2* Jaargang N' 9^.
Zondag 30 September 1928.
Biaaiisain
Van hier en elders
Vraag door Kamerlid Meester
Butaye van Watou onlangs ge
steld aan den heer Minister van
Spoorwegen, cm.
Leitsrzeueniiaive gas» hij Bias Yper
A I. I. I K I. K I
YPERSCH LEVEN (vervolg)
fff iiiÉ*irYiiii i ii- 'i
YPEHSCHL HO!)itijvoeysel.
moest natuurlijk het verbod behelzen nog
groote kruisers te bouwen (Amerika heeft
groote kruisers noodig om over den (Jroo-
ten Oceaan meester te blijven). Japan zou
aan de zijde van t akkoord gestaan hebben
aangezien het Amerika vreest.
Doch gelukkig zag het overgroot deel
van de Engelsche bevolking (dank zij
den eeuwigen strijd tusschen ministerie
van oorlog en dat van 't buitenland)-aan
stonds in, hoe ze op die wijze gevladen ge
leverd werden aan Frankrijk (wat de kolo
niën betreft). Amerika zag ook klaar en
kon nog juist op tijd gansch dien boel op
een sisser doen uitloopen.
Was Frankrijk meester te lande, dan zou
den wij, Vlamingen, nog meer verdrukt
worden.
Al de verdrukte natiën zeggen Amerika
dank om 't geen het gedaan heeft.
Wijtschaete. Obusongeluk. Dins
dag namiddag waren vier werklieden alhier
op het springveld bezig obussen te verhan
delen. Hoe het gebeurd is zal waarschijn
lijk nooit kenbaar geworden. In alle geval
bracht eene verschrikkelijke ontploffing
heel de streek aldaar in de war. De nabij-
wonende menschen kwamen in allerhaast
toegeloopen en vonden Tancrë Henri van
Kemmel, 28 j., gehuwd en zonder kinders,
badend in zijn bloed. Hij had verwondin
gen over gansch het lichaam en was de
rechterhand afgerukt. Decrock Marcel even
eens van Kemmel, 26 j., gehuwd en zonder
kinderen was erg gekwetst aan het hoofd
en de hersenen. Ze werden dadelijk per
auto naar het hospitaal gebracht. De laatste
was stervende. De twee andere werklieden
bleven ongedeerd.
Maandag avond gebeurde bij den
wijk De Oosttaverne een ijselijk onge
luk. De genaamde Debonnet, van Komen,
22 jaar oud, kwam met zijn auto in duize
lingwekkende vaart de weg van Yper naar
Waasten neergereden. Uit de tegenoverge
stelde richting daagde een zware auto met
zeven personen geladen, al meteens op. De
heer Debonnet kon hem niet meer ontgaan
en botste er met een enorm geweld op.
Tien meters verder werd hij met gekloven
hoofd aangetroffen. De hersens waren tot
al achter op den auto gespat. De dood
moet oogenblikkelijk ingetreden zijn. De
automobilisten kwamen er met een groote
ontroering van af. De dokter v. Wytschaete
kwam ter plaats otn den dood vast te stel
len en het parket met den bedroefden va
der, waren eenige uren na 't ongeluk ook
daar.
Merckem. Inhuldiging van het oor
logsmonument van het !QC linieregiment.
Op 7 Oktober heeft de inwijding plaats v.
den gedenksteen v. het lQe Linieregiment.
Het monument is smaakvol, alhoewel zeer
sober opgevateen zuil met op den voor
kant een kranseen gestyleerd oorlogs-
kruis op de vier zijden de vier namen wel
ke prijken op het Regimentsvaandel Yper
Merckem, Zarren, Handzaeme.
De plechtigheid begint met eene plech
tige H. Mis te 11 ure, opgedragen door P.
Debauche S. J. (Luitenant Debanche), bij
gestaan door de Eere-Almoezeniers Van
Assclte en Heylen en door de geestelijken
welke gedurende den oorlog dienst deden
in het 19<\ Dom M. Van Assche, der Abdij
van Stewibrugge, houdt het gelegenheids-
sermoen.
Na de inwijding om 12 uur, redevoerin
gen door Luitenant-Generaal Hofmann,
Commandant de Wesguin en Senator
Baron de Coninck, van Merckem. Te 14.30
uur Concert door het muziek van het 3«
Linieregiinent.
Sint Jan-ter-Biezen. Het herden
kingsfeest van den Vlaamschen Bond met
zijn verbazend verloop,zal voor onze tegen
strevers wel een beetje bedenkelijk zijn ge
weest.
