VIJFTIENDE JAARGANG. ZONDAG 13 DECEMBER 1885. 775' EEN" "VAAST HET .A-K/IR-OIItf IDISSIEEMZIEIfcTT GOD EN VADERLAND VRIJHEID EN MOEDERTAAL Staatkundig overzicht. Encijcliek Maren en raden. I Van alles wat. "Verschijnende eiken Zondag- In Engeland zijn de kiezingen geëindigd. De liberalen hebben de overhand op de conservateurs behouden, maar zijn eenige stemmen onder, wanneer de stemmen der Ierlandscbe Parnellisten bij de conservateurs gerekend zijn. Het Ministerie Salisbury is van zin voort te bestieren, tot dat de Kamer ver slegen worde. De ware overwinnaars der kiezing zijn de Ierlandsche Parnellisten, die de meerderheid in het Parlement kunnen verplaatsen. De wapenstilstand tusschen Serbiën en Bulgariën duurt voort. De gróote mogendheden zullen waarschijnelijk er in slagen te doen vrede teekenen. In Spanje is er tegenwoordig geen bezonder nieuws. In Frankrijk schaft minister Goblet tegen alle recht en rede de jaarwedden af van de Pastors en Onderpastors, die hem aangeklaagd zijn als de Republieke vijandig. M. Goblet neemt ijvrake op de geestelijken, omdat de kiezers hem bijna op het zand gesmeten hebben. Zijne lage maatregels tegen achtbare priesters zijn oprecht eene schurkerij. Groote republikaansche gazetten als le Journal des Débats spreken er schande van. Liberale gazetten van België juichen M. Goblet toe. Tegen priesters is alle onrechtveerdigheid recht en alle schoelietrek eene goede daad in de oogen dier gazetten. Maar neemt eens nen cent van nen geus en de katte zal te choore gaan. VM Bureel der Gazette WILGEÏJDIJKSTRAAT, - HENRI VION, Drukker-Üitgever. Alle mededeelingim, artikels en brieven moeten uiterlijk tegen den Vrijdag noen in het Bnreel besteld worden; alwaar men ten allen 'tijde kan abonnearen aan «i fr. SO per jaar of fr. 50 voor zes piaanden Ieder inschrijver mag wegens zijn bedrijf eene bekendmaking van 10 "regels gratis in twee nummers doen plaatsen. Dé afficheil gedrukt bij den Uitgever worden eens kostvrij in de Gazette overgenomen en de annoncenprijs den drukregel. Een Marktbulletijn verschijnt den Woensdag avond, dat aan de inschrijvers op hunne vraag toegezonden wordt mits de toelaagvan 75 centimen. De inschrijvingen eindigen met eiken 31 December. 15 c. van enacn Heiligen Vader Leo XIII, «ver dc grondstelsels der (ihristcne maatschappij. Vervolg). Korte inhoud. - De mensch is van natuurswege geschikt om met zijns gelijken iü eene huislyke en burgerlijke maatschappij te leven. Deze maat schappij brengt de noodzakelijkheid van een hoofd, van een openbaar gezag mede. Dit openbaar gezag komt van God, dió de opperste heer en meester van alles is en uit wien alleen alle recht van gebieden voortspruitmaar het is aan geen eenen bijzonderen Staatsvorm verbonden. De oversten der Staten moeten God erkennen en tot voorbeeld en regel nemen. Zij moeten dus rechtveerdig en vaderlijk zijn in hun gebieden en bestieren voor het algemeen welzijn der burgers. Bestieren zij onrechtveerdig of despotiek, zij zullen streDge rekening aan God moeten geven. Op deze manier zullen de onderdanen, gelijk het behoort, gehoorzaamheid en eerbied aan het openbaar gezag schenken. Het, is vérboden het wettig gezag te verachtende oproer is dus eene misdaad, ja, eene misdaad voor God en de menschen. Z. Heiligheid Leo XIII drukt die gedachten uit als volgt Het is niet zeer moeilijk vast te stellen welk uitzicht en welken vorm 3e maatschappij hebben zal, indiën dè Staat volgens de christene wijsb'egeërte bestierd WOrdt. De mensch is van natuurswege geschikt om