Gazette van peren. -
Mynheer den Opsteller,
schen dat de Heer de oogen opene aen dit
volk vol van hebzucht, op dat het zyne
ware belangen kenne, dat het terug keere
tot de gelukkige tyden welke Hendrik VIII
en Dulle Bette zyn voorgegaen; dat het
terug keere lot den Godsdienst zyner
voorvaderen en dat zyne godsdienstige
belangen de overhand hebben boven de
stoffelyke met de welke het bezield is.
Indien er ooit is geklaegd geweest over
de dienstboden het is wel hedendaegs. De
band tusschen oversten en onderdanen is
gansch gebroken; het gezag der meesters
over de onderdanen bestaet weinig of niet
meer. Welke is de oorzaek, of beter gezeid,
welke zyn de menigvuldige oorzaken van
dit kwaed dat onze samenleving besmet?
De bezonderste oorzaek is het gebrek
van godsdienst.
Men spreekt van vryheidmen zegt aen
het kind en aen den onderdaen dat ieder
een onafhangelyk is; dat allen moeten le
ven gelyk zy het verstaen; en men spreekt
noch van godsdienst, noch van zedeleer,
noch van onderwerping aen de wetten van
God en aen die der menschen. De heilige
Paulus beter de leering des godsdiensts
kennende dan onze wysgeeren,anders ge-
naemd liberalen, zeide tot de dienstboden
van zynen tyd Onderdanen, gehoorzaemt
met vrees en met eerbied, in de eenvou-
digheid uws herte, aen degenen die uwe
meesters zyn volgens het vleeschgelyk
aen Jesus Christus zelve. Dient hun niet
alleenelyktoen zy het oog op uw hebben,
als of gy maer wildet de menschen be-
hagen maer volbrengt geern Gods wil,
als zynde de dienaers van Jesus Christus,
en dient hun met genegenheid aenschou-
wende in hun den Heer en niet de men-
schen; wetende dat iedereen vanden Heer
zal ontfangen de belooning van het goed
dat hy zal hebben gepleegd, het zy hy
slaef of vry is.
De Apostel sprak in dier voegen aen onder
danen die in deslaverny waren gedompeld;
beter dan aen onze hedendaegsche dienst
boden, aen die ongelukkigen zou hy die
woorden hebben toegestuerd. Ten zeiven
tyde zegde hy tot de meesters
En gy, meesters, hebt gelykelykgroote
genegenheid voor uwe onderdanen, hun
niet handelende met vreedheid, noch
met bedreigingen, indachtig zynde dat
gy, de eene gelyk de andere, eenen al-
gemeenen Meester hebt in den hemel,
die niet zal inzien den staet van onder-
scheidene persoonen.
Indien, meesters en dienstboden, bewo
gen door de godsdienstige lessen van den
Apostel der volkerenaltyd die verhevene
zedeleer voor oogen hadden, zou men zien
hetgene hedendaegs geschiedt? Zou de
dienstbode opstaen legen den meester?Zou
hy hem zoo weinige liefde, zoo weinige
aengekleefdheid bewyzen? Indien de god-
delyke meester in de wereld gekomen is
niet om gediend te wordenmaer om te
dienen, zou de kristen de lessen van den
meester niet moeten gedurig voor oogen
hebben?
Wat wilt de meester van den dienstbode?
Dat hy werke, dat hy slave in het zweet
zyns aenschyns en dat hy zoo kleinen dag
loon mogelyk ohtvange. Nochtans achter
houden den loon des werkmans, hem niet
geven in evenredigheid zyner verdiensten
is een groot kwaed, dat de Heer maer al te
dikwils straft van in deze wereld.
By gebrek aen Godsdienst vreest de
meester niet onrechtveerdigheid te bedry-
ven ten opzigte van zynen onderdaen; deze
bemerkt de kwade daed zyns meesters en
daer uit woordenwisselingen, opstand,
ontevredenheid en somwylen vraek.
Het algemeen gezegde is heden dat vele
werklieden, ik zeg niet allen, niet genoeg
ontvangen in evenredigheid van hunnen
arbeid en van het duer levenvoortsko-
mende uit de verhevene pryzen der eet
waren. Dit is bezonderlyk waer ten platten
lande, alwaer, de werkman boven den kost
nauwelyks eenen halven frank daegs ver
dient; daer mede moet hy vrouw en kin
deren onderhouden en gedurende den win
ter bezonderlyk,is hy overlast van schulden.
Daer uit een algemeen misnoegen van den
onderdaen tot den meester; daer uit de
lust tot stelen en tot opstand tegen den
weihebbenden.
By gebrek aen godsdienst en zedeleer
volgt de dienstbode de ongeregelde pracht
zyns meesters; en de pracht is heden groot;
ja, zoo groot dat de burgerlyke fortuin de
zelve niet kan voldoen. Zie het hoofd eener
dienstmeid; hoe veel linten en strikken
zyn er op de muts? Meu besteedt voor een
hoofdtooisel tien, twaelf en meer franken,
en men heeft nauwelyks een hemd om zich
te verschoonen.
Waer heeft men die pracht geleerd? In
het huis des meesters, alwaer de wellust
en niet de godsdienst tot voorbeeld dient.
