HET ARRONDISSEMENT. 1ste Jaergang. Zaterdag 12en September 1857. No S. HOE STA EN DE ZAKEN NU AL? Er is sedert dry a vier maenden, vele gesproken, vele geschreven en byzonderlyk vele gelogen geweest. Gazelten en boeksjes zyn in menigvul digheid rondgedragen, rondgestrooid; in herbergen en andere vergaderingen, heeft men vele geklapt en vele getierd. De waerheid heeft ook hare stem ver heven; maer gelyk het gemeenelyk gaet, de leugentael heeft ten luidsten gesproken, ten stoutsten geschreeuwd; daerom zyn de leugens en niet de waerheid meest geloofd geweest. En met al dat, het grootste gedeelte van de menschen verstaet nu nog niet waer het al vasthoudt. Wy zullen dan, alles in korte woorden uitleggen. 'T is nu juist tien jaren geleden, sedert den 12° Oogst, 1847, dat er een liberael ministerie aen 't hoofd kwam, en met dit ministerie eene Nieuwe politieke, die haer ryk begon met allerhande fonctionnarissen dieaenhet liberalismus niet toebehoorden, aftestellen. Gedurende zes jaren hebben die gasten ons land geregeerd; hunne handelwys en de wetten die zy door hunne verslaefde aenhangers hebben doen stemmen, en on- deranderede wet opdeerffenissen, hebben het volk allengskens doen zien wat de li beralen wilden; daerom hebben deze in de opvolgende kiezingen, hun getal in de kamers zoodanig zien verhinderen, dat een liberael ministerie voortaen onmo- gelyk geworden was. De katholyken hadden de meerderheid en bygevolg een katholyk ministerie moest aen 't hoofd koomen. 'T was het geen gebuerde in 1855. DIEDERIK VAM ELZATS i. Van dan af hebben de liberalen alle poo gingen ingespannen om het katholyke mi nisterie ornverre te werpen. Maer die zaek is zoo gemakkelyk niet. Een ministerie welkdanig het is, steunt op het grootste getal der leden van beide de Kamers; hoe sterker die meerderheid, hoe eendragtiger zy is, hoe vaster het mi nisterie staet. Dusdanig ministerie blyft aen het roer, tot wanneer de kiezingen een grooler getal van volksvertegenwoordigers die anders gezind zyn, tot de kamers zenden. Wel nu, de liberalen zagen dat het te genwoordige ministerie De Decker, door eene groote meerderheid ondersteund niet kon ornverre geworpen worden, ten zy hel getal der katholyken in de kamers verminderd wierdt. En daer toe bereidden zy hunne wapens van overlang. Eene nieuwe algemeene kiezing hetland door, te wege brengen tegen dit voorval, het volk door leugens verleiden, en tegen de katholyken ophitsen, om met liberalen en francmagons nieuwe kamers te maken, dit was geheel hun plan. Maer hoe dit al ten uitvoer brengen? Daer was de knoop. Zy wilden de kiezingen van 1858 niet afwachten; want voor eerst de uitslag is onzeker, en daerby de libe ralen hebben geen geduld genoeg; daer- enboven die mannen wyken voor geene middels hoe geweldig, hoe onwettig zy ook zyn. De kamers en het ministerie door ge weld ornverre werpen, indien zy het anders niet kunnen, was een niet met al voor hun, moesten zy ook de grondwet kwetsen en het land in oproer brengen. Dit hadden zy van overlang gedreigd En 't is het gene zy getracht hebben te doen, gelyk wy het per naesten zullen aen onze lezers voorenhouden. Er zyn vele menschen, die niet en kon- nen begrypen, waerom de kopstukken der liberalen, al de slechte gazetten en hier en daer een vlasbaerd en somtyds al ook een grysaerd, altyd roepen en lieren tegen al wat priester of kloosterling is. Die goê menschen zyn daerover zoo veel te meer verwonderd om dat zy van hun nen kant niet de minste misdaed weten den