in eene burgerlijke maatschappij te leven, want daar bij wat voor zijn leven noodig of nuttig is en de volmaking Van zijnen geest en van zijn hert in de eenzaam- béid niet vinden kan, zoo heeft God er in voorzien dat hij zou geboren worden met bestemming tot samenleving en vereeniging, zoowel tot die van het huisgezin als tot deze yan den Staat, waardoor alleen hem kan verschaft worden wat tot zijne volmaakte levensbehoeften noodig is. Maar geen eene maatschappij kan bestaan, tenzij als er iemand aan het hoofd van al de leden is en door eene en dezelfde krachtige richting allen tot een gemeenzaam doel stuwt. Daaruit volgt dat er aan de menschen die als burgers vereenigd zijn een gezag noodig is, dat ze geleidt en bestiert en dat, even als de Samenleving zelve, de natuur en bijgevolg God voor oorsprong heeft. Hieruit volgt dat het openbaar gezag door zijn eigen slechts van God kan komen. God alleen is immers de ware en opperste meester aller dingenaan hem moet alles onderworpen zijn, hem moet alles dienen, zoodat al die recht hebben om te gebieden, dit recht van nievers elders ontvangen tenzij van God, den oppersten beer en meester van allen. Alle macht komt van God (St Paulus aan de Romeinen, XIII, 1). Het recht van gebieden is nogtans uit zijn eigen aan geen eenen Staatsvorm noodzakelijk verbonden, het kan zoowel den eenen of den anderen kiezen, mits zij beide inderdaad tot het algemeen nut en welzijn bekwaam zijn. Maar welkdanig de Staatsvorm ook weze, de over heden moeten volstrekt God, den oppersten bestierder der wereld beschouwen en Hem zich voorstellen als hun voorbeeld en hunne wet in het bestier des Staats. Trouwens, gelijk God in de zichtbare dingen de bijoorzaken en hoedanigheden geschapen heeft, in welke op eeniger wijze de goddelijke natuur en de goddelijke werking kunnen blijken en welke helpen geleiden tot het algemeen doel van gansch het heelalzoo ook heeft hij gewild dat er in de burgerlijke Samenleving een gezag besta, wiens dragers als een afbeeldsel van het gezag van God op de menschen en van de goddelijke Voorzienigheid zouden wezen. Het gezag moet dus rechtveerdig zijn, min dit van een strengen meester dan dit eens vaders, omdat de macht, door God over de menschen uitgeoefend, allerrechtveerdigst is en gepaard met eene vaderlijke goedheid. Het moet uit geoefend worden voor het welzijn en voordeel der burgers, omdat dezen die gezag hebben over de anderen er slechts mede bekleed zijn, opdat het heil van den Staat bevorderd zij. Het burgerlijk gezag mag nooit, onder geen voorwendsel hoe genaamd, dienen tot het voordeel van eenen enkele of van wenigen, aangezien het ten nutte van allen ingesteld is. Moesten de oversten des Staats zich tot een onrechtveerdig bestier ver lagen; moesten zij zondigen door machtraisbruik, wreedheid of hooveerdij; moesten zij kwalijk zorgen voor het volk, dat zij weten dat zij eens zullen rekening te geven hebben aan God, en dat deze rekening des te strenger zal wezen dat zij eene heiliger bediening uitgeoefend of eenen hoogeren graad van weerdigheid bekleed hebben. De machtigen zullen machtig gestraft worden. (Boek der wijsheid, VI. 7). Op deze wijze zal de majesteit van het gëzag door de eervolle en bereidwillige onderwerping der burgers omringd zijn. Inderdaad, hebben dezen eens verstaan, dat de personen die gebieden bekleed zijn met een gezag komend van God, dan zullen zij ook begrijpen, dat het voor hen eene redelijke en rechtmatige plicht is de bevelen der overheden gewillig te aanveerden en hun eene