:;v
d.. p s-asc
f
t
GOD EN VADERLAND
E*r van HET asbondissembnt
VRIJHEID EN MOEDERTAbAI
De nieuwe
schoolwet.
41ste Jaargang.
Brief uit Amerika.
Zondag 23 April 1911. n°i7.
Milicie.
Onzijdig onderwijs.
CnnTrr 2ij 200 Iang nie?
Het leven der
Amerikaansche werklieden.
Hulde aan België.
De bevolking van Parijs.
Nieuwstijdingen.
35: Moïïi^6'33-Desmedt- 'm- r-™«:
Verschijnende eiken Zandae
Gewone aankondigingen fr. 0 15 de reke
diyinuen fr 0 30 Vn i i i- Hecbterlijke aankon-
G. BAECKEROOT CAPOEN, drukker-uitgever,
Nog is't ontwerp van minister Schol
laert in de Kamer niet besproken gewor-
2 ,mfr ^.afzonderlijke afdeelingen
werd liet \eelzijdig beschouwd en onder
zocht, en algemeen door de katholieken
gekem-d!r0n kkmgen aUhanS' g0ed"
,fln°^'Tht ®r fet gansche weldenkende
and aan toe. Sedert het nederleggen van
het ontwerp dier wet en nu nol immer
m oiden minister Schollaert, dagelijks ja'
g^kWrShm?en en bedankingen toe
gestuurd, t zij door bijzonderen, 't zij
door maatschappijen of vereenigingen'
t zij door onderwijzerskorpsen, of huis
vaders; ja zelfs hebben de vrouwen er
Wh? °U '/angezien ziJ öok een ge-
nm inag W0(! ln Zake van onderwijs en
opvoeding te zeggen hebben, om het
nieuwe ontwerp, door een schrijven aan
den minister goed té keuren.
En niet zonder reden. Het nieuw wets
voorstel immers, mits eenige zeer wen-
schehjke wijzigingen, betreffende vooral
de lotsverbeteringen van ons zoo moedig
en veidienstelijk onderwijzend personeel
hn?+6ne 5°ging t0t °Plossing van al te lang
bestaande grieven.
Vooral wordt door dit ontwerp de vrij
heid van eiken huisvader, in de keus der
school aan welke hij zijne kinderen zal
toevertrouwen, gewaarborgd; en een
begin van gelijkheid wordt gehuldigd tot
de toelagen der openbare besturen voor
elke degelijke onderwijsinrichting, die
zekere waarborgen oplevert, 't zij zij dan
ofhcieele stadschool of vrije katholieke
school weze.
.uEn ziet-ondanks al hare goede zijden
zijn do antiklerikalen, liberalen en socia-
£?wi m+ T ,brfs gesProngen, om die
schoolwet te bekampen. En uit eenen
mond hebben ze den oorlogskreet geroe
pen en het ordewoord vastgesteld Strijd
op alle wijzen en overal tegen de nieuwe
En waarom dan Het antwoord is ge
makkelijk om geven
Zij willen van geen schoolwet hooren
door de Katholieken ingevoerd, vooral
niet van eene, die gelijkheid huldigt.
Zij hopen nog altijd meester te worden
en dan eene schoolwet in te voeren van
hun maaksel, t is te zeggen eene door de
Loge beraamde wet, met verplichtend
wereldlijk, onzijdig onderwijs
Zij weten wel dat hunne plannen,tegen
de katholieke bevolking van België °en
tegen den godsdienst gericht, ellendi»- in
het water vallen als deze vredewet*<m-
stemd wordt, in steê van de oorloqswet
die ze beoogen.
Ziedaar waarom zij zich verweren
tegen die wetmaar ziedaar ook waarom
gansch het katholieke België moet op
staan om minister Schollaert te steunen
en te helpen, tot dat het ontwerp wet zal
geworden zijn.
van E. H. Emiel Ghyssaert.
Antlers, Okla., den 28 Maart 1911.
Beminde
Gij hebt mijne brieven waarschijn
lijk gelezen en diensvolgens vernomen
alles wat ik meldenswaardig achtte
Nogtans, in mijne haaste en bij gebrek
van tijd heb ik al 't een en ander ver
geten of verzuimd wat u misschien toch
kan interesseeren.