De Smisse zat bomvol
.Meester Claevs leidde voor zijn zoo ge
liefde oude dorpsgenooten de spreekbeurt
in kondigde de sprekers aan en ga; ver
volgens in breede lijn -n een geschiedkun
de overzicht-van 't ontstaan en 't leven v.
den bond waarin o. m. gewezen werd, op
de Ju das-figuur van éen medestichter.
Dat wa^ de eerste nepe
André Yandenberghe werd in zijn ge
kende welsprekendheid met aandacht ge
volgd in zijn uiteenzetting over de riemen
die België rond het Vlaamsche lijf maar
dichter en dichter wil snoeren. Schilderde
heel konkreet het slaafzijn van 't laamsche
volk af dat zich reeds verscheidene malen
door S. M. heeft laten uiteenranselen.
Dat was de tweede nepe
Roland Gyselinck deed ook nog een
duwtje vergeleek onze verdrukking met
deze van de leren, verweet de Vlamingen
hun maar al te vreeselijke lamlendigheid
en wees vervolgens op den ontvoogding-
strijd der leren die de wapens grepen om
hun verdrukkers te borstelen.
Dat w as de derde nepe
En nu kwam Meester Butaye aan 't woord:
Ontroerd dankte hij én de inrichters v. dit
feestje én dt- talrijke deelnemers. Hij druk
te zijn gerechtigde verontwaardiging uit
over de vervolging waaronder de strijders
v. zijn gedachte te lijden hadden en daag
de de mannen van de naar wraakroepende
dead uit hun helsclie rol te vervolgen. Ons
volk legt een groote waarheid vast in de
spreuk welke haar licht vindt in de Voor
zienigheid Wie een put-graaft voor een
ander, raakt er zelf inHij moedigde ook
de aanwezigen aan stand te houden en hun
daden voor Vlaanderen nog te vermenig
vuldigen.
Dat was de vierde nepe, en een gevoelige
Een woord van dank tot sprekers en aan
wezigen en aanmaning tot kalmte en waar
digheid in den stoet die op deze vergade-
ringzou volgen, door Henri Cappelaere d.d.
Voorzitter... en 't liep uit op een schetteren
de Vlaamsche Leeuw gespeeld door 't
muziek De Blauwvoetv. Watou en met
ontdekt hoofd door de massa meegezongen.
De stoet, muziek aan kop, had ook zijn
gewenscht verloop en eindigde met de
aangekondigde prachtige bolling in De
Speute
We danken de sprekers, we danken de
opgekomenen. Poperinghe heeft ook goe-
wil getoond en we vragen 't volk van de
streke ons verder te steunen in den harden
kamp die we hier voor Vlaanderen te voe
ren hebben.
Elverdinghe. Kermis-Dinsdag, te
5 ure namiddag, in het Vlaams I luis, wordt
door de K'ath. VI. Bond alhier een prijs
kamp ingericht waaraan alle leden kunnen
deelnemen Prijskamp in 't kaarten 35 fr.
prijzen. Prijskamp in den teerlingbak :23 fr.
Alle leden welkom
Gedurende de zomermaanden en enkel
's zaterdags, moet trein 3304 uit Oostende
30 minuten wachten te Cortemarck. Alzoo
komt hij maar in Yper om 10 ure 12, w an
neer de Brusselsche trein 2820 uit Yper
reeds naar Poperinghe vertrokken is. De
reizigers kunnen maar met de 2e trein uit
Kortrijk 3604 in Poperinghe geraken, en
dan zijn beide trams, Poperinghe-Veurne
en Poperinghe-Dixmuide reeds vertrokken.
De reizigers van tusschen Cortemarck en
Yper moeten reeds rond 14 ure vertrekken,
om in tijds de trams te Poperinghe te kun
nen hebben.
H< t beste om aan dezen toestand te ver
helpen, mijnheer de Minister, ware de bei
de trams te Poperinghe te doen wachten
tot de trein 2820 en 3694 zijn ingekomen.
Antwoord van den heer Minister.
De Nationale Maatschappij van Buurt
spoorwegen meldt me. 1Dat beide trams
Poperinghe-Veurne en Poperinghe-Diks-
inuide de Brusselsche treinen moeten af
wachten. 2) Dat tram Poperinghe-Veurne
vanaf 7 Oktober naast, eiken dag te Pope
ringhe op trein 3604 (v. 7 u. 35 s' avonds)
zal moeten wachten. 3) Dat het niet moge
lijk is tram Poperinghe-Diksmude tot 7.35
ure s avonds te doen wachten, omdat deze
tram verder aansluiting moet verzekeren.
