ZESTIENDE JAARGANG. ZONDAG 25 JULI 1886.
N' 987.
GOD EN VADERLAND
VRIJHEID EN MOED!
•BTKf van HET A.H»H(01TX)ISSEll^El]SrT
Sociale kwestie
Geuzen en frama<?ons.
Afgeschaft.
Maren en raden.
Van alles wal.
"Verschijnende eiken Zondag
Bureel der Gazette WILGENDIJKSTRAAT, 30.
HENRI VION, Drukker-Uitgever.
De Commissie, die een onderzoek doet over
den staat der werkende klassen, heeft zitting
gehouden te Gent. M. Lammens, Senateur
van Kortrijk, was voorzitter en advokaat
Odillon Périer schrijver. Anseele en een ander
aanvoerder der Gentsche socialisten werden
hij het bureel gevraagd. Afgeveerdigden van
de samenwerkende genootschappen kwamen
op en werden onderhoord.
Ziehier in het korte wat er gezeid geweest
is
Vpunt. Samenwerkende bakkerijen.
De samenwerkende bakkerijen van Gent
gerieven 8000 huisgezinnen, ontvangen
dagelijks 32,000 frank, leveren goed, gezond
brood, verdeelen de winste onder de leden der
maatschappij en houden 2 ten honderd voor
hare inrichting te verbeteren en hare uitbrei
ding te vergrooten.
Sedert de samenwerkende maatschappijen
bestaan koopen de werklieden, volgens de
socialisten Foucaert en Van Strydonck, min
te borgte, en ze worden beter van gedrag.
Afgeveerdigden van de bakkersbazen ver
klaren dat die maatschappijen de kleene
bakkers, de kleene winkeliers en de kleene
neringdoeners ten onderen helpen.
De socialist Van Beveren antwoordt dat de
kleene bakkerijen en winkels, bestonden de
samenwerkende genootschappen niet, zouden
te niete gebracht zijn door maatschappijen van
geldmannen, die ovens zouden steken en dat
het alzoo gaat in Holland.
Van Strydonck getuigt dat verscheidene
fabrikanten hun werkvolk wegzenden, dat van
de samenwerkende maatschappijen deel maakt
en zulks uit vreeze dat de arbeiders zouden te
wel ingericht worden,
28 punt. Kwestie van het dagloon.
Burger Van Beveren zegt dat de Staat zou
inosten een groot krediet verleenen aan de
samenwerkende maatschappijen, opdat deze
Zouden in state zijn de groote kapitalisten plat
te leggen. M. Lammens doet bemerken, dat de
middelstand dan zou verdwijnen, 't Is waar,
zegt Anseele, maar de middelklassen
verdwijnen nu ook door de concurrentie der
groote kapitalen en al de fortuine zal welhaast
in de handen van eenige honderden familien
zitten.
Geeft de werktuigen aan het werkvolk, dat
ze bezigt en de arbeiderskwestie zal opgelost
Zijnalzoo peist Anseele, maar hij is mis, want
de toestand der werkende klassen zou dan nog
verergeren.
3« punt. Regeling van het werk.
Gedachten van Anseele.
Geen kinders van beneden de 14 jaar mogen
toegelaten zijn in de fabrieken. Tot hun
14ste jaar moeten de kinders naar school gaan.
Kinders van 14 tot 16 jaar mogen maar
halve dagen werken en zouden moeten 3 uren
daags leeren.
Opkomers van 16 tot 18 jaar mogen maar
3 schoven daags werken, het 4d® schof moeten
zij in school zijn. De volslegen mannemenschen
zouden niet meer dan 10 uren daags mogen
werken in de fabrieken.
Er moet verandering komen in de manier
tan aanstelling der meesterknechten en in
hunne bevoegheid.
4® punt. Dronkenschap.
Al de afgeveerdigden zijn eens om te zeggen
dat er eene wet op het dronke zijn noodig is.
De socialistsche herberg Vooruit vent maar
melk en bier geene sterke dranken.
Anseele peist dat men de oorzaken der
dronkenschap moet bevechten en met dit doel
de daghuren verhoogendat men het getal der
herbergen- zou moeten verminderen en dat men
aan den Staat zou moeten het recht overlaten
van iemand toe te laten of te verbieden van
herbergier te zijn.
bepunt. Verscheidene vraagstukken.
M. Lammens steunt op de voordeelenen de
noodzakelijkheid der zondagrust. De werklie
den van den ijzerweg zouden ook moeten
hunnen rustdag hebben den Zondag.