Om te beginnen ziehier een uittreksel
uit de geschiedenis der Vereenigde Staten
aangaande de opening en de vorming van
Oklahoma
De begeerte der veekoningen of eige
naars van groote veekudden naar meer
grasgrond, heeft veel bijgedragen tot de
opening van Oklahoma. Oklahoma was
in den beginne een deel van hetlndiaansch
grondgebied en de grond werd er door de
Seminale Indianen verkocht op voor
waarde dat enkel Indianen of vrije man
nen, t is te zeggen vrijgemaakte negers,
er zich zouden neêrzetten. De veekonin
gen in weerwil van hunne uitsluiting
door die voorwaarde rukten het land bin
nen en mieken zich meester van uitge
strekte grasgronden. Velen onder hen
werden uitgedreven maar zonder goeden
uitslag, ze kwamen gedurig terug.
Die uitdrijvingen, samen met deze van
veel kleine gebruikers, leidden tot het
M agen der opening tot de volksplanting.
Het gouvernement, ziende dat de uit-
wyiungsg^inden van Kansas en Colorado
met langer m bedu-ang konden gehouden
M orden gaf toe, kocht de opheffing der
in 1889 m 1888 Gn 01>ende 0kIahoma
5lVSTfUadat dc poppcn aan 'l dansen
depT;^edialT'' de opening van een
Indiaansch grondgebied was
vastgesteld den 22 April 1889. De afkon-
28 van dat nieuws veroorzaakte eene
I l°prSkin? /an a"e kanten uit het
Z l e\ vlJfmaaI te veel liefhebbers in
vei houding van den grond die er te krij-
om\,n hoi war®n .op de 8'renzen gereed
van hpt Hff ?GI>, Slgnaal zich de beenen
van het lijf te loopen. Den 22 April dus
s middags op slag van 12 ure, werd tot
signaal van inbezitnemingsrecht de hoorn
geblazen. Een wild en oorverdoovend ge
schreeuw was het antwoord, eene wolk
au stof vervulde de lucht en gansch een
gei' v.an menschen te voet, te peerd en
hfnn^J 'lg Jl00g ll0t land Van belofte
binnen. s Morgens was Guthrie eene
weide, s avonds eene stad van 10 000
zie en en voor 't jaar ten einde was telde
Oklahoma 60,000 inwoners en steden en
dorpen van belang.
J;,bIakoma 1S thans goed ingericht en
eidoeld in een 70 provinciën eene soort
van graafschappen en telt omtrent een
millioen en half inwoners. Ieder staat
van de Vereenigde Staten heeft benevens
de algemeene wetten, bijzondere wetten
Z"?komt het, dat in sommige Staten toe
gelaten wordt drank te fabrikeeren en te
™f.n> ln andere niet. In den staat
an Oklahoma is het verboden drank ik
wilzeggen sterke dranken te fabrikeeren
ïilT i0pen' Meh drinkt er n°gtans
steike dranken, maar in den duik. Coca
cola, thee, koffie, limonade en water mag
men drinken in 't publiek en overal.
In alle staties en op alle treinen vindt
men water, maar ge moet zelf uw glas
meedragen wilt ge drinkeneen glas voor
an en alleman dat is hier verboden uit
hoofde-der gezondheid. Nu, gaat niet
l'. fY te,kens ge op reis gaat ge een
dat gansch uwen zak vult moet meê-
dlnn® Aiaerikapen zijn pratieker
dan dat. Overal, op den trein en elders,
kunt ge u blikken drinkpotjes die ineen
schuiven verschaffen alsook papieren die
steekt °lt6n in UW6n Porte"monnaie
Ge kunt hier van alles krijgen op de'
tremen, boeken, gazetten, postkaarten
cigaren, spekken, allerhande vruchten
enz. enz.; maar alles is er nogal duur bij
voorbeeld fr. 0,25 voor nen appel. Men
houdt veel van muziek in Amerika, bijna
huis effen op heeft men piano of harmo
nium. De harp wordt hier ook nogal wel
foSw' Ik hebGr,gezien te Ghicago van
~u,uoo ir.... voor de liefhebbers natuur
lijk. Dokteurs, advokaten en drogisten
ziedaar wat men in Amerika 't meest
tegenkomt juist lijk te Leuven een pastor
eene non en eene bierwagen. Do advoka
ten ontnemen de menschen hun geld, de
rogisten vergiftigen ze en de dokteurs
nijpen ze dood.
