Gazette van Yperen.
Het ware eene zeldzame vraeg die men
zou voorstellen om ie weten aen welke
ministerieele soort de ministers zelve toe-
behooren? Het ministerie heerscht en be
stiert niet. Het laet zich beslieren volgens
den wind der liberale gevoelens. Zit de
wind naer de ultra's, dan groeten MM.
Rogier en Cie de mannen der logie en zy
zeggen hun in de oorStillekens, ga niet
te zeer, gebruik moderatie, wy zullen er wel
komen. Is er hier of daer een liberale
volksvertegenwoordigerdiede mond opent
in de Kamer om tefluitendat het ministerie
niets doet; dan speelt het ministerie stom
men-ambacht.
Daerzyn de elementen waeruit het libe-
rael leger samengesteld is. Er is een minis
terie dat gehoorzaemt aen de kopstukken
van het leger; het is verre van boven die
hoofden te kunnen kraeijen; daer in tegen
deel de hoofden het leger niet kunnen
beheerseben; en alzoo bestaet er in de
legerplaets tweedragt en verwarring. Waer
gaen zydan naer toe die wonderlyke staets-
maunen? Naer de regeringsloosheid.
Onlangs drongen wy er op aen tot de
lotverbetering der lagere onderwyzers,
waer van het gouvernement veel beter de
jaerwedden zou verhoogen dan dezen der
distriktkommissarissen en andere hooge
beambten, die aireede groote jaerwedden
genieten. De Gazette van Thielt vindt met
ons deze lotverbetering noodzakelyk, en
drukt zich in dezer voegen hier over uit
Geene ambtenaren hebben zoo noodig
als de onderwyzers hun lot te zien verbe
teren geene verdienen het zoo zeer als zy.
Deze waerheid moet niet betoond wor
den de Slaetsmannen van beide pariyen
zyn er van overtuigd; alle menschen, met
een weinig gezond oordeel begaefd, beken
nen dit.
Zeggen wy er nogtans by dat de maet-
regel onvolledig zou zyn, indien hy de
onderwyzers alleen kwame bevoordeeii-
gen de huiponderwyzers ook moeten
beter behandeld zyn.
Men weet dat er aen de scholen der
bezonderste gemeenten een ondermeester
of huiponderwyzer is toegevoegd. Deze
moet een diploma van bekwaemheid
bekomen hebben na dry jaren in de Staels-
bisschoppelyke normale scholen gestu
deerd te hebben. Nu, wal gebeurt er meestal
met deze jongelingen? Een groot getal
dezer zyn de kinderen van eenen onder-
wyzer of van eenen koster; anderen zyn
de zonen van eenen geringen burger, soms
van een armen werkman. De ouders dezer
leerlingen moeten zich de grootste opoffe
ringen getroosten om het kostgeld, gedu
rende de studiejaren, te kunnen betalen.
De jongeling ondergaeteindelyk zyn onder
zoek, met min of meer goeden uitslag. Hy
bekomt dan, voor eenige jaren, eene plaets
van huiponderwyzer, in afwachting van
eenen onderwyzerspost. Nu zal zyn dienst
beloond worden, en hy zal zyne ouders
kunnen helpen, of iets sparen om zich later
op eene behoorlyke wyze, te kunnen plaet-
sen. Ach! zoo moest hetzekerlykzyn. Maer
neen; de Slaet geeft hem eene jaerwedde
van 200 franks, waervan hy vooreerst 15
franks in de voorzienigheidskas storten
moet. Er blyft hem nauwelyks genoeg over
om zich op eene behoorlyke wyze te klee-
den; en kan hy niet van 60 tot 100 franks
van zyne ouders krygen zoo zal hy op eene
manier moeten leven die hem by iedereen
voor een eenzamen, droefgeestigen mensch
voor eenen vrekkaerd misschien zal
doen doorgaen.
Wat gebeurt er dan wanneer hy hoofd
onderwyzer wordt? Wy zullen ervan afzien
eene schets te geven van de vernederingen
die hy dan moet ondergaen, zelfs nog
wanneer het hem gelukt is lot eene plaets
benoemd te zyn. En waerorn die vernede
ringen? zal men zeggen. Ach! waerom...
De middels ontbreken hem om zich behoor-
lyk te plaetsen, en nu zal hy ze by verre
vrienden, by vreemdelingen misschien,
moeten gaen afsmeeken. Zeggen wy meer
een smids, timmermans, of kleêrmakers-
gast wint meer dan een huiponderwyzer;
wat zeg ik? Deze laelste heeft niet meer
dan een schuer of peerdenknecht by onze
landbouwers. Is dit niet ongerymd?
Meer redenen zouden wy kunnen op
geven; wy zullen eindigen met den wensch
te uilen dat het gouvernement niet langer
uitstelde het lot te verbeteren zoo van de
onderwyzers als van de huiponderwyzers.
Dit immers is een maetregel welks nuttig
heid en noodzakelykheid van iedereen
erkend is.
M. de minister Devrière is een ware
liherael bezonderlyk voorzich zeiven.