gehoorzaamheid en trouwe te ver- leenen met een gevoelen van genegenheid, dat eenigzins gelijkt op de liefde en den eerbied der kinders jegens hunne ouders. A lie mensch zij aan de hoogere machten onderdanig (St Paulus aan de Romeinen, XIII, A Derhalve is het niet meer toegelaten het wettig gezag te verachten in welke handen het zich ook bevinde dan zich tegen Gods wille te verzetten; welnu, zij die God wederspannig zijn loopen moedwillig in hun verderf. Die zich tegen het gezag verzet, verzet zich tegen Gods verordening, en zij die zich daartegen verzetten, brengen een straf oordeel over zich zeiven. Daarom, gehoorzaamheid weigeren en beroep doen op het geweld der menigte om opstand te maken, het is eene majesteitschennis niet alleen tegen de menschen maar zelfs tegen God. (Vervolgt). Te naaste jare is er loting, te Veurne, den 27 Januari; te Atveringhem, den 1 Februari; te Nieuport, dén 30 Januarite Dixmudeden 25 Januarite Handzaeme. den 26"te Woumen, den 29" en te Loo den 28". Dagen van janken en krijschen binnen huize en bragieren op strate. In het distrikt Fiume in Oostenrijk heeft het stijf en lange geresrend, wat zonderlinge en droevige gevolgen gehad heeft voor het dorpje Grahovo. Het is in den grond gezonken Van zijne 21 huizen zijn er 19 vernield. Niemand dood. De rechtbank van Gent heeft beslist dat het toegelaten is te schuifelen in eene schouwburg- vertooning. Over eenige dagen gaven de officiers een bal ter stede van Bale in Zwitserland M®ri bemerkte er een meisje dat ongemeen gesnoerd was in de lenden. Het was maar eene greep dikke Eene walse begint. Fijnlendeke danst en scbijvert rond, maar zijgt welhaast ten gronde, purper en paarsch en lijk thet de dood overgoten, Men loopt achter den meester. Niets kan helpen. Het dansereske sterft var; zjjn keurslijf of corset te zeer toegeregen te hebben. Meisjes, ge doet zulke prullen als gij uw corset te geweldig toesnoert en daardoor uwe gezondheid te kort doet Lacht met de dwaasheid der mode liever dan de dwaasheid te hebben van zeer te lijden en uw leven t.e wagen voor de mode. De geneesheeren en heelmeesters der hospitalen van Parijs, ten getalle van 107, komen den Minister van Binnenlandsche zaken te verzoeken de Zusters van Liefde in de gasthuieen 'te behouden. Dit verzoek is zeer vereerend voor de nonnekens, doch zalgeenen indruk maken op de dweepzucht en den godsdiensthaat der Fransche bestierders. In Hollandsch Limburg zijn er 244,440 ka tholieken. 2996 Hollandsche en 68 Waal'sohe protes- thnteti, 269 lutheranen. 1189 joden, 6 armenianen, 32 mennoniten, 2 presbijteranen. 24 personen zonder godsdienst en 1 oud-katholiek. Zuster Alphonsine, die apotheken Roersch helpt in het hospitaal van den Calvarieberg te Maastricht, komt met de meeste onderscheiding het examen van hulp-apotheker af te legrgen. In Engelknd zijn er 79,703 zinneloozen, waar onder 35,839 manspersonen en 43.865- vrouws personen op de officieele statistieken bekend. De krankzinnigheid begint gemeenlijk tusschen 35 en 45jaar. De getrouwden worden later zot dan de ongehuwden, maar zijn meer dan deze tot zelfs- moord gedreven. Op 100 krankzinnigen zijn er 21, die deze ijslijke kwaal afgedeeld hebben van hurine ouders, 19 die ze kregen door onmatigheid, 10 door ziekte, 9 1/2 door huislijke moeilijkheden en slechts 2 door liefde- verdriet. Kooplieden en boeren verliezen zelden hun verstand. Ingenieurs, etsers of graveurs, lioht- teekenaars of photographs en kunstenaars be- kleeden de eerste plaats op de lijst der zinneloozen. Dan