Een Schouwburg afgebrand. Zondag
avond is in de Spaansche hoofdstad. Ma
drid, een zeer groote schouwburg,de\'ove-
dades afgebrand. Er waren meer dan twee
duizend toeschouwers in de zaal. Op het
oogenbük dat 't gordijn werd opgehaald,
sloeg d. brand die op het tooneel was be
gonnen over op de zaal. Door een onbe-
schrijfelijken schrik bevangen, stormde net
publiek naar ue uitgangen. Daar den
schouwburg een zeer oud gebouw was,
waren er maar weinig.
De vlammen opgeschuwd als door een
ontploffing tastten plotseling heel de zaal
aan en sloegen bliksemsnel over op heel de
rest v. het oude gebouw, dat grootendeels
uit hout was opgetrokken.
Op het oogenblik dat het alarm werd
gegeven, legden de muziekanten bewon
derenswaardige koelbloedigheid aan den
dag, en begonnen een stukje te spelen, om
het publiek gerust te stellen. Maar de vlam
men vlogen als 't ware door de zaal, en de
paniek veroorzaakte afgrijselijke tooneelen.
De toeschouwers drongen in woeste vaart
op, zoekende naar een uitgang. Degenen
die de galerijen van de 4e, de 5e en de 6*
verdieping innamen, drongen op naar de
trappen, en vertraden elkander onder den
voet.
Men rept van een aantal heldendaden.
Een bejaard leidekker bleef op het oogen
blik dat de electriciteit uitging met een
brandende kaars inde hand roerloos op zij
ne plaats, om den uitgang aan te wijzen en
het door panischen schrik bevangen pu
bliek tot kalmte te vermanen en de held
bleef op zijn post, totdat hij, door de vlam
men verrast en omvangen, als slachtoffer v.
zijne toewijding bezweek.
Men vond het bovenste gedeelte van het
lichaam van een man een vrouwenlijk,
waaraan een been ontbrak een groot stuk
lood, waarin de oorbellen van een vrouw
door smelting van 't metaal waren vastge
raakt.
Een jonge man herkende onder de doo-
deu-zijne vrouw en zes andere leden zijner
familie, onder wie drie kinderen.
Men vond reeds vele lijken doch 't schijnt
dat er honderden zijn.
Een grootmoeder woonde met haar twee
kleinkinderen, vier en zes jaar oud de voor
stelling bij. Een aantal andere kinderen za
ten in hare nabijheid. Ze vluchte met twee
kinderen peinzende dat het haar kleinkin
deren waren, inaar wie beschrijft de wan
hoop toen ze plotseling bij 't buitenkomen
bemerkte dat de kleinen die ze bij de hand
hield niet de hare waren.
Een orkaan in Amerika. In 't zuiden
v. de Ver. Staten woedde er eeiv bijna nog
nooit schrikkelijker orkaan. Er zijn 1385
dooden.
Kapt. Koppen te Batavia. Een post
vliegtuig bestuurd door Kapt. Koppen, een
Nederlandsch vlieger heeft de reis v. Am
sterdam naar Batavia met gunstig gevolg
in 13 vliegdagen afgelegd. Vertrokken op
13 September landde hij te Batavia op 25
September, na een afstand van meer dan
15.000 km. afgelegd te hebben. Dat is een
nieuw e triomf vooroeNederlandsche lucht
vaart. Stippen w ij terloops aan dat Kapt.
Koppen verleden jaar dezelfde luchtreis
deed in 10 dagen. Thans is een tw eede
postvliegtuig of) weg naar hetzelfde doel.
Nog drie anderen zullen op een week tus-
schenruimte volgen.
Het leven wordt nog duurder Het in
dexcijfer is van deze maand met 6 punten
gestegen. In Oogst bereikte het 819 nu 825.
Een nieuwe Zeppelin. Het geweldige
Duitsche luchtschip Graf Zeppelin dat
nog maar pas afgewerkt" is miek een
proefvlucht met een gemiddelde snel
heid van 130 km. per uur. De proefvaart
duurde 10 uren Woensdag laatst vloog
het van Friederichshaven al over Berlijn,
Dresden en Breslau weer naar zijn basis.
De Krassin. De ijsbreker de Krassin
die nog immer in de poolstreken zoekt
naar Amundsen en andere vei misten v. de
poolexpeditie heeft bij de vaart door het ijs
veel van den storm te lijden. Het schip is
I zoodanig door de ijsschotser! beschadigd,
dat het water in het schip dringt en dage
lijks uitgepompt moet worden.