Alle huizen zijn hier van hout, 't is te
zeggen in Antlers en omstreken, tot de
dakpannen toe zijn van hout; dat mekt
hier goed zijn voor timmerlieden. Overal
voor de vensters spant men fijn ijzerdraad
Üiür, V g0n4 e? ander ongedierte het
binnenkomen te beletten. In Amerika bij
na alle plaatsen zijn verlicht met den
elektriek, wy hebben hier te Antlers ook
den elektriek maar enkel van 's avonds
om o ure tot middernacht; wat zegt -e
daarvan, ongekalsijde straten
met den elektriek, is dat niet op zm
Amerikaansch Tabac is hier goedkoop
maar de cigaren zijn peperduur, voor
minste 25 fr. 't honderd; cigaretten
mag men hier niet verkoopen, 'k denk dat
het weer is uit hoofde der gezondheid
Het bijzonderste spel in Amerika is
öase-hall, soort van balspel. Sommige
kalanten winnen daarmee 50,000 fr.
jaar. Men speelt dat spel bijzonder ae'
zomers.De groote spelers oefenen zich ge-
du rende gansch den winter, en als ze dan
a oor goed spelen, de Amerikanen
er naartoe van uren en uren ver, ueu
fr. 2,50 en staan daar twee, drie uren
gapen in de brandende zon, juist al:
Belgie, in sommige plaatsen vooi
peerdenkoersen.
Ik heb nog vergeten u de beteekenis
geven van het woord Oklahoma
Oklahoma is samengesteld uit twee and(
re woorden Okla en horna. Okla
teekent volkhorna wil zeggen rt
dus Oklahoma is het land van het i
volk of in anderewoorden het land vai
de Roodhuiden. Iets dat ook bemerkens-
weerdig is, 't is de mode by de zwarte
Damen en pas op dat ge niet en lacht
INSCHRIJVING een jaar fr. 4.50. half jaar fr. 2 50
zou er kunnen schuw gaan Ze dragen
alles dooreen groen lijf, roode rok, ge- "UQ>C1 tOmSpenSlOCneH
luwe schoenen en witte linnen muts, het
zijn echte ma si; •-#?<>•- eene bijzonder
heid bijna alle stoelen zijn hier van
onder voorzien van gebogene'latten, zoo
danig dat ge gezeten zijnde kunt heen en
weer bewegen gelijk in Belgie de kinders
in hunne wieg of op een houten peerdje.
Amerika is het land der reklame. Men be
plakt er met reklamen alles wat men kan
ot mag, en men hangt ze zelfs tot ver in
de bosschen aan de boomen, opdat nie
mand vergeten zij.
Ziedaar, Bemindeeenige algemeen
heden en eenige bijzonderheden die ik u
nog uiteen te doen had. Ik wensch u om
te eindigen de bloeiendste gezondheid.
Uw gansch toegenegen,
EMIEL.
Een jongeling der lichting van 1911
bevindt zich in Amerika. Zijn jongere
broeder is geboren den 3 Mei 1893, dus
slechts 18 jaar op 3 Mei aanstaande. De
inlijving der milicianen van X... heeft
plaats te Brugge, den 25 April 191 i. Zou
laatstgenoemde mogen dienen als plaats
vervanger voor zijnen broeder, die in
Amerika is, en tot welk tijdstip ware er
nog tijd om dezes inl jving te vragen.
Daarop is het volgende te antwoorden
De kandidaat-plaatsvervanger kan
aanveerd worden; hij heeft den veroisch-
ten ouderdom aangezien hij 18 jaar oud
zal worden in den loco van het jaar der
mlijymg Destukken zullen moeten on-
middehjk gereedt gemaakt worden op het
stadhuis en inpnaav u,
heer Gouverneur, dervijze dat die stuk
ken en de jongeling nog voor de provin
ciale commissie kunnen komen voor den
dag der inlijving van Jen milicaan. Kan
men hiermee op tijdsniet klaar zijn, dan
dient er uitstel van incorporatie gevraagd
te worden voor den oudsten, om reden
dat Inj tegen den gestelden dag niet kan
c.' uf gekeerd zijn uit Amerika, en opdat
zijn broeder zich kunne gereed maken om
ais plaatsvervanger op te treden. Die
redens moet de belanghebbende laten
kennen in zijn rekwest.
De heer Albanel, onderzoeksrechter te
1 arys, heeft geschreven
Het kan aan geen enkelen rechtzin-
mgen mensch ontgaan, welke ook zijne
o\ ertuiging weze, dat de schrikbarende
toeneming der misdadigheid bij de jonge
lieden gepaard gaat met de verandering
toegebracht aan de inrichting van het
onderwijs.
Indien de kwaal niet grooter is, dan
is liet dank aan de vrije scholen die ons
oen kern van menschen bewaard hebben
welke God vreezen en dienen.