M. Deridder zou willen dat de arbeiders van
de spoorbanen, die 's Zondags moeten op de
beenen zijn, mogen rusten den Haandag.
Een werkman komt op tegen de onteigenin
gen bij kwartier, die in de groote steden ge
schieden. De werkman wordt daardoor uit
stad gedreven in de voorgeborchten, of in
werkmanswijken, in kazeernen die noch voor
de gezondheid, noch voor de zeden en deugen.
Die werkman heeft gelijk.
Verders wierd er gesproken van de kiezing
der scheidsrechters en van de uren hunner
vergaderingen.
Het nijverheidsonderzoek is geheel ernstig
en gemeend gegaan te Gent. De voorzitter,
M. Lammens, heeft bewezen dat hij de sociale
vraagpunten onderzocht heeft, zoekt naar
waarheid en nut en de verbetering der
werkende klassen ter herte, neemt met de
bezorgdheid van eenen goeden vaderlander en
de liefde van een oprechten kristene.
Deze week heeft de Commissie van het
werk ten onderhoore gezeteld in verscheidene
steden en dorpen van het Walenland. Zij gaat
goed en nuttig werk leveren.
Ondanks de groote zorg waarmede de
vrijmetselarij hare handelingen verbergt,
komen deze meer en meer aan het licht.
En hoe meer wij met die handelingen
bekend geraken, hoe meer wij zien dat de
vrijmetselarij inderdaad redens heeft om zich,
voor hare gewone werkzaamheden, tusschen
vier muren op te sluiten en geen licht van
buiten te laten binnen dringen.
De vrijmetselarij, wij hebben het meer dan
eens gezegd en bewezen, bevat de kiemen,
niet alleen van het liberalismus maar ook van
het socialismus en van de maatschappelijke
omwenteling.
Een nieuw en doorslaande bewijs daarvan
vinden wij in een werk getiteld Cours de
Francmagonnerie pratiquebevattende het hooger
ónderwijs der vrijmetselarij't is te zeggen de
leeringen zelve der Loge, opgesteld door den
/commandeur van eenen der Opperste Raden.
Dit werk, te Parijs verschenen, was uit
sluitend voor de vrijmetselaars bestemd.
Ongelukkiglijk, voor de vrijmetselarij, is het
in handen gevallen van een ongewijde, die
zich niet verplicht heeft geacht het geheim te
houden.
Ziehier dus, volgens het werk van eenen der
hoogstgeplaatste vrijmetselaars, welke het
doel van die gevaarlijke sekte is
Dm katholieken Godsdienst vernietigen, die
een misdadig misbruik van vertrouwen is, tegen
hetwelk alle middelen goed zijn, op voorwaarde dat
zij gelukken.
Verder zegt dezelfde schrijver
De vrijmetselarij is niets meer of niets min
dan de omwenteling in werking, de bestendige
samenzweering tegen de politieke en gods
dienstige dwingelandij.
En verder
Onze onschuldige Grootmeester is de
Mensch, die Koning en meester der Groote
Natuur geboren is, vermoord door drie
moordenaars, drie eerloozen, die ontzaggelijke
hinderpalen hebben gesteld tegen zijn geluk en
tegen zijne rechten en die geëindigd hebben
met hem te vernietigen.
Deze drie eerlooze moordenaars zijn
De Wet.
De Eigendom.
De Godsdienst.
De Wet, omdat zij de volmaakte overeen
stemming niet is tusschen de Rechten van den
Mensch op zijn eigen en de plichten van de
Samenleving
De Eigendom omdat de aarde aan niemand
toebehoort en dat hare voortbrengsels aan
allen toebehooren in de maat van ieders
behoeften voor zijn welzijn
De Godsdienst, omdat de eerediensten niets
anders zijn dan de wijsbegeerten van groote
mannen, welke de volkeren hebben aan
genomen onder de uitdrukkelijke voorwaarde
dat zij hun welzijn zouden vermeerderen.
Noch de Wet, noch de Eigendom noch de
Godsdienst mogen dus den mensch opgelegd
worden.
Van die drie eerlooze vijanden is het de
Godsdienst die het eenige voorwerp moet zijn van
onze doodende aanvallen, omdat een volk nooit
zijnen godsdienst heeft overleefd en dat het
met den Godsdienst te dooden is dat wij de
Samenleving zullen doen herleven, door op de
lijken dezer moordenaars den Godsdienst, de
Wet en den Eigendom der vrijmetselarij
op te richten.