priester of den kloosterling te ver- wyten; in tegendeel zy zyn overtuigd van aen hun menigvuldige weldaden verschul digd te zyn. Wat mag dan, zeggen zy eikanderen, wat mag de oorzaek, de reden zyn van die verbittering der liberale en dusdanige gas ten, tegen de priesters, tegen de klooster lingen? Wy zullen hun dit in wenige woorden te verstaen geven. Wat willen de kopstukken der liberalen in ons land? Zy hebben hetzelve gezeid Zy willen den katholyken godsdienst doen vallen, vernietigen, in 't slyk versmachtenen daerom eerst en vooral zyne voorstaenders aenvallen. Nu wie zyn de voorstaenders, de eerste verdedigers van den katholyken gods dienst? Wie zyn het die aen onze kinders de eerste grondregels van den godsdienst leeren en inboezemen? Wie onderwyst het volk, en leert het zyne pligten kennen die het heeft ten opzigte van God, Kerk en Vaderland? Zyn het de priesters en de kloosterlingen niet? Zy zyn het die onder het volk koomen met de punten van het ware geloof in de eene hand, en de geboden van God in de -m m jr\ GAZETTE VAN YPEREN Dit blad verschynt den Zaterdag van iedere week. Prys van inschryving by jaer Voor de Stad. Fr. 4'00* Voor de Provinciën. Fr. 4*5o. De Jaergang begint met den ien September. EN VAN GODSDIENST EN VADERLAND* BEKENDMAKINGEN: zeventien centiemen den drukregel Brieven, Bekendmakingen en Geld moeten aen den uitgever Vrachtvry toegezonden worden. De bekendmakingen moeten den Donderdag, toegezonden worden. Diederik van den Elzats of wel van Elsaete, gelyk vele kronykschryvers hem noemenis een der beste en meest deugdlievende vorsten geweest, die het edele land en graef- schap van Vlaenderen geregeerd hebben. Gedurende byna eene halve eeuw (1129-1168), welke de goddelyke Voorzie nigheid hem gunde, tot het genezen der diepe en bloedende wondendoor de gruwzame moord van Karei Cauwaert, de arglistige staetkunde van den koning van Frankryk Philip I, de ondeugden van "Willem Clito en de eerzucht van Willem van Yperen, graef van Loo, den lande van Vlaenderen toege- bragtzag men hem gestadig van het hem gegevene gezag gebruik makenom God en de wet te doen eerbiedigenom alle ouregtvaerdigheid uit de vierscharen te bannen; om ker ken en kloosters tegen de baetzucht en overweldiging der wereldlyke lieeren te verdedigen; om de lasten, welke op het volk drukten, te verligten om de boozen te vervolgen en te straffen en de goeden op te zoeken en met weldaden te overladen; om de nog ruwe zeden der Vlamingen te bescha ven; om handel en nyverheid te beschermen; om de poorten of steden vrylieden te verdedigen en om ter plaets waer een Cod-Mensch de waerheden van het Evangelie met zyn dier- baer bloed had bezegeld onbeschroomd den ongeloovigen Sarazyn te bevechten. Diederik had, gelyk alle goede, groote en wyze monarchen, gelyk de kalif Aaroun-el-Rascbidkeizer Karei de vyfde en de fransche koning Hendrik IVhet zich gewend gemaekt van tyd tot tyd hel prachtig gravelyke gewaed af te leggen, om onder de vermomming van een enkelen edelman of van eenen man van het volk, de omstreken der steden, waer hy zich ophield, te doorwandelen, ten einde in het gedoen en in de openhertige gespreken dergenen, die hem alsdan als huns gelyken aeuzagen, gelegenheden tot hervormiog, tot bescha ving of tot belooning aen te treffen, en zich door zich zeiven te overtuigen of zyne hevelen stiptelyk onderhouden werden; of zyne onderzaten jegens God en de menschen gewetens- pligtig handeldenen of de ambtenarendie 's volks geluk betrachten