De opstand welke nu in de Champagne-
streek losgebroken is toont ook genoeg
welke geest er heerscht onder het fran-
sche volk.
Die streek kiest vele socialistische
Kamerleden, en vele dorpen hebben socia
listische besturen.
frniAJ.cn AVJot dat de Staat eene premie
0 eelt.aan degenen die storten voor hun
pensioen.
Die premie of bijleg beloopt tot 0,60 fr
o!!;o f, ofk' ,dus in het geheel tot 15 maa'
Dat is de algemeene regel.
Maar de Staat geeft meer aan de per-
eencrj zekeren ouderdom be
reikt hebben opdat hun pensioen grooter
Zoo krijgen degenen die vóór I860 <*e-
zii^ewpl,Jfn, Gen? Premi0 op 24 fr-' indien
h i'Z? verstaan, 24 fr. storten. Daar-
1 im geboren zijn van 1856 tot
franks °P 6, eerste ^stoi>le
on dii rii P' k!',Jgen 1'50fr- Premie
op die 6 eerste franks; en degenen die
geboren zijn vóór 1851, krijgen 2 fr
pi emie per frank op die 6 eerste franks.
Zoo bestond de wet tot nu toe.
1 en gevolge van het stemmen der wet
p de m'Jnwerkerspensioenenis daarin
eene verandering gebracht die eene mer
kelijke verbetering is.
Die verandering bestaat hierin dat de
zul'lerinngG vóór 1870 eene premie
24Ïnstor[en.geB °P 24 &aDkS' a,S
Deze geboren van 1866 tot 1870 zullen
frnnkfT0 0ntKvan«en °P de 6 eerste
•/?Zn i' Pf? gGboren van ISöl tot 1865
ln? f Premie ontvangen op de
5 eerste franks en deze geboren vóór
6 eeU tanks. °DtVangen °P de
Dus degenen die geboren zijn vóór 1861
?es Lfi Ölö,'u'": zCilleü ontvangen
zes man1 eene premie van 2 franks of
nf i n en eenc Preraie van 0,60 fr.
ol 10,80; of m liet geheel 22,80 fr.
dieD24<fe" geboren van 1861 tot 1865 en
11 storten, zullen ontvangen 6 pre-
mmn van 1,50 fr. en 18 premiën van 0,60-
te zamen 19,80 fr.
Degenen geboren v,an 1866 tot 1870
zullen ontvangen 6 premiën van 1 fr. en
18 van 0,60 fr. te zamen 16,80 fr.
Dat is niet alleen voor de mijnwerkers
maar voor alle Belgen, en da komt in
voege met 1912.
trekken 8 VreemdeIingen naartoe
hef f°° niet de bevolking zou
zeker verminderen.
Maar als men het wel nagaat dan mag
geen ecMp1!?^1 'V meeste Pary zen aars
o een echte Franschen zijn.
Ziehier het middelmatig loon ner week
bepaald aan de werklieden in de 28 voor-
naamste steden der Vereenigde Staten
van Amerika in 1910
fr- 137,50 a 167,50
Metsers
'timmermans en
schrijnwerkers
Bezetters
Loodgieters
Schilders
Metserdieners
Paswerkers en draaiers
Smeders
Modelmakers
Daglooners
83,50 a
125,00 a
109,85 a
82,50 a
62,50 a
78.10 a
85,05 a
93,10 a
46,85 a
112,30
149,35
140,20
106,50
85,90
93,10
106,90
114,55
54,63
Ziehier de wekelijksche huishuur der
werkmanswoningen
Die kamers fr. 8,40 a 10.00
yijf 10,80 a 15,00
Zei 14>35 a 18,60
S 16,25 a 21,05
Ziehier de prijs der levensmiddelen
fr. 0,27 a 0,30
1,00
A L-r
0,55 a 0^8?
1,15 a 1,35
1,05 a 1,20
0,45 a 0,50
0,60 a 0,80
0,65 a 0,85
0,60 a 0,80
Tijdens het bezoek der Belgische ge-
meentera^sleden te Parijs, heeft de heer
Lepine, hoofd der policie gezegd
België hoeft weinig lessen te krijgen
maar kan er vele geven.
De heer Selves, prefekt van het Seine-
zoekersm l0t d° Belgischc bü'
Zeldzaam zijn de volkeren, die meer
dan liet uwe gestreden hebben voor de
vrijheid, die er meer eerbied voor heb-
ben en beter verdienen voor leus te
hebben het minimum van bestuur en
het maximum van vrijheid.
Noch de heer Lepine, noch de heer
elves zijn katholieken, hunne hulde is
dus niet verdacht.