komen de advokaten, de geneesheers en de tooneelspeiers, en laatst de kerkbedienden. Onder de handeldrijvende personen leveren de wollekooplieden meest zotten; de handelreizigers en magazijnknechten volgen. De koolverkoopers moeten zelden in n° vijve. Gevallen van zinneloos heid zijn niet raar onder de knechten der gasthoven, de garcons de.r koffiehuizen en de rundleurders. Van de menschen die te lande werken zijn het de hoveniers, die meest in het hoofd gepakt worden, Hét is g'ezeid dat minister Vandén Peérqboom zou trou wen. Zondag wérd M. d'e la Bhssetière door het departement van la Vendee met 44,666 stemmen tegen 33.264 lid van da Fransche volks kamer gekozen,, in vervangipg yan zijnen vader zaliger. Hij is koninksgozind. In de maand October werden er V;3Vfft wissels geprotesteerd in het arrondissement Brussel. Brussel bloeit uit Keizer Pedro van Brazilien komt JVigr Pjeraerts, rector der Hoogschool van Leuven, commandeur dér Christus-orde t'è namen. Eëii deel van den Duitse hén schouwburg van Móscou werd Zóndag in asch geleid. M Renkin, gewezen consul van Belgie te Weenen, is dood gebrand in zijn huis. Beter nieuws: Koning Wilhm van Holland heeft 1,000 gulden gegeven voor de katholieke Normaal school van Nymegen. In het arrondissement Kortrijk is er eene landbouwgilde tot stand gekomen. Zij is op de Brugsche geleest. Het eedgerecht van Luxemburg heeft deze maand geen rn-kele zaak te oordueien. Le Journal de Bruges krijseht dat M. Thonissen reeds 8 of 9 katholieken schoolopzieners genaamd heeft en de stadsraad van Luik komt, met 16 stemmen tegen 15, het godsdienstig onderwijs in het program der lagere steêscholen te zetten, De heeren geestelijken zullen verzocht worden den Catechismus te geven. De familie van wijlen den beroemden mu zikant Servais heeft zijne viool, een Stradivarius, verkocht voor 50,000 frank aan eenen heer van Brussel. Een ongelukkige pompier is dood gedouwen tusschen twee wagens, toen hij te Brussel naar eenon brand liep. Vrouw Gossart, wonend te Haeren bij Vilvoorde, brak harén quinquet al komen uit den kelder. Brandende peirool liep op hare kleederen en in een oogenblik was zij eene huilende, wanhopende zee van vlamme en vier. Haar man kwam juist van pas, om ze in een deken te winden, wat de vlam uitdoofde, en to beletten dat zijn huis werd in asch geleid. Vrouw Gossart zal ten gevolge harer brandwonden sterven. Heeren Pastors en kosters, zorgt wel voor de kerksieraden. Men hoort weder van kerkediefton. Men heeft ingebroken in de kerk van Harssimont, waar men mets gevonden heelt, en in deze van Ou bjj Jemelle, waar een kelk gastolen en drie offer blokken geroofd zijn. De andere week verkochten ze in de mijn van Oostende 12,001 manden visch, voor 97,497 fr. 55. - Generaal Pontus is genezen. Senateur de Cannart d'Hamaia herstelt. Het Beknopt Verslag kostte overjaar 73.822 fr en bracht maar 25,590 frank van abonnement op. Ieder exemplaar van Ie Compte rendu 'analitique kostte 1 fr. 70 van papier en werd door don Staat geleverd en to huis gezonden voor 1 frank. Berlijn telde den 1 December van dit jaar 1,316,302 zielen. Dat is 200.000 meer dan in 1880. Twee piossers of aardewerkers zijn overreden geworden door den trein des Arsenaals van Bergen. De eene, Adolf Deprez, is dood, de andere, Jules Blondain. is zwaar gekwetst. Een meisje van 8 jaar is dood gebrand te Luttre. Ouders, zorgt voor uwe kinders. Het. geosch kollegie van Thuiri heeft maar 5leerlingen in zijne 6 latijnsehe klassen. Het kost niettemin eene zee van geld. M