Vervolgens zegt de groote leermeester der
vrijmetselaars dat de strijd tegen den Gods
dienst den Eigendom en de Wet moet
gestreden worden bij middel van het woord, de
pen, het onderwijs, het huisgezin, de maat
schappelijke betrekkingen, de Wetgevende
Kamers, den rijkdom, den list en het geweld,
Ziedaar het doel en het program der
vrijmetselarijhet bevat gansch de leering van
de liberale partij grootendeels uit vrij
metselaars bestaande, van het radikalismus en
van het socialismus welke alle drie voort
gesproten zijn uit hunnen haat tegen de drie
eerlooze moordenaars, de Wet, den Eigendom
enden Godsdienst. Standaardj.
Een koninklijk besluit. Zondag laatst in het
Staatsblad verschenen, laat de afschaffing toe
der eenige officieele school in de volgende
gemeenten
Vutryve, Beveren bij Rousselare,
Coolscamp, Ousselghem, Schaltin, St-Denys-
Westrem, Offagne en Sorinne.
Die afschaffing is ten volle uitgeleid en
gewettigd door de volgende kleene opgave der
schoolbevolking.
Officieele school. Vrije school.
Autryve 1 leerling. 100 leerlingen.
)200 knechten.
Beveren 0 60 meisjes
Coolscamp 0 210 leerlingen
Ousselghem 0 109
n 72 knechtjes
Schaltin 0 0g meisjes
Wij bedanken het Ministerie en den Koning
omdat zij de vurige wenschen van 8 gemeenten
aanhoord hebben. De kuisching is nog niet
voltooid. Wij hopen dat de regeering den
bezem zal gebruiken ten verloftijde en op een
aanzienlijk getal dorpen de geuzeschool zal
wegvagen, die er als eene booze rups zonder
nut of vrucht de beste inkomsten afknaagt.
Alle mededelingen, artikel, en brieven moeten uiterlijk tegen den Vrijdag noen in het Bureel besteld worden; «MM men ten allen tijde Aan abonneeren aan 4Jr. 60 per jaar ol J3 fr. BO voor zes maanden. Ieder
Inschrijver mag wegens zijn bedrijf eene bekendmaking van 10 regels gratisAn twee nummers doen plaatsen. - De affichen gedrukt bij den Uitgever worden eens kostvrij in de Gazette overgentoen en-de annoncenprys is 15 c.
den drukregel. Een Marktbulletijn verschijnt den Woensdag avond, dat aan de inschrijvers op hunne vraag toegezonden wordt mits de toelaagvan 75 centimen. De inschrijvingen eindigen met eiken 31 December.
c, tj-t 1 )112 knechtjes
St-Denijs- Westrem )l 16 meisjes
Offagne 0 58 leerlingen
Sorinne 9 69
Tezamen 11 leerlingen 1171 leerlingen
De policie-agent Paul Declercq is thans cipier
gekozen van het gevang of het doortochthuis
voor kwaaddoeners en dronklaps.
Onze foire is wel voorzien van barakken en
kramen maar ongelukkiglijk is er weinig neering
hoeveel geruchte men maakt, elkeen klaagt putten
in de steenen over den kleinen ontvangst; wij
peizen dat Dixmude-kermis hare oude faam zal
blijven behouden en dat de twee laatste dagen
alles zullen verbeteren. Naar men verzekert zal het
Dixmudenaartje zijne korrespondentie vlooien
op den werkwinkel houden dus, dat er niemand
zal verontrust zijn door zyne liberale Brugsche
zomer beestjes.
De Veurnaar verzekert dat prins de
Caraman-Chimay, minister van Buitenlandsche
zaken, heden, Zondag 25 Juli, de vermaarde
boetprocessie van Veurne met zijne tegenwoordig
heid vereeren zal.
Peerdemarkt en prijskamp te Veurne.
Den Zaterdag 7 Oogst, is er, te Veurne, peerde
markt en prijskamp van beesten. Denzelfden dag
is er prijskamp voor het beslaan van peerden. Al
de hoefsmeden van het arrondissement, 't zij dat
zij gediplomeerd zijn of niet, mogen meedoen.
Onmiddelijk achter den prijskamp is er een
feestmaal in de afspanning de Rhetorica.
De Roomsche Congregatie der Inkwisitie
komt te verklaren, dat het verboden is deel te
maken van genootschappen ter verbranding van
menscheolijken en ook verboden is de verbranding
van menschenlijken te gebieden. In Belgie zijn er
reeds liberalen, die geerne zouden de lijken niet
meer begraven maar branden.