Het gevaar bestaat, dat de ijsbreker, die
zich thans in de nabijheid v.Alexandrialand
bevindt, niet door de door den storm op
gehoopte ijsmassa kan breken en in de ijs-
zee moet overwinteren.
St. Jacobskerk. Op Zondag 7 Oktob.
zijnde de Zondag der rozenkransproces
sie, begint in St. Jacobs kerk de oktaaf ter
eere v. O.L Vr. v. den rozenkrans welke dit
jaar zal gepredikt worden door E P. Hardy,
de groote en welbekende ijveraar van de
bonden van het H. Hart.
Daar hier in 't geval, eene vooroorlog-
sche godvruchtigheid wederom zal inge
huldigd zijn, staat het vast dat de sermoe
nen lijk voorheen wel zullen bijgewoond
worden, daar de Yperlingen die grootsche
plechtigheden nog niet vergeten zijn, even
min als de menigvuldige genaden door O.
L. Vrouw van den rozenkrans, voor hare
vereerders van God verkregen.
Ongeluk moto. Donderdag morgen
.omstreeks 8 ure toen de tram van Ghelu-
velt over den steenweg aan de Bascule liep,
kwam John Fox, oud 30 jaren en wonende
aan de Brugschen steenweg per moto naar
zijn werk gereden. Daar hij misleid was
door de zon, botste hij met groot geweld
tegen den tram en liep tamelijke erge ver
wondingen aan het hoofd op. Zijn moto
is deerlijk gesteld.
Gemengd Koor - Studiekring. De her
halingen voor het koor zullen hernomen
worden: a) Maandag 1° October voor de
jufvrouwen; b) Dinsdag 2° October vot
de heeren;'telkens om 8 ure stipt in 't lo
kaal BELFORT
Jubileum. Woensdag vierde de Paar-
denverzekering haar vijf-en-twintgjarig be-
staansjubileum. Om 10 u. werd in St. Ni-
klaaskerk de Mis van dankzegging opge
dragen door E. H. Colpaert van Leuven.
Al de voorstaande mannen in de land-
bouwbeweging wajy'ulegeawoordig eveiL-
als afgevaa digen van Antwerpen en Brus
sel. Ruim 250 leden gingen ten offer. Na de
Mis, feestvergadering in den «Continental»
waar een omstandig verslag afgelezen en
het aanmoedigingswoord gesproken werd.
Het daaropvolgende banket was buitenge
woon gezellig en de toasten hielpen er niet
weing toe om de beste stemming te ver
wekken.
Liefdadigheids-feest Majoorgracht. De
zuivere opbrengst van het feest beloopt de
som van: 2882,15, te verdeelen onder de 36
aangegeven oorlogsweezen.
leder kind bekomt alzoo op zijn spaar
boekje een bedrag van 80 frank.
Naschoolsche A vondsdiool. Vai i Octo -
ber tot Juli zal hier in de Looye lesgege
ven worden van vlaamsche, fransche en
engelsche talen, spraakleer en taalbeoefe
ning, alsmede van gewoon en handelsreke-
nen, mits een inschrijvingsrecht van 5 fr.
en in het zelfde tijdperk zal er in dezelfde
school les gegeven worden v. boekhouding,
handelsrekenen,briefwisselen in 'tvlaamsch,
fransch en engelsch, en over wettelijke
handels en uijverheidstaksen, mits betaling
der aan te koopen boeken.
De lessen bedragen te zamen honderd
uren. Die begeert die lessen te volgen moet
de vraag indienen vóór 15 October bij den
heer Bestuurder der Looye,St. Niklaasstraat,
Yper. 's Zondags van 10 tot 12 ure.
Katholiek- Vlaamsch-Nationaal- Verbond.
Arrondissementsbestuur Yper-Poperinghc.
Aan de afdeelingen.
Met de verspreiding van de brochuur
over de pachtwet, en hoe ze door Brutsaert
en consooiten verraden werd, loopt het
vlot van stapel. De eerste oplage van 2.000
ex. is volledig uitgeput en nog zijn de
helft onzer afdeelingen niet bediend. De
ijver waarmede de secretarissen der afdee
lingen uit ons arrondissement werken is
hoopvol voor de toekomst. We mogen
niet vergeten dat op dit oogenblik veel
stemmen voor de aanstaande verkiezing te
winnen zijn. Allo mannen, op dezen weg
ten wij vooruit. Vergeet echter niet
de volledige adressenlijst der land-