voor de
geweren der gendarmen. Met een laatsten
kreet om vrouw en kind heeft hij de twaalf
kogels opgevangen, die hem het hart en de
borst verscheurden.
Vlaamsche soldaten van het lst« regiment
karabiniers, jongens van het 3e bataljon wij
vragenJL' langs dezen weg, uwe adressen.
Wij vragen eerherstel en schadeloosstelling
voor de vrouw en het kind van den gefu-
siljeerden Vlaming Van den Bosch. Een
moord is niet te herstellen, zelfs met geen
miljoen schadeloosstelling, maar wij eischen
recht op menschwaardig bestaan voor de
weduwe en het kind. .Minister Carnoy, kunt
F' F»
gij met uwe demokratische en katholieke
gevoelens daar niets voor doen, gij die zoo
mooi komt pleiten voor versch Vlaamsch
oorlogsproviand
Het drama van Waalhem
Wij vragen hetzelfde voor de twee Ant-
werpsche jongens, die men op bevel van
den generaal der eerste iegerafdeeling,
heeft doodgeschoten tegen den muur der
kerk van Waalhem.
Het was bij de gevechten rond Antwer
pen, Verhakkelde regimenten gingen
t'allenkante in aftocht, üok het 2'V linie.
Twee Antwerpsche jongens, zonder na te
peinzen over de gevolgen van hun daad,
gingen even naar huis bij hun vrouw en
kinderen te Antwerpen, om ze nog eens
weer te zien en afscheid te nemen. Ze
werden afwezig gedragen op de naam-
afroeping der kompagnie, aangehouden
door de gendarmen, opgeleid naar Waal
hem en nagenoeg zonder vorm van proces
veroordeeld tot den dood met den kogel.
Een afdeeling soldaten van het 23e moest
het doodvonnis voltrekken. De twee Ant
werpenaars werden aan een paal gebonden,
vóór-het vuurbevel klonk trachtten ze hun
geboeide handen zoodanig naar mekaar te
wringen dat ze malkander met den top der
vingers raakten. Alzoo wilden ze mekaar
meer moed geven bij 't sterven. Enkele sol
daten schieten hun kogels verloren tegen
den muur der kerk van Waalhem, anderen
die uitzinnig waren van opgewondenheid,
schieten zoo slecht dat na het vuur-bevel,
twee stuiptrekkende lichamen aan den paal
hingen, nog half levend. Het was een af
schuwelijk schouwspel, Sergeant Louis
Devrieze van Oostende, die het strafpeleton
commandeerde, was radeloos. De kom-
mandant Moulin, die met zijn revolver in
de hand stond om het genade-schot te
geven, werd bleek als een doode voor die
twee van de pijn kronkelende lichamen en
dorst zijn revolver niet afschieten iir de
hersens van de tweeafschuwelijkverminkte
jongens. Met een gebaar stak hij den revol
ver in de handen van eenWaalsclien kor
poraal, om het genade-schot te geven.
Deze was meer dood dan levend toen hij
dat bevel ten uitvoer bracht. Hij wendde
zijn aangezicht af van de twee lillende
menschenklompen aan den schandpaal, en
drukte den haan over, vlak tegenhet hoofd
der gefusiljeerden,zoodat de hersens uiteen
spattend in 't ronde sloegen.
Dien dag heeft het weinig gescheeld of
de soldaten op het fort van Waalhem gin
gen in opstand, zoo opgewonden waren de
jongens.
Zij die den moord op hun geweten heb
ben, zijn nog altijd in leven. Wanneer zal
de gerechtigheid ook uitspraak doen over
deze moordenaars
Zooveel officieren zijn naar Holland
gevlucht, hebben hun tort in den steek
gelaten of overgeleverd. Hoevelen van hen
werden gefusiljeerd Geen één
Maar arme Vlaamsche jongens, die eens
naar huis trokken om hun vrouw en kinde
ren te omhelzen, heeft men met twaalf bel-
gische kogels in hun hart, als honden neer
geschoten. Ward HERMANS.
Examen Onder de kandidaten die
zich voor de Jury aanboden tijdens den
zittijd der examen van Januari 1928, tot het
bekomen van een brevet als zee-officier
bevond zich Vanherreweghe Gustaaf die
zijn brevet behaalde van 2e Luitenant ter
lange omvaart. Onze beste gelukwenschen.
Opgelet Deze dagen heeft men ge
tracht met valsche sleutels binnen te gera
ken in sommige huizen der Boesinghe-
straat. 't Zal goed zijn op te letten, want
luiaards hebben ook geld noodig.
Onze Vestingen Onder het beleid van
heer Schepen Declercq zijn onze Vesting-
wandelingen in eere Irersteld. Elem zij
daarvoor dank gezeid. Ongelukkiglijk
aan de leege vesten, bij de statie, heeft er
nu eene groote inzakking plaats gehad en
alzoo is het altijd te herbeginnen.
Nieuwe Pelsenfabriek Eene aanvraag
werd ten stadhuize neergelegd om een
nieuw nijverheidsgesticht opte richten waar
pelsen zullen geverfd en bewrocht worden.
Laat ons hopen dat niemand tegenstribbe
len zal, want 't zal nog ne keer zijn voor de
welvaart onzer stad.
Kristen Middenstand. Maandag 20
dezer om u. 's avonds in 't Christen
Volkshuis St Jacobsstraat, Groote Feestver-
gadering.
Z. E. H. Alossery, algemeene Proost van
West-Vlaanderen zal het woord voeren.
Een groep onzer jeugdige Middenstan
ders zal een luimig tooneelspel opvoeren.
Alleman welkom. Ingang vrij.
Avondfeest Op 19 Februari om 4 1 2
uur zal in de feestzaal van het College,
door de studenten opgevoerd worden:
Padrecito van Ysabie drama3 bedrijven
Kosthuis Bulier kluchtspel 3 bedrijven
De opbrengst er van zal dienen tot. on
derstand der beschermelingen van St Vin-
centius Geno'otschap.
Alwie het goed meent met onze min be
deelde broeders, zal er aan houden dit
avondfeest bij te wonen.
Vraagt overal een
fijn, smakelijk en verfrisschend
Algemeen Vertegenwoordiger
Hoornwerk, 2, YPER
Voort-, rkoopers worden gevraagd voor de streek.
Stormweder Vrijdag laatst hebben
wij hier lijk over het gansche land een on-
weder gekend dat wel kwaad verricht heeft
Dakpannen afgewaaid, telefoondraden ge
broken, boomen atgewrongen, dit alles
nogthans zonderverdere ongelukken. Maar
waar het had kunnen een slechteren uitval
hebben, 't was bij M. Vandenberghe, krui
denier aan de Meenenpoort. De hooge
schouw door den wind omvergeblazen,
vloog door het vensterraam van de veran
dah, juist toen de inwoners de tafel verla
ten hadden. V as het een oogenblik vroe
ger gebeurd we hadden hier een schrikke
lijk ongeluk gehad.