moesten, het niet verdrukten, geen misbruik maekten van de raagt welke hun toevertrouwd was eu onregt in plaets van regt deden gelden. Diederik had reeds vyf jaren lang de "Vlamingen de zoe tigheden van zyn wys en voorzigtig bestuer doen smaken, toen hy eens, by zyn verblyf in het oude Zaelhof, te Yperen, lust kreeg om incognito een toglje te doen in de dorpen dei- omstreken ceuer stadwelke reeds van dan af in nyverheid en koophandel en gevolgelyk in rykdom uitmuntte en be stemd was om later het derde lid van Vlaenderen te worden. "Wat hem daertoe byzonderlyk aeuspoorde, was dat zyn gra vely k gezag, overal elders in Vlaenderen geëerbiedigd, nog weinig gevestigd was in het kwartier van Yperen waer graef Willem van Loo, die in Engeland onderstand was gaen zoe ken nog al vele aeuhangeis telde. Hy begreep dat het voor- namelyk de edelmoedigheid en weldadigheid waren, welke hem er de herten moesten doen winnen, en dat een gezag, op zulke grondslagen rustende onkrenkbaer was. De grasraaend liep ten einde, eu schoon de lente reeds gevorderd was, deed de guerheid des winters zich nog ge voelen, en wisselden regen- en hagelbuijen elkander af. Diederik, op eenen dingsdag, des uchtends uit het paleis getogen, in het gewaed eens vreemden bedelars, had reeds in verscheidene parochiën een schoonen oogst van nuttige 011- derrigtingen opgedaen, toeu hy met het aenbreken van den avond, te Elverdingen aenkwam. Devvyl de wegen niet te veilig waren, en hy geene andere wapeus op zich had dan eenen knotsstok en eenen dolk, besloot hy den nacht in dit groote en schoone dorp door te brengen. Maer by wilde niet by dtn eenen of anderen heer, die er een kasteel bezat, of by den pastoor intrek nemen. Hy wilde er onbekend vernachten; hy wilde de herbergzaemheid en gastvryheid der dorpelingen op proef stellen; hy wilde weten in hoe ver zy hunne pligten jegens den evenrnensch volbragten, of de liefdadigheid in hnnne ziel schuilde en of hy, die ellendig was, op hun me- delydenop hunnen bystand rekenen mogt. Ingevolge dit voornemen, ging Diederik van huis tot huis, van hofstede tot hofstede, voor een behoefligen vreemdeling, gelyk hy voorwendde te wezen, de herbergzaemheid en een stuk brood om Gods wil smeeken. Maer, zou men het ge- looven? Nergens werd zyne bede ingewilligd, overal ont moette ze eene onbeschofte weigering, zelfs was de kwaedaer- digheid van sommigen zoo groot, dat zy zich niet schaerudeji op den hun onbekenden schamele, hunne honden los te laten, zoo dat de graef geene kleine moeite had, om deze dieren, welke zoo het scheen, hunne meesiers in boosheid even- aerden, met zynen knots van hem af te weren. Diederik, over zulke algemeene onbermhertigheid veront- weerdigd, was ten hoogste verbolgen, en stond Elverdingen te verlatenom zich in het naestgelegene slot van eenen zyner vassalen te begevenreeds in zyn gemoed de maetregelen overdenkende, welke hy nemen moest, om de bewooners van dit armzalige dorp voorbeeldelyk over hunne onmeêdoo- gendheid te straffeu, wanneer hy gewaei werd dat hy eene kleine hoeve vau het dorp een weinig afgezonderd, niet be zocht had. Ofschoon hel uitwendige dier woning er tainelyk ellendig uit zag, eu aeukondigde dat degene die er verbleef niets minder dan begoed eu bemiddeld was, wilde hyby eene laetste pooging, dezelve in zyne proefneming vervatte1- welligt zich deze waerheid herinnerde, dat wie hef heeft, dikwyls het meeste geeft. [Om voort te r

HISTORISCHE KRANTEN

Gazette van Yperen (1857-1862) | 1857 | | pagina 1