Hy heeft, wy hebben het voortyds bewezen,
gezorgd om zyne zonen te plaetsen, en hy
zorgt nog voor zich zeiven tegen het toe
komende.
Wy lezen dieswegens in de bladen van
Brugge dingen die wenig stichtende zyn
voor onze gewezene en toekomende Gou
verneur van West-Vlaenderen. Onze lezers
zullen oordeelen uil het volgende, ontleend
aen eene briefwisseling geschreven uit
Brussel, hoe baelzuchlig M. De Vrière is
om plaetsen te verkrygen.
Een besluit van 9" november 1857
meldde De baron de Vrière, gouverneur
van West-Vlaenderen, is onzen minister
van builenlandschezaken benoemd.
Een ander besluit van den 26" der zelfde
maend gelastte M. Vrambout, lid der be
stendige deputatie, met provisoirlyk de
bedieningen van gouverneur van West-
vlaenderen te vervullen.
Maer tot nu toe is er nog geen besluit
verschenen 't welk het ontslag aenveerd
van M. de Vrière als gouverneur van West-
vlaenderen, en daer uit volgt dat wanneer
hy het zal goeddunken zyne plaets van
gouverneur te hernemen, hy naer Brugge
zal kunnen terug gaen, zonder dat er eene
nieuwe benoeming noodig zy.
Maer is dat wel wettelyk? Bestaet dit in
nakoming der wet? Ja, indien M. de Vrière
geen lid van de Earner ware, indien de
welvan27" mei 1848opdeonbevoegdheden
niet bestond, er zou op den toestand van
M. de Vrière niets te zeggen zyn; maer de
kaert verandert om dat hy tevens minister
en gedeputeerde is.
De wet van 27" mei 1848 zegt De
ambtenaren en door den Staet betaelde
bedienden, die tot leden van de eene of
van de andere Kamer benoemd worden,
zyn verpligt, voor aleer den eed af te
leggen, van te kiezen tusschen het man-
daet van lid der wetgeving en hunne
bediening of plaets.
De tegenwoordige artikel is niet toe-
passelyk aen de opperhoofden der minis-
terieele departementen.
Hoe komt het dan dat M. de Vrière, voor
aleer zynen eed als gedeputeerden af te
leggen, niet verklaerd heeft dat hy zyne
bediening van gouverneur liet varen?
Zonder den minister gram te maken, zou
ik daerover eene uitleggingmogen vragen?
Is M. de Vrière, ja of neen, nu nog titu
laris van de plaets van gouverneur van
Brugge? Zoo ja, waer toe dient de wet van
1848 op de onbevoegdheden? Zoo neen,
waerom behelst de Moniteur het koninglyk
besluit niet 't welk zyn ontslag aenveerdt?
Ik peis toch niet dat men de toepasse-
Iykheid van het art. 1 der wet van 27° mei
1848 zal komen betwisten, en beweeren
dat hy slechts betrek heeft op de door den
Staet betaelde ambtenaren, en dat M. de
Vrière, de jaerwedde van minister trek
kende, niet meer hetaeld wordt als gouver
neur. Dat wareeen al te ellendig uitvlugsel.
Inderdaed, wat heeft de wet gewild?
Tevens de onafhankelykheid van den gede
puteerden en van den kiezer. Nu, een mi
nister, die gouverneur in afwachting blyft,
is niet onafhankelyk noch wegens de
andere ministers wiens onderhoorigen hy
worden kan, noch wegens de provintie
welker intresten hem byzonderlyk zyn
toevertrouwd. Van eenen anderen kant,
zyn de kiezers veel meer onderhevig aen den
invloed van den gouverneur-minister, dan
van wege eenen minister die op geene
provintiale beweegredenen steunen kan.
Overigens, de wet bedoelt de bediening
zelve; zy vereischt dat deze bediening be-
laeld worde; 't is te zeggen, dat er een
traktement aen de jaerwedde vast zy, zon
der zich er aen gelegen te laten dat de
ambtenaer, om de eene of de andere oor-
zaek, dit traktement niet geniete.
Dat is een algemeen princiep, en wan
neer eene uilzondering in de wet dat prin
ciep heeft willen daerstellen, heeft zy zorg
gehad van het te zeggen, gelyk by voor
beeld, in het artikel 103 der Constitutie.
SENAET.
Het Senaet is dinsdag byeen gegaen om
zyne werkingen te hernemen, onder het
voorzitterschap van M. d'Omaliusd'Halloy.
Het heeft de lezing aenhoord van eenen
brief van prins de Ligne, een verlof vra
gende, en heeft daerna mededeel ing ontvan
gen van de verzoekschriften en brieven
aen de vergadering toegezonden.
Het Senaet heeft woensdag zyn dagorde
aengevangen.
Het Senaet heeft in de zitting van 14 april
de algemeene bepleiling begonnen en gesloten
der elf wetsontwerpen die aen het dagorde
waren.
Op de vraeg van M. de Renesse, heeft de
Vergadering ook dringend over het wetsont
werp beraedslaegd, 'twelk een krediet van
honderd vijftig duizend franks aen het depar
tement van oorlog opent. Dit ontwerp is met