Wat zegt men aen den onderdaen om
het jok te vergemakkelyken dat hy tegen
zynen dank draegt? Men belooft hem de
vryheid op de zondagen en op zekere an
dere dagen des jaers. Hy zal mogen zwie
ren en gaen waer hy wil t, zonder dat iemand
naspeure wat hy doen zal. Daer is al de
troost voor den werkman of de dienstmeid;
zyne lusten voldoen, zich overgeven aen
alle slach van ongeregeldheden; en wan
neer men te laet t'huis komt, berispt wor
den en toen de ongebondenheid te verre
gaet, weg gezonden worden.
Daer is de ongelukkige staet onzer dienst
boden, die klagen over den eisch hunner
meesters, terwyl deze klagen over de on-
getrouwigheiden het slechtgedrag hunner
dienaren.
YPEREN.
Dynsdag 22° dezer, heeft alhier een
treurig voorval plaets gehad. Eene jonge
dochter met naem Nathalia Marmignon
oud23 jaren, is's morgens vroeg opstaende,
van het hooge van den trap harer woonst
tot beneden gevallen. In haren val is zy
met haer hoofd op het scherpe van een
stuk hout, hetwelk op den grond langs den
muerzich bevond, gestuikt, en is ter plaets
blyven dood liggen.
Gedurende de verjaerdagen van onze
onafhangelykheid,ishet Nationale vaendel
op S' Martens torre gesteken geweest. Het
karillon heeft zich drymaels daegs 's mor
gens, 's noens en 's avonds laten hooren.
En daer mêe is het uit en 't einden ge
weest.
In de schuifschieting, voor de burger
wacht, die plaets gehad heeft, te Doornyk,
zondag II., M. Fidéle Hennion, der artillerie
van Yperen, heeft den 6U prys behaeld.
Onlangs was er in eene herberg onzer
omstreek ter gelegenheid der kermis een bal
opgerigt hetwelk waerachtig aen een slif-
ferbal geleek; want de prys d'enlrée was....
tien centiemen.
Een snaek geraekt binnen zonder beta
len.... enweldraisde weerdop zyne hielen:
WAEROM KLAGEN DE MEESTERS OVER HUNNE
DIENSTBODEN,
EN DE DIENSTBODEN OVER IIUNNE MEESTERS?
den September 1857.
Ik had clikwyls hooren spreken van de ver-
maerde prysdeeling aen de leerlingen der
Zondagschool van Iseghemhierom ben ik er
gister naer toe getteesten ik moet u bekennen
dat men my nog dt helft niet gezeid had van
het geen ik daer gezien heb. Deze prysdeeling
geschiedde in de Kerk, in de tegenwoordigheid
van de edele en meldadige Jamilie Gilles-De
Pelichy; van alle de treflykste inwooners van
Iseghem, en een groot getal geeslelyken van de
omliggende paroclien; zy wierdt voorge
gaen van een sermoen door den Eerweerden
heer Neut, Pastoor van Ardoye, die aen dit
duizendtal leerlingen de groote voordeelen der
Zondagschool geloond heeft, en hunne leer
meesters en meesteressen opgewekt heeft om met
hunnen gewoonlyken ieVer aen de onderrigting
der jongelieden mede te werken. De beweeg
redenen door den predikant bygebragt, zouden
genoeg zyri geweest om een ieder te overtuigen
dat het voordeelig is de Zondagschool by te
woonen maer de kostelyke pryzen die uitgereikt
zyn geweest, zyn kragtig komen die gezegden
versterken.
Zonder te spreken van de Boeken en Klee-
dingstukken die zeer groot in getal waren, ik
heb er vier schoone nieuwe Stoven, zes Bedde-
bakken of Ledekanten, negen Tafels vier-en-
twingtig Stoelenvyf Spaden, vyf Plee gels,
verschelde LadenTempels en Schietspoelen
verscheicle Spellewerkkussensverschelde Pa-
rapluien, en eene schoone duilsche Horlogie
zien geven. Ik mag u verzekeren dat clie prys
deeling veertien honderd franken gekost heeft
en dal die milclaclige gevers het niet beter
hebben konnen uilvinden om aen den ambachts
man werk, en den geringen borger meubelen
te verschaffen.
Ten is daer me nog niet al, zoo haest de
prysdeeling en het lof geclaen was, de leer
meesters, cle heeren en treflyke borgersdie de
prysdeeling met hunne tegenwoordigheid ver
eerd haddenbegaven zich tot het lokael der
Zondagschool. Daer ontfongen de leermeesters,
die geheel het jaer den zondag hunnen tycl
besteden om met eenen onvermoeijelyken iever
hunne medeburgers kinderen te onderwyzen
de openhertigste betuigenis van dankbaerheid
van wegens de trejfelyke mannen die zich daer
met hun bevonden,
'T ware te wenschen dat in alle gemeenten
en dorpen de Zondagschoolen den onderstand
van alle weldenkende burgers konden verkry
gendat de ouders zich wel toelegden om
hunne kinderen tot dezelve te zenden, niet alleen
deze die nauwlyks twaelf of dertien jaren oud
zyn, maer ook deze die eenen hoogeren ouder
dom bereikt hebben. De samenleving zoo wel
als het welzyn der huisgezinnen zouden koste
lyke vruchten bekoomen uit de Zondagschoolen
dewelke door de Bisschoppen van Belgien van
reeds in cle zestiende eeuw ingesteld, overal
door de geestelykheid met zoo veel iever onder
steund, maer ongelukkiglyk op vele plaetsen
door het volk verwaerloosd worden, XX.