Baron de Lareinty en generaal Boulanger,
minister van oorlog van Frankrijk, hebben in
tweegevecht gevochten met de pistole. Zy zijn
beiden ongewond gebleven. Het spijt ons dat
baron de Lareinty, die een goed katholiek is, de
zwakheid gehad heeft van toe te stemmen in een
gevecht, dat strydt tegen de gezonde rede en
strengelyk door de H. Kerk verboden is.
La Chronique bekent dat de katholieken,
die deel maken van de werkkommissie zeer
neerstig zijn, om de zittingen by te wonen en dat
zij de sociale vraagstukken zorgvuldig gestudeerd
en overleid hebben. Men heeft ingebroken bij
den Burgemeester van Aarlen en 4000 frank
gestolen. De schade veroorzaakt door den
brand der hoogeschool van Brussel is 195,000
frank geschat. Slechts 125,000 frank en vrijmetser
Rustin heeft durven 100,000 frank vragen aan den
gauraad voor het afgelaaid gebouw te herstellen
De vrijmetselarij telt veel millioenrijke leden. Dat
zij te zamen uitleggen voor hunne Universiteit-te
herbouwen; maar gierig zyn is ook eentwat.
De trams hebben gestaan, te Brussel, op
bevel van de policie, om eene processie door te
laten. La Chronique, het geliefd gazetje van de
jonge liberaaltjes van Handzaeme en elders, is
gloeiënde, gloeiende dul daarom. Hadden de
trams door den stoet gereden en armen en beenen
gebroken, 't hadde zeker wel geweest voor dat
papiertje.
De anarchist Galo is door het eedgerecht
van Parijs tot 20 jaar dwangarbeid veroordeeld
voor gepoogd te hebben geldmannen te ver
moorden op de Beurs. Galo is een gewezen geusche
schoolmeester, die al geenen kant en deugt.
M. Orban de Xivry, senateur van Bastnach
en M. Drion. volksvertegenwoordiger van
Charleroi, zijn baron genaamd. M. A. Floor,
burgermeester te Crombeke, is het burgerkruis
van le klas toegekend. La Chronique bevestigt
dat M. J. Malou zaliger zeer milde was voor de
goede werken en in 1878, 1 millioen gaf voor de
katholieke scholen. Er is 850 frank gestolen
uit het bureel des Policie-commissaris van
Kortrijk. Wat dingen, wat dingen!
Het was Maandag Sinte Holpe. Deze heilige
heet ook nog, zegt Gezelie, Sinte Commere,
Comer, Comerine en in het Martyrologium staat
ze Wilgefort is.
Sinte Holpesdag is drie dagen voor 't geluk.
Volgens het oud wangsloove onzer voorouders
was de 24 Juli de gelukkigste geboortedag van het
jaar. Nu dat is 3 dagen voor Sinte Holpe, den
20 Juli.
De grieksche wijsgeer Socrates had eene
booze soorte van een wijf. Ze hiet Xantippe en zij
had eene kele lijk een klokke en eene tonge lijk
een serpent. Een zekeren keer gebeurde het dat
Socrates moest zorgen voor de sausepanne en hij
liet ze aanbranden Gij alhier en gy aldaar,
riep zijne korzelige vrouw en met haar tieren en
kijven ze deed haren vent ten huizen uitloopen.
Hij bleef op de zulle zitten tot dat het tempeest
over was. Xantippe bezat haar zeiven niet meer
van gramschap. Ze liep de trappen op, drie met
nen keer, rechte naar hare slaapkamer, ze schoof
de vensters op met een ongehoord geweld en...
eenen eener water nemend, ze goot hem op het
hoofd van Socrates dat hij leekte van de natte.
Wel, zei de zachtzinnige wijsgeer het had
gedonderd, is het te verwonderen dat het nu
regent?
Die kwalijk ziet
zou beter tasten.
De algemeens kampstrijd tusschen de lagere
Staatsscholen en de aangenomen scholen is uit
gesteld tot den 2 Oogst.
De reden van dit uitstel is merkweerdig. Het
Staatsbestier heeft ontdekt dat de vragen, die
reeds gedrukt waren, door ievers eene
onbescheidenheid aan verscheidene scholen zijn
medegedeeld geweest. Zoo men hoort is er
zeurderij ontdekt. Wie is de plichtige? Men kent
hem niet. De zeurderij is bedreven geweest om
zekere officieele scholen te begunstigen.