De hoofdstad van Vrankrijk telt ruim
2 miljoen inwoners, maar daarvan is het
I namelykamengeSteld Uit vrecmdelingen,
Belgen 108,431 Noorwegers 1,463
Duitschers 103,493 Argentijnen 927
Italianen 97,174 Portugezen 900
Zwitsers 68,492 Bulgaren 550
Russen 49,241 Mexikanen 519
Engelschen 32,370 Serviërs 425
Chilianen 358
Columbianen 344
Peruvianen 324
Amerikanen 11,801 Venezuelianen 291
Hollanders 10,682 Haïtiërs 240
Riimenen 9,873 Perzanen 232
l urken 8,155 Japaneezen 117
Grieken 2,623 Chineezen 109
Zweden 2,206 Abbyssiniërs 14
Denen 2,114 Panamianen 3
Brazilianen 1,840
De Belgen komen aan het hoofddaar-
na de' Duitschers. Men moei niei denken,
dat deze door de Parijzenaars mei geen
goed oog aanzien worden, omdat er span-
l"mgbc!?taat in de politiek tusschen
ranknjk en Duitschland. In het gehe. 1
UetDe Duitschers verscliaffen meest al
straatvagers aan Parijs tcgtm 3,50 fr
\r dag.
Suiker, per pond
Kaas, per pond
Poter, por^ppTjd
Aardappels* per 7 pond
Meel, per 7 pond
Brood, per 4 pond
Melk, per liter
Ossenvleesch, per pond
Schapenvleesch, per pond
V arken vleesch, per pond u,öü a 0 80
zouten varken vleesch, id. -0.85 a l'oo
Overeenkomstig de wet is het aantal
werkuren per week verdeeld als voM
Metsers, 46 uren. Timmerman* -
EettmT«ke,'fU7 UreD Be"
Z< tters, 46 u. 15 m. Schilders, 46 u 15 m
48 u TirV7 U' I5 m' Mót8érdicnc™;
15 m l fa?5kers en draaiers, 56 u.
1 - m' n u" M°delmakers, 56 u
lom. Daglooners, 49 uren.
Olxmudo.
^f^omvemke^--Maandag heeft
het Landïïóuwcomlc^lir algemeene ver
gade"ng blJeengekomen, M.Louis Crevits
■tn \Voumen, tot bestuurlid gekozen.
Banukoora Parlja-Roubnix.
De baankoers Parijs-Roubaix werd
verreag120 W8n' 268 kilo™tcrs
deel beroepsryders namen er aan
hef moeten^1, 8n PGtit-Breton hebben
ongevallen Pg8V8n d°°r tegenslag
De Mdelrijders hebben van de iare veni
o\mrjaar 36 ODIig\10id gekümen als
ovujaar. op verscheidene nlaatspr.
waren er bij de macht nageikes gesSdi
V an den beginne waren Lapize en Van
ouwaert in den hoofdgroep. Op het
15 ki?erSfWa,en zij sle<:1,,s
ïeen. op io kilometers van Roubaiv
reed Van Houwaert op een nagel en de
jand sprong. Binst hij hem vernieuwde
passeerde Charpiot.
piof1C3levannHUntSlag L Lapize' 2' Char-
vï J. h 0uwaert' 4- Garrigou, 5
andenberghe, 6. Passerieu, 7. Tribouil-
8- Nledergang, 9. Leturgie, 10
Dhers,11 Cruchon, 12. Alavoine 13'
eonard; 14. Suter, 15. Georget, 16. Ern
^aber, 1Duboc, 18. Colsaet, 19. Blaise'
ïJ-0vrg011' 2\\ r)ap°nt, 22. Vandevelde,'
~3. d Awans, 24. Borcarello, 25 Christo-
phe, 26. Lamon, 27. Delollre ^8 m-,
lis; 29. Leblanc, 30. Dethier, 31. Pottier"
8eliooIo|izïCt'i t
Mgi de Bisschop van Brugge heeft den
heer Mauritz Claus, leeraar Tn de (Jlfen
school voor normalisten te Thourout tot
w ereldlijken opziener benoemd der vriie
lagere scholen van den uveeden klX
(dekenijen Avelghem, Kortrijk en Thielti
in vervanging van den heer Em. StrubtT
overleden. UDe*
WILGENDIJKSTRAAT, 28. DIXMUDE..^
'Vv/l I
SRMHfcbmi-
™IJS PBR "UMMER 10 CENTIEMEN.
van 1851 degenen »eboren