de Lessops, de beroemde maker der Suezvaart, is te Parijs van zijn peerd gevallen. De 81jarige ouderling heeft wat gebloed uit zijn neuze, maar beeft geene erge kneuzingen, 't Is best voor hem en zijne werken. --JUL I)e liberalen zijn zeer bekommerd met de wetge vende kiezingen der maand Juni aanstaande. Zij pelzen, werken en pijnen om middeltjes uit te vinden om de klopping, dia zij verwachten, zooveel als 't zijn kan te verzachten en te verkleenen. Te Gent. vereonigden zij over eenige dagen al de genootschappen hunner gezindheid in eenen enkelen Bond. die den 14" d 'zer zal vergaren en eene algeraeene zitting houden. Die Bond zal onze tegenstrevers wenig baten. Zageman Rolin en zijne m'aats mogen van nu taeê- rekenen, dat de kiezers bun de gelegenheid zuilen schenken van da zoetigheden van het familieleven te smaken, zoetigheden' die zij thans maar en kunnen genieten met te hagemuiten, als de Volkskamer bijeen komt. De Gentsche liberalen werken zonder hope. Zullen onze vrienden werk tegen werk. iever tegen ieverstellen? Wij hopen het. Zij behooren een groot en goed gebruik, te maken van de gazetten. De kiezingen van den naasten zomer gaan al de katholieken van geheel het land en dus ook deze onzer stroke aan. De mensch mikt. God beschikt; do mensch werkt, maar 's werk zegening moet van hierboven komen. Laat ons van nu af God bidden en smeeluin, dat hij de mannen onzer partij de aanhoudende kracht dadigheid, die de zegepralen bereidt in het lierte steke; dat hij hunne pogingen ondersteune; dat hij de geesten der verdwaalden verlichte en toe gankelijk make voor de waarheid. De gewone Staatsbegrootingon leverden in 1881, 1882 en 188-3 een gezaïnelijk te kort op van JÏ5> millioen en half. Het jaar 1884 sluit met een deficietvan rond de B tt,3W(M)00 frank en 1885 zal daar en daar de twee enden aaneen knopen. Men overwege deze cijfers en men zal over den geldelijken uitslag van do katholieke en van de liberale politiek kunnen oordeelen. Het, Pruisisch gouvernement zet de uitdrijving der Polakken voort. In eenige weken zijn 35,000 dezer ongelukkigen gedwongen geweest hunne woningen en't grond gebied, dat. zij met hun zweet ge iet en als hun tweede vaderland hadden aangenomen, te verlaten. Noqli voor vrouwen noch voor grijsaards en is er genade te verkrijger). De onnoozele kinders zeiven kunnen zich niet te zeer weg maken. Die uitdrijving is door geen eene misdaad, door geen eene politieke noodzakelijkheid verreoht- veerdigd. Zij wordt met eene uiterste wreedheid uitgevoerd. Is het trouwens niet harbaarach van duizenden neerstige werkmenschen hun krood te ontrooven, van ze, gedompeld in weedom en verdriet lijk do visch in 't water, aan de grenzen te leiden en ze daar mei. hunne huisgezinnen als op eene kruisstraat te smijten ten prooi aan armoede en ellende? Het ijs is 2 voet dikke, de bijtende noorder-wind loeit en sneeuw bedekt de naakte velden van Polen en Sileziën. En 't is op zulk eenen tijd, in zulk een weder dat duizenden personen, wier eamg misdrijf is vau Polakken te zijn. worden Pruisen uitgejogen met den vriezenden hemel voor woning, de ver steven sneeuw voor bed en honger en tranen voor gezelschap Von Bismarck verricht een hatelijk werk. Hij weet het. want hij heeft er niet durven laten over spreken in de Pruisische Volkskamer. De weergade zijner barbaarscke uitzetting ware moeilijk om vinden. De liberale gazetten, de die zwygen nogtans uls vermoord. Is het de vrijinetse-

HISTORISCHE KRANTEN

Gazette van Dixmude (1871-1914) | 1885 | | pagina 1